تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 29 آذر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):در انسان پاره گوشتى است كه اگر آن سالم و درست باشد، ديگر اعضاى بدنش هم با آن سا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ساختمان پزشکان

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1842333058




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

جام جم ایام | ایرانی‌ها چه آشنایی با بحرین دارند


واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:


در آرشیو کتابخانه ملی ایران، صدها کتاب با موضوع بحرین وجود دارد. بخش اعظمی از این کتاب‌ها به فارسی نوشته شده‌ و در ایران به چاپ رسیده‌اند. بحرین و مسائل پیرامون آن موضوعی جذاب برای نویسندگان و خوانندگان ایرانی است. یوندهای فرهنگی و تاریخی ناگسستنی بحرین با ایران، وجود جمعیت گسترده ایرانی، فارسی‌زبان و شیعی در این جزیره، اهمیت راهبردی و امنیتی آن در خلیج‌فارس، اشغالش به وسیله انگلستان برای نزدیک به 150 سال و سرانجام ماجرای تجزیه بحرین که همواره برای ایرانیان موضوعی غیرقابل پذیرش و تلخ بوده است، همگی باعث شده‌اند تا بحرین موضوعی جذاب برای دوستداران کتاب در ایران باشد. در این میان می‌توان گفت که نگارش کتاب در مورد بحرین 3 برهه جداگانه را شامل می‌شود. برهه اول پیش از تجزیه بحرین، برهه دوم از تجزیه بحرین تا نیرومندشدن جنبش‌های اعتراضی تاکنون و برهه سوم از آغاز جنبش اعتراضی مردم این سرزمین است. وجه بارز برهه اول تلاش برای اثبات حقانیت حاکمیت و مالکیت ایران بر بحرین بود. ویژگی اصلی برهه دوم سعی در شناخت بحرین پس از استقلال است. عامل مشخصه برهه سوم نیز بررسی ابعاد چگونگی انقلاب بحرین و نیز پشتیبانی از مبارزات مردم بحرین بوده است. الف. پیش از تجزیه  یکی از اولین کتاب‌هایی که در مورد بحرین در ایران به نگارش در‌آمد، کتاب تاریخ مسقط و عمان، بحرین و قطر و روابط آنها با ایران، تألیف محمدعلی سدیدالسلطنه کبابی مینابی از رجال محلی اواخر عصر ناصرالدین‌شاه و دوران مظفرالدین‌شاه است. این کتاب، یکی از اولین پژوهش‌ها درباره بحرین است که توسط سدیدالسلطنه کبابی از آگاهان به مسائل خلیج‌فارس نوشته شده است. کتاب از آنچنان اهمیتی برخوردار است که در 1370 خورشیدی به اهتمام احمد اقتداری، پژوهشگر صاحب‌نام عصر حاضر و متخصص امور خلیج‌فارس و به وسیله انتشارات دنیای کتاب در 617 صفحه تجدید چاپ شد. یکی دیگر از قدیمی‌ترین کتاب‌هایی که با موضوع بحرین به چاپ رسیده است کتاب «نفت و بحرین یا عباس اسکندری در خدمت مجلس پانزدهم» است که به کوشش خود عباس اسکندری، نماینده دوره پانزدهم مجلس شورای ملی در 1331 خورشیدی به وسیله حسن اقبالی به چاپ می‌رسد. اگر چه کتاب در واقع گزارشی از فعالیت‌های عباس اسکندری در مقام نمایندگی دوره پانزدهم مجلس شورای ملی است، اما در ضمن آن دربرگیرنده مکاتبات متعددی است که آزادیخواهان و فعالان سیاسی بحرین با نمایندگان مجلس ایران از جمله عباس اسکندری داشته‌اند. کتاب، تصویر روشنی از تلاش‌های فعالان سیاسی مستقل بحرینی در مبارزه با انگلیس و حکومت آل‌خلیفه ارائه داده و نشان‌دهنده وجود