تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1818855172
شكاف در ائتلاف غربي ـ عربي و ضرورت شركت جمهوري اسلامي ايران در ژنو 2
واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: شكاف در ائتلاف غربي ـ عربي و ضرورت شركت جمهوري اسلامي ايران در ژنو 2
مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، در تحليل سياسي اين هفته، شكاف در ائتلاف غربي ـ عربي و ضرورت شركت جمهوري اسلامي ايران در ژنو را مورد بررسي قرار داده است.
به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران، مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، در تحليل سياسي اين هفته، شكاف در ائتلاف غربي ـ عربي و ضرورت شركت جمهوري اسلامي ايران در ژنو را مورد بررسي قرار داده است.
مقدمه
سفر هفته گذشته اخضر ابراهيمي، نماينده ويژه دبيركل سازمان ملل در سوريه به تهران از جنبه‌هاي گوناگون حائز اهميت و قابل بررسي است. تور منطقه‌اي اخضر ابراهيمي از مصر، كويت و عراق به ايستگاه تهران رسيد. وي پس از تهران وارد سوريه و لبنان گرديد و نهايتاً عازم ژنو شد تا زمينه‌هاي برگزاري كنفرانس ژنو 2 را فراهم كند.
تحليلگران گمانه‌زني‌هاي زيادي را در مورد سفر فرستاده دبيركل ملل متحد و اتحاديه عرب به تهران مطرح كرده‌اند. درحالي كه جبهه غربي ـ عربي از شروع بحران سوريه به‌دنبال كنار گذاشتن بازيگران منطقه‌اي همچون جمهوري اسلامي ايران كه معتقد به سازوكارهاي منطقه‌اي براي مشكلات امنيتي منطقه بودند، اما تداوم بحران سوريه يكبار ديگر ناتواني رويكردهاي يك‌جانبه و غيربومي را براي مواجهه با بحران‌هاي منطقه‌اي نشان داد. ايران از ابتداي بحران سوريه بر لزوم يافتن راه‌حل سياسي سوري ـ سوري از طريق اراده مردم سوريه، براي پايان دادن به اقدامات خشونت‌بار و قطع حمايت برخي كشورها از گروه‌هاي افراطي و تكفيري تأكيد كرده است.
از آنجا كه مجلس شوراي اسلامي عصاره و چكيده مردم‌سالاري ديني در ايران است تحركات ديپلماتيك اين نهاد مي‌تواند اهميت زيادي در مشروعيت‌بخشي به سياست و راه‌حل ايران مبني‌بر نقش‌آفريني اراده مردم سوريه در آينده اين كشور داشته باشد. سفر اخضر ابراهيمي به تهران و ديگر كشورهاي منطقه، نشانگر اهميت يافتن يك راه‌حل منطقه‌اي ـ بين‌المللي برمبناي مشاركت همه طرف‌هاي درگير را براي بحران سوريه از يك‌سو و نقش تأثيرگذار و مثبت كشورمان در تحولات منطقه‌اي ازسوي ديگر مي‌باشد.
بستر منطقه‌اي جديد
در فضاي جديدي كه رايزني‌هاي اخضر ابراهيمي از آن متأثر است، مصر به‌واسطه تحولات ماه‌هاي اخير و كودتاي ارتش عليه دولت اخواني محمد مرسي بيشتر سرگرم مسائل داخلي خود است و چندان حساسيت قبلي را در تحولات سوريه ندارد، مواضع رسمي دولت جديد مصر عمدتاً تحت‌الشعاع ائتلاف‌هاي منطقه‌اي و جنبه‌هاي مشروعيت‌بخش مخالفت با اسد در ميان توده‌هاي جهان عرب است، دقيقاً همان‌گونه كه اسرائيل‌ستيزي براي كشورهاي عربي منطقه از ناحيه توده‌ها مشروعيت ايجاد مي‌كرد. قطر هم كه يكي ديگر از بازيگران فعال در بحران سوريه در حوزه حمايت‌هاي مالي و لجستيكي از گروه‌هاي مسلح تروريست عليه ملت سوريه بود، از زمان نقش‌آفريني بندر بن سلطان عربستاني در پرونده سوريه و متن پرونده سوريه از دوحه ـ رياض عملاً نقش كمرنگ‌تري را ايفا مي‌كند و اعتماد به نفس كاذب قبلي را كه به‌واسطه نقش نيابتي ازسوي آمريكا، قدرت مالي و برخورداري از شبكه الجزيره به‌دست آورده بود تا حدود زيادي از دست داده است. تركيه بنا به‌دلايل گوناگون در حال تعديل ديدگاه خود درخصوص بحران سوريه است، همگرايي در روابط آنكارا ـ بغداد و آنكارا ـ تهران از قرينه‌هاي اين چرخش تركيه است.
