واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: شايد هيچ کس تا اين ساعات فکر نمي کرد که شادي و خنده ي سه ماه قبل من و خانواده ام اکنون تنها به رويايي شيرين تبديل شده که مدت کوتاهي طعم شيريني آن را به کام چشيديم. نمي دانم با اين وضع پيش آمده بايد خوشحال باشم يا غمگين، فکر کردن به اين موضوع که چرا و چگونه بدون تحقيق و با چشم بسته تنها به ظاهر خانواده اي اطمينان کرديم که از انصاف و مردانگي تنها شيرين زباني را ياد گرفته بودند ، مرا آزار مي دهد. به راستي قانون و دستگاه قضايي براي اين موضوع چه تمهيداتي را پيش بيني کرده؟ وضع هزينه ها و صدمات روحي خانواده ي مقابل چه خواهد شد؟ خسارات معنوي اگرچه با تقويم و ارزيابي به پول به طور کامل جبران نمي شود ، اما تاحدودي تسکين دهنده است، اما هداياي رد و بدل شده در اين ميان چه تکليفي دارند؟ آيا تمامي هدايا بايد استرداد شود؟ آيا تنها در صورت تقصير يکي از نامزدها اين هدايا قابل پس دادن است؟ بهتر است قبل از پاسخ به اين موضوع به معناي واقعي هديه بپردازيم: «هديه بر حسب عرف وعادت و طبق تعريفي که علماي حقوق از آن کرده اند يک نوع هبه است. هبه ، قراردادي است که به موجب آن يک نفر مالي را مجاناً به کسي تمليک مي کند. بنابراين دريافت کننده ي هديه مالک آن مي شود و مي تواند در آن تصرفات مالکانه نمايد. از ديدگاه فقه ، واهب (هبه کننده) مي تواند مال موهوبه را مسترد کند مگر آنکه طرف مقابل هبه کننده از ارحام او باشند که در اين صورت مال موهوبه قابل استرداد نيست. بنابراين گرچه هدايايي که در دوران نامزدي بين طرفين رد و بدل مي شود از مصاديق هبه است ، اما قواعد هبه کاملاً در مورد آن اجرا نمي شود. لازم است در اينجا به دو نکته اشاره کنيم : 1- هدايايي که نامزدها به اميد ازدواج بين خود رد و بدل کرده اند ، در صورت بر هم خوردن نامزدي قابل پس گرفتن است چه اينکه وعده ي نکاح يا نامزدي به دليل تقصير يکي از طرفين يا بدون تقصير منحل شده باشد. 2- بر اساس ماده 1307 قانون مدني در صورت بر هم خوردن نامزدي اموالي که به عنوان هديه به طرف مقابل يا خانواده اش داده شده در صورتي که موجود باشد بايد پس داده شود اما چنان چه عين اموال موجود نباشد ، در اين صورت دو حالت متصوّر است: الف) اموالي که عادتاً نگهداري آنها امکان پذير نيست . ماننده : ميوه، شيريني ب) اموالي که عادتاً نگهداري از آنها ممکن است . مانند: لباس، طلا در مورد اموالي که عادتاً نگهداري از آنان امکان پذير نيست و در زمان بهم خوردن نامزدي نيز باقي نباشد ، قانون مدني در ماده 1037 بيان مي دارد: ..... اگر عين هدايا موجود نباشد مستحق قسمت هدايايي خواهد بود که عادتاً نگاه داشته مي شود عبارت عادتاً نگاه داشته مي شود اين مطلب را مي رساند که هدايايي که به طور معمول از بين مي رود و قابل استرداد نيست گرچه آن هدايا را به اميد وقوع نکاح مي دهد اما از آنجا که اين هدايا جنبه ي معنوي و اخلاقي و قيمت زيادي از لحاظ مادي ندارد نمي توان اراده ي نامزدها را چنين تحليل کرد که خواسته اند هديه به طور قطع بخشيده شود و گيرنده ي آن مانند هر مالک ديگر بتواند هر گونه تصرفي که مي خواهد در مال خود بکند» بنابراين اگر اموالي که عادتاً نگهداري از آنان امکان پذير نيست در زمان بهم خوردن نامزدي باقي باشد ، هديه کننده مي تواند آن را پس بگيرد. مشاور حقوق خانواده تبيان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 164]