تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1817038467
نگاهی به هجدهمین فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری رسا:
نگاهی به هجدهمین فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام خبرگزاری رسا ـ هجدهمین شماره از فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام از سوی پژوهشکده تاریخ اسلام منتشر شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، هجدهمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات تاریخ اسلام ویژه پاییز 92 به صاحب امتیازی پژوهشکده تاریخ اسلام منتشر شده است. در هجدهمین شماره فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام این عناوین را مطالعه می کنیم: «بررسی سنت منافره در جاهلیت و بازتولید و پیامدهای آن در دوران اسلامی»، «موقوفه اود (سده هجده تا بیست میلادی)»، «تحول اصطلاح ساراسن و کاربست آن در میان اروپاییان تا پایان سده سیزده میلادی»، «مسجد و نظام آموزشی سنتی و جدید در دوره قاجار»، «نگاهی بر مفهوم تاریخی دفاع غیرعامل در عصر اسلامی»، «واکاوی داستانی از مثنوی معنوی درباره سلطان محمد خوارزمشاه؛ باز خوانی تاریخیِ داستانی از یک متن عرفانی»، «واکاوی رابطه کلام و تاریخ فکر در مطالعات شیعه شناسی»، «تفاوتهای هستی شناختی جنبش های پان عربیستی و بهار عربی»، «رسول و نبی در کتاب مقدس و قرآن» بررسی سنت منافره در جاهلیت و بازتولید و پیامدهای آن در دوران اسلامی ( با تکیه بر منافره های هاشمیان) صادق آئینه وندوحید باصری چکیده : مفاخره یا فخرفروشی، بخشی جدایی ناپذیر از زندگی اعراب پیش از اسلام را تشکیل می داد. افتخار به حسب و نسب در کنار تعصبات قبیله ای، پایه و اساس نظام حاکم بر اندیشه اعراب جاهلی بود، این فخرفروشی ها به شکل های گوناگونی انجام می گرفت و برخی از آنها تبعاتی در پی داشت که تا سال ها ادامه می یافت. منافره یکی از شیوه های مهم مفاخره با شرایط خاص خودش است. وجود چنین سنتی در حال و هوای جامعه پیش از اسلام شگفت انگیز نیست. آنچه اهمیت دارد، سربرآوردن دوباره و تداوم آن در دوران اسلامی و در پوششی جدید بود که آشکارکننده واقعیت های بسیاری از تاثیر برخی سنت های جامعه جاهلی بر رفتار برخی مسلمانان نخستین است. هاشمیان، یکی از مشهورترین خاندان های قریش، در متن منافره های پیش و پس از اسلام واقع بودند، و به دلیل نقش ویژه ای که این خاندان در حوادث و وقایع داشتند، بررسی و تبیین سنت منافره، بدون در نظر گرفتن آنان، امکان پذیر نیست. دستاورد این پژوهش، ضمن شناخت سنت منافره، نشان می دهد که چگونه این سنت با مولفه های جامعه پیش از اسلام، توانست با بهره گیری از اختلاف های مسلمانان دوباره سربرآورد و با تغییر شکل، اما با حفظ محتوا، به راه خود ادامه دهد و حتی جریانساز شود. موقوفه اود (سده هجده تا بیست میلادی)محمد علی اکبریمهناز کیباخی چکیده: ارسال هدایای نقدی به آستان ائمه معصومین (علیهم السلام) در شهرهای نجف و کربلا از جمله رسوم فرهنگی مذهبی مهمی بود که نه تنها شیعیان هند بلکه پادشاهان و سلاطین آن ها با اهداف و نیات عمدتاً مذهبی و معنوی، انجام می دادند. موقوفه یا تنخواه اود (Awadh/Oudh) که به نواب و پادشاهان اود/ اوده یا عوده، ایالتی در شمال هند منتسب بود، از سده دوازده هجری/هجده میلادی با ارسال وجوهی توسط آصف الدوله جهت کمک به آبرسانی نجف که در معرض خشکسالی قرار گرفته بود، تعین تاریخی یافت. این موقوفه به تدریج در روند تحولات تاریخی، دستخوش دگرگونی شد به نحوی که از نیمه سده نوزده میلادی، بریتانیا با توزیع آن در میان علمای کربلا و نجف از آن به عنوان ابزاری سیاسی در جهت منافع خود استفاده کرد. