محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826200301
راه حل مناقشه بر سر برنامه هسته‌اي ايران چيست؟
واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: راه حل مناقشه بر سر برنامه هسته‌اي ايران چيست؟
عليرغم اين حقيقت كه نمايندگان آمريكا با شتاب توضيح دادند كه توافق اوليه «حق مسلم» غني‌سازي تحت معاهده منع گسترش سلاح هسته‌اي را براي ايران به رسميت نمي‌شناسد، اما متن توافق موقت بيان مي‌كند كه توافق دائم «شامل برنامه غني‌سازي معين با معيارهاي مورد توافق طرفين» خواهد بود. آمريكا از موضع قبلي خود، ردّ قطعي غني‌سازي ايران، فاصله گرفته و سعي كرده تضمين كند كه ايران به دنبال توليد بمب هسته‌اي نخواهد رفت.
فردا - انديشكده آلماني «بنياد كوربِر» در مقاله‌اي به قلم «سيد حسين موسويان» به بررسي راهكارهاي حل مناقشه هسته‌اي ايران پرداخت. سيد حسين موسويان ديپلمات و مذاكره‌كننده ارشد هسته‌اي سابق ايراني است. وي هم‌اكنون در دانشگاه پرينستون به عنوان پژوهشگر فعاليت مي‌كند. موسويان در دولت هاشمي رفسنجاني سفير ايران در آلمان و در دولت خاتمي معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي (حسن روحاني) و عضو هيئت مذاكرات هسته‌اي ايران بود. آخرين كتاب او، «بحران هسته‌اي ايران: يك خاطره»، توسط بنياد صلح بين‌الملل «كارنِگي» منتشر شد.
برنامه هسته‌اي ايران اولويت اول دولت‌هاي غربي در دهه گذشته بوده است. از سال 2006 نظام ظالمانه تحريم‌ها شكل گرفت. در 24 نوامبر 2013، اعضاي ثابت شوراي امنيت سازمان ملل به همراه آلمان (گروه 1+5) از تكرار اشتباهات گذشته پرهيز كرده و از طريق مذاكره واقعي و صادقانه به مهم‌ترين توافق در پرونده هسته‌اي ايران رسيدند. بر اساس اين توافق ايران غني‌سازي اورانيوم بيش از ۵ درصد را متوقف كرده، ذخاير اورانيوم خود را محدود كرده و امكان دسترسي بيشتر به تأسيسات اتمي خود را براي بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي (IAEA) فراهم مي‌كند. بعلاوه، ايران از انجام فعاليت‌هاي بازفراوري اجتناب كرده و توسعه بيشتر تأسيسات آب‌سنگين اراك را متوقف مي‌كند. در عوض، 1+5 تحريم‌هاي جديدي را تصويب نكرده و تحريم‌هاي محدودي را نيز برمي‌دارد. عليرغم اين پيشرفت تاريخي، اين سؤال باقي مي‌ماند كه آيا ايران و شركاي مذاكرات از اين فرصت تاريخي براي رسيدن به راه‌حلي جامع و پايدار در شش ماه تا يك سال آينده استفاده خواهند كرد يا خير.
■ تغيير دولت ايران يكي از عوامل موفقيت مذاكرات بود ■
دلايل پيشرفت در ژنو چه بود؟ چهار عامل را مي‌توان دليل شكل‌گيري توافق اوليه دانست:
- دلايل موفقيت
۱- معيارهاي مذاكرات تغيير كرده است. انتخابات رياست‌جمهوري ايران رئيس‌جمهور «روحاني» را به قدرت رساند. رويكرد ميانه‌رو و متعادل او در انتصاب مقامات ارشد ايران نيز ديده شد. وزير امور خارجه، «جواد ظريف» و «علي‌اكبر صالحي» ، رئيس سازمان انرژي اتمي ايران، هر دو تحصيلكرده آمريكا هستند. دبير جديد شوراي عالي امنيت ملي،«علي شمخاني»، يك فرمانده ميانه‌رو سپاه پاسداران است. همه آنها طرفدار تنش‌زدايي در روابط با آمريكا و عاملان منطقه هستند. در عين حال انتخاب مجدد «باراك اوباما» تضميني براي موقعيت داخلي او شد و در همين حين وزير امور خارجه «جان كِري» و وزير دفاع «چاك هگل» روح تازه‌اي را در روند مذاكرات دميدند.
■ سياست آمريكا از عدم غني‌سازي به عدم توليد بمب تغيير يافته است ■
۲- سياست آمريكا از «عدم غني‌سازي» به «عدم توليد بمب هسته‌اي» تغيير كرده است. بزرگ‌ترين امتياز اعطا شده به ايران در راستاي رسيدن به توافق نوامبر مسئله غني‌سازي بود. عليرغم اين حقيقت كه نمايندگان آمريكا با شتاب توضيح دادند كه توافق اوليه «حق مسلم» غني‌سازي تحت معاهده منع گسترش سلاح هسته‌اي را براي ايران به رسميت نمي‌شناسد، اما متن توافق موقت بيان مي‌كند كه توافق دائم «شامل برنامه غني‌سازي معين با معيارهاي مورد توافق طرفين» خواهد بود. آمريكا از موضع قبلي خود، ردّ قطعي غني‌سازي ايران، فاصله گرفته و سعي كرده تضمين كند كه ايران به دنبال توليد بمب هسته‌اي نخواهد رفت.
