محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
دکتر عرفان فدایی وکیل پایه یک دادگستری
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1802500045
در گفتوگو با فارس مطرح شدجايگاه اقتصاد اسلامي/تفاوت نظام اقتصادي اسلامي با سرمايه‌گذاري و سوسياليستي
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: در گفتوگو با فارس مطرح شدجايگاه اقتصاد اسلامي/تفاوت نظام اقتصادي اسلامي با سرمايه‌گذاري و سوسياليستي
مهمترين تفاوت نظام اقتصاد اسلامي با نظام هاي اقتصادي ديگر در هدف‌گذاري است، چون هدف در نظام اقتصادي سرمايه‌گذاري رفاه، نظام سوسياليستي عدالت ولي در اسلام نظام اقتصاد بخشي از يك نظام اخلاقي و فرهنگي متعالي است.
به گزارش خبرگزاري فارس از قم، يكى از موضوعاتى كه در سال‌هاى اخير در ايران و كشورهاى مسلمان مورد توجه قرار گرفته ارائه يك نظام اقتصادي جايگزين به‌جاى سيستم اقتصادى غربى است. البته اين موضوع در تمام علوم انساني اسلامي مورد بحث است ولي اين روزها كه فشار اقتصادي سايه‌اي بس سنگين بر روال عادي زندگي مردم افكنده به علم اقتصاد اسلامي بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است.
در همين زمينه در گفتوگو با محمد جواد توكلي عضو هيئت علمي موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) ميزان تاثيرگزاري علوم انساني اسلامي را بر اقتصاد ايران و جايگاه آن در دنيا مورد بررسي قرار گرفته است.
فارس: آيا دانش نظري اقتصاد اسلامي آن قدر تكامل يافته و كامل شده است كه آن را به طور كامل در ايران عملياتي كرد؟
اگر بخواهيم دانش اقتصاد اسلامي را به صورت تشكل يافته بررسي كنيم شروع آن به شهيد صدر برمي گردد كه تقريبا عمر آن 40 يا 50 سال مي‌شود. البته ريشه‌هايي در دوران قبل‌تر نيز داشته كه عده‌اي اين نوع علوم اقتصادي نظام يافته را به ابن خلدون نسبت مي‌دهند، ولي در كل مدت زيادي از انديشه‌هاي اسلامي شكل يافته نمي‌گذرد در حالي كه انديشه‌هاي غربي در زمينه اقتصاد سابقه 300 ساله دارند به خاطر همين ما نبايد انتظار داشته باشيم كه انديشه‌هاي اقتصاد اسلامي كاملا عملياتي شده باشد.
در اقتصاد ايران برخي از انديشه‌هاي اسلامي كه نمونه بارز آن بانكداري اسلامي است عملياتي شده هرچند كه در عمل و تئوري ايراداتي داشت. ايده‌هايي كه شهيد صدر آن را عنوان و بعدها متفكران ديگر با عنوان الگوي مشاركت در سود و زيان مطرح كردند، به عنوان يك الگوي جديد از بانكداري در آن ربا حذف شده و يك نوع مشاركتي بين سپرده گذار و گيرنده تسهيلات مطرح شد.
اين الگو مزاياي زيادي داشت از جمله موجب جلوگيري از نوسانات چرخه‌هاي اقتصادي شد اما در الگوي عملياتي كه در ايران صورت گرفت با الگويي كه متفكران اسلامي در مورد بانكداري اسلامي مطرح كردند متفاوت بود. اين الگوي اجرا شده شباهت‌هاي زيادي با الگوي سنتي داشت، مثلا در سود، سود علي الحساب به سود تضميني تبديل شد و پرداخت سود به سمت سود قطعي حركت كرد و نقطه قوتي كه در بانكداري اسلامي وجود داشت و آن مشاركت در سود و زيان بود در بانكداري اسلامي ايران تضعيف شد.