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که موقوفه اود که یک پدیده فرهنگی- مذهبی بود در چه مراحل تاریخی در نیمه سده نوزده میلادی به یک ابزار سیاسی تبدیل شد؟ این پژوهش به روش تاریخی با استفاده از منابع کتابخانه ای و آرشیو اسناد و مدارک در ایران و بریتانیا انجام شده است. تحول اصطلاح ساراسن و کاربست آن در میان اروپاییان تا پایان سده سیزده میلادیجمال رزمجواحمدرضا خضری فاطمه جان احمدی چکیده: آشنایی و رویارویی دیرینه مسلمانان و مسیحیان مجموعه ای از اصطلاحات را در منابع تاریخی فراهم آورد که برخی از آن ها نه تنها بار سیاسی بلکه مجموعه ای از مفاهیم فرهنگی را نیز به دنبال داشت. در میان این مجموعه، ساراسن یکی از قدیم ترین اصطلاحاتی است که مسیحیان اروپایی برای معرفی عرب ها به کار می بستند. این اصطلاح کهن پس از ظهور اسلام، به عموم مسلمانان اطلاق شد و در ذیل آن تصویری مخدوش از اسلام، بخصوص شخص نبی اعظم صلی الله علیه و آله و سلم ارائه شد و معانی منفی وسیعی را به ذهن متبادر کرد. این تغییر کاربری اصطلاح ساراسن از عرب به مسلمان چند پرسش اساسی را به ذهن متبادر می کند: نخست آن که ریشه اصطلاح ساراسن چیست؟ دیگر اینکه تطور این اصطلاح در میان اروپائیان چگونه بوده است؟ پاسخ این پرسش ها تنها با بررسی منابع و جستار این اصطلاح در ردیه های مسیحیان بر پایه توصیف دقیق و تحلیل داده ها مبتنی است. مسجد و نظام آموزشی سنتی و جدید در دوره قاجارعلی رضا علی صوفیفرهاد دشتکی نیا چکیده: مسجد به عنوانِ یکی از مهمترین نهادهای دینی - فرهنگیِ ایران در دوره قاجار، علاوه برکارکردهای دینی، دارای کارکردهای متنوعِ آموزشی، تربیتی، رسانه ای، قضایی، نظامی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بود. آنچه در مقاله حاضر مورد بحث است، تعیین جایگاه و کارکردِ آموزشی مسجد در نظام آموزشی سنتی و نظام آموزشی جدید در دوره قاجار است. از آنجا که کارکردِ آموزشی مسجد متاثر از زمینه ها و شرایط اجتماعیِ ایرانِ دوره قاجار بود، با بروز تغییرات اجتماعی و به ویژه تغییر نظام آموزشی که در نتیجه فرآیند اصلاحات در دوره قاجار به وجود آمد، باید انتظار داشت که آثار این تغییرات در کارکرد آموزشی مسجد هم که جایگاهی مهم در نظام آموزشی دوره قاجار داشت، انعکاس یابد. از این رو در این پژوهش، این موضوع با تاکید بر این مسئله مورد پژوهش قرار می گیرد که با بروز تغییرات در نظام آموزشی سنتی در دوره قاجار، چه تغییراتی در کارکردهای آموزشی مسجد ایجاد شد؟ این مقاله به بررسی و تبیین دو کارکرد آموزشی مسجد، مسجد به عنوان فضای آموزشی و مسجد به عنوان پایگاه مؤسسانِ مدارس جدید در مقابل مخالفان مدارس جدید، پرداخته است. نگاهی بر مفهوم تاریخی دفاع غیر عامل در عصر اسلامیعلیرضا کریمیجواد علیپور سیلاب چکیده: امنیت، همواره یکی از مهمترین مسائلی است که انسان با آن روبرو بوده است و در طول تاریخ سعی و تلاش انسان برای رسیدن به آن با انواع وسایل دفاعی صورت می پذیرفت. دفاع، مجموعه اقداماتی است که به لحاظ (سیاسی، نظامی، اقتصادی ) توسط یک کشور به منظور تضمین استقلال، حفظ تمامیت و امنیت ارضی و حراست از مردم خود در مقابل هرگونه تهاجم دشمن صورت می گیرد. این دفاع به دو صورت نظامی و غیرنظامی می باشد که امروزه، به ترتیب دفاع عامل و دفاع غیرعامل نامیده می شوند. دفاع غیرعامل، دفاع بدون به کارگیری مستقیم سلاح است، و بیشتر شامل اقداماتی پیش بینی شده برای مقابله با دشمن است که به نوعی هزینه های دشمن را بالا برده و قدرت دفاعی نیروهای خودی را نیز بالا می برد. در تاریخ ایران و اسلام در عصر اسلامی، در برخی از متون اخلاقی و تاریخی در رابطه با مبحث دفاع غیر عامل و اصول آن، و متناسب با زمان خود، جسته و گریخته مطالبی وجود دارد. دفاع غیر عامل دارای مؤلفه های متعددی است، مهم ترین آن ها که در دوره های گذشته مورد توجه بوده اند عبارتند از: مکان یابی، استحکامات، فریب، استتار، اختفاء و پوشش. از این میان مکان یابی، استحکامات و فریب، بیشتر مورد توجه بوده است. مکان یابی به ویژه در جای گیری صحیح احداث شهرها و نیز استقرار لشکرها در محل مناسب مورد توجه بود. استحکامات به ویژه در ساختار شهری و عناصر سه گانه کهن دژ، شارستان و ربض و عناصر دفاعی آن مانند بارو، برج و دروازه متبلور بود. فریب، جایگاه خاص خود را داشته و دارد، همواره تلاش می‌شده است، با حیله و فریب بر دشمن برتری یابند. بررسی موارد ذکر شده، موضوع مقاله حاضر خواهد بود. واکاوی داستانی از مثنوی معنوی درباره سلطان محمد خوارزمشاه؛ باز خوانی تاریخیِ داستانی از یک متن عرفانییزدان فرخی چکیده: رویداد حمله مغول و سرنگونی حکومت خوارزمشاهیان موجب ایجاد تصویری سرزنش آمیز و نکوهش بار از سلطان محمد خوارزمشاه نزد مورخان و به تبع آن پژوهشگران گردیده است. چنین به نظر می رسد که این باور شایع در محتوای یکی از داستان های مثنوی مولانا جلال الدین بلخی، به صورتی متفاوت به نمایش درآمده است و ظاهراً شاعر در اثر عرفانی خود رویکردی متفاوت در مورد سلطان محمد نشان داده است. این پژوهش درصدد است تا با واکاوی عوامل مختلفی از جمله عناصر زبانی به کار رفته در داستان، سرچشمه های روایی و تغییرات ایجاد شده در روایت جدید و انگیزه های احتمالی شاعر، به بررسی جنبه های خاص روایت مولانا در مورد سلطان برافتاده خوارزمشاهی پرداخته و این داستان عرفانی را به لحاظ تاریخی و سیاسی روزگار سرایش آن مورد ارزیابی قرار دهد. واکاوی رابطه کلام و تاریخ فکر در مطالعات شیعه شناسیسیدمحمدهادی گرامیمحمد قندهاری چکیده: سنت شرق شناسی به تحلیل تاریخی عقاید شیعه پرداخته است و پیروان چندی از این سنت نیز در میان باورمندان به تشیع ظهور کرده اند؛ اما این مطالعات در مواردی روشمند نبوده و در برخی موارد، نتایج تأمل برانگیزی را به خصوص در حوزه شیعه شناسی به همراه داشته اند. این در حالی است که به دلیل نیاز به اتخاذ رویکرد تاریخی در مطالعه عقاید اسلامی از چنین گرایشی در مطالعات اسلامی نمی توان صرف نظر کرد. به نظر می رسد برای بالاترین بهره وری از این نوع مطالعات، باید تلاش کرد تا رویکرد تاریخ فکر غربی را براساس نیازها و دغدغه های بومی، در حوزه شیعه شناسی به کار بست.