تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1819872112
فارس گزارش می‌دهد جادوی خر مهره قم برای جذب توریست
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش می‌دهد
جادوی خر مهره قم برای جذب توریست
خر مهره از جمله صنایع دستی قم است که در بسیاری از نقاط دنیا روش ساخت آن را با عنوان قم تکنیک می‌شناسند، البته این صنعت از ظرفیت جذب توریست نیز برخوردار است.
خبرگزاری فارس ـ ایمن‌السادات موسوی‌نژاد: بچه‌های کوچک روی زمین چمباتمه زده و با چونه خاک سنگ در کف دست خود مهره‌هایی به قطر دو سانتی‌متر درست کرده و در سینی‌هایی که در کنار دست آنهاست می‌گذارند و یک کارگر جوان با چرخ مته توی آنها را سوراخ می‌کند. رنگ جادویی و لعاب چشم‌نواز این مهره‌ها چشم دوستداران این هنر را به سوی خود جذب می‌کند، شکل گرد آن خر مهره نامیده می‌شود که نام دیگر آن کوسوجی است و اشکال دیگر آن قلبی، صلیبی، ماه، ستاره و .... است. سید محمد سعادتمند که از سن سه سالگی همراه پدرش به کارگاه خرمهره سازی می‌آمده این مسائل را بازگو می‌کند و در حقیقت طوری سخن می‌گوید که گویی این کار با رگ و پوستش عجین شده است. سید محمد و مرتضی پدر و پدربزرگ وی از سفالگران قدیم قم بودند که کارگاه آنها در جاده قدیم قم- اصفهان، بلوار امین کنونی واقع بوده است و بنا بر سفارش فردی که خواستار تولید خر مهره بود، به این حوزه وارد شدند. دست روزگار چنان چرخید که کسانی‌که در همان دوران در بازار کهنه قم خر مهره تولید می‌کردند، این حرفه را رها کردند ولی سعادتمند این کار را ادامه داد و اکنون تنها تولیدکننده این محصول است و خودش این حرفه را یادگار و امانتی از پدرش سید محمد می‌داند و با وجود 42 سال سن، انرژی و سرزندگی خود را به این حرفه مدیون است.
اکنون سعادتمند در کارگاهی در شهرک شکوهیه مشغول این حرفه است و مواد اولیه، کوره و خدمات جنبی را تنها ابزار این کار عنوان می‌کند. تمام مراحل ساخت هنوز به روش سنتی و دستی اجرا می‌شود، در نخستین مرحله خمیر خرمهره را مرکب از خاک رس مخصوص، آب، چسب سریش و سلیس خالص را با هم مخلوط می‌کنند. پس از به دست آوردن ترکیب مناسب، این خمیر را در قالبهای مختلف و به شکلهای متنوعی از جمله ماه، خورشید، نعل، بته، ماهی، اشکال هندسی و... در میآورند. این خمیر مهره‌ها قابلیت شکلپذیری خوبی ندارد و به سختی شکل و طرح میپذیرد، در مرحله بعدی شخص دیگری با مته دستی مهره‌ها را سوراخ می‌کند تا قابل آویختن باشد. سپس مهره‌ها را در حرارت 40 تا 45 درجه سانتیگراد قرار میدهند تا خشک شوند. پس از خشک شدن مهره‌ها آنها را به دو روش لعابدهی می‌کنند. روش اول شامل قرار دادن آنها در دوغ‌آب لعاب که ترکیبی از کربنات سدیم، آهک، خاکستر، اکسید مس و پودر سنگ رودخانه است. نحوه چیدن این مهره‌ها در این لعاب قلیایی شرایط ویژهای دارد، بدین معنی که مهره‌ها در ردیفهایی منظم و با حفظ فاصله از یکدیگر در روی لعاب در ظرفهای سفالین چیده می‌شود و سپس روی آنها لعابدهی می‌شود و سپس دوباره سری بعدی با همان نظم قبلی و لازم چیده می‌شود، تا ظرف به طور کامل پر شود و درپوش ظرف را می‌گذارند. روش دیگر لعابدهی بدین صورت است که مهرههای نمدار بر روی بشقاب تختی که مخلوطی از پودر لعاب و اکسید روی آن پوشیده شده میغلتند تا تمام سطح مهره‌ها به طور کامل لعاب خورده شود. مهمترین و اصلیترین مرحله ساخت خرمهره، چگونگی پخت نهایی آن است که در کوره در اثر واکنشهایی در سطح مهره‌ها، مهره‌ها به رنگ آبی خیرهکنندهای در میآیند که این رنگ لعاب حتی تا درون سوراخ مهره‌ها نفوذ می‌کند. دمای کوره در حدود 800 درجه سانتیگراد است، مغز دیواره خرمهرهها حاوی دانههای سفید رنگی از جنس بدنههای سرامیکی نطنز، نائین و میبد، با استحکام بیشتر است. خمیر بدنه مهره‌ها، از پودر ریگ رودخانه ساخته می‌شود، این ماسه دارای درصد زیادی کوارتز است. از عوامل دیگری که در ایجاد رنگ خرمهرهها موثر