واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی:
یکى از مشکلاتى که اغلب کودکان و نوجوانان تجربه اى از آن در ذهن دارند، احساس خجالت و کمرویى است. همه در موقعیتهای جدید، احساس خاصی پیدا میکنند اما گاهی خجالتی بودن در رشد اجتماعی اختلال ایجاد کرده و یادگیری کودکان را محدود میکند. احساس خجالتی بودن در همه دیده میشود که احتمالاً بهعنوان سازوکاری برای کمک به افراد برای مقابله با محرکهای اجتماعی جدید شکل گرفته است. کمرویى به مفهوم احساس ناراحتى کردن از بودن در جمع است. کودک خجالتى در موقعیت هاى ناآشنا و هنگام تعامل و گفت وگو با دیگران عصبى و مضطرب مى شود. یک کودک خجالتى، زمانى که تصور کند مورد توجه اطرافیانش قرار گرفته است، بى نهایت ناراحت و پریشان مى شود. یک کودک خجالتى ترجیح مى دهد شاهد بازى کودکان دیگر باشد، ولى خود به بازى آنها نپیوندد. بیشتر کودکان در شرایط مختلف قدرى احساس خجالت و کمرویى مى کنند، اما کودکانى که این مشکل را به صورت حاد دارند، در تمام اوقات زندگى شان احساس خجالت و شرمسارى مى کنند. این احساس نه تنها مى تواند بر رشد اجتماعى کودک تاثیرى منفى به جا گذارد، بلکه مى تواند موجب کاهش عملکرد تحصیلى و افت آموزش و یادگیرى او شود. احساس خجالت و کمرویى احساسى دوسویه است؛ احساسى است مرکب از هیجان هایى مثل ترس و علاقه، تنش و رضایت، میل و اضطراب. احساس خجالت موجب تند شدن ضربان قلب و بالارفتن فشار خون مى شود. فرد مقابل میتواند خجالتی بودن شخص را از روی نگاه گریزان و رو به پایین وی، کمحرفی و کم حرکتی وی تشخیص دهد. کلام فرد خجالتی اغلب نرم، لرزان و مقطع است. بچههای کوچک اغلب انگشت دست خود را میمکند و برخی دیگر خجولانه رفتار میکنند، قدری میخندند و کناره میگیرند. به طور کلى، احساس خجالت و کمرویى با دو نوع رفتار قابل شناسایى است؛ محتاط بودن و گوشهگیری اجتماعی. بچهها ممکن است در مقاطع مختلف رشد در برابر خجالتی بودن آسیبپذیر باشند. خجالت همراه با ترس نسبت به بزرگسالان ناآشنا در کودکی پدیدار میشود. پیشرفتهای شناختی در خودآگاهی باعث حساسیت اجتماعی بیشتر در سال دوم میشود. خجالت خودآگاهانه در حدود 4 تا 5سالگی ظاهر میشود و اوایل دوره نوجوانی آغاز اوج خودآگاهی است. • علل خجالت و کمرویى در کودکان کمکت می کنم خجالت نکشی برخى از علل کمرویى کودکان ممکن است ناشى از یک علت و یا آمیزه اى از چند علت زیر باشند : 1- وراثت: برخی از محققان عقیده دارند فیزیولوژی مغز کودکان خجالتی بر رفتار آنها تأثیر می گذارد. همچنین ژن ها هم می توانند تأثیر بسزایی در خجالت کودکان داشته باشند. لذا می بینیم که اغلب کودکان خجالتی دارای پدر و مادر خجالتی یا یکی از نزدیکان خجالتی می باشند که این صفت را از یکدیگر ارث برده اند. 2- روابط خانوادگى : کودکانى که روابط و ارتباطات خانوادگى - اجتماعى کمى دارند، از حضور در اجتماعات امتناع مى ورزند. از طرف دیگر، والدین حمایت گر ممکن است با رفتارهاى افراط آمیز خود، ترس حضور در موقعیت هاى جدید را در دل فرزندان شان به وجود آورند . نگرانی بیش از حد مادر و مراقبت دائم او از فرزند موجب می شود که کودک از بازی با دوستان و کودکان دیگر محروم و منزوی شود. همچنین سخت گیری بیش از حد نسبت به کودک و تنبیه و توبیخ او به دلایل بیهوده به خصوص در مقابل دوستان و همسالان او موجب ایجاد عدم اعتماد به نفس و احساس کمبود در کودک می شود و در نتیجه کودک ترجیح می دهد در مقابل دیگران حاضر نشود. 3- فقدان تعاملات اجتماعى: کودکانى که از جمع و اجتماع دور نگه داشته شده اند، ممکن است از بودن در بین سایرین احساس ناراحتى و فشار کنند. آنها فاقد مهارت هاى اجتماعى مطلوب هستند و چون نمى