واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: چگونه بدن با ويروسها مقابله ميكند
بدن انسان زماني كه مورد هجوم ويروسها قرار ميگيرد، ديوار دفاعي پيچيدهاي به نام واكنش ايمني را به وجود ميآورد تا از بدن در برابر حمله ويروسها محافظت كند.براساس گزارش BBC، سيستم ايمني بدن به شكلي طراحي شده كه ميتواند سلولهاي خودي را از ويروسهاي غريبه تشخيص داده و به اين شكل ميتواند مهاجمان بيگانه از جمله ويروسها را از بدن دفع كند.بدن اينكار را با استفاده از ارتشي بزرگ از سلولهاي مهاجم كه حاوي انواع مختلفي از گلبولهاي سفيد خوني هستند انجام ميدهد. بدن انسان روزانه ميلياردها نوع از اين سلولها را درون مغز استخوان توليد ميكند.گلبولهاي سفيد خون كه ماكروفاژ نام دارند ويروسها را به همان سرعتي كه مييابند نابود ميكنند. با اينهمه اگر عفونتي ويروسي بدن را فرا بگيرد، سيستم ايمني بدن از قويترين نيروهايش كه لنفوسيتهاي T و B نام دارند براي مبارزه استفاده خواهد كرد.
پادتنها يا آنتيباديها پروتئينهاي ويژهاي هستند كه توسط سلولهاي B ساخته ميشوند. اين سلولها به ويروس متصل شده و مانع از تقسيم آنها ميشوند و در عين حال ويروسها را نشانهگذاري ميكنند تا ديگر سلولهاي خوني به راحتي آنها را شناسايي كرده و نابود كنند.اما نقش سلولهاي T كاملا متفاوت است. برخي از اين سلولها مانند سگهاي نگهبان كه در زمان تشخيص ورود افراد ناشناس به خانه سر و صدا به راه مياندازند، ديگر سلولها را از ورود بيگانهها به بدن آگاه ميكنند و ديگر سلولها سلولهاي آلوده را مستقيما نابود كرده و يا به سلولهاي B در توليد پادتن كمك ميكنند.
زماني كه ويروسها از بدن زدوده شدند، تعداد كمي از سلولهاي متخصص B و T برسر پستهاي خود باقي مانده و حافظهاي دقيق را از ويروسهاي نابود شده نگه ميدارند. اين به آن معني است كه سيستم ايمني بدن انسان ميتواند بدون اينكه به سلولهاي خودي حمله كند، نسبت به ويروسها آگاه مانده و مانع از آلوده شدن بدن به واسطه ويروسي مشابه شود. اين پديده به ايمني اكتسابي مشهور است،براي مثال ابتلا به اوريون در زمان كودكي فرد را تا آخر عمر در برابر اين بيماري ايمن ميسازد.
دانشمندان با بهرهبرداري از اين توانايي طبيعي براي توليد واكسن استفاده ميكنند،كه در واقع همان نسخههاي مرده يا ضعيف شده ويروسها هستند تا سيستم ايمني بدن را تحريك كرده و بدون اينجاد عفونت حقيقي، ايمني مادامالعمري را در بدن نسبت به ويروسهاي خاص ايجاد كنند.
برنامههاي ايمنيسازي دوران كودكي در برابر ويروسهاي قوي از قبيل سرخك، از اهميت بسيار زيادي برخوردار هستند زيرا ابتلا به اين ويروسها ميتواند مشكلات بسيار حاد و حتي مرگباري را به وجود بياورد.
چرا ويروسها بازميگردند؟
دليل اول اين است كه بسياري از ويروسها،مانند ويروس آنفولانزا از توانايي ويژهاي در جهش ژنتيكي در حين تقسيم سلولي برخوردارند و با هر تقسيم ويروسي جديد به وجود ميآورند. اين تغييرات توانايي تشخيص سيستم ايمني بدن را مختل ميسازد و سيستم ايمني بدن براي شناسايي مهاجمان دچار مشكل شده ويروسها آزادانه در بدن به فعاليت خواهند پرداخت.
