تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 8 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏گيرد و تصويب آن در شب بيست ويكم و تنفيذ آن در شب بي...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819054873




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

بافت تاریخی روستای خور خوسف پذیرای گردشگران نوروزی


واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۷ اسفند ۱۳۹۲ - ۰۹:۰۹




23831.jpg

روستای خور خوسف در فاصله 85 کیلومتری بیرجند قرار دارد که بافت تاریخی آن متأثر از شرایط اقلیمی و جغرافیایی محیط خود است. به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران‌(ایسنا)، منطقه خراسان جنوبی، روستای خور خوسف در فاصله 85 کیلومتری بیرجند قرار دارد. درباره وجه تسمیه آن آمده که خور در گذشته آب و هوایی خوش داشته و به شهر سبز معروف بوده است. بافت روستای خور متراکم و در شرق و شمال شرق آن خندقی طبیعی و بزرگ جای گرفته که در زمستان هنگام بارندگی مقدار زیادی آب در آن جمع می‌شود. روستای خور به دلیل قرار گرفتن در زمین‌های مسطح از فاصله دور دیده نمی‌شود و فقط قلعه این روستا به دلیل داشتن ارتفاع زیاد از فواصل بسیار دور خودنمایی می‌کند. محل روستا با توجه به سفال‌هایی که از زیر خاک بیرون می‌آید، تغییرات اندکی داشته است. محل کنونی آن در دامنه کوه‌های آرک و بلنجیر قرار گرفته است. ساکنان اولیه روستا با هوشمندی مکان آن را به گونه‌ای انتخاب کرده‌اند که آب مورد نیاز روستا که تا پیش از لوله‌کشی روستا از طریق قنات تامین می‌شده، با شیب مناسبی از طرف کوه‌های شمال شرقی روستا به سوی روستا سرازیر شود. حوضه آبی قنات به اندازه مناسبی پهن و گسترده است و سبب شده آب آن حتی پس از چندین سال خشکسالی تغییر محسوسی نکند. آب قنات اضافه بر تامین آب نوشیدنی روستا زمین‌های کشاورزی و باغ‌های روستا را نیز سیراب می‌کند. خانه‌های خشت و گلی و ردیف بادگیرها از آرایه‌های اصلی روستا است. "گوده" که گودی پهن و نسبتا عمیقی است، دور تا دور آبادی را در برگرفته است. گوده نتیجه سالیان دراز خاکبرداری و گودبرداری مردم روستا برای حاصلخیزکردن زمین‌های کشاورزی است. با فرارسیدن سرمای زمستان و باران و برف رودخانه‌های فصلی از دامنه کوه‌های آرک به راه افتاده و در پایان به گوده می‌ریزند. از مهم‌ترین آثار تاریخی روستا می‌توان به آب انبار دوره صفوی، قلعه، سرای احمد بیک، قنات، دالانه مدال"محمد دال" و رباط قدیمی روستا اشاره کرد. ویژگی بارز بافت روستا که آن را از بقیه روستاهای دور و بر متمایز می‌کند، بافت فشرده و بادگیرهای پشت سرهم و کوچه‌های راسته و عمود بر هم که در تابستان سایه می‌سازد و در زمستان از هجوم بادهای سرد و گزنده جلوگیری می‌کند. موقعیت و تاریخچه روستای خور از توابع بخش خوسف شهرستان بیرجند، این روستا از شمال غربی به روستاهای سروآباد و نوغاب، از شرق به پاسگاه خور و مزرعه علی‌آباد و از جنوب شرقی به پادگان نیروی هوایی محدود می‌شود. ارتفاع روستای خور از سطح دریا 1125 متر و اقلیم آن گرم