تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821196152
جام جم ایام | روایت بوم محورانه از تاریخی ورزی علمی مسلمانان
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
کتاب "نقد تاریخی؛ روایت بوم محور از تاریخی ورزی علمی مسلمانان" توسط انتشارات سمت و مشارکت پژوهشکده تاریخ اسلام چاپ شد . این کتاب ترجمه مصطلح التاریخ تالیف اسد رستم است و البته ترجمه صرف نیست و از سوی مترجمان مباحث زیادی به متن کتاب اضافه شده است. نقد تاریخی یکی از مباحث مهم در حوزه فلسفه علم تاریخ است که در حال حاضر با رونق گرفتن مباحث معرفت شناختی در دانش تاریخ، مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است. اما آن چه تاکنون در باره نقد تاریخی نوشته و انتشار یافته، برخلاف نقد ادبی، از کمیت مطلوبی برخوردار نیست. این وضعیت حتی در آثار انگلیسی زبان هم بدین منوال است. کم و بیش آثاری هم که در این زمینه تولید شده، مبحث نقد تاریخی را بیشتر به عنوان یکی از شاخه های نقد ادبی مورد توجه قرار داده اند. حتی برخی از این آثار که عنوان اصلی "نقد تاریخی" را هم یدک می کشند، ذیل "نقد ادبی" بدان پرداخته اند .
وضعیت در حوزه آثار فارسی به مراتب اسفناک تر است. قاطعانه می توان گفت، هیچ اثر مستقلی در باره نقد تاریخی به زبان فارسی وجود ندارد. حتی جستجوی چند مقاله جدی هم در این باره، به نتیجه مطلوبی نخواهد انجامید. به رغم اینکه چندین دهه است که درس مستقلی در مقطع ارشد رشته تاریخ با عنوان "نقد متون تاریخی" در نظر گرفته شده، اما تاکنون تلاشی برای تهیه متن مناسبی برای آن صورت نگرفته است. استادان محترمی که در دانشگاه های مختلف کشور این درس را ارائه می کنند، همیشه از فقدان متن مناسب برای آن سخن می رانند.
مبحث نقد تاریخی علاوه بر اینکه در دروس مستقلی مانند "نقد متون تاریخی" مورد توجه قرار می گیرد، یکی از مباحث اساسی درس "روش تحقیق پیشرفته" در مقطع ارشد و دکتری رشته تاریخ نیز به شمار می رود. حال اگر آثار موجود در حوزه "روش تحقیق در تاریخ" را مرور بکنیم، درخواهیم یافت که مولفان این آثار یا هیچ توجهی به این مبحث نکرده اند و یا بسیار حداقلی و در مواردی خیلی سطحی بدان پرداخته و از آن عبور نموده اند.
آنچه گفته آمد، برای این بود که نشان بدهیم چقدر با فقر شدید در باره متون مربوط به نقد تاریخی روبروییم. به جهت همین نیازی که احساس می شد، بر آن شدیم تا متنی عالمانه و محققانه را ترجمه و در اختیار دانشجویان و پژوهشگران فارسی زبان قرار بدهیم. جستجو برای پیدا کردن متنی مناسب، ما را در نهایت به کتاب ارزشمند "مصطلح التاریخ" از اسد رستم رسانید که از نظر کیفی و کمی اثری مناسب برای متن درسی "نقد متون تاریخی" به نظر می رسید. اثری که تمامی مباحث آن در باره نقد تاریخی و مراحل مختلف آن است.
ارزش کتاب اسد رستم بیشتر به این است که سعی نموده تبیینی بوم محور از این موضوع ارائه کند. علیرغم اینکه آگاهی های زیادی از نظریات اندیشمندان غربی در باره نقد تاریخی دارد و در جای جای کتاب می توان آن را مشاهده نمود، با این حال سعی کرده است خوانشی بومی از مبحث علمی نقد تاریخی برای تاریخ ورزان عرب ارائه کند. اوسعی می کند با کمک گرفتن از مبحث نقد تاریخی، پیوند وثیقی میان دانش تاریخ و علم حدیث برقرار کند و از این روست که هیچ گاه شیفته دیدگاه های بعضا نامتعارف غربی در این باره نمی شود. چرا که حوزه اثر خود را آثارعربی- اسلامی و تاریخ شناسان منطقه عربی-اسلامی قرار داده است و تلاش می کند به زبان و بیانی سخن براند که پژوهشگران این مناطق بتوانند آن را در باره متون تاریخ عربی- اسلامی تعمیم ببخشند.
