واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: آیا این امکان وجود دارد که بدون آن که بدانیم، خود را در قفسی زندان کرده باشیم؟ تعجب نکنید می گویند پرندگان این کار را می کنند! یعنی برخی پرندگان (البته غیر از پرندگان شکاری)، در طبیعت محدوده ای دارند که قلمرو آنها به حساب می آید و از آن قلمرو خارج نمی شوند. این قلمرو، فرضی است، یعنی واقعا حصار یا دیواری وجود ندارد، اما پرندگان، نه تنها آن را برای خود در نظر می گیرند، بلکه عمیقا به حفظ آن پایبندند. انگار آنها، حتی در طبیعت هم در قفسی نامرئی قرار دارند! حالا دوباره همان سوال را تکرار می کنم. آیا واقعا ممکن است انسان هم بدون آن که بداند، خود را در چارچوب و قفسی نامرئی زندانی کرده باشد؟ راستش فاصله زیاد انسان در وضعیت کنونی با آنچه از موجودی نامحدود و بیکران انتظار می رود، این فرضیه را در ذهن ما ایجاد می کند که انسان نیز بداند یا نداند در قفسی زندانی است! قفسی که میله های آن را باید و نبایدها، باورها و عقاید، می شود و نمی شود ها و... تشکیل داده است. ما می دانیم که انسان موجود محدودی نیست و یک موجود نامحدود یا بی نهایت، هر کاری بخواهد می تواند انجام دهد، اما این را هم می دانیم که ترس ها، اضطراب ها، شرطی شدگی ها و بسیاری عوامل باز دارنده دیگر، جلوی انسان را می گیرند شاید به همین دلیل است که یک انسان معمولی ممکن است حد نهایی قلمرو خود را مثلا توان بالا رفتن از یک تپه بداند، در حالی که برای یک انسان معمولی دیگر، بالا رفتن از اورست هم عادی به نظر بیاید! بسیاری از نظریه پردازهایی که در باره موفقیت می نویسند، این مساله را با عنوان «باور» مطرح می کنند. مثلا می گویندباور خود را تغییر دهید تا بتوانید دست به انجام کارهای بزرگتر بزنید، یا «باور» کنید که «می توانید» تا «بتوانید». اما موضوع، حتی از تغییر «باور» هم مهم تر و اساسی تر است. ما می دانیم که انسان موجود محدودی نیست و یک موجود نامحدود یا بی نهایت، هر کاری بخواهد می تواند انجام دهد، اما این را هم می دانیم که ترس ها، اضطراب ها، شرطی شدگی ها و بسیاری عوامل باز دارنده دیگر، جلوی انسان را می گیرند، او را می ترسانند و محدود می کنند و خلاصه مانع انجام بسیاری از کارها می شوند، اما معلوم نیست این شرطی شدگی ها، ترس ها و محدودیت ها چگونه در او راه یافته و در وجودش نفوذ کرده اند و مثل مانع عمل می کنند و نمی دانیم واقعا چه اتفاقی می افتد که کودکی که آرزوهای بزرگ و دور و دراز دارد، ناگهان تبدیل به بزرگسالی منفعل می شود که سی، چهل سال از عمرش را صرف انجام یک کار خسته کننده تکراری می کند؟ و نه تنها آرزویی بزرگ ندارد که گویی، بیشتر به نظر می آید منتظر مردن است!!! پاسخی که نظریه پردازان به این ابهام می دهند، اشاره ای است به برنامه ریزی منفی ذهن که درقبلا هم به آن اشاره کرده ام. شخصیت در کودکی اینکه ذهن انسان سه بخش دارد و بخشی که به نام های ناهشیار یا ناخودآگاه معروف می باشد، مانند کامپیوتری است که کورکورانه اما دقیق، هر برنامه ای را که به آن می دهند اجرا می کند. ذهن ناهشیار، در کودکی مثل یک صفحه سفید و خالی است که با جملات و عباراتی که از بزرگ ترها شنیده می شود برنامه ریزی می گردد و چون عمدتاً