تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821032837
زلزله در بنيان مناسبات روسيه و غرب
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: زلزله در بنيان مناسبات روسيه و غرب
بحران اوكراين بدون ترديد وارد مراحلي جدي، حساس و خطرناك شده است به نحوي كه به گفته ويليام هيگ وزير خارجه انگليس، اوكراين بزرگ‌ترين بحران پيش روي اروپا در قرن بيست و يكم است
بحران اوكراين بدون ترديد وارد مراحلي جدي، حساس و خطرناك شده است به نحوي كه به گفته ويليام هيگ وزير خارجه انگليس، اوكراين بزرگ‌ترين بحران پيش روي اروپا در قرن بيست و يكم است. همين نظر را فرانك والتر اشتاين‌ماير، وزير امور خارجه آلمان دارد و در اين زمينه گفته است: «اروپا به علت اوضاع اوكراين بدون ترديد درگير شديدترين بحران پس از سقوط ديوار برلين است. وزير خارجه آلمان كه براي شركت در نشست ويژه وزيران خارجه اتحاديه اروپا درباره بحران اوكراين به بروكسل رفته بود دوشنبه 12 اسفند هشدار داد: «۲۵ سال پس از پايان رويارويي بلوك‌ها در اروپا، خطر انشقاق مجدد در اين قاره جدي است.» اشتاين‌ماير گفت: «وضعيت بحراني اوكراين هر روز وخيم‌تر مي‌شود و هيچ پاياني بر آن متصور نيست.»
كنشگرايي روسيه
اقدامات اخير روسيه در زمينه اعزام چند هزار نيروي نظامي به شبه‌جزيره كريمه و اشغال عملي اين منطقه استراتژيك تحولي مهم در بحران اوكراين محسوب مي‌شود. با توجه به اينكه شمار بسياري از ساكنان كريمه، روس‌تبار هستند، روسيه در روزهاي اخير شمار زيادي نيروي نظامي كه از 6000 تا 15000 نفر برآورد شده است وارد اين منطقه كرده است. در عين حال يگان درياي سياه ارتش روسيه نيز بر اساس يك توافق دوجانبه ميان مسكو و كي‌يف در بندري كه روسيه از اوكراين تا سال ۲۰۴۲ ميلادي اجاره كرده، در اين جزيره مستقر است. تصويب اعزام نيرو به كريمه توسط شوراي فدراسيون روسيه، به پوتين اختيار دخالت نظامي در اين شبه‌جزيره واقع در جنوب اوكراين را مي‌دهد. اين در حالي است كه جناح افراطي كرملين حتي خواستار پيشروي نظامي به سوي شهرهاي دونسك و خاركف در شرق اوكراين است. ولي به نظر مي‌آيد كه پوتين طرح‌هاي ديگري دارد. احتمال داده مي‌شود پوتين قصد داشته باشد بيشتر كريمه را به يك منطقه تحت‌الحمايه روسيه درآورد نه آن‌كه اين شبه‌جزيره را كاملاً از اوكراين جدا كند.
