محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830890633
عوامل و پیامدهای توافق فتح و حماس
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
عوامل و پیامدهای توافق فتح و حماس تهران-ایرنا- جنبش ملی آزادیبخش فلسطین (فتح) و جنبش مقاومت اسلامی (حماس) در حالی به دنبال پایان اختلافات داخلی و ایجاد دولت وحدت ملی هستند که جهان عرب دچار چندپارگی شده و فشارهای داخلی و بین المللی بر این 2 گروه فلسطینی باعث نزدیک شدن آنها به یکدیگر شده است.
به نظر می رسد فصل تازه ای در روابط 2 گروه اصلی فلسطینی ایجاد شده است. جنبش های فتح و حماس سوم اردیبهشت ماه جاری به توافق نظر رسیدند که اختلاف های سیاسی میان کرانه باختری رود اردن و باریکه ی غزه را که از سال 2007 میلادی (1385-1386) آغاز شده کنار گذارند و به تشکیل دولت «آشتی ملی» اقدام کنند.
رخدادهای خاورمیانه از جمله مساله فلسطین همواره متاثر از محیط بیرونی بوده و رویدادهای بیرونی تاثیر دامنه داری بر تحولات مساله فلسطین داشته است. فضای سیاسی خاورمیانه اکنون مملو از تنش و کشمکش برای گسترش قدرت و نفوذ کشورهای قدرتمند درون و بیرون از این منطقه است. سوریه کانون این کشمکش ها و جنگ نیابتی کشورهای منطقه و خارج از منطقه است. دامنه این تنش ها به حدی است که نه تنها تمام مسایل منطقه را زیر تاثیر خود قرار داده بلکه تحولات عرصه جهانی را نیز به منطقه خاورمیانه پیوند زده است.
در چنین فضایی، مساله فلسطین زیر فشارهای ناشی از بی ثباتی های منطقه ای در جهان عرب به فراموشی سپرده شده است. این امر شرایط مناسبی را برای رژیم صهیونیستی برای از سرگیری گفت و گوهای به اصطلاح صلح خاورمیانه با هدف گرفتن بیشترین امتیاز از طرف فلسطینی ایجاد کرد.
از طرف دیگر، ایالات متحده آمریکا به دلیل نیاز به تقویت حضورش در شرق آسیا و تشدید بحران اوکراین خواهان کاهش حضور مستقیم در خاورمیانه است. بر همین پایه است که «جان کری» وزیر امور خارجه آمریکا، طی 9 ماه گذشته تمام تلاش خود را به کار بست تا گفت و گوهای سازش را به نتیجه برساند. این گفت و گوها در چنین فضایی میان طرف فلسطینی و رژیم صهیونیستی از سر گرفته شد اما کارشکنی های صهیونیست ها مانع به نتیجه رسیدن این دور از گفت و گوها شد و بار دیگر آن را به شکست کشاند.
در این میان 2 گروه فلسطینی فتح و حماس برای افزایش فشارها بر رژیم صهیونیستی به توافق اولیه برای آشتی و ایجاد دولت وحدت ملی دست یافتند. این 2 گروه پیش از این نیز2بار گفت و گوهای آشتی ملی را در سال های 2011 و 2012 (1390-1391) در مصر و قطر به پیش بردند و توافق نامه هایی را برای پایان دادن به اختلاف ها و تشکیل دولت وحدت ملی امضا کردند اما این توافق نامه ها به دلیل اختلافات بین دو طرف هنوز عملی نشده است.
در این نوشتار به دنبال بررسی شرایط داخلی و خارجی توافق گروه های فلسطینی و پیامدهای احتمالی این توافق هستیم.
** عوامل داخلی و خارجی توافق
عوامل متعددی فتح و حماس را به این نتیجه سوق داده است که به سمت آشتی ملی و ایجاد دولت وحدت ملی حرکت کنند. هر 2 گروه دلایل و شرایط محیطی خاص خود را برای اتخاذ این رویکرد دارند. اما آن چه به عنوان عامل سرعت بخش پیگیری این رویکرد می توان از آن نام برد، شکست دور تازه گفت و گوهای سازش میان سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) و رژیم صهیونیستی و کارشکنی های این رژیم در این زمینه است.
حماس بیشتر به دلایل داخلی و فشارهای سیاسی - اقتصادی که از جانب مصر و رژیم صهیونیستی بر آن وارد می شود به سمت تعدیل نگاه خود حرکت کرده است. در این پیوند تارنمای «الرساله نت» لبنان در گزارش دهم اردیبهشت خود نوشت: حماس در نوار غزه به خاطر اوضاع داخلی و منطقه ای با بحران مالی دست و پنجه نرم می کند. وضعیت نابسامان حماس سبب شده است تا این جنبش توان مدیریت اوضاع معیشتی ساکنان نوار غزه را نداشته باشد.