دانند در جمع چه باید بکنند، لذا ترجیح مى دهند در گوشه اى تنها و ساکت بنشینند . زمانی که کودک تابع بزرگترها باشد و نظارت شدیدی بر کارهای او شود، احساس ناتوانی در داشتن استقلال و تصمیم گیری های شخصی می شود. 4- احساس کمبود: احساس کمبود کودک از مهمترین دلایل خجالت در کودکان محسوب می شود. این احساس به دلیل وجود برخی از عیوب جسمی مانند لنگی پاها، چاقی، ضعف شنوایی و بینایی، کوتاهی قد و یا بلندی بیش از اندازه قد به وجود می آید. 5- احساس عدم امنیت کودک: کودکی که احساس امنیت و آرامش نمی کند، از همصحبتی با دیگران دوری می کند. این امر یا به دلیل نگرانی شدید او یا به دلیل عدم اطمینان به دیگران و ترس از خود آنها یا ترس از مسخره کردن آنها می باشد. 6- تجارب انتقاد آمیز و ناگوار: کودکانى که مرتب از سوى والدین و اعضاى خانواده شان مورد انتقاد، سرزنش و تمسخر قرار مى گیرند دچار ضعف، ناتوانى، کمبود اعتماد به نفس و شرمسارى مى شوند . 7- عوامل شخصیتى: نوزادان حساس و تحریک پذیر ممکن است در آینده خجول و کمرو شوند . 8- رفتارهاى آموخته شده : کودکان از طریق مشاهده رفتار دیگران، شیوه تعامل با اجتماع را یاد مى گیرند. آنها بیشتر رفتارها و عکس العمل هاى والدین شان را الگو قرار مى دهند. والدین خجالتى و کمرو، کودکانى خجول بار مى آورند . 9- ترس از شکست: کودکانى که دچار شکست هاى پى در پى شده اند، ممکن است از ترس شکست هاى بعدى، انزوا و دورى گزیدن از جمع را برگزینند . احساس خجالت و کمرویى احساسى دوسویه است؛ احساسى است مرکب از هیجان هایى مثل ترس و علاقه، تنش و رضایت، میل و اضطراب. احساس خجالت موجب تند شدن ضربان قلب و بالارفتن فشار خون مى شود. فرد مقابل میتواند خجالتی بودن شخص را از روی نگاه گریزان و رو به پایین وی، کمحرفی و کم حرکتی وی تشخیص دهد 10- توجه بیش از اندازه : والدینى که مرتب درباره گفته ها و نظرات دیگران راجع به کودک صحبت مى کنند، ممکن است ترس از ابراز وجود را در دل فرزندشان به وجود آورند . این کودکان تصور مى کنند که مدام زیر ذره بین هستند و هر حرفى بزنند و هر کارى که انجام بدهند، موشکافانه تجزیه و تحلیل خواهد شد. به همین دلیل ترجیح مى دهند، هیچ صحبتى نکنند . 11- کمرویى اختیارى: برخى از کودکان به طور اختیارى کمرویى را انتخاب مى کنند. این گروه رفتارهاى خجالت آمیز بیشترى نسبت به کودکانى که وارد محیطى جدید مى شوند، از خود نشان مى دهند . احساس خجالت و کمرویى مى تواند هم براى والدین و هم براى خود کودک دردآور و ناراحت کننده باشد. سعى کنید هیچ گاه به کودکى که خجول و کمرو است، فشار نیاورید. بیشتر کودکان خجول خودشان مى دانند که خجالتى هستند و قدرت راحت بودن در جمع را ندارند. به همین دلیل بهتر است والدین و اطرافیان کودک این موضوع را زیاد به رخ او نکشند. در عوض مى توانند وقتى که کودک طبیعى رفتار مى کند، او را مورد حمایت و تشویق قرار دهند. در نظر داشته باشید، هیچ کودکى از ابتدا خجالتى و کمرو نیست. والدین و اطرافیان کودک هستند که او را مى ترسانند، خجالتى مى کنند و به این رویه مى کشانند. اگر احساس خجالت و کمرویى فرزندتان پایدار و جدى است، مى توانید از رهنمود ها و هدایت هاى روانشناسان و مشاوران کودک بهره گیرید. مواردى که آنها توصیه مى کنند عبارتند از : - کنترل استرس و فشار روانى - روش هاى آرام سازى عضلانى - جلسات مشاوره - آموزش مهارت هاى اجتماعى برای راهنمائی پدر و مادرها در رویاروئی با خجالت و کمروئی کودکان، آنچه که باید کرد و آنچه نباید انجام داد را ، در مقاله ای دیگر عنوان می کنیم ، با ما همراه باشید . سایت تبیان پایگاه اینترنتی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 449]