عربستان سعودي نيز از تحولات عرصه ميداني سوريه چندان راضي نيست، همين‌طور از تحركات ديپلماسي جديد جمهوري اسلامي ايران در حوزه تنش‌زدايي با اروپا، چشم‌انداز مناسب مذاكرات هسته‌اي و از همه مهمتر نزديكي ايران و آمريكا ناخرسند است. تحولات مذكور فشار زيادي را روي عربستان براي تغيير و اصلاح رفتارش در قبال سوريه وارد مي‌آورد، اين كشور به همراه تركيه ديگر اميد چنداني به حمله نظامي متحدان غربي خود به سوريه ندارند و سفرهاي بندر بن سلطان به مسكو براي تغيير نظر مقامات كرملين نيز ناكام ماند. پايگاه نفوذ اين كشور در لبنان هم چندان وضعيت مناسبي ندارد و تحولات مصر هم باعث شده حماس مجدداً آواز نزديك شدن به ايران را پس از رفتن مرسي سر دهد. عربستان عصبانيت خود را در شكست در مسئله سوريه با نپذيرفتن عضويت غيردائم شوراي امنيت نشان داد. همه تحولات اخير به‌گونه‌اي بوده كه موضع ايران را در منطقه تقويت مي‌كند. امري كه به‌واسطه انتخابات پرشور رياست‌جمهوري ايران تغيير زيادي يافته است.
انسجام و يكپارچگي در جبهه مقاومت
رايزني‌هاي ابراهيمي پيرامون كنفرانس ژنو 2 در بستر منطقه‌اي متفاوتي از آنچه يك‌سال قبل ـ در اواخر مهر 1391 در سفرش به تهران با آن مواجه شد ـ صورت مي‌پذيرد. عمده‌ترين تحولات مذكور عبارتند از: 1. انتخابات پرشور رياست‌جمهوري ايران و افزايش قدرت چانه‌زني نظام جمهوري اسلامي ايران به‌ويژه به‌واسطه حواشي انتخابات قبلي رياست‌جمهوري 2. ديپلماسي فعال دولت جديد ايران از نيويورك تا ژنو و پايتخت‌هاي منطقه 3. تحولات داخلي مصر 4. نزديكي مجدد مقاومت فلسطين به ايران 5. همگرايي در روابط تهران ـ آنكارا و بغداد ـ آنكارا 6. تحولات جديد در روابط ايران و آمريكا و تغيير نسبي نگرش طرف‌هاي غربي درخصوص نقش ايران در نظم منطقه‌اي در خاورميانه.
نكته بسيار مهمي كه درخصوص صف‌بندي بازيگران منطقه‌اي در بحران سوريه وجود دارد حفظ انسجام و يكپارچگي در محور مقاومت است كه ايران، سوريه و حزب الله و عراق به‌عنوان عضو تازه‌وارد آن را در عالي‌ترين سطح حفظ كردند از شروع بحران در عرصه ميداني نيز حزب الله وارد كارزار شد و معادلات ميدان جنگ عليه گروه‌هاي تكفيري را به نفع متحد منطقه‌اي خود رقم زد. ازسوي ديگر انتخابات ايران و دامنه تحولات ديپلماتيك بعد از آن، قدرت منطقه‌اي نسبتاً منقبض شده چند سال اخير ايران را آزاد كرد. در حوزه بين‌المللي نيز متحدان فرامنطقه‌اي سوريه يعني روسيه و چين نيز از انگيزه و سرسختي قابل توجهي در دفاع از مواضع خود براي دفاع از اين كشور برخوردار بودند، به‌گونه‌اي كه تحليلگران از شروع جنگ سرد جديدي ميان روسيه و آمريكا سخن به ميان آوردند و سوريه را نمادي مشابه دوران جنگ سرد لقب دادند.