واكنش‌هاي داخلي
با اين همه اقدامات نظامي روسيه در شبه‌جزيره كريمه و اشغال عملي اين منطقه استراتژيك واكنش‌هاي مختلفي را در داخل و خارج روسيه موجب شده است. هرچند در داخل روسيه شاهد برخي حمايت‌هاي مردمي از اين اقدام هستيم، اما بروز واكنش‌هاي مخالفت‌آميز حاكي از دو دستگي در جامعه روسيه درباره نحوه برخورد با بحران اوكراين است. در اين راستا در روزهاي اخير تظاهراتي در روسيه در مخالفت و موافقت با اين اقدام برگزار شده است. از جمله تظاهراتي كه يك‌شنبه 11 اسفند در برابر ساختمان وزارت دفاع روسيه در شهر مسكو و در اعتراض به تحركات نظامي اخير اين كشور در منطقه خودمختار كريمه برگزار شد و شركت‌كنندگان در اين تجمع دست‌نوشته‌هايي در محكوميت جنگ و همچنين پرچم‌هاي اوكراين را در دست داشتند. بنابر اعلام گروه حقوق بشر موسوم به اودينفو، پليس مسكو 352 تن از شركت‌كنندگان در اين تجمع را بازداشت كرد. تجمع مشابهي نيز با حضور 500 تن در سن‌پترزبورگ برگزار شد كه گروهي از شركت‌كنندگان در آن در حمله پليس بازداشت شدند. همچنين اعضاي شوراي حقوق بشر روسيه روز يك‌شنبه حمله نكردن به اوكراين را خواستار شدند و گفتند تهديداتي كه روسيه در اين خصوص با آن مواجه است به اندازه‌اي خطرناك نيست كه اعزام نيرو را به آن توجيه كند. اين در حالي است كه حدود 20هزار نفر از طرفداران كرملين نيز به منظور حمايت از اقدام پوتين در موافقت با توسل به زور در اوكراين، در خيابان‌هاي پايتخت روسيه تجمع كردند.
واكنش‌هاي بين‌المللي
اما در سطح بين‌المللي واكنش‌ها به مراتب شديدتر و جدي‌تر است و همين عامل، احتمال بروز برخورد بين روسيه و غرب را بيش از پيش محتمل كرده است. اظهارات صريح جان كري و هشدار وي به روسيه قابل توجه است. جان كري يك‌شنبه قبل با اشاره به دخالت مسكو در اوكراين اظهار داشت كه همه گزينه‌ها عليه روسيه روي ميز است، از تحريم‌هاي اقتصادي گرفته تا اقدام به عمليات نظامي عليه مسكو، در صورتي كه شرايط اقتضا كند. در واقع اين شديدترين هشداري است كه به روسيه در چند روز اخير در ارتباط با بحران اوكراين داده شده است. در عين حال آندرس فوگ راسموسن دبير كل ناتو، اقدام نظامي نيروهاي روسيه عليه اوكراين را نقض حقوق بين‌الملل و در تناقض با اصول شوراي ناتو - روسيه و شراكت براي صلح اعلام كرد.
واكنش مرحله‌اي
بدين ترتيب غرب و به ويژه امريكا در مرحله اول به محكوميت سياسي روسيه پرداخته و اقدامات سياسي و ديپلماتيك عليه آن انجام داده‌اند. اين مرحله شامل ارجاع بحران اوكراين به شوراي امنيت و نيز موضع‌گيري سازمان ملل در اين باره مي‌شود.
اما در مرحله دوم، اقدامات عملي در عرصه‌هاي ديپلماتيك و اقتصادي، فرهنگي و ورزشي صورت خواهد گرفت كه مواردي از قبيل ممنوعيت ويزا و نيز مسدود كردن دارايي‌هاي روسيه در خارج مدنظر قرار مي‌گيرد. كما اينكه جو بايدن، معاون رئيس‌جمهور امريكا در گفت‌وگوي تلفني با سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه گفته است كه در صورت عدم‌حل بحران اوكراين، روسيه بايد روي انزواي فزاينده سياسي و اقتصادي حساب كند. كنگره امريكا نيز در حال بررسي طرحي براي تحريم اقتصادي روسيه به علت موضع اين كشور درباره اوكراين است. اين در حالي است كه امريكا در اقدامي عملي اعلام كرد، براي بازي‌هاي پاراالمپيك در سوچي هيئت دولتي اعزام نخواهد كرد، با اين حال بازيكنان در اين مسابقات شركت خواهند كرد. همچنين وزيران خارجه اتحاديه اروپا در نظر دارند، در صورتي كه رهبران كرملين دست به تنش‌زدايي در شبه‌جزيره اوكراين نزنند، عليه روسيه تحريم‌هاي هدفمند وضع كنند. كاترين اشتون، مسئول ارشد سياست خارجه اتحاديه اروپا در اين باره اظهار داشت كه «روسيه به وضوح حاكميت و تماميت ارضي اوكراين را نقض كرده است.» اقدامي كه در مرحله بعد غربي‌ها مد نظر قرار خواهند داد، نوعي واكنش نظامي محدود شامل اعزام ناظراني به اوكراين براي نظارت بر بحران به احتمال قوي از سوي «سازمان امنيت و همكاري در اروپا» خواهد بود. هر چند كه مقامات ارشد امريكايي اكنون سخن از اقدامي فراتر از اين زده و روسيه را به اقدام نظامي تهديد كرده‌اند.
