واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲ فروردین ۱۳۹۳ - ۱۳:۵۹
کاروان سرای دیر گچین به عنوان مادر کاروانسراهای ایران، در 65 کیلومتری جنوب تهران و در جاده قدیم قم به ری واقع شده است که با توجه به موقعیت جغرافیایی کاروانسرا، این مسیر یکی از راههای ارتباطی مهم کشور بوده است. به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)منطقه قم، قم شهر تاریخی پرفراز و نشیب و گسترده و پربار در دل جغرافیای کوچک خویش نهفته دارد و حامل فرهنگ غنی و اصیل است که در درون آن دانشها و هنرهای ماندگار فراهم آمده است. شهر قم از منظرهای مختلف دارای ارزش و اهمیت خاصی بوده و هست؛ در دوره حکومت ساسانی شهر قم از مناطق نسبتا بزرگ ایران بوده که در مسیر راههای عمده تجاری و محل اتصال بین النهرین به جادههای ابریشم قرار داشته است. این شهر دارای جاذبههای گردشگری فراوانی است که متاسفانه تا به امروز بسیاری از مناطق آن برای ایران گردان ناشناخته مانده است. جاذبههای طبیعی همچون دریاچه نمک، دریاچه حوض سلطان، قرار گرفتن در حاشیه کویر مرکزی ایران و اقلیم منحصر بفردی که علاقه مندان به کویر و ستاره شناسان را برای مشاهده آسمان به سوی خود میخواند. آثار باستانی همچون کاروان سرای دیر گچین به عنوان مادر کاروانسراهای ایران، تیمچه بازار قم به عنوان بزرگترین سقف ضربی ایران، مسجد جامع قم که دوازدهمین مسجد جامع ایران است و یا مقابر امامزادگان، مجموعه مقابر گنبد سبز، بیت امام خمینی(ره) و دهها اثر دیگر این شهر را مورد توجه گردشگران قرار داده است. کاروانسراهای قدیمی از یادگارهای با ارزش معماری ایران، از روزگار کهن است که به دلایل گوناگون ارتباطی، اقتصادی، نظامی، جغرافیایی و مذهبی احداث گردیده است که حد فاصل بین شهر قم با دیگر شهرها قرار گرفته اند؛ در دوران های مختلف به تدریج توسعه یافته است. کاروان سرای دیرگچین یکم مهرماه 1382 ش با شماره 10408 در فهرست آثار ملی ایران ثبت و بنای اولیه آن به روزگار ساسانیان مربوط میشود و در این باره جغرافیدانان اسلامی مانند اصطخری مَقدسی از آن یاد کردهاند. نقشه کاروانسرا چهار ایوانی است و تنها راه ورودی آن قسمت جنوبی است. چهار برج در چهار گوشه بنا به قطر شش متر و دو برج نیم دایرهای در بخش ورودی قرار دارد. کاروان سرا تقریباً مربع شکل و ابعاد آن 109*108 متر است. طی تحقیقاتی که در مورد این بنا به عمل آمده، ثابت شده که پی بنا و قسمتی از دیوارهها، متعلق به قبل از اسلام و دیگر بخشها در دوره اسلامی ، به ویژه صفویه شکل گرفته است. در اطراف حیاط کاروانسرا چهل اتاق برای استراحت مسافران ساخته شده و پشت اتاقها اصطبل چهارپایان است. برجهای کاروان سرا هر یک کاربرد جداگانهای دارد، مثلا در برج شمال شرقی، ساختمان هشت ضلعی بسیار زیبایی ساخته شده که احتمالاً اختصاص به استراحت امیران و حکمرانان داشته است. در برج شمال غربی آسیابیس برای استفاده کاروانیان بنا شده و در بقیه برجها اماکم بهداشتی، نانوایی، حمام و حتی مسجد ساخته شده است. طراف کاروانسرا نیز بناهای متعددی شامل آب انبار، قبرستان و ساختمانهای خشتی با ویژگیهای گوناگون به چشم می خورد. بسیاری از محققان بر این عقیدهاند که معنای کار و الگوی بسیاری از کاروانسراهای دوره اسلامی به ویژه در عهد صفوی، کاروانسرای دیرگچین است. با توجه به بناها و معماری دیرگچین میتوان این مکان را مادر بیشتر کاروانسراهای ایران دانست. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]