واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: لزوم تأسيس مدل جايگزين بانكداري و سادهسازي عقود براي حذف ربا
گروه اقتصاد: اگر ميخواهيم شاهد حذف ربا از سيستم بانكي كشور باشيم، بايد مدل جايگزين را تأسيس كنيم و مؤسساتي را طراحي كنيم كه از ابتدا براساس ضوابط شرعي عمل كنند و از همه مهمتر، عقود اسلامي را ساده و تخصصي كنيم.

حجتالاسلام والمسلمين غلامعلي معصومينيا در گفتوگو با خبرگزاري بينالمللي قرآن (ايكنا) به بيان نكاتي درباره دلايل وجود ربا در سيستم بانكي كشور و راههاي مقابله با آن پرداخت.
وي اظهار كرد: سيستم بانكي ما از روز نخست براي عملكرد بدون ربا طراحي نشده و به همين دليل هر تلاشي كه در اين زمينه صورت گرفته، ناكام مانده است.
سيستم بانكي به صورت ربوي تأسيس شده است
وي افزود: اين سيستم به صورت ربوي تأسيس شده است و به گونهاي نيست كه بر اساس شريعت اسلام عمل كند. يك بنگاه اقتصادي است كه از سپردهگذاران قرض ميگيرد و وام ميدهد. بعد از انقلاب اسلامي، سعي كرديم عقود اسلامي را وارد سيستم بانكي كشور كنيم اما در طي بيشتر از سي سالي كه از اين عمل و تصويب قانون بانكداري بدون ربا ميگذرد، همچنان شاهد صوري بودن بسياري از عقود بانكي هستيم.
معصومينيا تصريح كرد: اگرچه برخي بانكها سعي ميكنند ضوابط اسلامي را رعايت كنند از جمله در باره وام مسكن، شاهد اين عمل هستيم اما موارد صوريسازي و فرار از عقود واقعي در سيستم بانكي ما كم نيست. بنابراين، اين سيستم نتوانست هدف ما در بانكداري غيرربوي را برآورده كند. ما در اين باره نياز به يك تحول اساسي داريم كه البته در كوتاه مدت ناممكن است و به صلاح هم نيست كه سيستم كنوني را كاملاً تغيير دهيم.
بايد سيستمي تازه براساس موازين شرعي طراحي كنيم
عضو هيئتعلمي دانشكده علوم اقتصادي خاطرنشان كرد: بانكها برخي از طرحها را بر اساس عقود مشاركتي انجام ميدهند و به سود 60 درصدي ميرسند اما هرگز اين سود را با سپردهگذار محاسبه و تقسيم نميكنند. سيستم بانكي براي اينكه وام بگيرد و وام با سودهاي كلان بدهد، طراحي شده است. ما بايد سيستمي را طراحي كنيم كه از اول بنا داشته باشند بر اساس موازين شرعي عمل كند.
وي افزود: هرچند ممكن است بانكها در فعاليتهايي كه مشاركت ميكنند، سود آنچناني هم نداشته باشد اما به طور متوسط سود آنها بالاست و به خاطر اينكه اين سيستم حاضر به تمكين در برابر شرع نيست، سود را با سپردهگذار تقسيم نميكند. همين الان بانك مركزي، اوراق مشاركتي را واگذار ميكند كه عملكرد آنها همانند اوراق قرضه است و فعاليت واقعي در آنها انجام نميشود.
رعايت عقود اسلامي در سيستم بانكي ربوي دشوار است
معصومينيا تصريح كرد: اين نهاد موجود و اين مدل بانكي كه در كشور ما شكل گرفته داراي چنان مشكلات اساسي است كه رعايت عقود اسلامي در آن با مشكل مواجه است و تحقق بانكداري اسلامي و اجرايي شدن قانون عمليات بانكداري بدون ربا در اين نظام بانكي كه از ابتداي شكلگيري آن در قبل از انقلاب بر اساس نظم ربوي شكل گفته است، بسيار دشوار است.
عضو هيئتعلمي دانشكده علوم اقتصادي ادامه داد: هر اندازه كه سيستمهاي پولي و مالي، سادهسازي شوند، قابليت اجرايي بالاتري دارند. اين سيستم بانكداري ما كه در زمان رژيم پهلوي بر اساس ربا بنا شده است، داراي عمليات پيچيدهاي نبود، چون پول مردم در قالب قرض دريافت ميشد و قرض داده ميشد.
تأسيس مدل جايگزين بانكداري اسلامي و سادهسازي عقود؛ راهكار حذف ربا از سيستم بانكي
معصومينيا خاطرنشان كرد: اما ما سعي كرديم كه عقود اسلامي كه داراي سيستم محاسباتي پيچيدهاي است و بايد عقود مختلف در آن از هم تفكيك شوند و سود و زيان آنها محاسبه شود را در اين سيستم كه به اين شيوه و براي آن شرايط، تأسيس و بالغ شده بود اجرايي كنيم اما موفقيتي حاصل نشد، چون اين كار سختي است و يكي از دلايلي كه موفقيت ما بالا نبود، همين است.
وي در ادامه درباره راههاي تحقق بانكداري بدون ربا در كشور گفت: اين قانون عمليات بانكداري بدون ربا كه وجود دارد، مطابق با شريعت است اما به دلايلي كه عنوان شد، نميتوان آن را اجرايي كرد. يكي از راهكارهاي تحقق بانكداري غيرربوي، اين است كه ما مؤسسات مالي كه بايد از اول براين اساس شكل بگيرند كه ضوابط شرعي را رعايت كنند را تأسيس كنيم، نه اينكه سيستمي كه بر اساس ربا شكل گرفته را اصلاح كنيم.
وي اظهار كرد: اگر ميخواهيم شاهد حذف ربا از سيستم بانكي كشور باشيم بايد مدل جايگزين را تأسيس كنيم و مؤسساتي را طراحي كنيم كه از ابتدا براساس ضوابط شرعي عمل كنند و از همه مهمتر، عقود اسلامي را ساده و تخصصي كنيم. اگر مؤسساتي باشند كه صرفاً بر اساس عقود اسلامي همانند عقود مشاركتي و بر اساس مشاركت در سود و زيان عمل كنند در سيستم بانكي خود با مشكل كمتري مواجه خواهيم بود.
سه شنبه 3 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 65]