واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
نقشه راه اقتصاد مقاومتی در سیاست و روابط خارجی تهران - ایرنا - کشور ایران به دلیل موقعیت منحصر به فرد و متمایز در نظام ژئوپلیتیک جهانی و به عنوان یک قدرت منطقه ای ، در دهه های اخیر همواره و با اتکاء به توانمندیهای ذاتی و بومی از نقش و جایگاه ویژه ای در نظام بین الملل برخوردار بوده است.
این ویژگی سبب گردیده تا در نگرشهای رقبای اقتصادی و سیاسی خود نه تنها چالش ها و تنش های اقتصادی را کاهش دهد بلکه بسیاری از این قبیل تهدیدات را به فرصت تبدیل نموده و یا با استفاده از آنها بعنوان فرصتهایی برای ایجاد تنش در میان رقبا، زمینه های بهره برداری سیاسی- و توسعه تعاملات اقتصادی را فراهم نموده است.
روند فعالیتها و مجموعه فرآیندهای موثر در تحولات توسعه گرایی ایران بویژه در ابعاد اقتصادی، تاکنون در شرایطی محقق گردیده که همواره با رصد و نظارت گسترده از سوی قدرتهای معارض بین المللی مواجه بوده و با اقدامات گوناگون تحمیلی سیاسی و اقتصادی آنان مورد تهدید بوده است.
مع الوصف با ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری و تبیین الگوی رشد و توسعه اقتصادی کشور بر محور مبانی اقتصاد مقاومتی، اکنون ضمن لزوم تاکید بر احیا و گسترش تمامی همگرائی ها و هم افزایی در میان کلیه نیروها و ابعادسیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، دفاعی و امنیتی جامعه در داخل کشور و تمرکز بر اهداف توسعه گرایانه، یکی از اقدامات بسیار ضروری موضوع بکارگیری مجموعه توانمندیهای بالفعل و بالقوه کشور بخصوص درطراحی و تدوین نقشه راه دیپلماسی و توسعه تعاملات بین المللی می باشد.
زیرا یکی از اهداف اساسی در تدوین استراتژی اقتصاد مقاومتی مسئله ضرورت بکارگیری تلاشهای آگاهانه برای بارور نمودن بیش از پیش توانمندی های ملی و بومی و تبادل دستاوردها در جهت گسترش حوزه های نفوذ بین المللی و نیز تامین بهینه نیازهای متقابل در تعاملات سیاسی و اقتصادی با سایر کشورها می باشد.
باتوجه به اینکه امروزه بسیاری از ترتیبات و روابط اقتصادی میان کشورها عموما درقالب سازمانها، معاهدات، پیمانها و یا هرگونه ترتیبات تجاری و اقتصادی منطقه ای و بین المللی صورت می گیرند،لذا عملیاتی نمودن سیاستهای اقتصاد مقاومتی با رویکرد گسترش تعاملات خارجی عملا سبب ایجاد نوعی ضریب امنیتی مطمئن در طرفین مبادلات سیاسی و اقتصادی می گردد.
عوامل اساسی درتبیین میزان ضریب پایداری وامنیتی در ترتیبات بین المللی عبارت از توزیع منابع، تولیدات و مصرف می باشندکه میزان و سطح این عوامل بیانگرکیفیت همکاری های سیاسی و اقتصادی درمیان کشورهای هدف می باشد.
براین اساس به نظر می رسد که جمهوری اسلامی ایران برای تدوین واجرای موثرتر سیاست گذاریهای مربوط به الگوی اقتصاد مقاومتی بویژه در حوزه های خارجی، بهتراست رویکردهای زیر را مد نظر قرار دهد:
1- به کارگیری ابزارهای اقتصادی در دیپلماسی برای حل مشکلات موجود در روابط منطقه ای و روابط با قدرتهای بزرگ اقتصادی با هدف کاهش آثار و از بین بردن تحریمهای اقتصادی، جذب اعتماد سرمایه گذاران خارجی و مؤسسات مالی و اعتباری و نیز فعال کردن بیش از پیش حضور جمهوری اسلامی در سازمانهای بین المللی مالی و اقتصادی ،
2ــ گرایش روزافزون دیپلماسی ایران در خارج از کشور به مسائل اقتصادی و تجاری، با توجه به لزوم غالب شدن رویکرد اقتصادی در سیاست خارجی و فعالیت گسترده تر نمایندگی های ایران در خارج از کشور برای جذب سرمایه گذاری خارجی،تاکید آنان بر بازاریابی و فراهم کردن بستر همکاریهای اقتصادی، تجاری و بویژه علمی، فنی و اجرایی در بخشهای گوناگون اقتصادی با دیگر کشورها اقدامی ضروری است،
3ــ تلاش دستگاه سیاست خارجی برای عملی کردن طرحهای اقتصادی و تجاری لازم تا ضمن بازشدن فضای ژئوپلیتیکی، سبب خروج کشور از انزوای بین المللی گردد.
4 ــ برقراری روابطی سازنده بین دستگاه سیاست خارجی و دستگاه های اقتصادی و تجاری کشور و ایجاد هماهنگی بین این نهادها با درک این امر که در جهان امروز تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی از عوامل توسعه و گسترش نوآوری، خلاقیت، کارآفرینی و تیزهوشی در سطوح اقتصادی و بازار بوده و بیش از گذشته به عنوان اساسی ترین منابع قدرت عمومی ونیز توانمندیهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور محسوب می گردند.
به طور کلی لازمه هرگونه تجزیه وتحلیل ازفرآیند تعاملات پایدار اقتصاد خارجی و ضرورت رشد و توسعه روابط متقابل تجاری جمهوری اسلامی ایران در تعاملات منطقه ای و فرامنطقه ای، توجه به برخی از نکات اساسی است که ذیلا به مواردی ازآن اشاره می گردد:
نکته اول اینکه؛ درتحولات کنونی نظام بین المللی هیچ دولتی بدون اقتصاد قوی و بویژه در حوزه های تامین غذا و مایحتاج ضروری مردم، نمی تواند سیاست های خود را در هر دو حوزه داخلی و خارجی به صورت قدرتمند به پیش ببرد و متعاقباً هیچ اقتصادی هم قدرتمند نخواهد شد مگر آنکه پشتوانه ای از سیاست های دقیق و مدبرانه به کمک آن آمده باشد.
نکته دوم اینکه؛ روابط اقتصادی ایران عمدتا برپایه منابع نفتی استواربوده و سایراقلام تجاری به نسبت ازسهم بسیارکمتری برخوردار است.
نکته سوم، درشرایط کنونی عرصه ها و حوزه های نفوذ تجاری و اقتصاد سیاسی کشور عملا ازفضایی تقریبا محدود وکم اثر برخورداربوده وعمدتا با ممالک مشخصی صورت می گیرد.
نکته چهارم، در سالهای اخیر بخش قابل توجهی از روابط خارجی و سیاست های اجرایی مربوطه کشور در حوزه های اموربین المللی با تزلزل و بی ثباتی غیر معمولتری مواجه بوده است که البته این موضوع نتیجه یک فرآیند دو سویه می باشد. بنحوی که از یک سو تابع سلایق و اقدامات تاکتیکی متغییر مسئولین اجرایی وقت است که با جابجائی های معمول درسکان قدرت اجرایی کشور و عمدتا بدلیل فقدان یک استراتژی جامع و مستمر در امور داخلی و سیاست خارجی صورت می گیرد. ازسوی دیگرنیزمتعاقب سوء تدابیرداخلی، فرصت مغتنم برای اقتدارگرایان جهانی و معارضین حضور موثر جمهوری اسلامی ایران در عرصه ها وصحنه های گوناگون بین المللی فراهم گردیده و سبب شده تا با تسریع در انزوای ژئوپلیتیکی ایران عملا بسیاری ازتلاشهای روز افزون توسعه گرایانه ای که تاکنون درکشور صورت گرفته اند، عقیم مانده و با ایجاد موانع متعدد در بخشی از امور داخلی و خارجی مانع از تحقق بهینه شایستگی های نسبی در ایران گردد.
منبع: تابناک - دکتر نبی الله رشنو
اول**1516
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
08/12/1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]