و نیمه خشک است. آب و هوای روستا در فصل بهار مطبوع، در تابستان گرم و در زمستان سرد و خشک است. بافت سنتی، آب انبار و قلعه قدیمی روستا از قدمت کهن آن حکایت دارد. مردم روستای خور به زبان فارسی با لهجه محلی خوری سخن می‌گویند. مسلمان و پیرو مذهب شیعة جعفری هستند. بافت تاریخی روستای خور بافت تاریخی روستای خور متأثر از شرایط اقلیمی و جغرافیایی محیط خود است. خانه‌های گلی، پوشش گنبدی، حیاط مرکزی، بادگیرها، اتاق‌های دور تا دور حیاط، هشتی‌ها و دهلیزها، دیوارهای قطور، حوض و باغچه وسط حیاط به صورت هماهنگ و یکنواخت از ویژگی‌های معماری خانه‌های روستای خور بوده که مطابق با اقلیم منطقه به وجود آمده‌ است. تراکم خانه‌ها و کوچه‌های پرپیچ و خم و همچنین بادگیرها از شاخص‌های عمده روستایی خور بوده که برای مقابله با اوضاع اقلیمی منطقه به وجود آمده‌ است، در بافت خور بناهایی همچون قلعه، آب انبار، مسجد، حسینیه، حمام و خانه‌های قدیمی وجود دارد که بیشتر متعلق به دوره صفویه‌ است. الگوی معیشت و سکونت براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای خور 611 نفر جمعیت داشته که در سال 1385، به 1200 نفر افزایش یافته است. بیشتر درآمد مردم این روستا از فعالیت‌های زراعی، دامداری، باغداری و اشتغال در امور خدماتی تأمین می‌شود. اکثر زنان و دختران روستای خور، ضمن همکاری در فعالیت‌های کشاورزی، به تولید صنایع دستی به ویژه به قالی‌بافی می‌پردازند. محصولات عمده زراعی این روستا مشتمل برگندم، جو، پنبه، کنجد و زعفران است. باغداری رونق نسبی دارد و زردآلو، توت و گردو از مهم‌ترین محصولات سردرختی آن است. مراتع سرسبز و غنی، موجبات رونق دامداری و تولید شیر، ماست، کره و پنیر را فراهم آورده است. روستای خور در بین دشت استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. بافت قدیمی روستا، از شرایط اقلیمی و جغرافیایی منطقه تأثیر پذیرفته است. خانه‌های گلی با سقف گنبدی، حیاط مرکزی، بادگیرها، اتاق‌های محاط بر حیاط، هشتی و دهلیز، دیوارهای قطور، حوض و باغچه‌های میانسرا، به گونه‌ای هماهنگ و منجسم سازگار با شرایط آب و هوایی و اقلیم روستا طراحی و اجرا شده‌اند. چندین بنای تاریخی مانند قلعه، آب انبار، مسجد، حسینیه، حمام در بافت قدیمی روستا به جا مانده‌اند که بیشتر آن‌ها از آثار دوره صفوی است. مصالح عمده به کار رفته در ساخت اغلب خانه‌های روستا، خشت، گل، چوب و سنگ است. بافت روستا کاملاً سنتی و تحت تأثیر معماری نواحی کویری است. جاذبه‌های گردشگری روستای خور در دشتی وسیع استقرار یافته و واجد ارزش‌های تاریخی و جاذبه‌های فرهنگی است. از مهم‌ترین آثار تاریخی روستا می‌توان به آثار زیر اشاره کرد. قلعه خور‌ که از خشت ساخته شده و در مجاورت روستا قرار دارد. این قلعه، بر روی صخره‌ای به ارتفاع 5 تا 10 متر بنا شده است. قلعه خور به سبک و سیاق قلعه‌های بیابانی احداث شده و در اطراف آن به منظور تأمین امنیت خندق نیز حفر شده است. مصالح عمده به کار رفته در ساخت این قلعه، عمدتاً خشت و گل و آجر است. آب انبار خور، که احتمالاً در دورة صفویه