عدم انسجام و چنددستگي در جبهه مخالفين دولت سوريه
اما در نقطه مقابل شاهد انسجام و يكپارچگي كمتري در محور غربي ـ عربي بوديم. از يك‌سو، طيف بازيگران حامي مخالفان نظام حاكم سوريه بسيار زياد بود و هر كدام از بازيگران منافع و اهداف متفاوتي در سوريه دنبال مي‌كردند، تنها مخرج مشترك بين همه اين بازيگران ساقط كردن دولت بشار اسد بود. اما درخصوص آينده پس از بشار اسد با هم اختلافات بنيادي داشتند و به واسطه ماهيت نيروهاي درگير در عرصه ميداني سوريه، تسلط چنداني نيز بر شكل دادن به سوريه احتمالي پس از اسد نداشتند، لذا در مورد دورنماي سوريه تصوير مغشوش و مبهمي وجود دارد.
عربستان اهداف بسيار متفاوتي از تركيه در سوريه داشت، رياض از يك مدل سلفي در سوريه استقبال مي‌كرد، درحالي كه تركيه و مصر از روي كار آمدن يك حكومت اخواني حمايت مي‌كردند كه در اين خصوص با قطر اشتراك نظر داشتند. عربستان كه از تحولات منطقه دچار هراس شده بود به‌دنبال آن بود تا با نشان دادن هزينه‌هاي انقلاب از طريق دامن زدن به گسيل نيروهاي افراطي به سوريه، از مخالفان داخلي دولت آل سعود و ديگر گروه‌هاي تحول‌گراي جهان عرب زهر چشم بگيرد. اسرائيل از رفتن اسد حمايت مي‌كرد اما در مورد به قدرت رسيدن گروه‌هاي افراطي نگراني چنداني نداشت چراكه بارها از زبان مقامات خود گفته بود كه حكومت القاعده را بر حكومت فعلي سوريه ترجيح مي‌دهد، برخلاف تركيه از تجزيه سوريه استقبال مي‌كرد، ازسوي ديگر اين تفاوت‌ها در ميان بازيگران فرامنطقه‌اي غربي نيز به چشم مي‌خورد. بازيگراني كه توقعات دوستان عرب و ترك خود را درخصوص اقدام مؤثر عليه دولت سوريه برآورده نكردند.
مسائل فوق يعني انسجام در يك جبهه و عدم انسجام در سمت مقابل، باعث فرسايشي شدن بحران و همين‌طور كمك به دولت سوريه براي تداوم حكمراني شد ، در حوزه منطقه‌اي هم باعث شده برخي از بازيگران به تعديل يا تجديدنظر درخصوص بحران سوريه روي بياورند. ازجمله اين بازيگران تركيه است كه درحال عادي‌سازي روابط خود با عراق و ايران است. تركيه متوجه اين نكته شده كه محاسبات دقيقي از بحران سوريه نداشته و بايد محتاطانه‌تر عمل كند، مسئله كردها، تسري ناامني و خطر افغاني شدن سوريه مسائلي است كه لزوم تعديل سياست تركيه در قبال بحران سوريه را گوشزد مي‌كند. ازسوي ديگر واقعيت مذكور، طرف‌هاي غربي و منطقه‌اي را نيز به اين نتيجه رسانده كه امكان ناديده گرفتن بازيگران منطقه‌اي متحد سوريه در هر گونه راهكاري براي برون‌رفت از بحران سوريه وجود ندارد، نكته‌اي كه به‌شدت بر فضاي رايزني‌هاي اخضر ابراهيمي در تهران تأثيرگذار بوده و اهميت مشاركت ايران در كنفرانس ژنو 2 بارزتر شده است.
