واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: در جستوجوي عدالت گمشده
كارگردان «بولينگ براي كلمباين» كه عنوان پرفروشترين مستند تاريخ سينما را نيز از آن خود كرده، همواره عصيان عليه سياستهاي دولت آمريكا را با لحني افشاگرانه، سرلوحه كارش قرار داده.فيلمساز محبوب جشنواره كن كه تاكنون دو بار از معتبرترين فستيوال سينمايي جهان جايزه گرفته، موافقان و البته مخالفان سرسختي داشته.«بولينگ براي كلمباين» فروش آزاد اسلحه در آمريكا را به چالش ميكشيد؛فيلمي كه اسكار بهترين مستند را براي مور به ارمغان آورد و او هنگام دريافت جايزهاش با انتقاد صريح از سياستهاي جنگافروزانه جورجبوش جنجال آفريد. در «فارنهايت 11/9» مور مستقيما بوش و خانوادهاش را هدف قرار داد و به رابطهشان با خانواده بنلادن پرداخت.به گزارش همشهري ، او در «سيكو» سيستم بهداشت و درمان آمريكا را زير سؤال برد و حالا «كاپيتاليسم: يك داستان عاشقانه» بحران اقتصادي آمريكا را دستمايه قرار داده است. بلايي كه به اعتقاد مور سيستم سرمايهداري سر مردم آمريكا آورده است.پس از استقبال سرد از «سيكو» كه نه منتقدان چندان دوستش داشتند و نه تماشاگران پرتعدادي به تماشايش نشستند، «كاپيتاليسم: يك داستان عاشقانه» با صراحتي كه يادآور «فارنهايت 11/9» است توانسته دوباره مايكل مور را در كانون توجه قرار دهد.كارگردان «بولينگ براي كلمباين» كه عنوان پرفروشترين مستند تاريخ سينما را نيز از آن خود كرده، همواره عصيان عليه سياستهاي دولت آمريكا را با لحني افشاگرانه، سرلوحه كارش قرار داده.در فيلمتان نقايص و كمبودهاي نظام سرمايهداري را برميشماريد، پس چه نوع سيستم اقتصادي مورد قبول شماست؟به نظر من نظام و ارزشهاي مالي كه بنياد آن در قرن شانزدهم گذاشته شده امروز مردود است و حتي با اصلاحات عمده نيز كارآمد نميشود. من از اين بحث فرسايشي كاپيتاليسم و سوسياليسم خسته شدهام؛ ما امروز در قرن بيستويكم زندگي ميكنيم و به نظامي نيازمنديم كه مبتنيبر اخلاقيات، مردمسالاري و دمكراسي باشد.پيش از آنكه فيلمتان را بسازيد، فراخواني داديد تا مردم موارد بيعدالتي، زدوبند، تخلفات در سيستم بانكداري و خصوصا وال استريت را كه احتمالا با آن برخورد داشتهاند با شما درميان بگذارند. اما «كاپيتاليسم: يك داستان عاشقانه» اطلاعات جديدي به ما نميدهد و تقريبا تمام موضوعاتي كه به آن اشاره كردهايد را قبلا در مطبوعات يا رسانهها ديده يا شنيدهايم. آيا دستهايي كه به اعتقاد شما پشت پرده «وال استريت» را اداره ميكنند، نتوانستهاند بيش از اين الهامبخش شما باشند؟در اين فراخوان، 22هزار ايميل دريافت كردم كه هر كدام به نوعي از تخلف، رشوهگيري و جرم در دستگاههاي دولتي حكايت داشتند. راستش را بخواهيد، مورد خاصي را كه درباره والاستريت باشد نيافتم اما انصافا ميتوانم با اطلاعاتي كه دريافت كردهام، 4 فيلم ديگر هم درباره اين پديده بسازم. شايد موضوع فيلم من امروز زياد داغ نباشد چون دولت كوشيده است كه روي آن سرپوش بگذارد و حساسيت آن را در نظر مردم كمرنگ كند.با اين وجود مردم آمريكا ميدانند كه اين بحران همچنان وجود دارد و آن را در زندگي خود احساس ميكنند. اصحاب رسانه تمام و كمال به وظيفه خود عمل نميكنند، رسالت اصلي من در نقش يك مستندساز اين است كه روزنامهها را بخوانم، برنامههاي مختلف خبري و تلويزيوني را تماشا كنم و آنچه را كه سانسور شده يا براي هميشه در گوشهاي دفن كردهاند را در فيلمي مستند براي مردم به تصوير بكشم.