است میزان تخلخل بدنه مهره است چرا که اگر بدنهها زجاجی و دارای تخلخل کمی باشند بخار به داخل بدنه نفوذ نمیکند و رنگ لعاب را تیره و کدر نمیسازد. پس از پخت مهره‌ها و سرد شدن کامل آنها، عمل جداسازی مهره‌ها از خاکستر و مواد زائد انجام می‌شود و برای مصرف آماده میشوند. در تمام متون آکادمیک و علمی دنیا که سرامیک تدریس می‌کنند، این نوع لعاب کردن را قم تکنیک می‌گویند، تکنیکی است که سبب شده سالانه افراد فراوانی از دانشگاه‌های معتبر دنیا اروپا و کانادا به این مکان مراجعه کنند تا طرز ساخته شدن خر مهره را در محیط غیر آزمایشگاهی مانند کارگاه سعادتمند مشاهده کنند. قم در زمینه این هنر، هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی قم جایگاه خوبی، نه تنها در ایران بلکه در جهان، داراست، چرا که دارای سابقه طولانی در ساخت خرمهره است و همین طور تمام امکانات و مواد اولیه لازم برای ساخت خرمهره را در خود دارد. سعادتمند دو دفتر در اربیل عراق و شهر آتن یونان دارد و از کشورهای پاکستان، هند، اروپایی، استرالیا و شرق دور، مالزی و اندونزی نیز برای خرید خر مهره به قم سفر می‌کنند. برخی از افراد از این مهره‌ها به عنوان زینتآلات استفاده می‌کنند یا برخی افراد بنابر اعتقادات خود به عنوان مهره چشم نظر برای دفع بلایا و خیالهای باطل به کار میبرند و همین طور عشایر از این مهره‌ها در تزئین گلیم یا آویختن بر گردن دامها و گوسفندان خود استفاده می‌کنند.
علاوه بر مصارف داخلی، در کشورهای خارجی به خصوص در اروپا از این مهره‌ها استقبال ویژهای شده و برای تزئینات منازل یا زیورآلات استفاده می‌شود. بنابر عقیده بعضی افراد رنگ آبی میتواند انرژیهای بد منعکس شده از چشم افراد تنگ نظر یا خیالهای باطل او را خنثی کند، البته این عقیده بیشتر متعلق به ایرانیان است و در کشورهای اروپایی رنگ آبی و یا کلا خرمهره را نشانه و آورنده شانس میدانند. این آثار در مقابر ایرانی از هزاره نخست تا دوره ساسانی دیده می‌شود و پیکرههای کندهکاری شدهای نیز در روزگاران هخامنشی و اشکانی رواج داشته است، در آن زمان خرمهره علاوه بر تزئین، برای دفع ارواح به کار میرفت ولی امروزه این خرافات رد شده است. در تاریخ در مورد چگونگی کشف خرمهره‌سازی این گونه ثبت شده است که بیش از 5 هزار سال پیش، در کورههای ذوب مس، مس را ذوب می‌کردند و جنس بدنه کوره از سلیس بود و از علف اشنون(کربنات سدیم) به عنوان سوخت استفاده میشد، پس از مدتی یک لایه آبی رنگ بدنه را میپوشاند و این شروعی برای ساخت خرمهره بوده است. درباره نخستین محلی که خرمهره‌سازی در آن آغاز شده در بین باستانشناسان اختلاف نظر است، گروهی ایران و گروهی مصر را آغازگر این هنر میدانند، ولی اکثر باستانشناسان معتقدند که با توجه به مدارک موجود، این هنر برای نخستین بار در ایران به وجود آمده است و سپس توسط یک شاهزاده خانم ایرانی، روش ساخت خرمهره به عنوان هدیه به مصر منتقل شده است، البته بیش از هرجای دنیا خرمهره سازی با نام قم شناخته شده است. اعتبار این هنر در قم به اندازهای بوده که هانس وولف مؤلف کتاب صنایع دستی کهن ایران در سفر به ایران از کارگاه بزرگ خرمهره‌سازی در قم نیز بازدید کرده است. این کارگاه دارای 12 کارگر بوده و مصرف سالانه مواد قلیایی آنان بیش از 50 تن بوده است. مصرف این اندازه مواد اولیه و همین طور این تعداد کارگر حاکی از اهمیت این هنر در آن دوران است. این مهره‌ها در اروپا طرفداران زیادی دارد، ولی با وجود طرفدارانی که این مهرههای شانس اروپائیان یا مهرههای طلسم ایرانیان دارد، باز هم معرفی درستی از این هنر کهن ایران نشده است. امید است با رسیدگی بیشتر سازمان صنایع دستی در این خصوص این هنر با وسعتی بیشتر وارد زندگی مردم شود و همین طور بتواند عاملی دیگر برای جلب توریست شود. انتهای پیام/78003/
93/02/10 - 10:47
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]
-
گوناگون
پربازدیدترینها