از اين رو است كه ابتلا به آنفولانزا هرگز متوقف نميشود، زيرا همواره ويروسهاي جديد آنفولانزا درحال شكلگيري هستند و سيستم ايمني بدن را در تشخيص ناتوان ميسازند. اين ويروس در عين حال از توانايي آلودهسازي ميزبانان متنوعي را دارد،از انسان گرفته تا پرندهها و خوكها. ورود اين ويروسها به بدن ميزبانان مختلف تغييراتي در ساختار آنها ايجاد كرده و در نهايت در شناسايي شدن توسط سيستم ايمني بدن خلل ايجاد ميشود و در برخي موارد زماني كه ويروس به شكلي از بدن حيوان وارد بدن انسان ميشود، به سرعت گسترش آنها افزوده ميشود.
عامل ابتلا به سرماخوردگي برخلاف آنفولانزا يك نوع خاص از ويروس نيست بلكه صدها ويروس براي ابتلا به سرماخوردگي وجود دارند. اما اين ويروسها مانند آنفولانزا دچار جهش ژنتيكي نميشوند از اين رو سيستم ايمني ميتواند در برابر آن مقاوم شود، اما دليل اينكه مردم هميشه سرما ميخورند اين است كه تنوع زيادي از اين ويروس در جهان وجود دارد.
ويروسهاي ديگر از جمله ويروس آبله مرغان پيش از اينكه توسط سيستم ايمني بدن نابود شوند،غير فعال ميشوند اما ميتوانند براي مدتي طولاني در بدن خاموش باقي بمانند و سالها بعد به واسطه استرسهاي فيزيكي و احساسي فعال شده و فرد را به زونا مبتلا كنند.از هر 10 نفري كه در كودكي به آبله مرغان مبتلا شده است،در بزرگسالي به زونا مبتلا ميشود.
تكنيك ديگر ويروسها كه منجر به بروز تبخال و تاولهاي تبخالي ميشود،پنهان شدن از برابر چشمان سيستم ايمني بدن درون سلولهاي عصبي در نورونها است. زماني كه ويروس درون نورونها به واسطه هورمونها يا استرس فعال ميشود، نورونهاي ميزبان را سالم باقي ميگذارد اما از مسير نورونها خود را به پوست ميرساند و با تخريب سلولهاي پوستي تبخال را به وجود ميآورد. دانشمندان معتقدند اين شيوه تاكتيكهاي بقاي تكاملي براي ويروسها هستند. ويروسها تغييرات تهديدكننده درون بدن را رديابي ميكنند و به سرعت خود را به سطح پوست ميرسانند تا از طريق زخمي چركين، آزاد شده و ميزباني جديد و سالم براي خود بيابند.
درمان جديدي براي سرماخوردگي وجود دارد؟
محققان در تلاشند تا داروهاي ضدويروسي توليد كنند كه ميتوانند در آن واحد چند ويروس را از بين ببرند،به همان شكلي كه آنتيبيوتيكها ميتوانند انواع مختلفي از باكتريها را به وجود آورند. درحال حاضر مهمترين اين مطالعات به ويروسهايي مانند ويروس هپاتيت و HIV اختصاص يافته است اما تيمي از محققان دانشگاه MIT موفق به توليد دارويي شدهاند كه ميتواند 15 ويروس مختلف را از بين ببرد. اين ويروس تاكنون در آزمايشگاه با موفقيت برروي بدن موشها و بافتهاي انساني مورد آزمايش قرار گرفتهاست.
اين دارو به واسطه وصل كردن پروتئينهاي طبيعي به يكديگر ابداع شدهاست،يكي از اين پروتئينها عمليات تجسسي براي يافتن ويروس را به عهده گرفته و ديگري مانند بمبگذاري انتحاري سلول آلوده و خود را با هم از بين ميبرد. اين دارو هنوز در دست بررسي و آزمايش قرار دارد و بايد مرحله تست باليني را پشت سر بگذارد.
دوشنبه 18 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آفرينش]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 130]