یک جنبش ایران‌دوستانه در بحرین در دهه 1320 است. اما سومین کتاب مهمی که در مورد بحرین به چاپ می‌رسد، کتاب «بحرین؛ حقوق هزاروهفتصدساله ایران» نوشته سعید نفیسی است که در 1333 خورشیدی به وسیله انتشارات طهوری به چاپ ‌رسید. سعید نفیسی در مقدمه کتاب اشاره می‌کند که کار تدوین آن را در 1311 خورشیدی و به توصیه تیمورتاش انجام داده است. اما فرصت انتشار نیافته و حالا پس از 23 سال بازنگری در آن انجام داده و به چاپ می‌رساند. سعید نفیسی، کتاب خود را به تیمورتاش تقدیم کرده است. کتاب «بحرین؛ حقوق هزاروهفتصدساله ایران» دربرگیرنده‌ 66 صفحه است. این کتاب با ذکر ادله‌ای از مالکیت تاریخی ایران بر بحرین آغاز می‌شود. نویسنده تقریباً تمامی منابع معتبر تاریخ و جغرافی اسلام و ایران از جمله: تاریخ طبری، اغانی نوشته ابوالفرج اصفهانی، تاریخ گزیده اثر حمدالله مستوفی، معجم‌البلدان از یاقوت حموی و فارسنامه تألیف ابن بلخی را مورد استناد قرار داده و نتیجه‌گیری کرده است که مالکیت مورد پذیرش همگی تاریخ‌نگاران و جغرافیدانان بوده است. نفیسی همچنین به پژوهش‌های سر آرنولد ویلسون انگلیسی و کوسن دو پر سوآل فرانسوی در مورد بحرین و اذعان آنان به مالکیت ایران بر بحرین نیز اشاره می‌کند. نفیسی پس از مطالعه‌ای گذرا در مورد تاریخ بحرین از عصر باستان تا آغاز قاجاریه، با تفصیل بیشتری تحولات بحرین در عصر قاجاریه را که همزمان با استیلای آل‌خلیفه بر بحرین است، مورد بررسی قرار می‌دهد. یکی از منابع مهمی که در این زمینه مورد استفاده قرار گرفته رساله‌ای است که حاجی‌عبدالمحمد ملک‌التجار بوشهری در 1268 قمری به فرمان ناصرالدین‌شاه قاجار به نگارش درآورده بود و تحولات بحرین از دوران آغامحمدخان تا 1268 را به گستردگی بررسی کرده بود. افزون بر این رساله، آثار دیپلمات‌های انگلیسی مانند: لرد کرزن و سر هنری راولینسون نیز در کتاب بحرین؛ حقوق هزاروهفتصد ساله ایران مورد استفاده قرار گرفته‌اند. مؤلف با بررسی منابع و استناد به ابراز اطاعت‌های حکومت بحرین از دولت ایران و اعمال فشارهای سیاسی و نظامی دولت انگلیسی برای از میان بردن پیوند بحرین با ایران، تصویری مستند و روشن از دخالت‌های استعمار برای سلب حق حاکمیت ایران بر بحرین ارائه می‌کند. با توجه به شعله‌ورشدن جنبش آزادیخواهی و طلب حق تعیین سرنوشت مردم بحرین که این سرزمین را در آستانه یک انقلاب کامل قرار داده است، باید منتظر گسترده‌تر شدن پژوهش‌های ایرانیان درباره گذشته، حال و آینده بحرین بود
 یک‌سال پس از چاپ کتاب بحرین؛ حقوق هزاروهفتصدساله ایران، اثری دیگر درباره بحرین به چاپ می‌رسد. اما نه در تهران بلکه در نیویورک و نه به زبان فارسی، به زبان انگلیسی. این کتاب که Bahrein Istands a Leyal and Diplomatic Study of the British‌‌ـ‌Iran Controversy یا به زبان فارسی «جزایر بحرین: تحقیق حقوقی و دیپلماتیک مناقشه ایران و انگلستان» در 268 صفحه و به قلم دکتر فریدون آدمیت و به وسیله انتشارات «فردریک. آ. پراگر» به چاپ می‌رسد. کتاب از نظر سیاسی، تاریخی و حقوق بین‌الملل قابل توجه بوده و دربرگیرنده یک مطالعه گسترده از ابعاد گوناگون اختلافات ایران و انگلیس بر سر بحرین است. این کتاب