«در كاپيتاليسم...» به مديران ارشد والاستريت و بيشتر موسسات مالي و اعتباري حمله ميكنيد به نظر ميرسد كه با متهمساختن اين افراد و زدن برطبل رسوايي، قصد داريد متهمين رديف اول را به شهروندان آمريكايي معرفي كنيد و تعيين مجازات را به دست كساني بسپاريد كه تماشاگر فيلمتان هستند. آيا واقعا معتقديد كه اين مديران ارشد بايد تاوان بحران اقتصادي آمريكا را بپردازند؟نه به هيچ وجه قرار نبود كسي در فيلم من محكوم شود من فقط كاري را كردم كه به نظرم منطقي و متعارف آمد مثل پليسها كه به كسي يا جايي مشكوك ميشوند و نوار زرد دور «صحنه جنايت» ميكشند.«در كاپيتاليسم...» به مديران ارشد والاستريت و بيشتر موسسات مالي و اعتباري حمله ميكنيد به نظر ميرسد كه با متهمساختن اين افراد و زدن برطبل رسوايي، قصد داريد متهمين رديف اول را به شهروندان آمريكايي معرفي كنيد و تعيين مجازات را به دست كساني بسپاريد كه تماشاگر فيلمتان هستند.وقتي متوجه ميشوي كه اشتباهي رخ داده و به هر دليلي بيعدالتي اتفاق افتاده اولين گام ريشهيابي مشكل براي حل بحران اين است كه سراغ دانه درشتها بروي چون پليس هم وقتي به كسي مظنون ميشود او را تا پاي بازجويي ميكشاند. من هم خواستم همين كار را بكنم. در واقع اين مورگان استنلي بود كه پليس را خبر ميكرد و بعد من از افسران پليس ميخواستم كه به وظيفه خود براي دستگيري افراد عمل كنند. نقش گلدمن ساچز را در اين بحران چقدر ميدانيد؟شواهد و قرائن زيادي هستند كه نشان ميدهند اين بانك سرمايهداري يكي از عوامل اصلي بروز اين بحران بوده است. من و شما چرايي و چگونگي آن را نميدانيم، اما به عنوان يك شهروند آمريكايي بالقوه ميتوانيم كه يك فعال اجتماعي باشيم.اين حق را داريم كه خواهان كشف حقيقت باشيم و از مقامات ذيربط بخواهيم كه در اين باره بررسي و تحقيقات لازم را انجام دهند. كميته حقيقتياب دستگاه قضا بايد چگونگي وقوع جرايم و حد و اندازه اين تخلفات را برايمان روشن كند.به راستي چطور گلدمن ساچز توانست با سياستگذاري در عملكرد كارمندانش در دولت بوش سياستهاي جاري را هدايت كند و زمينه لازم را فراهم كند تا تمامي رقباي خود را از صحنه خارج سازد و يكهتاز بنگاههاي قماربازي در آمريكا شود... در حالي كه اين بانك سرمايهگذاري بيش از 10بيليون دلار را در طرح تارپ (برنامه آزادسازي داراييهاي مشكلساز) از آن خود كرد، 10بيليون دلار ديگر هم از پول بيمه عايدشان شد براي شما سؤالبرانگيز نيست؟ من كه درعجبم؟ چگونه ميتواند چنين اتفاقي بيفتد؟ ممكن است برخي از مردم بگويند كه «اين شركت با اختيار و رغبت خود اين پول را بازگردانده و سهماهه دوم را با سرمايه اصلي شركت گذرانده!»نميدانم من زيركي و هوشمندي گلدمن را دارم يا نه، اما بياييد امتحان كنيد! امروز به من 20ميليون دلار بدهيد و بيش از 9ماه مرا حمايت كنيد و ميزان سوددهيمان را با هم مقايسه كنيم.در صحنهاي از فيلمتان اشاره ميكنيد كه گلدمن ساچز حامي اصلي اوباما در جريان انتخابات رياست جمهوري بوده است. آيا واقعا اعتقاد داريد كه اوباما نبايد حمايت مالي اين موسسه را ميپذيرفت.