محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842095140
فتح‌الله گولن، چرايي و چگونگي ايجاد يك فرقه
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فتح‌الله گولن، چرايي و چگونگي ايجاد يك فرقه
اگرچه با فروپاشي امپراتوري عثماني، در سال‌هاي پس از جنگ جهاني دوم، تركيه، با رويكرد لائيك آتاتورك متولد شد، اما همه مي‌دانستند كه ريشه‌هاي ديني تركيه محكم‌تر از آن است كه بتوان با حكومتي لائيك، مدت زيادي در برابر آن ايستاد.
در همين سال‌ها بود كه در راستاي تلاش براي لائيك ماندن تركيه و دور كردن دين از عرصه سياست، آن هم در سرزميني كه 99 درصد مردمش مسلمان بودند، اختيارات فراواني به نظاميان و ژنرال‌هاي ترك اعطا شد و آن‌ها با استفاده از همين اختيارات مندرج در قانون‌اساسي براي بيش از شش دهه، زمام امور در تركيه را به ميل خود، در دست داشتند.
مواجهه غرب با رويكرد اسلامي در تركيه
با ظهور رويكردهاي ديني در دهه آخر قرن بيستم، و فعاليت افرادي نظير نجم‌الدين اربكان براي پايه‌ريزي يك نظام مبتني بر دين، پايه‌هاي حكومت لائيك تركيه به نحو موثري سست شد، اما نظاميان مدت‌ها در برابر اين موج تازه مقاومت كردند، موجي كه هم‌پاي ظهور انقلاب‌اسلامي در ايران و تحولات تقسيم قدرت در منطقه بروز كرده‌بود. بديهي بود كه روي كار آمدن حكومتي كه با تفكراتي از سنخ تفكرات اربكان پديد آمده باشد، منافع امپرياليسم جهاني را در منطقه به شدت تهديد مي‌كرد. اين را مي‌توان از تكاپوي غرب براي براندازي حزب رفاه، در اوائل دهه 90 به خوبي مشاهده كرد. حزبي كه به سبب ارائه يك نماي ديني از سياست محبوبيتي فراوان به دست آورده بود.
به هر حال وقتي در سال 1998، اربكان از عرصه سياسي بيرون رانده‌شد و بعدها در غربت و تنهايي، در سال 2011 درگذشت، همه مي‌دانستند كه آفتاب اقتدار لائيك‌ها در تركيه رو به افول است و بايد براي آينده فكري كرد. درست از همين زمان بود كه فتح الله گولن، مولتي ميلياردر ترك، پاي به معركه گذاشت و به تدريج به بازيگر صحنه‌هاي متنوع سياست تركيه تبديل شد. فردي مشكوك و ناشناخته كه امروز او را پدرخوانده احزاب اسلام‌گراي تركيه مي‌دانند، لقبي تازه و جديد كه با يك موج رسانه‌اي و در قالب دستگيري اعضاي حزب حاكم عدالت و توسعه تركيه بروز يافته‌است؛ اما به راستي فتح‌الله گولن كيست؟
گولن كيست؟
محمدفتح‌الله‌گولن، متولد 1941 در روستاي كوروجوك در نزديكي ارزروم تركيه است. منطقه‌اي كه به عنوان خاستگاه فرقه‌هاي متنوع صوفيه، با گرايش‌هاي مذهبي اهل‌سنت، شناخته مي‌شود. پدرش، راميز گولن، امام جماعت مسجد روستا بود و ظاهرا افراد خانواده‌اش تحت تأثير مبلغي مذهبي به نام سعيد نورسي[1] قرار داشتند و اين وابستگي بعدها در فتح‌الله گولن نيز به وجود آمد. او چنان تحت تأثير نورسي قرار داشت كه برخي از ويژگي‌هاي او، نظير سخنراني در مسجد از 16 سالگي، را به خود نسبت داده‌است. گولن با وجود آنكه هيچگاه تحصيلات منظم و رسمي آموزش ديني نداشته، اما مدعي است كه به صورت غيررسمي اين تحصيلات را دنبال كرده‌است. او درست مقارن با پيروزي انقلاب‌اسلامي در ايران، خطيب بودن را رها كرد و ضمن سخنراني در مساجد بزرگ تركيه، فعاليت خود را بر روي اقتصاد متمركز نمود.