را نخستین بررسی مضبوط تاریخی ‌‌ـ‌ سیاسی و حقوقی درباره مساله بحرین دانسته‌اند. کتاب دکتر آدمیت دربرگیرنده اسناد متعددی درباره موضوع بحرین بوده و ضمن بررسی منازعه دیپلماتیک ایران و انگلیس در مورد بحرین، تاریخ تحولات بحرین در سده 19 و نیمه اول سده 20 نیز به شمار می‌آید. پروفسور واگنر استاد حقوق بین‌الملل در سرمقاله‌ای در مجله حقوق بین‌الملل آمریکا در آوریل 1956 در توصیفی از کتاب جزایر بحرین: تحقیق حقوقی و دیپلماتیک مناقشه ایران و انگلستان می‌نویسد: آقای آدمیت با بیانی زنده و دلچسب، تاریخ پرحادثه جزایر بحرین را، همچنین گوشه‌هایی از گذشته تاریخی تمامی خلیج‌فارس را بازگو می‌کند و بر اساس تفسیر وقایع تاریخی، به تحلیل وضعیت این جزایر از جنبه حقوق بین‌الملل می‌پردازد.  3 سال پس از اثر دکتر آدمیت، مفصل‌ترین تحقیق فارسی که تاکنون درباره تاریخ بحرین نگاشته شده به چاپ می‌رسد. کتاب سرزمین بحرین از دوران باستان تا امروز نوشته علی زرین‌قلم در 1337 خورشیدی و در 432 صفحه در تهران به وسیله انتشارات سیروس به چاپ می‌رسد. کتاب سرزمین بحرین از دوران باستان تا امروز مصور بوده و دربرگیرنده 110 تصویر است. این کتاب دربرگیرنده مقدمه، 19بخش و کتاب‌شناسی و فهرست اعلام است. بررسی موقعیت جغرافیایی بحرین، مطالعه وضعیت اقتصادی بحرین بویژه علی زرین‌قلم هستند. نویسنده در ادامه کتاب، تاریخ بحرین در دوران باستان، نهضت‌های ضداشغالگری عربی در این سرزمین و نیز تاریخ بحرین در دوران دیلمیان، آل بویه، اتابکان، صفویه، نادرشاه و عصر کریم‌خان زند را مورد مطالعه قرار می‌دهد.  بخش دوازدهم کتاب به بحرین در دوره قاجاریه اختصاص دارد و نویسنده در 40 صفحه تحولات مهم بحرین در این دوران تأثیرگذار از جمله زمینه‌های سلب حاکمیت ایران بر بحرین را مورد بررسی قرار می‌دهد. بخش‌های سیزدهم و چهاردهم کتاب نیز در مورد تحولات بحرین بعد از مشروطیت و دادخواهی بحرینی‌ها از مجلس شورای ملی ایران برای اعمال حاکمیت ایران بر بحرین است. بخش پانزدهم نیز در مورد شورش سال 1302 خورشیدی در بحرین است. مهم‌ترین بخش کتاب، بخش شانزدهم آن است که «بحرین و جامعه ملل» نام دارد. این بخش دربرگیرنده بیش از 60 صفحه است و مکاتبات متعدد میان ایران و انگلیس در مورد بحرین در میانه منازعه دیپلماتیک 2 کشور در عصر رضاشاه را شامل می‌شود. با مطالعه این بخش، می‌توان از دلایل مالکیت ایران بر بحرین و ادعاهای انگلیسی‌ها در نفی این دلایل آگاه شد. بخش‌های هفدهم و هجدهم کتاب نیز در 120 صفحه در مورد آخرین تلاش‌های ایران برای اعاده حاکمیت دولت بر بحرین است. بخش نوزدهم کتاب هم به قطعات شعری در حسرت عدم اعمال حاکمیت ایران بر بحرین اختصاص دارد. در مجموع کتاب «سرزمین بحرین از دوران باستان تا امروز» یک مطالعه مستند و مفصل در مورد بحرین و چالش‌های در پیوند با اعمال حاکمیت ایران بر این سرزمین بوده و تاکنون جامع‌ترین منبع در این باره است.  