نتيجه‌گيري
به‌طور كلي، سفر اخضر ابراهيمي به تهران از يك‌سو نشان‌دهنده شكست راهبردهاي غربي ـ عربي در بحران سوريه است و ازسوي ديگر، مؤيد اهميت و نقش سازنده جمهوري اسلامي ايران در نظم جديد و فيصله بحران‌هاي منطقه‌اي مي‌باشد. نكته جالب توجه اين بود كه عربستان در ليست كشورهاي مورد نظر فرستاده ويژه سازمان ملل قرار نگرفت. تحولات اخير گواه اين واقعيت است كه با گذشت زمان شكاف در ائتلاف غربي ـ عربي بيشتر مي‌شود و در نقطه مقابل، جبهه مقاومت انسجام منطقه‌اي و بين‌المللي بيشتري مي‌يابد.
پيشروي ارتش سوريه در نبرد با تروريست‌ها، براندازي حكومت اخواني مصر و عدم مداخله نظامي آمريكا در سوريه، مصاديقي از شكاف در اهداف و راهبردهاي ائتلاف غربي ـ عربي به‌شمار مي‌رود. از مهمترين پيامدهاي اين شكاف مي‌توان به فاصله گرفتن تركيه از عربستان اشاره كرد كه مهمترين رقباي منطقه‌اي جمهوري اسلامي ايران محسوب مي‌گردند. تنش‌زدايي ميان تهران و آنكارا مي‌تواند اختلاف نظرهاي موجود در ائتلاف مذكور را آشكارتر سازد. درواقع، ائتلاف آنكارا و رياض در بحران سوريه از همان روزهاي آغازين بحران تصنعي بوده و بر پايه اهداف مشخص و منسجمي استوار نبود. تركيه در راستاي احياي سلطه خويش بر منطقه به‌دنبال برپايي يك حكومت اخواني در سوريه بود، لكن عربستان سعودي درصدد مهار شعله‌هاي بيداري اسلامي از طريق دامن زدن به شكاف فرقه‌اي در سوريه گرديد. ترس از عواقب تسري بيداري اسلامي به داخل عربستان موجب شد تا مقامات سعودي با رسانه‌اي كردن خشونت‌هاي سوريه، هزينه‌هاي دست زدن به عمل انقلابي را به مردمان خود گوشزد كنند، لذا بحران سوريه به‌مثابه مفري براي سعودي‌ها، به عربستان اين فرصت را داد تا بيداري اسلامي را از مسير اصلي خويش منحرف ساخته و با تضعيف حداكثري نظام سوريه، از شكل‌گيري نظم منطقه‌اي جديد كه مغاير با موجوديت نظام سعودي بود، ممانعت به‌عمل آورد.
عربستان با حمايت از افراط‌گرايي، تلاش نمود تا زمين سوخته‌اي را به نظام سوريه تحويل داده و اميدهاي جنبش‌هاي دمكراسي خواه در منطقه را به يأس تبديل كند. همان‌طور كه كودتاي مصر نشان داد، رياض در پي ممانعت از استقرار الگوي اخواني تركيه و قطر در منطقه است. لذا شاهد فاصله گرفتن عربستان از قطر و تركيه و نزديكي آن به رژيم صهيونيستي هستيم. به‌نظر مي‌رسد، شركت جمهوري اسلامي ايران در كنفرانس ژنو 2، علاوه‌بر افزايش شانس موفقيت اين كنفرانس، مي‌تواند شكاف در ائتلاف غربي ـ عربي را آشكارتر نمايد و فشار توده‌هاي عرب بر روي مقامات عربستان را بيشتر سازد.
انتهاي پيام/
سه شنبه 19 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[مشاهده در: www.yjc.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]
-
گوناگون
پربازدیدترینها