به کودک گفته می شود که ناتوان است، بی مهارت است و از عهده انجام کارها بر نمی آید، این برنامه ریزی منفی و پر از محدودیت است، به طوری که رفته رفته ذهن، تنها ناتوانی ها و محدودیت را می پذیرد و بر اساس آنها عمل می کند. از طرفی هر کلام یا اندیشه ای بر ذهن ناهشیار اثر می گذارد و با دقتی حیرت آور، به عینیت در می آید. درست مثل ضبط صدا بر صفحه حساس گرامافون که هر آوا، لحن و حتی سرفه یا مکث او نیز ضبط می شود، در نتیجه ذهن ناهشیار هم که عینیت آن را مشاهده می کند، مجدداً آن را به عنوان حقیقت می پذیرد و بر ناهشیار اثر می گذارد و همین سیکل منفی، بارها تکرار می شود، تا جایی که فرد گمان می کند آنچه حقیقت دارد، ناتوانی و محدودیت است و بی نهایت بودن یا نامحدود بودن، خواب و خیالی بیش نیست! نکته مهم دیگر اینجاست که آنچه اطرافیان در کودکی به ما منتقل می کنند، پس از مدت کوتاهی توسط خود ما درونی سازی می شود و به صورت گفتگوی درونی خود ما در می آید، این گفتگو نیز که اغلب از نظر ما پنهان می ماند، تکرار درونی همان پیام هاست. پیام هایی که درونی شده و جزئی از کودک محسوب می شوند. همانطور که می بینید آنچه پدر، مادر، خواهر و برادرها و سپس مربیان به وسیله کلام خود منتقل می کنند، بر ذهن ناهشیار اثر می گذارد و سپس توسط همان ناهشیار به اجرا در می آید، بنابر این تا اینجا با همین دانش اندک هم می توانیم نتیجه بگیریم که بسیاری از مرزها، محدودیت ها و حدود، به وسیله کلام ایجاد شده اند و طبیعی است که به وسیله کلام باز شوند نکته مهم دیگر اینجاست که آنچه اطرافیان در کودکی به ما منتقل می کنند، پس از مدت کوتاهی توسط خود ما درونی سازی می شود و به صورت گفتگوی درونی خود ما در می آید، این گفتگو نیز که اغلب از نظر ما پنهان می ماند، تکرار درونی همان پیام هاست. پیام هایی که درونی شده و جزئی از کودک محسوب می شوند. من نمی خواهم وارد بحث های تخصصی و پیچیده روانکاوی شوم، اما مفهوم درونی کردن در آن مباحث هم وجود دارد و بدین صورت توضیح داده می شود: کودکان با طرز تلقی ها و ارزش های ذاتی به دنیا نمی آیند. از لحظه تولد به بعد کودک تحت تاثیر دائمی آموزش های اجتماعی و ارزش های بیرونی قرار می گیرد و خیلی زود، آنها را بخشی از شخصیت خود می کند. فرآیندی که در آن ارزش ها و نگرش های اجتماعی، بخشی از شخصیت کودک می شود درونی کردن نام دارد و نتیجه درونی کردن این است که بعد از آن، این خود اوست که می گوید فلان کار را انجام بده یا انجام نده و در واقع از نوعی گفتگوی درونی ناآشکار در خود تبعیت می کند. این گفتگوی درونی، شامل کلماتی است که در درون ما جریان دارند و می توانند کلماتی باشند که افکار ما را می سازند یا کلماتی باشند که با صدای بلند، آهسته، یا حتی بی صدا به خودمان می گوییم. شاید هم کلماتی باشند که بدون آنکه متوجه باشیم آنها را مدام با خود تکرار می کنیم و ناخواسته انرژی درونی زیادی را صرف بیان شان می کنیم. البته این امکان هم وجود دارد که کلمات درونی، کلماتی باشند که با توجه به سطح آگاهی فعلی ما در ما جریان دارند و نشان دهنده از تعاشات درونی ما می باشند. نوجوان بیشتر ما متوجه نیستیم که در اغلب مواردی که با دیگران حرف نمی زنیم و بر کار دیگری هم