فارس: با توجه به صحبت‌هاي شما در مباحث نظري تفاوتي بين الگو و نظريه وجود دارد ؟
برخي از روش شناسان مي‌گويند اگر الگويي خوب عمل نكند به اين مفهوم نيست كه نظريه مخدوش مي‌شود. نظريه بانكداري اسلامي كه يكي از قوي‌ترين نظريات اقتصاد اسلامي است ممكن است با الگوهاي مختلفي پياده شود. ما نمونه‌هايي از اين الگو را داشته‌ايم مثلا الگوي بانكداري اسلامي در اردن؛ در اين الگو خيلي از قسمت‌هاي قوي نظريه بانكداري اسلامي در آن رعايت شده بود از جمله مشاركت در سود و زيان بين سپرده گذار و گيرنده تسهيلات. در اين الگو هر سال سود را محاسبه و براساس نرخ سود واقعي آن را اعلام مي‌كنند، در حاليكه در الگوي اجرا شده در بانكداري اسلامي در جمهوري اسلامي ايران به صورت دستوري نرخ سود مشخص مي‌شود و واريانسي بر اساس تغييرات سود واقعي وجود ندارد.
به همين خاطر ادبيات اقتصاد اسلامي سعي كرد نظريه‌پردازي كند منتها براي اينكه نظريه به مقام اجرا درآيد بايد آن را در يك الگوي عملياتي اجرا كنيم. وقتي نظريه بانكداري مطرح است آن را با الگوهاي مختلف در جاهاي مختلف عملياتي مي‌كنند و در اين بين ممكن است الگويي كه در اردن موفق بوده در ايران موفق نباشد و علت آن هم به خاطر بحث محيطي باشد، يعني از نظر مردم‌شناسي الگويي در جايي موفق باشد و در جايي موفق نباشد.
در واقع يكي از خلأهايي كه در بحث اقتصاد اسلامي وجود دارد اجرا كردن الگوهاي مختلف نظريات اقتصاد اسلامي بوده كه به مرور بايد اين كاستي‌ها بر طرف شود. مثلا در بانكداري اسلامي ايران الگوي عملياتي بانكداري بدون ربا براي يك دوره پنج ساله نوشته شد و بعد از اتمام اين دوره بايد دوباره اين قانون باز بيني مي‌شد ولي اين الگو بيش از 20 سال بدون هيچ اصلاح و بازنگري ادامه پيدا كرده است.
فارس: چه ميزان از نظريه‌هاي اقتصاد اسلامي در ايران عملياتي شده است؟
غير از نظريه بانكداري خيلي از ظرفيتهاي نظريه‌هاي ديگر اقتصاد اسلامي مغفول مانده و الگو سازي اجرايي براي آنها صورت نگرفته است از جمله نظريه تامين اجتماعي؛ در اسلام يك نوع سبك غير متمركز در تامين اجتماعي مطرح شده است مانند پرداخت زكات كه صريحا عنوان شده ابتدا به اقوام يا در شهر خود پرداخت كنيد، يعني سعي شده كه يك سيستم غير متمركز باشد نه اينكه پول‌ها جمع آوري و وارد سيستم متمركز دولتي شده و از بالا دوباره تزريق شود.
فارس: چرا هنوز نظريه‌هاي اقتصاد اسلامي در اقتصاد ايران تاثيرگزاري زيادي نداشته است؟
بعضي از نظريه‌هاي اقتصادي خوب بسط و تفصيل داده نشده مانند همين تامين اجتماعي و ... ، همچنين مهندسي الگوهاي سازگار با نظريه و عملياتي كردن آن در ايران به دلايل مختلف صورت نگرفته است و از دلايل اين امر مي‌تواند اين باشد كه نخبگان ما اعتقاد زيادي به اينكه الگوهاي ايراني اسلامي مي‌تواند كارا باشد ندارند يا اينكه ما اين الگوها را خوب عرضه و طراحي نكرده‌ايم.
فارس: اقتصاد اسلامي چه جايگاهي در دنيا دارد؟
اقتصاد اسلامي به تدريج جايگاه و هويت خود را در اقتصاد متعارف باز مي‌كند هر چند كه هنوز اوايل كار است. برخي منتقدان بر اين باورند كه اقتصاد اسلامي هنوز نتوانسته هويت مستقل خود را به دست بياورد. البته اقتصاد اسلامي در حوزه اجرا و عمل به خصوص حوزه بانكداري اسلامي و بازار سرمايه‌گذاري موفق‌تر بوده است به طوري كه چند روز پيش در همايش اقتصاد اسلامي كه كشور مالزي در لندن برگزار شد نخست وزير انگلستان در افتتاحيه اين همايش عنوان كرد ما به دنبال قرار دادن لندن به عنوان مركز مبادلات اوراق بهادار اسلامي هستيم تا بتوانديم از ظرفيت بازار سرمايه اسلامي استفاده كنيم.
