واضح آرشیو وب فارسی:فارس: يادداشتطولانيتر كردن ليست سياه ضدايراني؛ اقدامي از بيم فروپاشي رژيم تحريمها
هرچند كه قطعا بايد به اين سوال پاسخ داد كه اقدام اخير واشنگتن نقض توافق ژنو بوده يا نه، اما موضوع قابل بحث در اين مورد انگيزه آمريكاييها از انجام چنين اقدامي است.

اواخر هفته قبل بود كه وزارت خزانهداري ايالات متحده اطلاعيهاي صادر كرد و در آن چندين شركت و فرد را به ليست ضدايراني بلندبالاي خود افزود. بر اين اساس اموال اين شركتها در آمريكا بلوكه و هرگونه مراوده مالي با آنها ممنوع ميشود.
شركتهايي كه آمريكاييها ميگويند «از تحريمهاي بينالمللي سر باز زده و به حمايت از برنامه هستهاي ايران» پرداختهاند. در همين اطلاعيه، كاخ سفيد مانند تقريبا يكايك روزهايي كه از توافق ژنو گذشته، تأكيد كرده كه «با قوت» به اجراي تحريمهاي ايران ادامه ميدهد.
شايد سوال برانگيز باشد كه چرا واشنگتن در روزهايي كه «جان كري» وزير خارجه و «وندي شرمن» معاون و مذاكرهكننده هستهاي او دستكم نشان ميدهند كه ميخواهند كنگره را از تصويب تحريمهاي تازه عليه تهران بازدارند، دست به چنين اقدامي ميزند و شمار ديگري از شركتها را در فهرست تحريمهاي خود قرار ميدهد.
اينكه افزودن نام اين شركتها و افراد به ليست سياه نقض توافق ژنو به شمار ميآيد يا نه، موضوعي است كه قطعا بايد جواب مشخصي به آن داده شود، چراكه بعيد نيست در 6 ماه پيش رو باز هم چنين موردي پيش آيد. آن هم در توافقي كه عبارت «خودداري دولت ايالات متحده از اعمال تحريمهاي هستهاي جديد» البته با توجه با اختيارات كاخ سفيد در آن آمده است. اعلام نام اين شركتها رأسا از سوي كاخ سفيد انجام شده و مستقيما مربوط به موضوع هستهاي بوده است؛ هرچند كه به بهانه جريمه شركتها و نه تحريم جديد وضع شده باشد.
اما فارغ از نقض يا عدم نقض توافق موقت ژنو، موضوعي كه شايد كمتر ديده شد، انگيزه دولت آمريكا از اعلام اين اسامي آن هم به فاصله كمتر از يك ماه از توافق ژنو است. در پاسخ به اين سوال برخي آن را تلاش واشنگتن براي آزمودن آستانه تحمل ايران در برابر نقض پيمان احتمالي دانسته و برخي هم گفتهاند اين حركت قدرتنمايي كاخ سفيد در برابر كنگره آمريكا بوده است.
دو تصوري كه اولي با توجه به تلاش طبيعي آمريكا براي بيشتر كردن دستاوردهايش از ژنو و دومي با اين فرض كه كاخ سفيد ميخواهد خود روند تحريمها را به دست گيرد و به نوعي به سناتورها و نمايندهها بقبولاند كه هواي رژيم تحريمها را دارد، منطقي به نظر ميرسد.
اما شايد توجه به اظهارنظرهاي چند هفته اخير دولتمردان و ديپلماتهاي آمريكايي از يك سو و مرور اخبار اقتصادي مربوط به تحريمهاي ايران بعد از توافق ژنو از سوي ديگر بتواند ديدي تازه از چرايي اين اقدام آمريكاييها به ما بدهد.
هراس از فروپاشي رژيم تحريمهاي ايران؛ اين موضوعي است كه شايد اصليترين دليل طولانيتر كردن ليست سياه وزارت خزانهداري آمريكا باشد، آن هم در حالي كه هنوز جوهر توافق ژنو خشك نشده و حتي زمانبندي اجرايي آن هم مورد توافق نهايي قرار نگرفته است.