آينده مبهم گروه 8
يكي از نخستين واكنش‌هاي غربي‌ها به مداخله نظامي روسيه در شبه جزيره كريمه، تحريم شركت در اجلاس گروه هشت بود كه قرار است در چهار و پنج ژوئن 2014 در شهر سوچي به ميزباني روسيه برگزار شود. كشورهاي امريكا، كانادا، انگليس و فرانسه اعلام كردند كه در اين نشست شركت نمي‌كنند. در عين حال برخي سران غربي به صراحت به تهديد روسيه در زمينه آينده عضويت اين كشور در گروه هشت پرداخته‌اند. در اين راستا استفان هارپر نخست‌وزير كانادا دوشنبه 12 اسفند تهديد كرد اگر روسيه هر چه زودتر به حضور نظامي خود در كريمه پايان ندهد، كاري مي‌كند كه آن كشور از گروه هشت اخراج شود. وي بر اين مسئله تأكيد كرده كه اقدامات اخير ولاديمير پوتين رئيس‌جمهور روسيه آن كشور را از لحاظ ديپلماتيك و اقتصادي منزوي مي‌كند و سبب مي‌شود آن كشور با خطر اخراج كامل از گروه هشت مواجه شود. جان كري وزير امور خارجه امريكا نيز روز يك‌شنبه هشدار داد اگر روسيه به حضور نظامي خود در شبه‌جزيره كريمه ادامه دهد، اخراجش از گروه هشت در دستور كار اين گروه قرار خواهد گرفت. بدين ترتيب كشورهاي گروه هفت آنچه را «اقدام روسيه در نقض آشكار حاكميت اوكراين» خواندند، به شدت محكوم كردند و از توقف اقدامات اوليه براي برگزاري نشست بعدي اين گروه در سوچي روسيه در ماه ژوئن خبر دادند.
دكترين نظامي و توجيه مداخله
در مقابل روسيه دلايل و توجيهاتي براي اقدامات اخير خود ارائه كرده است. در اين راستا بايد به تغييري كه روسيه در دكترين نظامي خود در سال2010 انجام داد اشاره كرد. اساساً دكترين نظامي هركشور كه به منزله يك چهارچوب كلي است و به سادگي تغيير نمي‌كند، چگونگي شركت نيروهاي نظامي آن كشور در لشكر‌كشي‌ها، عمليات‌ها و نبردها را بيان مي‌كند. روسيه با اين تغيير، اعزام نيرو به خارج از مرزهايش را تسهيل كرد. پيش‌تر دفاع از كشور روسيه، شركت در نبردهاي ضدتروريستي يا اجراي تعهدات بين‌المللي از پيش‌شرط‌هاي ضروري براي اعزام نيرو بودند. اين در حالي است كه در دكترين نظامي جديد روسيه تصريح شده است كه «استفاده از نيروهاي مسلح و ساير يگان‌ها براي تأمين امنيت شهروندان روس كه خارج از مرزهاي فدراسيون روسيه به سر مي‌برند، در انطباق با اصول و هنجارهاي عمومي به‌رسميت شناخته شده حقوق بين‌الملل و قراردادهاي بين‌المللي فدراسيون روسيه، قانوني هستند.»