یکی دیگر از کتاب‌هایی که در مورد بحرین در همین سال‌ها منتشر می‌شود کتاب بحرین و مسائل خلیج‌فارس اثر جهانگیر قائم‌مقامی است. این کتاب در 197 صفحه و در 1341 خورشیدی به وسیله انتشارات طهوری به چاپ می‌رسد. کتاب «بحرین و مسائل خلیج‌فارس» از تکرار و دوباره‌نویسی آثار دیگر عاری بوده و یکسره نوآوری و پر از منابع دست اول و مستند است. نویسنده در مقدمه کتاب با اشاره به سایر کتاب‌های نوشته شده درباره بحرین ضمن تجلیل از آثار دیگران، مزیت کتاب خود را استفاده از اسناد نویافته می‌داند. وی درباره این موارد می‌نویسد: «4 کتاب مزبور [کتاب‌های چاپ شده سابق در مورد بحرین] که مؤلفان آنها انصافاً در تدوین و تألیف آنها متحمل زحمت و رنج فراوان شده‌اند به حق و انصاف مجموعه مدون نفیسی از اسناد مالکیت ایران بر جزایر بحرین می‌باشد که هر یک از آنها مکمل دیگری است و روی هم رفته تاریخ مالکیت یک هزاروهفتصد ساله ایران را بر بحرین به خوبی نشان می‌دهند. ولی با توجه به مطالب و فصول این کتاب‌ها به این نتیجه می‌رسیم که مؤلفان مزبور در تشریح و تفصیل مهم‌ترین دوره تاریخ مالکیت ایران یعنی دوره قاجاریه یا قرن سیزدهم هجری (قرن نوزدهم میلادی) به اختصار برگزار کرده‌اند و به علاوه چنان‌که در مقدمه این کتاب هم گفته شد منابع و مراجع تألیف آنها منحصر به کتب تاریخی و جغرافیایی و سیاحت‌نامه‌ها است. بنابراین منظور نگارنده از تنظیم این مبحث، رفع این نقیصه خواهد بود و بدین ترتیب مبحث بحرین در کتاب حاضر متضمن چند ورق دیگر از تاریخ مالکیت ایران بر جزایر بحرین می‌باشد که در سایر کتاب‌ها از آن مطالب ذکری نشده است.»  در واقع نیز کتاب جهانگیر قائم‌مقامی بر استفاده از منابع اصیلی همچون: اسناد وزارت امور خارجه ایران و اسناد وزارت امور خارجه فرانسه استوار است. از جمله مهم‌ترین اسناد مورد استفاده در کتاب می‌توان به متن نامه ابراز اطاعت شیخ‌محمد بن خلیفه فرمانروای بحرین به ناصرالدین‌شاه، نامه تهدیدآمیز کلنل پلی نماینده انگلستان در خلیج‌فارس به شیخ‌حمد برای الزام وی به اطاعت از دولت انگلیس و طرح پیشنهادی قرارداد ایران و فرانسه درباره بحرین در 1271 قمری اشاره کرد. اسنادی که همگی برای اولین بار در تألیف جهانگیر قائم‌مقامی مورد استفاده قرار گرفته‌اند و هر یک ابعاد بیشتری از زوایای تاریک تحولات بحرین در سده نوزدهم را روشن ساخته‌اند. در یک جمع‌بندی از کتاب «بحرین و مسائل خلیج‌فارس» باید گفت که اگر چه کتاب، جامعیت اثر علی زرین‌قلم را ندارد ولی از جنبه مستندات تازه‌ای که مورد استفاده قرار گرفته است بر هر اثر دیگری در مورد بحرین برتری دارد.  به جز کتاب‌هایی که به آنها اشاره شد در دوران پیش از تجزیه بحرین، آثار دیگری نیز درباره بحرین نوشته شده و به چاپ رسیدند که می‌توان از کتاب «مطالعاتی در باب بحرین و جزایر و سواحل خلیج‌فارس» نوشته عباس اقبال آشتیانی، «فهرست کتب و مقالات راجع به بحرین» تألیف محمدعلی جمال‌زاده، سیاست انگلیس در خلیج‌فارس و تاریخ و جغرافیای جزایر بحرین (نفت و مروارید) و اسناد مالکیت ایران بر بحرین، رساله دکتری غلامرضا تاجبخش در دانشگاه پاریس درباره بحرین و نیز کتاب تدوین‌شده به وسیله وزارت امور خارجه ایران با عنوان: «بحرین از دوران هخامنشی تا زمان حال، 558 قبل از میلاد تا 1969 میلادی» نام برد. کتاب جهانگیر قائم‌مقامی بر استفاده از منابع اصیلی همچون اسناد وزارت امور خارجه ایران و اسناد وزارت امور خارجه فرانسه استوار است.