پايه‌هاي فكري اسلام گولني
گولن در مدت بسيار كمي، و با روش‌هايي كه چندان مشخص نيست، به موفقيت‌هاي اقتصادي مهمي رسيد. او حالا آنقدر متمول بود كه طرح هاي مذهبي خود را اجرا كند. نسخه‌اي جديد از يك اسلام منفعل را كه بر پايه انديشه نورسي قرار گرفته‌بود. نوعي اسلام سكولار كه از ابتدا به دنبال تشكيل حكومت نيست و هيچگاه از برقراري يك مردمسالاري ديني صحبت نكرده‌است. گولن نوعي ليبراليسم را در نگاه به اديان رواج داد كه بر مبناي آن نوعي بي‌قيدي نسبت به فعاليتهاي ضداسلامي ساير اديان، به ويژه اديان غير الهي، ترويج مي‌شد. گولن كه خطيب زبردستي است و قالبا در هنگام سخنراني اشك مي‌ريزد! اقتصاد را در اولويت اول فعاليتهاي افراد اطرافش قرار داد و به يكباره نوعي اسلام يهوديزه شده از ميان انديشه‌هاي او سربرآورد كه كسب مال را به هر نحو ممكن مشروع مي‌شمرد.[2] او با وجود برچسب اسلام‌گرايي، توانست به سرعت در غرب براي خود جايي باز كند و در حالي كه غربي‌ها از تعامل با مسلمانان غيروابسته به خودشان ابا داشتند، گولن را به سان يك يار صميمي در ميان خود پذيرفتند.
ارتباط با لابي‌هاي صهيونيستي
گولن در سال 1999 به بهانه معالجه به آمريكا رفت و در جنوب ايالت پنسيلوانيا ساكن شد. او از مدت‌ها قبل و از طريق اسحاق آلتون، يهودي مشهور و موسس شركت بزرگ آلاركو، توانسته بود ارتباط پايداري را با جوامع سرمايه‌دار يهودي برقرار كند. به همين دليل است كه به مبارزه با رژيم صهيونيستي نگاهي منفي دارد. وقتي كاروان كمك به مردم غزه از تركيه راهي سرزمين‌هاي اشغالي شد او اين كار را عملي قبيح دانسته و گفته‌بود:«عدم كسب اجازه از اسرائيل قبل از سعي در جهت كمك رساني نشانه‌اي مقاومت در برابر اختيارات و اقتدار اين دولت است و اين امر ثمر خوبي نخواهد داشت»، در حقيقت او رژيم صهيونيستي را در تمام ابعاد به رسميت مي‌شناسد. در انديشه گولن، موضوع وحدت اسلامي محلي از اعراب ندارد و او بيشتر به دنبال ايجاد يك امپراتوري گسترده مالي براي تسلط بر مناطق مختلف جهان است. اخيراً اندرو فينكل[3] در اظهار نظري آشكار عنوان داشته‌است:«جنبش گولن طرفدار سرمايه‌داري است و بيش از آنكه يك جماعت ديني باشد، يك بنگاه اقتصادي موفق است».
فرقه‌اي به نام جماعت گولن
فتح‌الله گولن، همزمان با شروع فعاليت، در سال 1981، جماعت گولن را نيز راه‌اندازي كرد. گروهي به ظاهر مذهبي كه براي ترويج عقايد او بنيانگذاري شده‌بود. اين جماعت كه بعدها با نام جنبش گولن نيز شهرت يافت، موضوع آموزش و ايجاد مراكز آموزشي را اولويت خود مي‌داند. برخي محققان اعضاي اين جماعت را بين 400 هزار تا 4 ميليون نفر مي‌دانند كه در مدارس، دانشگاه‌ها، موسسات آموزشي فني و حرفه‌اي و حتي ايستگاههاي راديو و تلويزيوني متعلق به گولن فعالند. مدارس او كه از پشتيباني آمريكا و صهيونيستها در سراسر جهان برخوردار است، بيش از 2 ميليون دانش‌آموز و دانشجو را تحت پوشش دارند كه بسياري از آن‌ها بورس تحصيلي گولن دريافت مي‌كنند. نكته جالب توجه اين است كه برخي از اين محصلين اصولا مسلمان نيستند و غرب در برابر ترويج تفكرات ظاهراً اسلامي گولن در اين مناطق هيچگونه واكنش منفي از خود نشان نمي‌دهد. اين جماعت با استفاده از 1000 مدرسه خود، در پنج قاره، كه تنها 300 مورد آن در تركيه قرار دارد، به ترويج انديشه خود مشغول است. جماعت او در تمامي ايالتهاي آمريكا شعبه دارند و توانسته‌اند جايگاه خود را در كشورهاي تركمنستان، ازبكستان، تاجيكستان، آذربايجان و حتي روسيه، بي هيچ مشكلي محكم كنند.
