واضح آرشیو وب فارسی:فارس: ستارگان علوم معقول و منقول-1
دیاری که با حضور سردار کابلی منزلگاه ستارگان علم و حکمت شد
حکیم وارسته علامه سردار کابلی پس از کسب مدارج علمی و رسیدن به درجه اجتهاد و فتوا موفق شد از رجال نامی و استوانههای بزرگ حوزه مفتخر به دریافت «اجازه» و نقل روایات شود.
به گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، شخصیتهای برجسته مذهبی و علمای بزرگ کرمانشاهی همواره همچون ستارگان درخشانی در آسمان فقاهت درخشیده و نقش مهمی در ترویج مبانی دین اسلام و مباحث و شعائر دینی برعهده داشتهاند. آیتاللهالعظمی علامه شیخ حیدرقلیخان سردار کابلی (ره) بزرگمرد جامع علوم معقول و منقول، عالم دینى، فیلسوف، فقیه اصولى، محدث، متکلم، رجالى، مورخ و ریاضیدان از علماى بزرگ شیعه در قرن چهاردهم قمرى بوده است. وی اصلش از ایران و از قزلباشان است. پدرش ساکن افغانستان بود و سردار در کابل بهدنیا آمد. در هشت سالگى به خواندن و نوشتن پرداخت. چون داراى استعداد فوقالعادهاى بود بهزودى ریاضیات و زبان انگلیسى را فراگرفت. در 1304 قمری پدرش خانواده خود را به عراق برد و در کاظمین ساکن کرد. معلم وى در ریاضیات و انگلیسى نیز بههمراه آنان مهاجرت کرد و 6 سال نیز در عراق به وى آموزش داد و او در حساب و هندسه و هیئت و جغرافى و علوم غریبه صاحب نظر شد. در لغات و ادبیات عربى و فارسى و سانسکریت و هندى و عربى و لاتین دستى توانا داشت. در عنفوان جوانی در بیشتر علوم و فنون روز صاحب نظر و رأی بود و در میان دانشآموزان شهر لاهور رتبه اول را از آن خود کرده بود، بهطوریکه معلمان و اساتید کلاس حیدرقلی از فضل آن دانشآموز مهاجر بهره میبردند و نسبت به وی احترام خاصی بهجا میآوردند. چندی نگذشت که آوازه علمی حیدرقلی شهره شهر شد. دولت مستعمره هند هر از چند گاهی اسباب اذیت و آزار خانواده سردار را فراهم میکرد و با بهانهگیریهای واهی روزگار را بر آنان تنگ میساخت و توسط عوامل دولت دستنشانده کابل چنگ و دندانی علیه سردار مهاجر نشان داده میشد. نورمحمدخان مجبور شد شهر لاهور را به قصد عراق، دیار ابرار و احرار روزگار ترک کند و بر این اساس (سال 1304 ق) از مسیر اقیانوس هند دل به دریا زده، وارد بندر ساحلی بصره شد. او و خانواده وی که سالها در فراق چنین لحظههایی دقیقه شماری میکردند، از تمنای دیدار و عطر گلگون گلهای محمدی اشک شوق روان میسازند. سردار نورمحمدخان توانست برای همیشه خود و فرزندانش را از طوفان حوادث نجات بخشیده، بر ساحل بیکران کشتی نوح اهل بیت (ع) خود را بیمه کند. حیدرقلی مهمان خورشید و در محضر امامان معصوم (ع) قرار گرفت. سردار کابلى در این مدت علاوه بر آموزش علوم جدیده به تصحیل علوم قدیمه نیز پرداخت و سپس به نجف رفت و فقه و اصول را در محضر علامه میرزا محمدعلى رشتىچهاردهى و شیخ علىاصغر تبریزى و دیگران فرا گرفت و فلسفه را نزد استادان بزرگ آن آموخت. در 1310 قمری در خدمت پدر عازم ایران شد و در کرمانشاه با شیخ عبدالرحمان شافعىمکى ملاقات کرد و مجذوب کمالات وى و در همان جا ماندگار شد. او از شیخ خود، چهاردهى، و سیدحسن صدر و سیدعباس لارى و محدثقمى و سیدآقا یحىتهرانى و سیدمحسین امین و شیخآقابزرگ تهرانى داراى اجازه بود. شیخ مرتضى گیلانىنجفى از شاگردان وى بوده است. سردار کابلى استاد ریاضى و هندسه آیتاللَّه حجت بود. پدرش قبل از مرگ سرپرستى خانواده خود را به وى سپرد و او را ملقب به سردار کرد. سردار کابلى در کرمانشاه به نشر احکام و تالیف و تصنیف مشغول شد. او به شهرهاى بسیارى سفر و با علماى هر شهر مصاحبت کرد و سرانجام در کرمانشاه درگذشت. جنازهاش به نجف انتقال یافت و در کنار پدرش در وادىالسلام دفن شد. از آثار وى میتوان به "الاربعون حدیثا"، در فضایل امیرالمومنین (ع) از طرق اهل سنت؛ "تبصره الحر فى تحقیق الکر"، در بیان انطباق تحقیقى بین وزن و مساحت و حجم؛ "تحفه الاحباب"، در بیان آیات قرآن؛ "تحفه الاجله"، در شناخت قبله، که براى فهم کتاب به دانش جبر و مثلثات و هیئت و جغرافى نیاز است؛ "العلم الشاخص فى اسرار ظل الشاخص"، در اعمال فلکى؛ کتابى در "المساحه"، ترجمه از انگلیسى؛ ترجمه "انجیل برنابا"، از انگلیسى به فارسى؛ "غایه التعدیل فى معرفه حقیقه الاوزان و المکاییل"؛ "کشف القناع فى تحقیق المیل و الذراع"؛ "مناهج الوفاق"، در اعداد؛ شرح حدیث امیرالمومنین (ع) در بیان قطر و محیط خورشید و ماه و اختلاف افق خورشید؛ "دیوان ابوطالب (ع)" و شرح "لامیه" آن؛ شرح "تهذیب المنطق"؛ شرح "خطبهى حضرت زینب (ع)"؛ "مصباح القواعد"، در قواعد علوم ریاضى؛ "مثنوى" در نظم "الباب الحادى عشر"؛ "الدرر النثیره"، شبیه به "کشکول" در سه مجلد اشاره کرد. حکیم وارسته علامه سردار کابلی پس از کسب مدارج علمی و رسیدن به درجه اجتهاد و فتوا موفق شد از رجال نامی و استوانههای بزرگ حوزه همچون حضرات آیات سیدحسن صدر، میرزا محمدعلی دشتی، حاج سیدعباس لاری، حاج شیخ عباس قمی، سیدیحیی خراسانی و شیخ آقابزرگ تهرانی مفتخر به دریافت «اجازه» و نقل روایات شود. حکیم گمنام علامه سردار کابلی در اوج شکوفایی علمی و در بحبوحه جوانی و رسیدن به قله بلند اجتهاد آهنگ هجرت از حوزه را بهصدا درآورد و در تاریخ 1310 ق همراه خانواده به قصد تبلیغ اسلام و انجام رسالت برای تنویر و ارشاد جامعه اسلامی، با حوزه وداع گفت. با اینکه همه نوع امکانات برای او فراهم بود و هیچگونه مشکل سیاسی و مالی او را تهدید نمیکرد، با کولهباری از علم و حکمت، حوزه را رها کرده، وارد سرزمین باختران (کرمانشاه امروز) شد. آنروز شهر باختران از محرومترین مناطق غرب ایران بهحساب میآمد. با رسیدن کاروان زائر کربلا شهر غرق در شادی و شعف شد. مردم آن دیار بهگرمی از سردار کابلی استقبال کردند و او را همچون نگینی در بر جان گرفتند. از آن روز به بعد شهر باختران منزلگاه ستارگان علم و حکمت شد و هر چند مدت کاروانی از عالمان و شاگردان مکتب اهل بیت (ع) و پیروان سایر مذاهب برای دیدار و کسب فیض از خرمن علوم سردار وارد این دیار میشدند. در طول سال مهمانخانه سردار آکنده از دانشمندان و دانشپژوهان علوم اسلامی و زائران حرم امام حسین (ع) بود که برخی از آنان آشنا به «علوم غریبه» بودند. از آن میان شیخ عبدالرحمن مکی بود که از وی فن کیمیاگری را آموخت. تمرکز فکری سردار بسیار عالی بود. با اینکه در میان مردم و همواره مأنوس با آنان بود، از فعالیتهای علمی و کنکاش در علوم تجربی و فکری غافل نشد. چهبسا در تحقیقات و تألیفات خود بیشتر از حوزه درس و بحث موفق بوده و شبانهروز بهترین لحظات زندگی خود را صرف مطالعه و تحقیق و فراگیری علوم و فنون میکرد. در پی همین پشتکاری که داشت فن کیمیاگری را در باختران از دانشمندانی که با وی دیدار داشتند، آموخت و به نتایجی بسیار ارزنده دست یافت. وی در سحرگاه جمادیالاول 1372 ق در حال راز و نیاز با ذات بینیاز بر سر سجاده نماز در سن 79 سالگی یا قلب آرام و ضمیر امیدوار از آسمان باختران غروب و حوزههای علمیه و سرداران علم و معرفت را از رحلت خود عزادار و سیاهپوش کرد. پس از مراسم تشییع و عزاداری در باختران تابوت سردار را طبق وصیتش به نجفاشرف منتقل کردند و پیکر مطهر او در چهارم جمادیالاول 1372 ق در میان حزن و اندوه طلاب و رجال بزرگ حوزه نجف تشییع و در قبرستان وادیالسلام در جوار مرقد مطهر بوتراب امام علی (ع) بهخاک سپرده شد. انتهای پیام/2700/
92/11/09 - 07:53
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 39]