■ مذاكره مستقيم بين ايران و آمريكا راهگشا بوده است ■
۳- مذاكرات مستقيم بين ايران و آمريكا. پيشرفت‌هاي اخير نشان داده كه هر دو طرف به كاهش اختلافات خود تمايل دارند. وزير خارجه آمريكا، «جان كِري» و همتاي ايراني او «جواد ظريف» در مذاكراتي سطح بالا شركت كرده و روساي جمهور آمريكا و ايران اولين مكالمه تلفني از 1979 تاكنون را در هفته آخر اكتبر 2013 برقرار كردند. در گذشته، ايران با تمام اعضاي 1+5 به جز آمريكا مذاكره مي‌كرد. از آنجا كه حمايت آمريكا كليد اصلي روند مذاكرات آمريكا است، بهبود روابط راه‌حلي براي اين مشكل بوده و به غلبه بر مشكلات اين روند كمك مي‌كند. بدون مذاكره مستقيم بين ايران و آمريكا دستيابي به توافق موقت ممكن نبود.
■ با تحريم بيشتر نمي‌توان ايران را تسليم كرد ■
۴- كاهش اوليه تحريم‌ها. مي‌توان ادعا كرد كه غرب در نهايت متوجه شده كه تحريم‌هاي بيشتر به جاي توقف برنامه هسته‌اي ايران، موجب افزايش غني‌سازي شده است. با تحميل تحريم بر ايران نمي‌توان به نتيجه مطلوب كه واداشتن ايران به مذاكره براي رسيدن به توافقي است كه اين كشور را از رسيدن به فناوري هسته‌اي صلح‌آميز بازدارد، دست يافت. تندروهاي اسرائيل و آمريكا تلاش‌هاي خود را تشديد كردند تا از توافق اوليه جلوگيري كنند. آنها مدعي شدند كه با توجه به سقوط آزاد اقتصاد ايران، تحريم‌ها بايد پابرجا مانده يا حتي تشديد شود، تا ايران با توقف كامل برنامه هسته‌اي خود موافقت كند. اندكي قبل از مذاكرات هسته‌اي نوامبر، ده سناتور آمريكايي –از جمله رئيس كميته روابط خارجي سنا، «رابرت منندز» و «چارلز شومر» دموكرات و نيز «جان مك كين» و «ليندزي گراهام» جمهوري‌خواه، دو تن از تأثيرگذارترين افراد حزب خود در زمينه سياست خارجي- نامه‌اي به رئيس‌جمهور «اوباما» امضاء كردند كه مجدداً تاكيد مي‌كرد كه «تهديد جدّي نظامي» بايد بر روي ميز بماند و تحريم‌هاي فعلي بايد با جديت حفظ شود. تمايل به بحث در مورد كاهش تحريم‌ها –حتي به صورت محدود- روند مذاكرات را تغيير داد.
■ پرونده هسته‌اي بيش از حد سياسي شده است ■
- راه پيش‌رو
توافق ژنو زمينه را براي توافق نهايي آماده مي‌كند كه مي‌تواند براي تمام گروه‌هاي درگير مفيد باشد. براي يك توافق نهايي موفق بايد پنج نكته رعايت شود:
۱- سياست‌زدايي پرونده هسته‌اي. در 2007 و 2011، برآورد اطلاعات ملّي آمريكا تاييد كرد كه ايران بمب هسته‌اي در اختيار نداشته و شواهدي مبني بر تسليحاتي شدن وجود نداشته و مقامات ايران واقعاً تصميم به ساخت بمب اتمي نگرفته‌اند. بعلاوه، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بيش از 5000 نفر-روز بازرسي از تأسيسات هسته‌اي ايران را در يك دهه صورت داده و به طور مداوم تاكيد كرده كه شواهدي مبني بر توليد سلاح وجود ندارد. با توجه به اين مسئله، بايد تلاش براي استفاده از برنامه هسته‌اي ايران براي تغيير نظام اين كشور متوقف شود. واضح است كه مسئله هسته‌اي ايران بيش از حد سياسي شده است. براي رسيدن به راه‌حلي پايدار، تمام طرفين بايد اين مسئله را سياست‌زدايي كرده و بر حذف ابهامات فعلي از ذات برنامه هسته‌اي ايران متمركز شوند.
