واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری رسا:
چرا نباید چهره معصومین و ذوات مقدسه را در قاب تصویر گنجاند؟ خبرگزاری رسا ـ در ابتدای سخن باید این سؤال را مطرح کرد که مسأله نمایش چهره معصومین در قاب تصویر مهمتر است یا خدشه وارد کردن به اعتقادات مردم؟
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، تصویر مسأله ای است که با هنر هفتم گره خورده است و باید پذیرفت که تصویر به نوبه خود باور پذیری را به دنبال دارد؛ از این رو نمایش چهره معصومین و بزرگان اسلام که در رتبه معصومین هستند، مسأله ای است که همواره بر سر آن در سینما و تلویزیون بحث بوده است.از نگاه هنر، در یک اثر سینمایی و یا تلویزیونی عدم نمایش چهره شخصیت های فیلم تا حدودی ارتباط مخاطب با آن اثر را کاهش می دهد و به نوعی موجب شکست آن اثر می شود؛ اما آیا این مسأله در فیلم هایی که با موضوعیت زندگی ائمه و پیامبران است نیز صادق می باشد؟نمایش چهره معصومین و بزرگان اسلام که در رتبه معصوم هستند، مناسب نیست؛ چرا که وقتی چهره یک انسان معصوم که در آرمانهای ما جا دارد ترسیم شود و آن چهره نه در ظاهر واقعی خود، بلکه در ظاهر یک انسان عادی به چشم آید، آن را از قداست خارج می کند. حال باید این سؤال را مطرح کرد که اهمیت نمایش چهره معصومین مهم تر است یا خدشه وارد کردن به اعتقادات مردم؟ بررسی فقهی نمایش چهره معصومینافزون بر معصومین، انسان های دیگری در تاریخ اسلام وجود دارند که در جایگاه معصومین قرار دارند و در نزد مردم از جایگاه والایی برخوردارند.در مذهب تشیع، حضرت ابوالفضل العباس(ع) و حضرت زینب(س) از جمله افرادی هستند که در نزد شیعیان تقدس خاصی دارند و سخنان زیادی از معصومین در باب منزلت این بزرگان آورده شده است.حال باید این سؤال را از خود پرسید که نمایش چهره معصومین و بزرگان اسلام که در جایگاه معصوم در جامعه قرار دارند، آیا سبب افزایش شأن و منزلت این بزرگان در جامعه می شود یا خیر؟ عرف از ابزارهایى است که مجتهد براى استنباط حکم شرعى استفاده مىکند؛ از این رو فقیه براى به دست آوردن حکم یک پدیده عرفى، باید مسائل و شرایط مستحدث اجتماع را مورد دقت قرار دهد تا پویایى فقه شیعه محفوظ بماند.آیت الله مکارمشیرازی در پاسخ به استفتائی پیرامون نمایش چهره حضرت ابوالفضل(ع) در فیلم، فرموده است: در مورد حضرت قمر بنیهاشم(ع)، نشان دادن چهره آشکار به مصلحت نیست و بهترین راه حل این است که مانند معصومین(ع) چهره ایشان را به صورت مبهم و در هاله ای از نور نشان دهند تا مشکلی پیش نیاید.آیت الله علوی گرگانی از مراجع شیعه در پاسخ به استفتائی پیرامون نمایش چهره حضرت ابوالفضل(ع) آورده است: شخصیت حضرت ابوالفضل(ع) در میان عموم مردم و شیعیان، مخصوصاً متدینین ممتاز است و بنابراین برای جلوگیری از هتک حرمت و وهن به مقام عظمای آن بزرگوار، لازم است از نشان دادن چهره ایشان اجتناب شود.این مرجع تقلید در بیانیه ای در محکوم کردن نمایش چهره حضرت ابوالفضل(ع) در فیلم رستاخیز گفته است: کمرنگ شدن عظمت امامزادگان موجب توبیخ و بلکه عقاب الهی در قیامت خواهد شد و همه مسؤلان باید خود را برای جوابگویی در روز حساب آماده کنند.