با توجه به این که مهم ترین دغدغه و چالش پیش روی مطالعات تاریخ فکر ـ به خصوص در محافل سنتی ترـ تعارض آن با عقاید کلامی اولیه شیعه است، به نظر می رسد نخستین گام در مسیر سامان دادن و بومی سازی این حیطه مطالعاتی، تلاش برای بررسی و سنجش نسبت تاریخ فکر با کلام از زاویه های مختلف باشد؛ مقاله پیش رو نخستین تلاش در جهت این مهم است. در این مقاله پس از بیان مباحث مقدماتی، نخست کنکاشی در جهت تبیین دقیق تر مرزهای کلام و تاریخ فکر صورت می گیرد. در مرحله بعد تاثیر پیش فرض های کلامی بر تاریخ فکر بررسی می شود. در مرحله سوم درباره تعارض کلام با تاریخ سخن به میان می آید و تلاش می شود ماهیت این تعارض و بازگشت آن به تاریخ و سپس وظیفه مورخ در مواجهه با آن بازنمایی شود. تفاوتهای هستی شناختی جنبش های پان عربیستی و بهار عربیاحمد محمدپور چکیده : ورود مدرنیته به جهان اعراب، فرآیند مدرنیزاسیون و تقابل اسلام و به ویژه اعراب با این فرآیند، موجب تحولاتی در سطوح متعدد اجتماعی و سیاسی گردید. امید به تشکیل دولت های مستقل و قدرتمند عربی با بنیان های دولت ـ ملت مدرن، موجب گردید تا جنبش های استقلال خواهی و اقتدارطلبانه در میان دول عرب همانند مصر، عراق، سوریه و در سطوحی دیگر لیبی و الجزایر و غیره به سرعت رشد کند. جنبش های پان عربیستی در این ممالک با پیروی از ریشه های ایدئولوژیکی عربی ـ اسلامی و در عین حال تاریخی جهان اسلام باعث شد کشورهای عربی به سرعت از خاورمیانه تا شمال آفریقا استقلال یابند. این جنبش ها تا شکل گیری بهار عربی در سال 2011 به استقلال و اقتدار خود افزودند. بهار عربی نگرشی هستی شناختی از نوعی دیگر را موجب شد و به سرعت طی چندماه، بیشتر کشورهای عربی را در بر گرفت. فرض اصلی این پژوهش، بیان تفاوت هستی شناختی این دو جنبش (پان عربی و بهار عربی) است. با توجه به نوع مطالبات، جایگاه مبارزه و سطوح آن و شعارها و دستاوردهای این دو جنبش؛ می توان به تمایز هستی شناختی آن ها پی برد. در این پژوهش سعی می شود با به کارگیری نظریات جامعه شناسی سیاسی به بررسی هستی شناسی این دو جنبش و در نهایت تفاوت های بنیادین آنها پرداخته شود. «رسول» و «نبی» در کتاب مقدس و قرآن محمدرضا وصفیسید روح اله شفیعی چکیده: پیامبری و پیامبران، یکی از برجسته ترین حوزه های معنایی مشترک قرآن و کتاب مقدس است. مقاله حاضر، که به دنبال بررسی معنی و کاربرد دو واژه کلیدی این حوزه؛ یعنی «نبی» و «رسول» است، با نگاهی به کمبودهای ناشی از بسنده نمودن به بررسی های درون متنی، یافتن پاسخ شایسته برای این پرسش را، به بررسی تاریخی و تطبیقی مفهوم و مصداق «نبی» و «رسول» در کتاب مقدس نیز نیازمند می داند. بدین ترتیب، این مقاله نشان می دهد؛ دو اصطلاح تخصصی «نبی» و «رسول»، بسی پیش تر از قرآن، در دیگر متون مقدس ادیان ابراهیمی نیز در معانی و کاربردهایی همانند با قرآن، به کار رفته اند، و معنی و کاربرد قرآنی آن ها نیز در همین راستاست. این پژوهش، افزون بر هماهنگی معنی و کاربرد واژگان یادشده در کتاب مقدس و قرآن؛ گسترش مفهومی و مصداقی این حوزه معنایی در قرآن نسبت به کتاب مقدس را نیز نشان می دهد. گفتنی است هجدهمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات تاریخ اسلام ویژه پاییز 92 در شمارگان 2000 نسخه، 230 صفحه و با قیمت دو هزار تومان از سوی پژوهشکده تاریخ اسلام منتشر شده است./998/ن601/ق
۱۳۹۳/۲/۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری رسا]
[مشاهده در: www.rasanews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 48]
-
گوناگون
پربازدیدترینها