دكترين نظامي روسيه سال ۲۰۱۰ ميلادي، در پي جنگ اوستياي جنوبي در گرجستان كه دو سال پيش‌تر رخ داده بود، تغيير كرد. آن‌زمان روسيه دليل حمله نظامي خود به كشور همسايه، گرجستان را لزوم حمايت از شهروندان خود در منطقه جدايي‌طلب اوستياي جنوبي عنوان كرد. برداشت جامعه بين‌الملل از اين استدلال روسيه آن بود كه مسكو هر زمان مي‌تواند به اين بهانه فرمان اعزام نيروهاي خود به خارج از مرزهاي اين كشور را صادر كند. دميتري مدودف، رئيس‌جمهور وقت روسيه اما آن زمان تأكيد كرد كه دليل تغيير دكترين نظامي روسيه تسهيل شرايط مبارزه با دزدان دريايي است و با اين تغيير، ارتش روسيه راحت‌تر مي‌تواند وارد نبرد با آنها شود زيرا قبل از آن «موافقت شوراي امنيت ملي كشور» يا «اعلام جنگ» براي اعزام نيروهاي ارتش براي مبارزه با دزدان دريايي ضروري بود. بدين ترتيب روسيه اكنون با توسل به مسئله در خطر بودن امنيت شهروندان روس در اوكراين و به ويژه در شبه‌جزيره كريمه به مداخله نظامي و اشغال عملي اين منطقه پرداخته است، اما بايد ديد روسيه تا چه حد حاضر است بهاي اين اقدام مخاطره‌آميز را پرداخت كند. در عين حال غربي‌ها در صدد هستند تا اين بهانه را از دست روس‌ها بگيرند. در اين راستا شوراي اروپا با تأكيد از دولت موقت اوكراين خواست هرچه سريع‌تر حقوق اقليت‌هاي ملي همانند روس‌ها و تاتارها را به رسميت بشناسد و از آن حفاظت كند. توربيورن ياگلاند، دبيركل سازمان پان‌اروپايي تأكيد كرد كه تضمين حقوق اقليت‌هاي ملي «نقش مهمي» در حل مناقشه اوكراين خواهد داشت. ياگلاند اشاره كرد كه دولت موقت اوكراين، قانون پرمناقشه‌اي كه دو سال پيش در اين زمينه به تصويب رسيد را ملغي اعلام كرده است.
گروكشي متقابل امريكا و روسيه
با تشديد رويارويي بين روسيه و غرب بر سر بحران اوكراين، امريكا به عنوان رقيب جدي روسيه در عرصه نظامي و سياسي، به تهديد روسيه از ابعاد مختلف پرداخته است. اين در حالي است كه روسيه نيز با توسل به انواع ابزارهايي كه در اختيار دارد، هشدار داده كه پاسخ سختي به اقدامات امريكا خواهد داد. مقامات ارشد امريكايي اخيراً در اظهارات خود انواع اقدامات احتمالي عليه روسيه را برشمرده‌اند. از جمله جو بايدن، معاون رئيس‌جمهور امريكا در گفت‌وگوي تلفني با سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه گفته است كه در صورت عدم‌حل بحران اوكراين، روسيه بايد روي انزواي فزاينده سياسي و اقتصادي حساب كند. كنگره امريكا نيز در حال بررسي طرحي براي تحريم اقتصادي روسيه به علت اقدامات اين كشور عليه اوكراين است. از همه جدي‌تر، اظهارات اخير جان كري وزير امور خارجه امريكا بود كه با اشاره به دخالت مسكو در اوكراين تصريح كرد كه «همه گزينه‌ها عليه روسيه روي ميز است، از تحريم‌هاي اقتصادي گرفته تا اقدام به عمليات نظامي عليه مسكو، در صورتي كه شرايط اقتضا كند.» در واقع اين شديدترين هشداري است كه به روسيه در چند روز اخير در ارتباط با بحران اوكراين داده شده است. در آخرين موضع‌گيري در اين باره دولت امريكا اعلام كرد همكاري‌هاي نظامي خود با روسيه را به دليل «اقدامات اين كشور در اوكراين» به حالت تعليق درآورده است. اين در حالي است كه اتحاديه اروپا در حال حاضر اعمال فشارهاي ديپلماتيك و اقتصادي عليه روسيه را مدنظر قرار داده است. در اين راستا وزراي خارجه اتحاديه اروپا توافق كردند مذاكرات با روسيه درباره لغو ويزا را به دليل بحران اوكراين به حالت تعليق درآورند.