واقعيت اين است كه آمريكاييها به خصوص دولت اين كشور تحت فشار سنا، مجلس نمايندگان و البته اسرائيل، به شدت از فروپاشي رژيم تحريمها نگرانند. اينكه تمام رشتههاي چندين ساله آنها در عرض نيم سال پنبه شود، شايد جديترين كابوس پيشروي «باراك اوباما»يي است كه وعده داده تحريمها را «قاطعانه» اجرا كند.
كري بعد از توافق ژنو بارها اعلام كرده است كه عايدي ايران از توافق هستهاي ژنو نهايتا 6 تا 7 ميليارد دلار است، آن هم در صورتي كه همه درآمدهاي پيشبينيشده براي ايران تحقق پيدا كند. اما از همان يك ماه قبل تحليلهاي بسياري منتشر شد در مورد اثرات رواني توافق ژنو و ترك برداشتن ديوار ضخيم تحريمهاي ضدايراني.
يك هفته قبل از آنكه وزارت خزانهداري آمريكا ليست تازهاي از شركتهاي تحريمي را منتشر كند، نشريه «فارن پاليسي» گزارشي منتشر كرد و در آن از نگراني كنگره و كاخ سفيد نسبت به از هم پاشيدن شبكه تحريمها خبر داد. نمايندههاي كنگره در اين گزارش هشدار داده بودند كه شركتهاي بزرگ دنيا كه ميدانند احتمال برداشته شدن تحريمها در سال آينده ميلادي وجود دارد، از حالا در حال نزديك شدن به ايران هستند.
بعد از اين گزارش و گزارشهاي مشابه ديگر بود كه مقامات دولتي آمريكا به شركتهاي دنيا نسبت به نزديك شدن زودهنگام به ايران و نقض تحريمهاي بينالمللي هشدار داده و آنها را به محروميت از بازارهاي آمريكا تهديد كردند.
همين چند روز قبل بود كه «ديويد كوهن» معاون امور مبارزه با جرايم مالي و تروريسم وزارت خزانهداري آمريكا پيش از اعلام ليست شركتهاي جديد، نسبت به نقض تحريمهاي ايران از سوي شركتهاي دنيا هشدار داد و به اين كمپانيهاي بزرگ اعلام كرد كه بايد فكر روابط زودهنگام با ايران را از سر دور كنند.
«بيژن زنگنه» وزير نفت جمهوري اسلامي ايران هم پيشتر از اين از ابراز تمايل شركتهاي نفتي بزرگ دنيا از جمله «توتال» و «شل» براي بازگشت به ايران خبر داده بود.
در واقع اقدام اخير دولت آمريكا را بايد حركتي در جهت قدرتنمايي نه در برابر كنگره بلكه در برابر شركتهايي دانست كه از حالا خود را براي سرمايهگذاري و حضور در بازارهاي پرسود ايران آماده كردهاند. موضوعي كه به نظر ميرسد آمريكاييها را بيمناك كرده و آنها را به اعلام زودهنگام ليستي تازه از شركتهاي تحريمي واداشته، تا شايد خط و نشاني باشد براي ديگر شركتهايي كه به فكر حضور در ايران هستند.
روزنامه «هاآرتص» اخيرا با اذعان به اين موضوع، نوشته است مقامات آمريكايي به تازگي در گفتوگوهاي خود با همتايان اسرائيليشان تصديق كردهاند كه درآمدهاي ايران از توافق ژنو بسيار بيشتر از 6 تا 7 ميلياردي است كه آنها پيش از اين فكر ميكردند. آنها اين رقم را تا 20 ميليارد دلار هم تخمين زدهاند. آمريكاييها قطعا ميدانند پاره شدن تور تحريمها، حتما اين رقم را بالاتر هم ميبرد و از حالا عزم خود را براي جلوگيري از آن جزم كردهاند.
يادداشت از صادق قرباني
انتهاي پيام/ص
يکشنبه 24 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 72]