واضح آرشیو وب فارسی:سیری در ایران: زیارتگاه احمد بن ابوالحسن شیخ احمد جام (536-441 هـ.ق) در شهرستان تربتجام، در میان جاده مشهد به هرات قرار دارد و مشتمل بر ده بنای تاریخی است كه در اطراف یك حیاط وسیع مجتمع شده است. قبر خود شیخ، بدون هیچگونه بنایی، به صورت روباز در مقابل ایوان عظیمی قرار دارد. زیارتگاه شیخاحمد، یكی از بزرگترین مراكز زیارتی شرق ایران و مشتمل بر بناهای زیر است كه در قرن نهم هجری به اوج شكوفایی خود رسید. مجموعه، مشتمل بر ساختمانهایی است كه در اضلاع غربی و شمالی حیاطی مستطیل شكل و بزرگ گرد آمده است و در قلب مجموعه، گنبدخانه با ایوانی در جلوی آن قرار دارد. در طرفین ایوان، دو بنا به نامهای مسجد كرمانی و گنبد سفید یا مسجد رواق، قرار دارند. آنچه از همه بيشتر درمحوطه مجموعه جلب نظر مي نمايد ، مرقد منور حضرت شيخ الاسلام احمد جام است كه نزديك به ايوان مرتفع مزار در فضاي باز به صورت با شكوهي قرار دارد . محل آرامگاه با مصالح آجر و گچ به شيوه اي خاص از سطح محوطه بالا آمده و درخت پسته كهنسالي به صوت خودرو با شاخه هاي فراوانش در ميان قبر روئيده است كه زائرين تربت شيخ اعتقاد خاصي به آن دارند . درخت رمز زندگي ،باروري فنا ناپذير ، واقعيت مطلق و سرچشمة آب حيات است . در خت تمثيلي است از تمركز ( ناف جهان ) و گاهي پذيراي كاروان نياكان ما . بنابراين اعتقاد رويش درخت بر اين مزار كنايه از جاودانگي ياد و خاطره شخصيت مدفون و بومي تربت جام اين درخت پسته براي خود جايگاهي دارد . درباره اين نوع درختان پسته اعتقاد بر اين است كه بر سر مقابر و مزارهاي آزادگان مسلمان ايراني و اكابر مي رويد ، همچنين مردم نواحي مشرق خراسان درمورد درختان روئيد بر مزارها بر اين باورند كه آنها از ناف دفن شدگان روئيده اند.
محجري از سنگ مرمر اطراف مزار را محصور نموده و هجده پايه از سنگ مرمر سياه در بين آن زيبائي خاصي به محجر داده است ،بر اطراف اين قسمت در طول قرون و اعصار دست نوشته ها و يادگاريهايي از مسافران و زائران مطاف اهل دل بر جاي مانده است ، همچنين دو سنگ افزاشته نيز بر بالاي سر و پائين پاي مقبره شيخ نصب شده است . در جبهه غربی گنبدخانه، سراچه؛ در سمت مشرق آن مسجد عتیق ، و در جبهه جنوبی، مسجد جامع جدید واقع شده است كه شبستان گنبددار آن با گنبدخانه مزار، بر روی یك محور كه از درِ ورودی مجموعه شروع میشود، قرار دارند. در جبهه غربی صحن بزرگ مقابل ایوان مزار، بنایی موسوم به گنبد سبز كه قسمتی از مدرسه جلالالدین فیروزشاه است، قرار دارد. در جلوی مجموعه نیز سردرِ ورودی و در مقابل آن، آبانباری واقع شده است. علاوه بر اینها، بناهایی شامل دو خانقاه از امیرتیمور در جبهه شرقی مزار، و مدرسهای از علاءالدین محمد فریوندی – وزیر خراسان در زمان ابوسعید و طغاتیمورخان – و نیز مدرسه دیگری در جبهه مقابل مدرسه فیروزشاه و متصل به مسجد جامع عتیق كه توسط شخصی به نام «امیرشاه ملك» ساخته شده است، وجود دارد. سنگ قبر صندوقی (نادعلی)
مسجد زیر زمینی
مدرسه امیر شاه ملک
گنبد فیروزشاهی
بنای آب انبار
مسجد جامع نو
این مطلب را به لیست مطالب مورد علاقه خودتون اضافه کنید" rel="nofollow">این مطلب را به لیست مطالب مورد علاقه خودتون اضافه کنید
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیری در ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 354]