واضح آرشیو وب فارسی:سیری در ایران: سيد معين الدين علي بن نصير هارون ابوالقاسم حسيني سرابي تبريزي، يكياز صوفيان بزرگ سده هشتم و نهم هجري قمري است. مقبره وي كه از آثار امير علي شيرنوايي است، در كنارروستاي لنگر در 24 كيلومتري شمال غربي تربت جام واقع شده است. اين بنا بصورت مربع مستطيل با دو ايواندر جبهههاي جنوب غربي و شمال شرقي است و حجرههايي در طرفين ايوان شمال شرقي و ضلع شمالي دارد.بنا داراي 80/24 متر طول و 60/20 متر عرض است. شكل داخلي بنا، چهار تاقي است كه مقبره منسوب به شاهقاسم در شاه نشين نيم هشت ضلعي شمال شرقي واقع شده است. ايوان اصلي بنا در حدود 10 متر طول، 70/6متر عرض و 10 متر ارتفاع دارد. در حجره سمت راست، قبر منسوب به پسر شاه قاسم قرار دارد. بنظر ميرسداين بنا بعنوان خانقاه يا لنگر و محل تجمع مريدان مورد استفاده بوده است. در ايوان جنوبي كتيبه جالبي به خطنستعليق به تاريخ 1046 ه . ق كه حاوي فرمان است، نصب شده كه حاكي از تخفيف ماليات هفت گروه از مردمتربتجام است. در خرگرد جام واقع شده و اکنون خرگرد جام را لنگر می نامند. در خراسان آن زمان نام دو خرگرد (خرجرد) ذکر شده است یکی در خواف ویکی در جام که این خرگرد بعد از دفن قاسم انوار به لنگر معروف گردیده است و خرگرد خواف به همان نام باقی مانده است. لنگر در لغت آنندراج به معنی جایی است که هر روز به مردم طعام برسد. به همین خاطر خانقاه را نیز لنگر گویند. روستای لنگر که بنای قاسم انوار در کنار آن قرار گرفته در حدود 25 کیلومتری جاده تربت جام-فریمان قرار گرفته است بنای مقبره قاسم انوار با آجر وگچ بناگردیده ودر داخل وخارج آن کتیبه کاشی یا سنگ نوشته ندارد. عرض بنا بیست متر و شصت سانتی متر و طول آن بیست و چهار متر و هشتاد سانتی متر و ارتفاعش از کف باغ دوازده متر و هشتاد سانتی متر است ،پوشش سقف بنا مانند عرقچینی است که بر سر ساختمان گذارده باشند لذا گنبد بلند و مرتفع ندارد و یا اگر داشته به مرور زمان از بین رفته و فقط عرقچین آن باقی مانده است.
در داخل بقعه قبر شاه قاسم در قسمت خروجی نزدیک به ضلع شمال شرقی است و صورت قبر بزرگی با آجر و گچ نمایان است و قریب یک متر از زمین بقعه بلندتر است و قبر مذکور فاقد هیچ گونه لوح وسنگ نوشته قدیمی است ولیکن در جام تمام مردم قبر را از شاه قاسم انوار می دانند.
به طور کلی در خارج وداخل بنا مطلقا کتیبه یا نوشته دیگری از طرف بانی آن به کار برده نشده است لذا احتمال می رودکه در بنای مقبره قاسم انوار از اینکه کتیبه وعبارتی ندارد غفلت شده باشد یا این که ساختمان مزار لنگر در زمان حیات امیر علیشیر نوایی تا به همین مقدار رسیده بوده که بانی موفق آن به سرای دیگر شتافته و فرصت اتمام کامل را نیافته است.
کف ساختمان گور از سطح باغ آنجا به قدر یک پله بلند تر است ودر طرف شرقی بنا ایوانی دارد به عرض پنج متر وشصت سانتی متر وطول چهار متر وبیست سانتی متر وبلندی ایوان تا خرند بالای ایوان یازده متر است ودر دوطرف ایوان حجراتی دارد که محل توقف دراویش یا اشخاص دیگری بوده که برای زیارت به لنگر می آمده ومی آیند.
در طرف راست ایوان حجره آجری است که قبری در وسط آن نمایان است وعقیده مردم لنگر برآن است که این قبر فرزند قاسم انوار است و در حال حاضر (تیرماه 84) در مراجعات مکرری که به آن جا داشتم به دلیل آن که در دست تعمیر و مرمت بود نتوانستم عکس های مناسبی از آن جا تهیه کنم به گفته مولف کتاب آثار باستانی خراسان آقای عبدالحمید مولوی که در درسال 49چاپ شده است سقف این حجره تا آن زمان دست نخورده و تعمیر نشده و دارای مقرنس کاری که با زر و لاجورد وشنگرف مزین بوده است.
در داخل بقعه چهار شاه نشین است که زوایای شاه نشین ها به حجرات اطراف مزار اتصال دارد و حجراتی هم در طبقه دوم بقعه است که به وسیله دو پلکان آجری به حجرات فوقانی بقعه و به پشت بام آنجا رفت و آمد میشود و یک راهروی تنگ در طبقه دوم تمام حجرات فوقانی را به هم اتصال میدهد.
تمام گور خانه شاه قاسم انوار به عرض 6/20متروطول 80/24متر و روی هم رفته مساحت پانصدوپنج متر مربع در زیر بنای گورخانه واقع شده است.
این مطلب را به لیست مطالب مورد علاقه خودتون اضافه کنید" rel="nofollow">این مطلب را به لیست مطالب مورد علاقه خودتون اضافه کنید
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیری در ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 116]