واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: حکايت سيب و ستاره قطبي!
زنوز را شهر نظر کرده آذربايجان مي دانند. شهري که شهرتش را وامدار طبيعت خوش آب و هوا و سيب هاي سرخ و درخشاني است که حکايت هاي جالبي را پس پرده خود دارد؛ قديمي هاي زنوز معتقدند که ستاره قطبي طوري بر فراز باغ هاي سيب اين شهر قرار مي گيرد که بخشي از درخشندگي آن به سيب هاي سرخ و معروف زنوز منتقل مي شود!زنوز كوهستانيترين نقطه شهر در شهرستان مرند است كه ارتفاع آن از سطح دريا حدود 1600 متر و فاصله آن از مركز شهرستان به حدود 30 كيلومتر مي رسد؛ باغ شهر زيبايي که سومين درالفنون ايران در آنجا تاسيس شد و به همين دليل سطح تحصيلات عمومي مردم اين شهر و روستاهاي اطراف بالاست. بعضي معتقدند باغ هاي سيب اين شهر به گونه اي در جهت شمال به جنوب ساخته شدهاند كه به هنگام تابش ستاره قطبي درخشندگي خيره كنندهاي را دريافت ميكنند و به همين دليل است كه تمام سيب هايي كه در اين منطقه توليد ميشوند علاوه بر بوي خوش از درخشندگي بالايي برخوردار هستند سيب سرخ زنوزآنطور که از شواهد تاريخي بر مي آيد، ظاهرا زنوز در دوره صفويه اهميت سياسي زيادي داشته است. طوري كه تفنگچيان اين شهر مسئول حفاظت از قلعه ها و شهرهاي مهمي مثل تفليس و ايروان بوده اند و نقل شهامت هاي آنها در تاريخ شفاهي مردم آذربايجان هميشه سرزبان ها بوده است.
در مورد اين شهر روايات تاريخي و افسانههاي زيادي وجود دارد. براي نام زنوز همانند بسياري از آباديهاي قديمي معني و مفهوم روشني وجود ندارد. برخي معتقدند كه زنوز به معني شن و ماسهزار است و تعدادي اعتقاد دارند كه زنوز يعني دو بهاره. به اعتقاد آنها بهار اول زنوز در خود فصل بهار و بهار دوم هنگامي است كه سيب ها در تابستان ميرسند. هر چند اين معني امروزه بيشتر در بين مردم جايگاه دارد اما نظرات ديگري نيز در مورد اين شهر وجود دارد. شهر يونس يكي از آنهاست. وجود آرامگاه منتسب به حضرت يونس در زنوز كه در زبان ترکي آذربايجاني يونوس تلفظ ميشود باعث شده اين احتمال نيز كه نام زنوز از يونس گرفته شده باشد كم رنگ نباشد.اما آنچه در اين سالها زنوز را شهره خاص و عام كرده نام سيب سرخ و درخشان زنوز است. در مورد سيب اين شهر هم روايات زيبايي وجود دارد: بعضي معتقدند باغ هاي سيب اين شهر به گونه اي در جهت شمال به جنوب ساخته شدهاند كه به هنگام تابش ستاره قطبي درخشندگي خيره كنندهاي را دريافت ميكنند و به همين دليل است كه تمام سيب هايي كه در اين منطقه توليد ميشوند علاوه بر بوي خوش از درخشندگي بالايي برخوردار هستند. سومين درالفنون ايران در زنوز تاسيس شد و به همين دليل سطح تحصيلات عمومي مردم اين شهر و روستاهاي اطراف بالاست جاذبه هاي گردشگري