شایان ذکر است که کتاب وزارت امور خارجه دربرگیرنده 260 صفحه بود و از جنبه اثبات مالکیت ایران بر بحرین اهمیت زیادی داشت، چنانچه «محسن پزشکپور» نیز در نطق تاریخی و معروف خود در استیضاح دولت هویدا در مورد استقلال بحرین به کتاب وزارت امور خارجه اشاره کرده و از اردشیر زاهدی، وزیر امور خارجه وقت می‌پرسد در شرایطی که در کتاب انتشاریافته به وسیله وزارت امور خارجه تحت هدایت خود شما بر مالکیت مطلق ایران بر بحرین تأکید شده است، چگونه با تجزیه بخشی از خاک ایران موافقت کرده‌اید؟ به هر روی، با وجود همگی تلاش‌های پژوهشگران ایرانی و کتاب‌های پرشمار و مستندی که آنان درباره بحرین و حق حاکمیت ایران بر این سرزمین به نگارش درآورده بودند دولت ایران در 1349 خورشیدی از ادعای حاکمیت ایران بر بحرین صرف‌نظر می‌کند. چنین اقدامی به مثابه آب سردی بر پژوهشگران ایرانی نیز بود و عرصه پررونق پژوهشی در مورد بحرین را به حد صفر کاهش داد و این پایان مرحله اول در ادبیات پژوهشی ایرانیان درباره بحرین بود. ب. تلاش برای آشنایی با بحرین جدید  تجزیه سیاسی بحرین تا نزدیک به 2 دهه از اشتیاق ایرانیان به پژوهش درباره بحرین کاست ولی به تدریج، ضرورت آگاهی از وضعیت این همسایه جدید ایران محسوس شد و پژوهش‌هایی بیشتر با محوریت شناخت از بحرین مستقل به عنوان همسایه جنوبی ایران انجام می‌شود. در این میان وزارت امور خارجه پیشگام است و در سال‌های 1368،1376 و 1381، 3 جلد کتاب سبز در مورد بحرین منتشر می‌کند. کتاب سبز چاپ شده در سال 1376، به اهتمام معصومه سیف‌افجه‌ای و در 218 صفحه ‌تدوین می‌گردد. این کتاب با اضافات و در 237 صفحه باز هم به کوشش خانم سیف افجه‌ای در سال 1381 تجدید چاپ می‌شد. کتاب از 10 فصل تشکیل شده و دربرگیرنده آگاهی‌هایی از جغرافیای طبیعی، انسانی و سیاسی بحرین، ادیان و مذاهب در این سرزمین، اوضاع اجتماعی، فرهنگی و آموزشی و رسانه‌های گروهی و اوضاع اقتصادی و حکومت و سازمان‌های اداری و سیاسی بحرین است. 2 فصل از کتاب هم در مورد روابط خارجی بحرین و روابط آن با جمهوری اسلامی ایران است. کتاب افزون بر ارائه آگاهی‌های دست اول از بحرین امروز و بویژه وضعیت اقتصادی آن و بررسی روند رو به کاهش تولید نفت بحرین، بافت جمعیتی بحرین امروز را نیز به روشنی به تصویر می‌کشد. اشاره کتاب به این که در سرشماری‌های جمعیتی که نهادهای غربی از بحرین به عمل آورده‌اند، هنوز 8 درصد جمعیت بحرین را ایرانی دانسته‌اند و این صرفاً عده‌ای هستند که تابعیت ایرانی خود را به‌‌رغم فشارهای شدید حکومت حفظ کرده‌اند، نکته باارزشی است که بیانگر استحکام ریشه‌های هویت ایرانی در بحرین امروز است. جدای از کتاب سبز وزارت خارجه که مطالعه آن برای ایرانیان و فارسی‌زبانان شرط ضروری برای آگاهی از بحرین عصر حاضر است، آثار مهم دیگری نیز درباره بحرین در دوران اخیر به نگارش درآمده‌اند که از جمله می‌توان به کتاب: «سیمای بحرین ‌‌ـ‌ جزیره ایمان» اثر علی‌محمدی چاپ سازمان تبلیغات اسلامی در 1376 و در 140 صفحه و کتاب «جنبش‌های سیاسی و اجتماعی بحرین» نوشته مرتضی بحرانی و چاپ مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور به تاریخ 1381 و در 195 صفحه اشاره کرد. در سال‌های اخیرتر و در حالی که عصر جدیدی مبتنی بر تأکید علایق گذشته در ادبیات پژوهشی ایران نسبت به بحرین آغاز شده است، هنوز هم کارهایی برای شناخت بهتر از بحرین امروز نیز صورت گرفته است. در این میان، می‌توان از کتاب بحرین اثر الهام باژدار از انتشارات کتاب‌های جیبی به تاریخ 1389 و کتاب دیگری باز هم به نام بحرین اثر سرتیپ محمدحسن نامی و ابوالفضل شامی قره‌چه‌لو از انتشارات مرکز آموزشی و پژوهشی شهید صیاد شیرازی در 1390 و در 112 صفحه نام برد.  اما وجه بارز پژوهش‌های نوین در مورد بحرین در 5 ساله اخیر ـ 1390‌‌ـ ‌1385 ـ افزایش شناخت بیشتر و عمومی از بحرین نیست بلکه تأکید بر پیوندهای گذشته و محکوم کردن تجزیه بحرین از ایران و نیز پشتیبانی از جنبش‌های آزادیخواهانه مردم بحرین است. ج. بازگشت به پیوندهای دیرینه