تمرکز نداریم، در حال گفتگو با خود هستیم و این گفتگو هم مثل هر کلام دیگری بر ناهشیار اثر می گذارد. این گفتگو تبدیل به کلام عادی و اندیشه های عادی ما می شود و همین کلام و اندیشه نیز، خود به سهم خود مجدداً بر ناهشیارمان تاثیر می گذارد. پس مجدداً تکرار می کنم که ما با یک سیکل منفی و محدود کننده مواجهیم. در قدم اول کلام اطرافیان، ذهن ناهشیار ما را برنامه ریزی می کند و ما بر اساس آن برنامه شروع به عمل کردن می نماییم. وقتی برنامه اجرا می شود، ذهن هشیار القائات رخ داده را به شکل عینی مشاهده می کند و این اندیشه در آن ایجاد می شود که چنین رخدادی حقیقی و جدی است. این اندیشه نیز، خود بر ناهشیار اثر می گذارد. اثری در تایید برنامه ای که بدان داده شده، که طبعاً باعث تکرار آن می شود. از طرف دیگر کلام دیگران از همان ابتدای کودکی، در ما درونی می شود و به تدریج به گفتگوی درونی تبدیل می شود. این گفتگوی درونی ناخودآگاه نیز، کلامی با صدا یا بی صداست که به ما می گوید چه چیز حقیقت دارد. از این گفتگو، اندیشه و کلماتمان شکل می گیرند و آن اندیشه و کلماتی که می گوییم نیز مجدداً بر ناهشیار ما اثر می گذارد و همین طور الی آخر. در واقع اینک سوال این است که آیا روشی وجود دارد که بتواند اندیشه، کلام و کلمات درونی ما را عوض کند؟ حالا این سوال پیش می آید که آیا می توان این سیکل منفی را از یک نقطه آن شکست و از آن خارج شد؟ یعنی تغییری در روال آن ایجاد کرد؟ البته گمان نکنم بتوانیم بر کلامی که از کودکی شنیده ایم و ناهشیارمان با آن کلام برنامه ریزی شده، کنترلی داشته باشیم، چون مربوط به گذشته است، اما در مورد اندیشه، گفتار و کلمات درونی مان چطور؟ در واقع اینک سوال این است که آیا روشی وجود دارد که بتواند اندیشه، کلام و کلمات درونی ما را عوض کند؟ باید بگویم بله، چون با تغییر کلمات درونی، اندیشه و گفتار تغییر می کند. شخصیت نوجوان با توجه به این اصل، برای تغییر گفتار و اندیشه، کافی است کلمات درونی مان را تغییر دهیم، بدین معنی که اگر کلماتی که در درونمان جریان دارند و به نوعی منجر به برآیند ارتعاشی در ما می شوند را عوض کنیم، اندیشه و گفتار و به دنبال آن، برنامه ریزی ذهن ناهشیارمان نیز تغییر خواهند کرد، چون همانطور که گفتیم کلام خود ما، اندیشه مان (که همان کلام است) و گفتگوی درونی ما، بر ناهشیار چنان اثر می گذارند که آن را برنامه ریزی می کنند و ناهشیار نیز بر طبق همین برنامه ریزی عمل خواهد کرد. بدین تریتب لازم است گفتگوی درونی خود را طی چند روز در یک دفترچه یادداشت کنید و قسمت های مخرب و بازدارنده یا محدود کننده آن را علامت بزنید و سپس آنها را با عبارات مثبت و قدرتمند عوضی کنید و با خود تکرار نمایید. توجه داشته باشید که تنها بیان مثبت این عبارات کافی نیست و حتما لازم است در جملات و عبارات جدید، نام خداوند گنجانده شود. برای مثال، برای به دست آوردن شغل مناسب باید بگویید: هم اکنون به لطف و قدرت الهی شغل مناسبی دارم. عبارت شما باید مثبت و در زمان حال باشد نه آینده گویی پیشاپیش به آرزوی خود دست یافته اید. آن هم به لطف الهی، این ساده ترین روش برای موفقیت است. امتحان کنید. تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 369]