جماعت گولن به دنبال چيست؟
جنبش گولن، با مختصاتي كه ارائه كرديم، مشخصا يك جريان وابسته است. اين از محالات است كه صهيونيستها و غرب، به تفكرات اسلامي، آن هم در اين مقياس اجازه فعاليت دهند، مگر آنكه اين تفكرات اهداف آن‌ها را در منتها درجه خود محقق كند. سايت اختصاصي گولن و نيز سايتي كه وي براي سعيد نورسي راه‌اندازي كرده‌است، حتي به زبان فارسي مشغول فعاليت است و مي‌كوشد جا پايي در ايران و به ويژه در ميان اهل‌سنت پيدا كند. در سال‌هاي اخير برخي از محققان كوشيده‌اند تا ارتباط گولن و تشكيلاتش را با سيا و محافل صهيونيستي برملا كنند، تلاشي كه سرنوشتي شوم را براي برخي از آن‌ها رقم زده‌است. دكتر نجيب هابلميت اوغلو، استاد تاريخ دانشگاه آنكارا، قرباني همين مزاحمت براي جماعت گولن شد. او در حالي كه روي ارتباط گولن با سيا كار مي‌كرد در سال 2002 به طرز فجيعي در خانه‌اش كشته شد و پرونده قتل او هيچگاه به نتيجه نرسيد. عثمان نوري گُندش از مسئولين اطلاعات و امنيت تركيه در سال‌هاي نه چندان دور، در خاطراتش به وضوح از وابستگي اين جنبش به سيا خبر مي‌دهد و مي‌نويسد: جنبش گولن از سال 1990 رسما به عنوان همكار سيا در منطقه عمل مي‌كرد و در خلال دهه 1990 ميلادي، 130 مأمور سيا در مدارس اين جماعت در قرقيزستان و ازبكستان مستقر بودند. دكتر آلاند ميزل[4] درباره دلايل حمايت غرب از گسترش نفوذ جماعت گولن مي‌نويسد:«پس از فروپاشي شوروي، مدارس جماعت گولن يكي از ابزارهاي سيا براي پياده‌سازي اسلام مورد نظر خود در جمهوري‌هاي تازه استقلال يافته شوروي بود» در حقيقت پس از پديدار شدن خلاء قدرت در منطقه آسياي ميانه سازمان سيا براي مبارزه با نفوذ انقلاب اسلامي ايران در اين منطقه يك ابزار خاص را در دو قالب مورد استفاده قرار داد. نخست اسلام وهابي و دوم اسلام ترويجي گولن و اين زنگ خطري براي گسترش يك جرياني انحرافي تازه در منطقه است.
پي نوشت:
[1] مبلغي شافعي مذهب كه داراي گرايشات شديد صوفي‌گري بود. نورسي مبلغ نوعي از اسلام مبتني بر آرامش است كه از حركات شديد و انقلابي مي‌پرهيزد. مي‌گويند در جنگ جهاني اول مبارزه كرده و زخمي شده است، اما اين موضوع با مشي و طريقي كه او مبلغش بود سنخيتي ندارد. نورسي توانست با وجود استقرار حكومت لائيك در تركيه و در ميان تدابير شديد امنيتي، آموزه‌هاي خود را گسترش دهد. او اعتقاد داشت در هر صورت بايد قوانين كشور را، هرچند بر خلاف عقل و انسانيت و اسلام باشند، ملحوظ داشت. نورسي نسخه‌اي از اسلام بي‌ضرر را ارائه مي‌داد كه سخت به مزاق استعمارگران خوش مي‌آمد. وي در سال 1960 و در حدود 84 سالگي درگذشت.
[2] ماكس وبر در تحليلي تاريخي دليل انباشت ثروت در غرب و عدم قوع اين اتفاق در شرق را، ذهد و مذهب‌انگاري شرقي‌ها و تمايلشان براي رسيدن به تعالي اخلاقي و آباد كردن جهان ديگر مي‌داند. رفتار گولن در حقيقت نوعي كندن از تفكر شرقي و پيوستن به تفكر غربي بود كه به دنبال انباشت گسترده ثروت مي‌گشت.
[3] مفسر و خبرنگار جنجالي سي ان ان و متخصص امور مربوط به تركيه در اين شبكه
[4] استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار اهل تركيه. او مقالات متعددي را در مورد سياست روز تركيه و به ويژه فعاليتهاي جماعت گولن به رشته تحرير درآورده است
منبع : رصد
يکشنبه 1 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 55]
-
گوناگون
پربازدیدترینها