و هم زمان با حمام، مسجد و بافت تاریخی خور احداث شده است. برای دسترسی به ورودی آب انبار، باید از یک مسیر طبیعی و رسوبی عبور کرد. برخلاف سایر آب انبارها، این آب انبار راه پله ندارد و برای رسیدن به آب آن، عبور از دالانی در زیر کوه ضروری است. مصالح به کار رفته در ساخت این آب انبار شامل آجر، سنگ و ملات آهک و ساروج است. از جاذبه‌های طبیعی این روستا می‌توان به آب گرم، چشم‌انداز کویری و آسمان پرستاره آن اشاره کرد. مردم روستای خور، مراسم مختلف ملی و مذهبی را به سنت دیرین، برگزار می‌کنند. از مهم‌ترین مراسم ویژه این روستا می‌توان به مشعل‌گردانی در روز عاشورا اشاره کرد. این مراسم اهمیت و جلوه‌ای خاص دارد. "سنگ درنگ درنگو" از دیگر مراسم آیینی مردم روستای خور است. موسیقی و استفاده از سازهای بادی، در مراسم عمومی روستا رواج دارد. از زیباترین جلوه‌های موسیقی روستا می‌توان به رقص چوب‌بازی، آواها و ترانه‌های آهنگ آزاد، کنار به خاک، وسط به خاک، پک پک، دست به خواب، پشت و گندم کاری اشاره کرد. آهنگ‌هایی نیز در مراسم عروسی و شادی‌های عمومی نواخته می‌شوند که متداول‌ترین آنها شامل‌ عروس کشو، محمل، روش "آهنگی شبیه به مارش"، کوچه باغی، سبزه نمکی، پیش‌باز، لالایی، استقبال و خوشامد است. دوبیتی خوانی فراقی نیز در این روستا رواج دارد، در این مراسم روستاییان دایره‌وار می‌نشینند و هر یک با خواندن یک دوبیتی محل به بیان هجران و فراق می‌پردازند. "حیراب – حیراب" یکی از بازی‌های گروهی و مهیج رایج در میان جوانان این روستا‌ست. پوشاک اغلب مردم روستای خور، شبیه لباس‌های مردم مناطق جنوبی خراسان است. لباس مردان شامل کلاه نمدی، مندیل، پیراهن و جلیقه، لباده و شلوار و بعضاً مچ پیچ و گیوه و یا کفش ساده است. زنان نیز از دستمال و چارقد، کلوته "کلاهی که قسمت جلو آن با سکه‌هایی تزیین شده است"، عرقچین، پیراهن، دالاق، شلیته و چادر استفاده می‌کنند. بیشتر زنان این روستا، گالش و گرجی و یا کفش ساده می‌پوشند. صنایع دستی روستای خور شامل قالی، گلیم و تون است. همچنین سفالگری و ساخت الچیش و دیگر زیورآلات مانند النگو، ایاره، بازوبن، جقه، چوری خلخال خفه بن، دس بن، کشکول در روستا رواج دارد. گردشگران روستای خور می‌توانند زعفران، زرشک، کشک محلی، زیورآلات زنانه به ویژه الچیش و برخی گیاهان دارویی منطقه را به عنوان سوغاتی خریداری کنند. غذاهای محلی روستای خور بسیار متنوع‌ هستند. پلو خورشت گاو رس، قلور پلو یا بلغو پلو، ساوری پلو، قورمه و خورشت آلو، خورشت ریواس، انواع تاس کباب و خاگینه، انواع آش‌ها مانند اماج، آش رشته و آش آلو از غذاهای بومی این روستا‌ست. دو نوع قوروت خنک و گرم روستا نیز شهرت فراوان دارند‌ که قوروت خنک را بیشتر در تابستان‌ها مصرف می‌کنند. نان‌های سنتی این روستا مشتمل بر نان پنیر، نان شاهی، نان ته تغری و جوین است. گزارش از: سپیده قلندری اسفدن،‌ خبرنگار ایسنا، منطقه خراسا‌ن‌جنوبی انتهای پیام










این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 81]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن