واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: صنعت چاي نيازمند احياء و توسعه
با توجه به افزايش مصرف چاي در جهان، توسعه اين صنعت مي تواند ارزآوري خوبي براي كشورهاي چاي خيز به همراه داشته باشد و به همين خاطر توسعه و احياي اين صنعت در ايران به بازنگري و حمايت مسئولان ذيربط نياز دارد.
طي سالهاي اخير چاي به عنوان بهترين نوشيدني جهان شناخته شده و مصرف آن روز به روز افزايش پيدا كرده، به طوري كه افزايش مصرف اين محصول در آينده نه چندان دور ميتواند موجب گراني قيمت جهاني آن شود.اين در حاليست كه تنها تعداد اندكي از كشورهاي جهان به دليل شرايط آب و هوايي خاص، امكان كشت اين محصول ارزشمند را دارند و توليد آن محدود است.
بنابر اين به دليل پائين بودن توليد اين محصول در جهان، طي يك دوره 10 ساله امكان افزايش قيمت جهاني چاي به 10 دلار وجود دارد كه مي تواند ارزآوري خوبي براي كشورهاي چاي خيز دنيا در بر داشته باشد.
به گفته برخي كارشناسان، بيش از 20 كشور چاي خيز در جهان وجود دارد كه كشورهاي چين، هند، سريلانكا و كنيا بزرگترين توليد كنندگان اين محصول هستند.
چين و هند به دليل داشتن جمعيت بالا، بخش عمده چاي توليدي خود را به مصرف داخلي مي رسانند، اما كشورهاي سريلانكا و كنيا به دليل وابسته بودن اقتصادشان به اين صنعت، بزرگترين صادركنندگان چاي در دنيا به شمار مي روند.در اين ميان ايران هم يكي از توليد كنندگان چاي است كه بخشي از چاي خشك مورد نياز خود را توليد و مابقي را وارد مي كند، اما به دليل داشتن پتانسيل و ظرفيت هاي موجود مي تواند با تامين منابع مالي مناسب، ايجاد تجهيزات و امكانات با افزايش توليد در زمره بزرگترين كشورهاي توليد كننده و صادركننده جهان باشد.
توليد چاي خشك ايران حدود 25 تا 30 هزار تن در سال است، در حالي كه سالانه 120 هزار تن چاي خشك در كشور مصرف ميشود.
ايران همچنين با سرانه مصرف 1.5 كيلوگرم يكي از مصرف كنندگان محصول چاي است، در حالي كه ايرلند با سرانه مصرفي بيش از چهار كيلوگرم بزرگترين مصرف كننده چاي در جهان به شمار مي رود.
متاسفانه طي سالهاي اخير صنعت چاي به دليل كاهش انگيزه چايكاران به دليل نداشتن سرمايه مناسب، مشكلات مالي در بخش توليد و معيشتي، تغيير كاربري باغات چاي با كاهش سطح زيركشت و توليد مواجه شده است، به طوري كه برداشت برگ سبز چاي در سال جاري به حدود 89 هزار تن رسيد كه روند كاهشي توليد را نشان مي دهد.
بر اساس آمارهاي موجود طي سالهاي اخير برداشت برگ سبز چاي روند كاهشي داشته، به طوري كه طي سالهاي 90 و 91 به ترتيب 131 و 110 هزار تن برگ سبز چاي برداشت شده كه از اين ميزان بيش از 25 هزار تن چاي خشك بدست آمده است.
در سال جاري هم ميزان برداشت برگ سبز چاي به حدود 89 هزار تن رسيد كه نسبت به سال گذشته حدود 21 هزار تن كاهش توليد را نشان مي دهد كه از اين ميزان 18 تا 19 هزار تن چاي خشك حاصل مي شود.
همچنين طي سالهاي گذشته سطح زير كشت باغات چاي در استان هاي گيلان و مازندران حدود 32 هزار هكتار بوده كه هم اكنون اين رقم به كمتر از 18 هزار هكتار مي رسد.
از سوي ديگرتعداد كارخانجات فرآوري برگ سبز چاي هم از 180 مورد به تازگي به 130 مورد فعال و نيمه فعال رسيده كه اين موضوع زنگ خطري براي صنعت چاي كشور است.
بايد خاطرنشان كرد:اين در حالي است كه بر اساس آمار سازمان مركزي تعاون روستايي ايران، در سال 76 ميزان برداشت برگ سبز چاي 305 هزار تن از 34 هزار هكتار بوده است كه حدود 70 هزار تن چاي خشك در كشور توليد شد.
هم اكنون سرانه مصرف چاي خشك كشور 110 هزار تن است كه تنها حدود 20 تا 25 درصد آن در داخل توليد مي شود و مابقي وارد مي شود.
اگر چه برخي مسئولان تغييرات آب و هوايي را در كاهش توليد سالانه برگ سبز چاي دخيل مي دانند، اما به نظر مي رسد بخش عمده اين مشكلات به پائين بودن نرخ خريد تضميني برگ سبز چاي، تعويق در زمان واريز مطالبات چايكاران، نداشتن بيمه تامين اجتماعي، نبود تسهيلات بانكي، پائين بودن حق بيمه خسارت باغات، ارايه نشدن تسهيلات برايبهزراعي باغات، مسن بودن بوته هاي چاي، كاهش تدريجي كميت و كيفيت محصول، وجود مناسبات ضعيف تجاري، استفاده از كانال هاي سنتي براي فروش، محروم بودن كارخانجات فرآوري چاي از استانداردهاي بين المللي، فرسوده بودن ماشين آلات فرآوري و تامين معيشت چايكاران از صنعت چاي باز مي گردد.
در عين حال كه هر ساله نحوه واريز مطالبات چاي كاران ناشي از خريد تضميني برگ سبز چاي تغيير مي كند، به طوري كه امسال بخشي از مطالبات چايكاران توسط دولت و بخشي توسط كارخانجات فرآوري محاسبه و پرداخت شد كه اين تغييرات در نحوه پرداخت مطالبات، چايكاران را در ادامه فعاليتشان در اين صنعت با سردرگمي و مشكل مواجه كرده است.
از سوي ديگر با توجه به افزايش هزينه هاي تمام شده توليد، كاشت و برداشت اين محصول براي چايكاران مقرون به صرفه نبوده و ترجيح مي دهند با تغيير كاربري باغات چاي مشكلات معيشتي خود را برطرف كنند.
در اينجا همچنين بايد اشاره داشت: طي سالهاي اخير عمليات اصلاح و به زراعي در بخش عمده باغات چاي شمال كشور انجام نشده كه همين امر روي كيفيت و كميت محصول تاثير بسزايي داشته است، به طوري كه سالانه برداشت برگ سبز چاي درجه دو از ميزان برداشت برگ سبز درجه يك بيشتر است.
حال بر همگان روشن است كه ادامه روند كاهش توليد برگ سبز چاي مي تواند در انحطاط صنعت چاي كشور موثر باشد، بنابر اين انتظار مي رود دولت و مسئولان ذيربط با ارايه تسهيلات براي عمليات به زراعي، رفع مشكلات و احياي صنعت چاي كشور را بيش از گذشته مورد حمايت قرار دهند.
چهارشنبه 20 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]