پس از برکناری «محمد مرسی» رییس جمهوری مصر و دشمنی بسیاری از کشورهای عربی با گروه اخوان المسلمین، حماس بیش از پیش در تنگنا قرار گرفت. نظامیان مصری تاکنون نزدیک به 90 درصد از تونل هایی که حلقه ارتباط نوار غزه و صحرای سینا بودند، خراب کرده اند. این تونل ها شریان حیات اقتصادی ساکنان نوار غزه به شمار می رفتند. تخریب تونل ها بر فعالیت های اقتصادی در باریکه غزه تاثیر زیادی گذاشته و باعث بالا رفتن آمار بیکاری در این منطقه شده است.
فتح نیز، هم به دلایل داخلی (بیشتر دلایل اقتصادی) و هم به دلیل شکست در گفت و گوهای سازش به سمت تعدیل دیدگاه و ایجاد تشکیل دولت وحدت ملی حرکت کرده است. در عرصه اقتصادی، جنبش فتح در کرانه باختری در وضعیت ناگواری به سر می برد. «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی این جنبش را از درآمدهای مالیاتی که سالیانه یک میلیارد و 500 میلیون دلار است، محروم کرد. این اموال یک سوم بودجه فلسطین را تشکیل می دهد.
از طرف دیگر، شرکت در دور تازه گفت و گوهای سازش و تلاش برای دستیابی به توافق با رژیم صهیونیستی، فتح را در مرحله حساسی قرار داده است. کارشکنی های این رژیم در روند گفت و گوها و ادامه شهرک سازی این تصور را میان مردم فلسطین جا انداخته که در قبال امتیازاتی که سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) به رژیم اشغالگر قدس داده، به نتایج ملموسی دست نیافته است. بر همین پایه است که اقدام فتح نوعی قمار برای این جنبش به حساب می آید.
به دنبال کارشکنی های مقام های تل اویو در این دور از گفت و گوهای سازش جنبش فتح سعی کرده ابتکار عمل را در دست گرفته، فراری به جلو داشته باشد و تقصیر و هزینه های شکست گفت و گوهای سازش را بر دوش رژیم صهیونیستی اندازد. بر همین پایه این جنبش به دنبال حل اختلاف با جنبش حماس، با هدف فشار بر صهیونیست ها و کسب امتیاز از آن ها از یک سو و تقویت جبهه داخلی فلسطین از راه ایجاد یک جبهه واحد فلسطینی در مقابل رژیم صهیونیستی از سوی دیگر است.
همچنین افکار عمومی فلسطینی ها که مخالف گفت و گوهای صلح با رژیم اسراییل و دیکته های این رژیم هستند به نوبه خود باعث شده تا 2 جنبش فتح و حماس اختلاف ها را کنار گذارند و به سوی توافق گرایش پیدا کنند.
** پیامدهای توافق فتح و حماس
توافق فتح و حماس در حالی به کانون توجه مساله فلسطین تبدیل شده است که پیش از این نیز این 2 گروه با یکدیگر به توافق هایی برای حل اختلافات و تشکیل دولت وحدت ملی دست یافته بودند. بر همین پایه برخی کارشناسان باور دارند که این توافق نیز همانند 2 توافق پیشین به نتیجه ملموسی نمی رسد و شکست خواهد خورد.
با وجود چنین باور و تفسیری، به نظر می رسد به دلیل تغییر شرایط منطقه ای و بین المللی و چند پاره شدن جهان عرب این بار 2 گروه چاره ای جز دستیابی به توافق با یکدیگر و تشکیل دولت وحدت ملی ندارند.
مصر وضعیت نابسامانی دارد، شورای همکاری خلیج فارس از اختلافات عمیق میان عربستان، بحرین و امارات متحده عربی با قطر رنج می برد. عمان نیز سیاست مستقل خود را در قبال تحولات منطقه به ویژه گفت و گوی هسته ای ایران با گروه 1+5 در پیش گرفته و باعث تشدید شکاف درونی شورای همکاری شده است. اوضاع سوریه نیز بر تشتت و نابسامانی اوضاع در جهان عرب افزوده و بی ثباتی های عراق باری مضاعف بر دوش جهان عرب گذاشته است. اخوان المسلمین نیز در کل منطقه زیر فشار محور عربستان، امارات و مصر قرار دارد.