آن چه گفته شد مطلقا به این معنا نیست که او دیدگاه های اندیشمندان غرب را در باره نقد تاریخی نادیده می گیرد، بلکه به این معناست که تلاش می کند قرائتی بومی و خاص اندیشمندان شرقی ارائه کند، و به زعم راقمان این سطور، این ویژگی از محاسن اثر حاضر است و حتی تلاش اسد رستم می تواند از این نظر الگوی مناسبی برای پژوهشگران ایرانی در جهت تولید آثاری بوم گرایانه در حوزه مباحث نظری علم تاریخ باشد. فقر مضاعفی که در حوزه مباحث نظری تاریخ شناسی در کشور ما وجود دارد، گاه گاهی ما را به سمت تطبیق برخی از نظریات مدرن با تحولات و رویدادهای تاریخ ایران و اسلام سوق می دهد که به سبب وجود تفاوت های بنیادی میان زمینه ها و بستری که آن نظریات محاط در آن شکل گرفته و تولید شده اند، با تحولات تاریخ ایران و اسلام، عملا هیچ همخوانی، هماهنگی و همسانی میان آنان احساس نمی شود. بنابراین آنچه در نهایت از تطبیق ناموزون میان آن نظریات و این تحولات حاصل می شود، نتیجه گیری های آشفته و گاه نادرست و ناروا در خصوص تاریخ اسلام و ایران است که نه تنها مشکلی از مشکلات علمی را حل نمی کند، بل به بدفهمی و یا کج فهمی در باره تاریخ اسلام و ایران می افزاید. بنابراین، ضرورت توجه به آثاری که سعی می کنند با رعایت موازین علمی، فهمی بومی از مباحث نظری در حوزه تاریخ شناسی ارائه کنند، بیش از پیش احساس می شود. براساس این احساس نیاز بود که مترجمان این اثر مبادرت به ترجمه کتاب "مصطلح التاریخ" نمودند.
اما سوگمندانه باید گفت که این اثر ارزشمند، آن گونه که در شان آن باشد، چاپ نشده است. متن چاپی مورد استفاده ما مربوط به سال 2002 میلادی است و براساس جستجوهای ما چاپ آخرین آن است. گویا این کتاب به شکل مطلوب تری یک بار هم در مصر چاپ شده است که متاسفانه ما به دست تیافتیم. در مشخصات چاپی نسخه مورد استفاده ما، "الطبعه الاولی" قید شده است، اما به نظر می رسد ناشران دیگری پیش از این تاریخ چندین بار آن را منتشر کرده اند. چرا که مقدمه اسد رستم دارای دو تاریخ 1939 و 1955 میلادی است که همین دو تاریخ در ذیل مقدمه مولف نشان از چاپ های متعدد آن دارد. به هر حال اثر چاپ شده فاقد کیفیت لازم است. اغلاط تایپی فراوان و افتادگی برخی از جملات به کرات در این اثر دیده می شود. اگر این سهل انگاری ها را به حساب ناشر بگذاریم، برخی از ایرادات شکلی موجود در آن را نمی توانیم به عهده ناشر بگذاریم، بلکه مستقیما مربوط به نویسنده می شود. مانند ارجاعات نادرست در مواردی و ارجاعات ناقص در خیلی از موارد که علی القاعده اصلاح و تکمیل آن ها از وظایف مولف بوده است.
اگرچه وجود اغلاط و خطاهای زیاد چاپی و متنی، کار ترجمه را سخت و دشوار نمود، با این حال سعی شد متن فارسی این اثر از حیث ایرادات و کاستی های یاد شده به حداقل برسد. علاوه براین، مترجمان تلاش کردند با افزودن توضیحاتی به متن، در قالب پاورقی، بر غنای اثر بیفزایند. به تقریب می توان گفت، این کتاب به ندرت پاورقی داشته است. بنابراین غالب پاورقی ها از سوی مترجمان است که برای تصحیح خطاهای متن اصلی و یا توضیحاتی است در باره موضوعات و یا اعلام داخل متن که به نظر می رسید می تواند برای خوانندگان مفید فایده باشد. با این وجود سعی کردیم اغلاط و خطاهای متن اصلی را برای خوانندگان به طور مرتب تکرار نکنیم و تنها به اصلاح آن ها مبادرت ورزیدیم. بنابراین فقط با تطبیق متن اصلی با ترجمه است که می توان آشفتگی متن اصلی و تلاشی که برای زدودن این بهم ریختگی به وسیله مترجمان صورت گرفته را مشاهده نمود. مترجمان در بخش ضمائم با قرار دادن دو مقاله تالیفی در باره نقد تاریخی، سعی کردند مبحث مورد نظر را در این کتاب به شکل کاملتری در اختیار مخاطبان فرزانه قرار دهند.
14 اردیبهشت 1393 ساعت 15:07
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]
-
گوناگون
پربازدیدترینها