در لغت، وهن به معنای این است که انسان اقدام به کاری کند که سبب سستی آن شود. حال در ادامه بررسی می کنیم که به چه جهت نمایش چهره معصومین و بزرگانی که در جایگاه معصومین هستند، سبب وهن می شود.افزون بر فقه، عقل نیز می گوید، نمایش چهره معصومین و بزرگان اسلام که در رتبه معصوم هستند، مناسب نیست؛ چرا که وقتی چهره یک انسان معصوم که در آرمان های ما جا دارد ترسیم شود و آن چهره نه در ظاهر واقعی خود، بلکه در ظاهر یک انسان عادی به چشم آید، آن را از قداست خارج می کند و بیننده سیر تاریخی فیلم را اوج سیر این فرد می بیند و اگر شخصی در نقش معصوم و یا بزرگان اسلام که در رتبه معصوم هستند بازی کند و پس از آن اقدام به پذیرفتن بازی در نقش منفی کند، سبب می شود قداست آن چهره مقدس خدشه دار شود. باید پذیرفت که در گذشته نیز مشابه این اتفاق افتاده و افرادی نقش پیامبران را بازی کردند؛ اما همین افراد بعدها وارد مسائل حاشیه ای شدند. رهبر معظم انقلاب در دیدار با عوامل و بازیگران سریال حضرت یوسف خطاب به مصطفی زمانی بازیگر نقش حضرت یوسف فرمود: شما، آقاجان اولین تجربه تصویری تان با حضرت یوسف بود؛ خودتان را حفظ کنید و همیشه مثل حضرت یوسف بمانید.این سخن رهبری نشان اهمیت جایگاه اجتماعی بازیگرانی را بازگو می کند که در نقش اولیای الهی و بزرگان اسلامی ظاهر می شوند. نمایش چهره معصومین، آیا تنها مسأله این است؟در فیلم های مذهبی نباید تنها بر روی موضوع نمایش چهره تمرکز کرد. متأسفانه در برخی آثار مذهبی سال های اخیر اشکلات معرفتی و تاریخی بسیاری به چشم می خورد که به سبب تمرکز بر نمایش یا عدم نمایش چهره معصومین، آن مسأله کمرنگ می شود.حرکت اهالی هنر به سوی مباحث فکری معصومین و عقاید و زیر ساخت های اسلامی سبب می شود تا یک کار هنری اثر گذاری قابل قبولی را بر بیننده بگذارد و مخاطب را به اوج معنویت برساند. پاسخ به یک سؤال برخی بر این باورند که به سبب این که چهره حضرت یوسف(ع) و یا حضرت عیسی(ع) در برخی فیلم ها نمایش داده شده، این مسأله مجوزی برای نمایش چهره پیامبر اکرم(ص) و دیگر معصومین است.در مورد نمایش چهره پیامبران باید بگوییم که ما بر اساس نگاه دینی معتقد هستیم که حضرت محمد(ص) آخرین پیامبر است و کسی است که دین اسلام را به کمال رساند.بر همین اساس می توان گفت که فرزندان و اهل بیت پیامبر اکرم(ص) نیز نسبت به سایر پیامبران برتر هستند و اگر چهره انبیاء در فیلم های ما نشان داده می شود، دلیل بر این نیست که چهره اهل بیت(س) نیز نشان داده شود.در جامعه جهانی، نمایش چهره پیامبران به عنوان عرف شکل گرفته است و ده ها اثر هالیوودی از دهه 60 و 70 میلادی تولید شده که بر اساس کتب عهدین به ترسیم زندگی پیامبران پرداخته اند و از این مسأله نباید غافل شد که در این آثار تولید شده، تحریف و توهین نیز بسیار دیده می شود. از سوی دیگر، در آنجا مسائلی مهم تر از نمایش چهره نیز رعایت نمی شود. به طور مثال آنها در فیلم های خود به انبیا اتهام بت پرستی زدهاند! یا اصل حلال زادگی یک نبی را از مشروعیت خارج میکنند که اینها جزو مبانی روشن است.محمد رضا پورصفار/9464/704/ر
۱۳۹۳/۲/۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری رسا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]