واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: منظومه «علینامه» چاپ شد
منظومه«علینامه» سروده شاعری گمنام با تخلّص«ربیع» است که آن را در اعتراض به «شاهنامه» فردوسی سروده است؛ اثری که نخستین تجربه شعر حماسی شیعی است.منظومه «علینامه»؛ یک متن قرن پنجمی، نخستین تجربه شعر حماسی شیعی است که با مقدمه استاد شفیعی کدکنی و دکتر محمود امیدسالار منتشر شده .منظومه «علینامه»؛ یک متن قرن پنجمی، نخستین تجربه شعر حماسی شیعی است که با مقدمه استاد شفیعی کدکنی و دکتر محمود امیدسالار منتشر شده .این کتاب گنجینه گهرباری است که در مرکز پژوهشی میراث مکتوب با همکاری کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، و مؤسسه مطالعات اسماعیلیه انتشار یافته است.علینامه(منظومهای کهن) سروده به سال 482 ﻫ. است که نسخه برگردان(فاکسیمیله) به قطع اصل نسخه خطی شمارۀ 2562 کتابخانۀ موزۀ قونیه (ترکیه) کتابت حدود سدۀ هفتم هجری است .
اکبر ایرانی مدیر مرکز پژوهشی میراث مکتوب اعلام کرد: این مرکز طی دیداری با استاد محمدرضا شفیعی کدکنی، اجازه انتشار مقالهای که وی آن را 10 سال پیش درباره این اثر نوشته، به عنوان مقدمه کتاب «علی نامه» اخذ کردهاست.«علینامه» نخستین تجربه شعر حماسی شیعه اثنی عشری است، هم از نظر قدمت تاریخ حماسه های شیعی و هم از نظر در برداشتن نوادر لغات و ترکیبات فارسی کهن در کمال اهمیت است که تاکنون گمنام مانده و در کتب تاریخ ادبیات فارسی به آن اشارهای نشده است.«علینامه» اثری است به سبک شاهنامه فردوسی مربوط به اواخر قرن پنجم هجری و درباره دلاوری های حضرت علی(علیه السلام) در جنگهای صدر اسلام که به نظم در آمده است. نسخه اصلی این اثر در موزه قونیه بوده و قرار بود؛ اوایل تیر ماه با مقدمه دکتر محمدرضاشفیعیکدکنی و مقالهای دیگر(به زبان انگلیسی) از دکتر محمود امیدسالار به صورت رنگی منتشر شود.تاریخ کتابت این اثر نشان میدهد که حدود صد سال بعد از سرایش شاهنامه فردوسی سروده شده است. نسخه اصلی این منظومه را مجتبی مینوی به صورت میکروفیلم از قونیه به ایران آورد.ربیع» نیز در ابتدای منظومه علینامه با اشاره به انگیزهاش از سرودن آن آورده است: «وقتی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) و امام علی (علیه السلام) با دلاوری در جنگهای صدر اسلام حماسه آفریدند، بهتر بود فردوسی شاهنامه را درباره جنگ های این دو شخصیت بزرگ اسلام میسرود نه درباره رستم و سهراب که افسانه هستند.»زمانی که شاهنامه سروده شد؛ عدهای از شعرای هم عصر فردوسی زبان به اعتراض گشودند و به گونهای با متهم کردن فردوسی به پول پرستی معتقد بودند، او شاهنامه را با هدف دریافت صله از سلطان محمود غزنوی سروده است، که البته در این گذر، سلطان به عهد خویش نیز وفا نمی کند و گویند که فردوسی در مصاف با این اهانت دق می کند.«ربیع» نیز در ابتدای منظومه علینامه با اشاره به انگیزهاش از سرودن آن آورده است: «وقتی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) و امام علی (علیه السلام) با دلاوری در جنگهای صدر اسلام حماسه آفریدند، بهتر بود فردوسی شاهنامه را درباره جنگ های این دو شخصیت بزرگ اسلام میسرود نه درباره رستم و سهراب که افسانه هستند.»ربیع در این منظومه خطاب به فردوسی میگوید: «تو که شیعه هستی بعید بود نسبت به پیامبر (ص) و ائمه (ع) بی تفاوت باشی». این منظومه را در بحر متقارب یعنی همان وزن حماسی و به زبان فارسی سروده است. تنظیم شده توسط موسویبخش دین واندیشه تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 482]