من اين صحنه را فقط براي يك نفر ساختم، شخص اوباما. ميخواهم از اين تريبون به او بگويم كه ما ميدانيم گلدمن تنها پشتوانه مالي او بوده است. حال او بايد سر اين دو راهي انتخاب كند كه همچنان در كنار آنها بايستد يا موضع قبلي را رها كند و در كنار ما سياستي ديگر را با آن در پيش بگيرد.به نظر ميرسد كه بحران اقتصادي كه شما به آن اشاره ميكنيد تقريبا در آمريكا يك موضوع حل شده است بازارها به نوعي احيا شدهاند و با كمكهاي مالي دولت خشم و عصبانيت مردم به مراتب فروكش كرده است.آيا هنوز معتقديد كه دولت راه خوبي را براي برونرفت از اين وضعيت انتخاب نكرده، يا نگرانيد كه نتواند از عهده ساماندهيكشور بربيايد؟اول از همه بايد بگويم نبايد تصور كنيم همه چيز به حالت عادي بازگشته اين يك خيال واهي است چون آنها كوشيدهاند كه وضعيت آن بخش از اقتصاد را كه به مردم فشار ميآورد بهبود ببخشند.طرحهاي بينتيجه براي نظارت بر داراييهاي غيرمنقول و جبران قرض قابل توجهي كه كارتهاي اعتباري به بار آوردهاند هم از مصاديق بارز اين سوءمديريت هستند كه هيچ وقت حداقل در آينده نزديك قابل جبران نخواهد بود. البته توقع نداريم كه اصلاحات روي اين نظام اقتصادي آنقدر بنيادين باشد كه به نوسازي آن بينجامد.بانكها و اين موسسات مالي و اعتباري با هم لابي كردهاند و ميليونها دلار در سال گذشته سرمايهگذاري كردهاند كه هيچ قانون جديدي براي منع آنها از زد و بندهاي اقتصادي تصويب نشود، تنها در صورتي ميتوان به ايجاد تغيير واقعي در سيستم اميدوار بود كه مردم بخواهند و كنگره را مجبور كنند كه با آنها صادق باشد و با اين موج مخرب برخورد جدي كند.شما در فيلمتان تزريق نقدينگي دولت به بانكها را نوعي سرقت مسلحانه ميدانيد. فكر ميكنيد اگر به بانكها كمك مالي نشده بود چه اتفاقي ميافتاد؟ آيا آمريكا هنوز با بحران دست به گريبان نبود؟نبايد دو گزينه اين يا آن را پيشرويمان ببينيم. چاره اين بحران همان راه حلي است كه در زمان بحران وام و پسانداز در دهه 80 به كار برديم. دولت ميبايست، تحت نظارت مديران تسويه اين بانكها و موسسات مالي و اعتباري عمل ميكرد و به بهانه تعديل نيرو عملكرد مديران را بررسي ميكرد و تعيين ميكرد كه چه كساني بايد بمانند و چه كساني بايد براي هميشه كنار گذاشته شوند. اما متاسفانه، به جاي اين راهحل ساده، غيراخلاقيترين و ناعادلانهترين راه را برگزيديم و براي همه چك سفيد امضا كرديم.شما در كاپيتاليسم... ، ايالات متحده را قرباني يك كودتاي مالي ميدانيد، كمي در اين باره برايمان توضيح دهيد؟كودتاگران از نظر من والاستريت، بانكهاي مهم و شركتهاي سهامي آمريكا هستند و بحران تلخي كه امروز مردم آمريكا با آن دستوپنجه نرم ميكنند، حاصل قمارخانه جنونآميزي است كه اين موسسات به راه انداختهاند.آنها نمايندگان كنگره ما را كنترل ميكنند و سعي ميكنند كه سياستهايشان را به آنها بقبولانند. هر قانوني كه تصويب ميشود تحت نظارت و سرپرستي اين افراد خاص است. منظور من از كودتا اين است كه 75درصد از اين كشور نياز مبرم به بيمه درماني دارند اما به نظر ميرسد كه نميتوانيم و قرار نيست كه اين امنيت سلامت را به آنها بازگردانيم.فكر ميكنيد چرا اين اتفاق افتاد؟ دليلاش اين است كه صنعت بيمه ما روزي يك ميليون دلار را خرج لابيگريها و دلالان سياسياش ميكند، تا وقتي كه ما از سياست پول درميآوريم اين كودتاچيان متصدي برقراري دمكراسي در كشورمان خواهند بود.تنظيم براي تبيان : مسعود عجمي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 361]