در مقابل روسيه نيز به تدريج ابزارهاي فشار خود عليه امريكا را مطرح مي‌كند. در اين زمينه سرگئي گلازيف مشاور رئيس‌جمهوري روسيه اظهار داشت كه مجازات‌هاي اقتصادي بر ضدروسيه به ورشكستگي نظام مالي امريكا منجر خواهد شد. به گفته گلازيف در صورت تحريم روسيه از طرف امريكا، مسكو از دلار امريكا صرف نظر خواهد كرد و اگر چنين مسئله‌اي روي دهد، به سيستم مالي امريكا لطمه وارد خواهد شد.
گفتني است روسيه در زمره عمده‌ترين كشورهاي دارنده اوراق قرضه خزانه‌داري امريكا است. امريكا سالانه با فروش چنين اوراقي، براي تأمين هزينه‌هاي عمومي اين كشور، منابع مالي جديد ايجاد مي‌كند. در واقع روس‌ها اعلام كرده‌اند كه مجازات‌هاي احتمالي امريكا بر ضد ساختارهاي دولتي روسيه، مسكو را بر آن خواهد داشت كه بازپرداخت وام‌هاي دريافتي از بانك‌هاي امريكا را به حال تعليق درآورد. در عين حال روسيه براي رهايي از فشار امريكا به ديگر كشورها روي مي‌آورد. روسيه روابط تجاري و اقتصادي خوبي با شركاي خود در شرق و جنوب دارد و راه‌هايي را پيدا مي‌كند كه نه تنها وابستگي مالي به امريكا را از بين ببرد بلكه از اين تحريم‌ها با موفقيت خارج شود. به همين جهت گلازيف تهديد كرد كه روسيه وابستگي اقتصادي خود به امريكا را در صورت توافق واشنگتن با تحريم‌ها عليه مسكو بر سر مسائل اوكراين به صفر خواهد رساند.
وي همچنين خاطرنشان كرد در صورت مسدود شدن حساب‌هاي بانكي مراكز اقتصادي و شهروندان روس در امريكا، دولت روسيه به مردم توصيه خواهد كرد اوراق قرضه دولتي امريكا را بفروشند. اگر چنين اتفاقي رخ دهد به طور حتم دولت امريكا با چالش بسيار بزرگي در عرصه مالي مواجه خواهدشد. به نظر مي‌رسد با تهديد‌هاي متقابل روسيه در برابر تهديد‌هاي امريكا اكنون بايد ديد آيا امريكايي‌ها باز هم خواهان تحريم‌هاي گسترده عليه روسيه خواهند بود يا درباره عواقب اقدامات متقابل احتمالي روسيه بيشتر انديشه خواهند كرد. قدر مسلم اينكه بحران اوكراين وارد مراحلي جدي، حساس و خطرناك شده است. بحران اوكرين در قاره اروپا به منزله زلزله‌اي است كه با ادامه آن بسياري از بنيان‌هاي روابط روسيه و غرب دستخوش تغيير خواهد شد. شايد به همين جهت است كه ويليام هيگ وزير خارجه انگليس اعلام كرد كه بحران اوكراين بزرگ‌ترين بحران پيش روي اروپا در قرن بيست و يكم است.
نویسنده : دكتر سيد‌رضا ميرطاهر
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 16 اسفند 1392 - 22:12
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 77]
-
گوناگون
پربازدیدترینها