گویا پس از گذشت نزدیک به 4 دهه از تجزیه بحرین تازه ضرورت بررسی ابعاد چرایی و چگونگی این رویداد برای پژوهشگران ایرانی محسوس شده است. در این میان، نخستین کتاب با نگرشی بر داستان تجزیه بحرین در سال 1385 خورشیدی به کوشش دکتر هوشنگ طالع و توسط انتشارات سمرقند به چاپ می‌رسد. طالع از نمایندگان مجلس شورای ملی در هنگام تجزیه بحرین به شمار می‌رود و یکی از 4 نفر نماینده‌ای است که دولت هویدا را به دلیل تجزیه بحرین استیضاح کرده بودند. از این رو وی آگاهی‌های دست اولی از ماجرای تجزیه بحرین دارد. کتاب دکتر طالع که «تجزیه بحرین» نام دارد در 291 صفحه ابعاد تجزیه بحرین را بررسی می‌کند. کتاب از 9 بخش تشکیل شده است و بخش‌های هفتم تا نهم آن دربرگیرنده اطلاعات تازه‌ای در مورد ماجرای تجزیه بحرین است. کتاب ابعادی از زوایای تاریک تجزیه بحرین و نقش افراد و شخصیت‌های تأثیرگذار در این رویداد را روشن ساخته است. چگونگی تن دادن شاه به تجزیه بحرین و مراحل تدریجی تسلیم کامل وی در این قضیه از جمله مهم‌ترین مسائل مورد بحث در کتاب هستند. همچنین تأثیر عوامل بیگانه نظیر عباس مسعودی در ماجرای تجزیه و بررسی چالش‌های درون مجلس، وزارت خارجه و ارتش نسبت به این رویداد، از موارد جالب توجه بررسی شده در اثر دکتر هوشنگ طالع هستند. فصل نوین پژوهش در مورد بحرین به کتاب «تجزیه بحرین» محدود نمی‌شود، بلکه پژوهش در مورد بحرین در سال‌های بعدی گسترده‌تر می‌شود و دربرگیرنده ابعاد تازه‌تری همچون مطالعه ریشه‌های خیزش‌های مردم بحرین برای نیل به آزادی است. یکی از تازه‌ترین پژوهش‌ها در مورد بحرین که خیزش‌های آزادیخواهانه مردم بحرین را بررسی می‌کند، کتاب «علل خیزش شیعیان حاشیه جنوبی خلیج‌فارس (عربستان سعودی، بحرین و کویت) است که در سال 1388 به وسیله مرتضی کاظمی‌دینان به نگارش درآمده و به وسیله مؤسسه شیعه‌شناسی در قم به چاپ رسیده است. البته همچنان پژوهش در مورد چرایی و چگونگی تجزیه بحرین نیز پررونق بوده است. در این میان 2 کتاب با عنوان «یادی از آن استان آشنای گمشده (بحرین)» اثر فریدون زندفرد دیپلمات بازنشسته وزارت امور خارجه ایران که در سال 1389 به وسیله نشر آبی به چاپ رسیده است و نیز کتاب «بحرین پاره اشغالی مام میهن» نوشته نامیق صفی‌زاده که در سال‌های 1388 و 1389، 2 بار به چاپ رسیده است از اهمیت برخوردار هستند.  در مجموع به نظر می‌رسد با توجه به شعله‌ورشدن جنبش آزادیخواهی و طلب حق تعیین سرنوشت مردم بحرین که این سرزمین را در آستانه یک انقلاب کامل قرار داده است، باید منتظر گسترده‌تر شدن پژوهش‌های ایرانیان درباره گذشته، حال و آینده بحرین بود. این موضوع و نیز گذشته پربار پژوهشی ایرانیان درباره بحرین و مالکیت تاریخی ایران بر این سرزمین، همگی از یک واقعیت سرچشمه می‌گیرند و آن، این که مساله بحرین همواره برای ایران و ایرانیان یک مساله ملی بوده است. محمد علی بهمنی قاجار


20 اردیبهشت 1393 ساعت 14:42





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 73]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن