واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: «بندر» خانهنشين تبعيت از امريكا
سرانجام بعد از مدت طولاني كه گفته ميشد بندر بنسلطان براي درمان بيماري به امريكا رفته، معلوم شد كه اين سفر مقدمهاي براي كنار گذاشتن او از حلقه اصلي تصميمگيران در حاكميت عربستان سعودي بوده است
سرانجام بعد از مدت طولاني كه گفته ميشد بندر بنسلطان براي درمان بيماري به امريكا رفته، معلوم شد كه اين سفر مقدمهاي براي كنار گذاشتن او از حلقه اصلي تصميمگيران در حاكميت عربستان سعودي بوده است. او حدود دو ماه پيش به امريكا رفت تا به گفته رسانههاي عربستان در آنجا روي شانههايش عمل جراحي انجام شود اما حالا كه به كشور برگشته خبرگزاري رسمي عربستان حكم ملك عبدالله، پادشاه عربستان، را منتشر كرده كه در آن درخواست بندر بنسلطان براي مرخصي از رياست سازمان اطلاعاتي عنوان شده است. با صدور اين حكم روشن ميشود كه آن دو ماه دوري از كشور بيشتر براي آماده كردن زمينه بركناري او بوده و حالا كه شرايط فراهم شده، ملك عبدالله با اين حكم و به اصطلاح بنا بر درخواست خود بندر او را از رياست اين سازمان بركنار كرده تا معاونش، يوسف ادريسي را به جاي او منصوب كند. ملك عبدالله با اين حكم به تنشي پايان داد كه از چندين ماه قبل بين عربستان و امريكا ايجاد شده بود.
اما چرا او چنين تصميمي گرفت و علت بركناري يكي از قديميترين مهرهها در حلقه اصلي تصميمگيران عربستان چه بوده است؟
قبل از هر چيز لازم به ذكر است كه بندر 65 ساله تا قبل از اين حدود دو سال رياست بر سازمان اطلاعاتي عربستان، به مدت 22 سال سفير اين كشور در امريكا بود. اين مدت طولاني اقامت او در امريكا باعث شده بود تا بتواند ارتباطات ويژهاي را با مراكز قدرت در اصليترين متحد عربستان ايجاد كند به خصوص اينكه گفته ميشود او با خانواده بوش روابط دوستانهاي برقرار كرده بود و به همين جهت، ارتباط ويژهاي با دولت امريكا در دو دوره رياست جمهوري جورج بوش داشت. رابطه ويژه بندر با دولت امريكا تا حدي بود كه در زمان يازده سپتامبر و با وجود دست داشتن 15 نفر از 19 نفر هواپيماربا كه عربستاني بودند اما دولت امريكا اجازه هيچ گونه بررسي از سفارت عربستان و به خصوص شخص سفير، بندر بن سلطان را نداد. اين ارتباط ويژه ميتوانست تا زمان حاكميت جمهوريخواهان بر كاخ سفيد ادامه داشته باشد اما از زمان آمدن يك دموكرات به كاخ سفيد ديگر نميتوانست همانند گذشته باشد. به همين دليل بود كه بندر تنها يك دوره از رياست جمهوري باراك اوباما در واشنگتن ماند و وقتي كه معلوم شد اين دموكرات يك دور ديگر نيز در كاخ سفيد باقي خواهد ماند، بندر به عربستان آمد تا هدايت دستگاه اطلاعاتي اين كشور را به عهده بگيرد. آمدن بندر به رياض و دوري او از واشنگتن باعث نشد تا اختلاف او با حاكميت كاخ سفيد پايان يابد چراكه كاخ سفيد بنا را بر تغيير شيوه دخالت خود در خاورميانه گذاشته و اين تغيير با ظهور تحولات عربي نمايان شد تا آن كه بر سر بحران سوريه مبدل به رو در رويي بندر با كاخ سفيد شد. حمله شيميايي21 آگوست سال گذشته در حومه دمشق زنگها را براي مداخله نظامي خارجي در سوريه به صدا درآورد و بندر همانند ديگر حكام سعودي خشنود از اين صدا آماده همراهي با مداخله نظامي در سوريه شدند. سلمان بنعبدالعزيز، وليعهد و وزير دفاع، تعطيلات خود را نيمهكاره گذاشت تا امكانات نظامي را در اختيار امريكا و ديگر متحدانش قرار دهد و بندر كه تا آن موقع يكي از اصليترين عوامل در حمايت از معارضان مسلح سوريه بود نيز تمام عوامل خود را براي موفقيت كامل اين مداخله به كار بست. مداخله نظامي با تهديدات مقاومت و روسيه منتفي شد و همين امر خشم شاهزادگان سعودي را برانگيخت تا آن كه توافق هستهاي ايران با گروه 1+5 صداي اعتراض بندر را بلند كرد. او به صراحت اعتراض خود را از امريكا عنوان كرد و حتي اين كشور را تهديد كرد كه عربستان سعودي تغييري اساسي در روابط خود با آن ايجاد خواهد كرد. عربستان سعودي از زمان تاسيس خود در 1932 يكي از متحدان اصلي امريكا در منطقه به شمار ميرود اما آيا تهديد بندر ميتوانست نقطه پاياني بر اين اتحاد طولانيمدت باشد؟ شايد تهديد او اين تصور را براي برخي ايجاد كرده بود اما حوادث بعدي تا حكم ملك عبدلله در عزل بندر نشان داد كه تبعيت عربستان از امريكا تا آن حد است كه اين تهديدها صرف لفاظيهاي توخالي بوده و نميتواند هيچ اثري داشته باشد. فقط كافي بود تا جان كري، وزير امور خارجه امريكا، در اوايل ماه نوامبر سال گذشته به رياض برود تا به اشاره او زمينه بركناري بندر فراهم شود كه بعد از يك دوره دو ماهه درخواست امريكا با حكم ملك عبدالله اجابت شد. شايد بندر با نسبت فاميلي نزديك با ملك عبدالله و آن سابقه طولاني از خدمت به پادشاهي عربستان گمان عزل به اين صورت را نداشت اما چه كسي در رياض است كه نداند كوچكترين تعرض به امريكا در رياض حكمي جز خانهنشيني ندارد؟!
نویسنده : رحمان نعيمي
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 29 فروردين 1393 - 16:46
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]