واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: سازش امريكايي تا سازش اسرائيلي
موضعگيري جمعه شب جان كري وزير امور خارجه امريكا در مورد مذاكرات صلح خاورميانه، پوست اندازي امنيت خاورميانهاي واشنگتن را يك بار ديگر آشكار كرد. اين سياست كه از سال 2011 با طرح استراتژي «چرخش شرقي» از طرف هيلاري كلينتون شروع شد، طي سه سال اخير شكل و شمايل جدي تري به خود گرفته است. امريكاييها كاهش حضور امنيتي در خاورميانه را ماه ژوئن 2009 در عراق شروع كردند و تا پايان سال جاري ميلادي در افغانستان تكميل ميكنند ولي مابين اين دو نقطه زماني برجسته، تحولاتي جدي به وقوع پيوست كه نشان ميدهد ايالات متحده در حال تعريف توازني جديد از تعهدات امنيتي خود در خاورميانه است. برجستهترين تحولي كه جدي بودن تصميم واشنگتن براي كاهش تعهدات امنيتي در خاورميانه را نشان داد، زماني بود كه باراك اوباما رئيسجمهور امريكا استفاده از تسليحات شيميايي را خط قرمز اقدام نظامي عليه سوريه اعلام كرد، ولي به رغم متهم كردن حكومت سوريه به استفاده از اين تسليحات، در آگوست 2013 به يكباره از تصميم براي دخالت نظامي در سوريه خودداري كرد. حتي توافق هستهاي موقت با ايران بعد از 10 سال رويارويي هستهاي ديپلماتيك هم در چارچوب تلاش امريكا براي بازتعريف حضور امنيتي در خاورميانه قابل تحليل است. دولت اوباما بعد از اين زنجيره به همه پيوسته تحولات، كوشيده اين فضاي جديد را به عنوان مدلي به روند سازش بين فلسطينيان و رژيم صهيونيستي نيز گسترش بدهد. جان كري وزير خارجه دولت اوباما طي چند ماه گذشته چندين مرتبه به رام الله و تلآويو سفر كرد تا مقامهاي فلسطيني و اسرائيلي را براي از سرگيري مذاكرات متقاعد نمايد. او تا حدود يك هفته قبل توانست روند مذاكرات فلسطينيان با رژيم صهيونيستي را به سمت جلو ببرد ولي امتناع طرف اسرائيلي از اجراي تعهد آزادي 26 اسير فلسطيني و واكنش محمود عباس به اين تصميم با امضاي درخواست عضويت فلسطين در 15 سازمان و معاهده بينالمللي، به يك باره اين روند را متوقف كرد. جان كري وزير امور خارجه امريكا جمعه شب در واكنش به تصميمهاي چند روز اخير طرفهاي اسرائيلي و فلسطيني، به طور تلويحي تهديد كرد كه دولت اوباما تصميم گرفته است روند نقشآفريني خود در فرآيند صلح خاورميانه را ارزيابي دوباره كند. او گفت: « «آنها (فلسطينيها و اسرائيل) ميگويند كه ميخواهند (مذاكرات) را ادامه بدهند، ولي ما تصميم نداريم كه نامطمئن آنجا (پشت ميز مذاكره) بنشينيم. اين يك تلاش نامحدود نيست. اكنون زمان بررسي دوباره است. » وي افزود: « موجب تاسف است كه طي چند روز گذشته، دو طرف گام هايي برداشتهاند كه مفيد نيستند و همه نيز شاهد آن هستند. » كري در بخش ديگري از سخنانش نيز يك بار ديگر گفت: «ما تصميم داريم به خيلي دقيق ارزيابي كنيم كه (اين روند) در كجا قرار دارد و ممكن است ما قادر باشيم به كجا برسيم. » واكنش ديروز تزيپي ليوني مذاكره كننده اسرائيلي به سخنان جان كري نيز قابل توجه بود. او نيز خواهان كاهش نقش امريكا در مذاكرات صلح شد و گفت: «ما معتقديم كه نيازمند نشستها و مذاكرات مستقيم بيشتر( با طرف فلسطيني) هستيم و من فكر ميكنم امريكاييها هم اين را درك ميكنند. دخالت امريكا در مذاكرات آري ولي به عنوان تسهيلكننده مذاكرات دوجانبه.» اين نوع موضعگيري يك وزير خارجه امريكا و واكنش طرف اسرائيلي به بنبست مذاكرات صلح خاورميانه كم سابقه و شايد هم بيسابقه است. امريكا طي نزديك به 25 سال گذشته، هيچ گاه به عنوان يك ميانجي بيطرف، مذاكرات صلح بين فلسطينيان و رژيم صهيونيستي را مديريت نكرده و از اين پس نيز نه قادر به در پيش گرفتن چنين روندي است و نه مايل به آن. با اين حال، تحول نگاه سياست خارجي امريكا به تحولات امنيتي خاورميانه، دولت اوباما را براي اولين بار وادار كرده كه تلاش كند مناسبات سنتي خود با رژيم صهيونيستي را در سطحي جديد بازتعريف كند. واضح است كه امريكا كماكان به عنوان مهمترين حامي تل آويو باقي خواهد ماند، ولي دولت اوباما با ايما، اشاره و تلويح سعي دارد به كابينه راستگراي نتانياهو بفهماند كه شرايط امنيتي خاورميانه اجازه نميدهد روندهاي پيشين ادامه پيدا كند و واشنگتن نيازمند كاهش و بازتعريف تعهدات پرهزينه قديمي خود در خاورميانه است. واقعيت اين است كه امتناع نتانياهو از آزادي 26 اسير فلسطيني، فقط يكي از نمودهاي خارجي رويكرد استراتژيك كابينه نتانياهو در برخورد با روند صلح خاورميانه است. درست در شرايطي كه دولت اوباما به دنبال كاهش هزينههاي خاورميانهاي خود است، كابينه نتانياهو منافع خود را در اين ميبيند كه نگذارد تعهدات امنيتي امريكا در خاورميانه كاهش پيدا كند.
نویسنده : علي قنادي
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 17 فروردين 1393 - 22:43
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]