طبيعت و توپوگرافي زنوز ميتواند جزو بهترين مجموعه طبيعي ايران محسوب شود. گردهم آمدن جاذبههاي كوهستاني، آبي، اقليمي و فرهنگي در كمترين فاصله از يكديگر اين شهر را علي رغم كمبود تاسيسات گردشگري در زمره يكي از بهترين مناطق اكوتوريستي ايران قرار داده است. صخره هاي ممتد و زيباي سلدرم در حاشيه بستر رودي كه از سد زنوز خارج ميشود چشم انداز و قابليت منطقه را براي برگزاري تورهايي مانند طبيعت گردي، صخرهنوردي، كايت سواري و پرش با بانجي مستعد نشان مي دهد.همچنين احداث تله طائر(اتوبوس هوايي) كه اولين تله كابين از نوع خود در ايران است اين منطقه را براي احداث تاسيسات گردشگري در اولويت نگاه سرمايه گذاران فرهنگي و گردشگري قرار داده است. پل قديمي ومشهور قيزيل كورپي (پل طلا)، كالاش (باغ اميني)، تفرجگاه ماهار، كوه سلطان سنجر، تفرجگاه آدنه، تفرجگاه دره چمن، تفرجگاه دامجي قيه و حاشيه سد زنوز از جاذبه هاي طبيعي و تاريخي زنوز محسوب ميشوند.در زنوز قديم بيش از 500 چشمه وجود داشته و اكثر آنها به علت موقعيت زمين به سوي قبله جاري ميشدند. در برخي نوشته ها تعداد اين چشمه ها 360 يا 370 عدد ذكر شده است و اكنون نيز اكثر آنها در حياط منازل، باغات وكوچه ها موجود هستند و جريانشان سرسبزي خاصي را در سراسر اين منطقه به وجود آورده است. از جمله اين چشمه ها مي توان عبدالله چشمه سي، پاشا سويي، مركو يا ملك آب، نهردوشان، كندارخي، ابولفتح چشمه سي (آب منبع قديم زنوز) علي سويي، خطيب، عزيز چشمه سي را نام برد.وجود سد زنوز چاي از عمده ويژگيهاي منابع شهر است. علاوه بر آن آب بندهاي متعددي در حوزه موجود است كه از آن جمله مي توان به آب بند زنوز در روبروي قريه قره تپه، آب بند روستاي زنوزق (استخر آبياري) همچون قوشا گوللر،كالاش، طالب، قره گل، مارازا و غيره نام برد. عده اي معتقدند زنوز به معني شهر يونس است. وجود آرامگاه منتسب به حضرت يونس در زنوز كه در زبان ترکي يونوس تلفظ ميشود باعث قوت گرفتن اين احتمال شده است شهر مهمان نواز
زنوز در 25 كيلومتري شمال شهرستان مرند قرار گرفته است و براي ديدن آن بايد به كناره جاده ارتباطي تبريز- جلفا سفر کنيد. يعني از مركز شهرستان مرند _ در 60 كيلومتري تبريز – بگذريد تا در مدت کوتاهي به اين جاده برسيد.زنوز با اين كه امكانات اقامتي زيادي، ندارد اما يکي از ميهمان نوازترين نقاط ايران است. آنقدر که تقريبا مي توانيد مطمئن باشيد که در سفر به زنوز بي سرپناه نخواهيد ماند. اما اگر در سفر به زنوز تمايلي به اقامت در خانه هاي محلي نداشتيد، مي توانيد علاوه بر كمپ هاي اقامتي كه در حاشيه سد تفريحي زنوز ساخته شده اند، از مهمانسراي جهانگردي مرند هم استفاده کنيد.زنوز شهري با هويت كمنظير و داراي ارزش ميراث فرهنگي و گردشگري خاص است. شهري که بافت خاص خانه باغي آن يكي از بهترين نمونه هاي منطقه به شمار مي رود. اين در حالي است که نزديكي زنوز به گمرك نوردوز و منطقه ويژه تجاري جلفا يکي از مهم ترين ويژگي هاي موقعيتي اين شهر به شمار مي رود. گروه گردشگري تبيان- الهام مرادي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 384]