در چنین وضعی به نظر می رسد فتح و حماس چاره ای جز نزدیک شدن به یکدیگر و حل مساله فلسطین با راهکاری داخلی ندارند. به همین دلیل است که «محمود عباس» رییس حکومت خودگردان فلسطین به تازگی برای گفت و گوهای بیشتر در باره ی تشکیل دولت وحدت ملی برای دیدار با «خالد مشعل» رییس دفتر سیاسی حماس، به قطر سفر کرد و شواهد نشان می دهد 2 طرف عزمی جدی برای پیشبرد گفت و گوهای وحدت ملی دارند.
شاید این بار تحول تازه ای در مساله فلسطین ایجاد شود و 2 گروه اصلی فلسطینی به توافق دست یابند. بر پایه این دیدگاه می توان خوشبین بود گروه های فلسطینی به دیدگاه مشترکی در برخورد با رژیم صهیونیستی دست یابند. با این همه، ابهام ها و اختلاف هایی نیز میان دو طرف در ارتباط با مساله صلح با رژیم صهیونیستی و ماهیت سیاسی دولت فلسطینی وجود دارد.
گروه های مختلف فلسطینی در این امر که رژیم صهیونیستی یک رژیم اشغالگر است، دیدگاه مشترک دارند اما چالش اساسی آنها در نحوه برخورد با این مساله و شیوه مبارزه برای پایان اشغالگری است. در حالی که رویکرد حماس به مساله فلسطین و پایان اشغالگری رژیم صهیونیستی مبتنی بر مقاومت با استفاده از ابزار مبارزه مسلحانه و ایدئولوژی اسلامی در این راه است، فتح رویکردی مبتنی بر مبارزه مسالمت آمیز در چارچوب سیاسی و نگاهی عرفی (سکولار) به موضوع دارد. این مساله در نوع حکومت آینده فلسطین و تعامل آن با رژیم صهیونیستی نیز می تواند تاثیر گذار باشد و موجب اختلاف بین گروه های فلسطینی شود.
آن چه تردیدها در ارتباط با توافق 2 گروه فلسطینی را افزایش می دهد این مساله و پرسش است که هدف اصلی فتح از این توافق چیست؟ آیا به دنبال ایجاد یک اجماع ملی میان گروه های فلسطینی است یا سعی دارد از این توافق به عنوان ابزاری در پیوند با فشار بر رژیم صهیونیستی استفاده کند؟ این مساله زمانی شکل جدی به خود می گیرد که اضافه شود حماس بارها اعلام کرده رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمی شناسد در حالی که محمود عباس بارها گفته است این رژیم را تا مرزهای 1967 میلادی (1346) به رسمیت می شناسد.
در ارتباط با مساله بازگشت آوارگان فلسطینی به میهن نیز این 2 گروه اختلاف اساسی با یکدیگر دارند. حماس حق بازگشت آوارگان را به عنوان یکی از شرط های اصلی خود می داند ولی فتح نشان داده که حاضر است در این زمینه با رژیم صهیونیستی مصالحه کند.
**نتیجه گیری
توافق تازه میان جنبش ملی آزادیبخش فلسطین (فتح) و جنبش مقاومت اسلامی (حماس) در حالی صورت می گیرد که هم شرایط منطقه ای تا حدود زیادی تغییر کرده است هم شرایط بین المللی. چندپارگی جهان عرب و پیامدهای بحران خیز ساختار نظام بین الملل باعث شده مساله فلسطین در این دوران وضعیت تازه ای را تجربه کند. در این شرایط، رژیم صهیونیستی می کوشد بیشترین امتیاز از طرف فلسطینی ببرد. همچنین، کارشکنی های این رژیم باعث شده گفت و گوهای به اصطلاح صلح خاورمیانه به سرانجام نرسد و از این رو فتح و حماس چاره ای جز حل مشکلات داخلی و ایجاد دولت وحدت ملی ندارند.
در صورت توافق نهایی این دور از گفت و گوهای آشتی ملی میان فتح و حماس، می توان گفت معادلات مساله فلسطین تغییری اساسی خواهد کرد و طرف فلسطینی دست برتر را خواهد داشت. این امر البته منوط به تعدیل دیدگاه ها و خواسته های جنبش های فتح و حماس در قبال یکدیگر و احترام متقابل به خواسته های همدیگر است.
پژوهش **م.ج**9278**1459
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
21/02/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]
-
گوناگون
پربازدیدترینها