فارس: چه دليلي باعث شده است كه نخست وزير انگليس چنين حرفي بزند در صورتيكه داراي يك كشور اسلامي نيست؟
در مورد اين موضوع دو تفسير مي‌توان داشت. تفسير نخست اينكه آيا اينها در ظرفيتهاي بانكداري اسلامي به اين نكته رسيده‌اند كه بانكداري اسلامي مي‌تواند ضد بحران‌هاي اقتصادي و تجاري باشد، نمونه‌هايي از اين موضوع در ادبيات آنها است و برخي از نظريه پردازهاي بانكداري و بازار سرمايه به اين نكته پي برده‌اند كه وقتي قمار در بازار باشد داراي ريسك بالايي است مثل بازارهاي مشتقه كه در سال 2008 دچار بحران شد.
نكته ديگري كه از صحبت‌هاي نخست وزير انگليس مي‌توان به آن پي برد اينكه بازارهاي سرمايه اسلامي رشد زيادي كرده و اقبال زيادي نسبت به آن وجود دارد به خصوص در كشورهايي كه بازارهاي اسلامي در رقابت با بازار سرمايه غير اسلامي هستند؛ در اين بين كشوري مانند انگليس مي‌خواهد از منافع اقتصادي چنين بازاري استفاده كند. هر چند ممكن است ترديد كنيم كه چرا كشوري مانند انگلستان از اين موضوع حمايت مي‌كند ولي اين موضوع اطمينان خاطر ايجاد كرد كه بازار سرمايه اسلامي توانسته است قدرتمندي خود را به گونه‌اي نشان دهد كه مورد طمع كشوري مانند انگلستان واقع شود كه سعي دارد اين مركزيت را در كشور خود ايجاد و سرمايه‌هاي اسلامي را جذب كند.
فارس: مشخصه‌هاي اصلي نظام اقتصاد اسلامي چيست كه آن را با نظام‌هاي اقتصاد غرب (سرمايه داري و سوسياليستي) مجزا مي‌كند؟
مهمترين تفاوت نظام اقتصاد اسلامي با نظام‌هاي اقتصادي ديگر در هدف گذاري اقتصادي است. در نظام اقتصادي سرمايه گذاري هدف رفاه است و بنا بر اين قرار داده شده است كه انسان‌ها از رفاه بيشتري برخوردار باشند و همين هدف در توسعه نيروهاي انساني آن تجلي يافته كه مي‌گويند جامعه‌اي توسعه يافته است كه درآمد آن بيشتر باشد. در نظام سوسياليستي عمدتا عدالت هدف آنهاست و هرچند كه به رفاه هم اعتقاد دارند ولي مي‌گويند كه اين رفاه بايد به صورت مساوي تقسيم شود ولي در بحث اسلامي كه توسط شهيد صدر نيز مورد بررسي قرار گرفته است نظام اقتصاد بخشي از يك نظام اخلاقي و فرهنگي متعالي است، خود اقتصاد هدف نيست و رفاه وقتي ارزشمند مي‌شود كه در راستاي بقيه اهداف باشد. در واقع قله نظام اسلامي با نظام سرمايه داري و سوسياليستي فرق دارد كه مي‌خواهد با طرح‌ها و الگوهاي متفاوت به اين قله دست يابد.
فارس: برگزاري كنگرها و همايش‌هايي در زمينه علوم انساني اسلامي تا چه اندازه مي‌تواند در طرح نظريه‌ها و الگوهاي مناسب موثر باشند؟
قبلا كنگره‌ها جو و شوق و شور خوبي براي كار ايجاد مي‌كردند ولي زمينه مناسبي براي پيشرفت علمي نبود ولي به تازگي برخي از همايش‌هاي بين المللي، فضاي همايش به سمت تبادل نظر، ارائه نظريات و نقد شدن نظريات علمي رفته است كه همه كنگره‌ها و همايش‌ها بايد به اين سمت بروند و فضاي بسيار خوبي براي دانشجويان و اساتيد است تا به سمت نظريه پردازي در زمينه علوم انساني اسلامي بروند.
انتهاي پيام/2258/ش40
جمعه 6 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]
-
گوناگون
پربازدیدترینها