■ علت شكست مذاكرات قبلي زياده‌خواهي 1+5 بود ■
۲- حذف تمام تحريم‌هاي تحميلي. يك عضو سابق هيئت مذاكره‌كننده هسته‌اي ايران دليل شكست مذاكرات در دولت «احمدي‌نژاد» را تلاش 1+5 براي واداشتن ايران به قبول مسائل اساسي بدون دادن امتيازات كافي، مثل حذف تحريم‌هاي اصلي عنوان مي‌كند. گروه 1+5 از ايران خواسته بود كه براي جلوگيري از «توانمندي گريز» ، غني‌سازي اورانيوم بيست درصد را متوقف كرده و غني‌سازي پنج درصد را محدود كرده، ذخاير اورانيوم غني‌شده را محدود ساخته و همچنين محدوديت تأسيسات غني‌سازي خود، يعني تعداد و نوع سانتريفيوژها، را نيز بپذيرد. در عوض، 1+5 اصرار داشت كه تمام تحريم‌هاي يك‌جانبه و چندجانبه پابرجا خواهند ماند. اين موضع طي مذاكرات اخير تغيير كرده است. به هر حال، مذاكره‌كنندگان هسته‌اي بايد بتوانند بسته‌اي جامع را تعريف كرده و اين بسته را با امتيازات متناسب اجرا كنند. در قبال همكاري ايران با قوانين معاهده منع گسترش سلاح هسته‌اي، توافقنامه پادمان، معيارهاي شفافيت الزامي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، و قبول «معيارهاي عدم گريز»، بايد تمام تحريم‌ها برداشته شود.
■ توافق نهايي بايد بر اساس ان‌پي‌تي شكل گيرد ■
۳- توافق نهايي بر اساس معاهده منع گسترش. عليرغم تعهد طرفين مذاكرات به يافتن توافقي بر اساس معاهده منع گسترش سلاح هسته‌اي، حقيقت آن است كه درخواست‌هاي 1+5 از ايران فراتر از شرايط اين معاهده است. يك راه‌حل بادوام و پايدار بايد به تبعيض بين ايران و ديگر كشورهاي عضو اين معاهده پايان دهد. راه‌حل پايدار بايد بين الزامات ان‌پي‌تي و درخواست‌هاي خارج از اين چهارچوب تمايز قائل شود. الزامات مبتني بر ان‌پي‌تي مي‌تواند مورد توافق دائمي قرار گيرد، در حالي كه درخواست‌هاي خارج از اين معاهده بايد براي دوره زماني معين و به عنوان معيار اعتمادسازي اجرا شوند.
■ تمام طرفين مذاكره بايد دست از كارشكني بردارند ■
۴- كنترل خرابكاران. طرف آمريكائي تاكيد كرده كه ايران همكاري مفيد در مذاكرات توافق اوليه نوامبر بوده است. به هر حال، همانطور كه سوابق قبلي نشان داده است، ديگر اعضاي 1+5 نيز توان زيادي براي تخريب روند مذاكرات دارند. در مذاكرات اوايل ماه نوامبر فرانسه ترديدهايي را درباره توافق بيان كرد. بايد از عدم اتحاد بين اعضاي 1+5 جلوگيري شود تا راه‌حلي بلندمدت بيابيم كه براي تمام اعضاي درگير مفيد باشد.
■ بهبود روابط ايران و آمريكا مي‌تواند كليد حل مشكلات منطقه باشد ■
۵- ارتقاء بيشتر روابط ايران و آمريكا. پيشرفت اخير در معضل هسته‌اي بهبود مجدد مناسبات بين آمريكا و ايران و خاتمه دهه‌ها دشمني را ممكن ساخته است.
نظرسنجي اخير كه به درخواست «روحاني» براي دانستن نظرات عمومي انجام شد نشان داد كه 80 تا 90 درصد مخاطبان خواستار روابط بهتر ايران با آمريكا هستند. كاهش دشمني بين آمريكا و ايران مي‌تواند تأثير سازنده‌اي بر اكثر مسائل مهم خاورميانه –از امنيت سوريه، افغانستان و عراق، تا همكاري در جنگ عليه افراطي‌گري و تروريسم- داشته باشد. به هر حال، همچنان موانع مهمي بر سر راه عادي‌سازي روابط دوجانبه باقي است. توافق نهايي بايد مورد تاييد كنگره قرار گيرد و به طور كلّي مخالفان هرگونه توافق با ايران در داخل آمريكا بسيار زياد هستند. ايران و آمريكا بايد از ديپلماسي قوي‌تر در مسائل فراتر از مقوله هسته‌اي بهره گيرند تا بتوانند راه را براي رسيدن به راه‌حل نهايي هموار كنند.
■ تنها راه‌حل مشكل هسته‌اي ايران ديپلماسي است ■
توافق نوامبر بين ايران و 1+5 شامل شرايط برد-برد براي تمام طرفين درگير است. اين توافق نشان داد كه تنها ديپلماسي مي‌تواند اين بن‌بست را برطرف كند. رسيدن به توافق نهايي از طريق يك بسته جامع بر اساس پنج اصل بيان شده در بالا، وظيفه اصلي مذاكره‌كنندگان است. يك راه‌حل بلندمدت براي معضل هسته‌اي ايران مي‌تواند راه را براي تعامل سازنده با ايران در منطقه و همكاري براي تحقق بخشيدن به ايده «خاورميانه عاري از هرگونه سلاح كشتار جمعي» هموار سازد. اين فرصت نبايد از دست برود.
سه شنبه 26 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 64]
-
گوناگون
پربازدیدترینها