واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: شاهنامه اثري كه توسط ابولقاسم فردوسي ، آفريده شد ، پاسباني گشت بر ميراث ايران زمين كه چون آفرينش هاي هنري مولانا در هجوم مغول،زبان و فرهنگ قاهر را شناساند و آنچنان جذابيت يافت كه براي سده ها نه تنها در كوي و برزن ، مردم آن را خواندند ، بلكه به هنرهاي ديگري نيز در پيرامون خويش دامن زد كه از جمله نقالي، پرده خواني و نقاشي قهوه خانه اي مي توان نام برد. اما اين همه ماجرا نيست ، هر چند شاهنامه وزن بزرگي در تاريخ ايران دارد و هنرهاي شاخه شاخه از آن نيز، هر يك مبحثي است كه يا سينه به سنيه آموزش يافته و يا در رشته هاي آكادميك دانشجويان چندين سال را با ذوق ذاتي به طلب استادي نشسته اند. شاهنامه بيش از اينهاست و فردوسي مردي فزون تر از آنچه مي شناسيم. اين بسيار مهم است كه در زمانه اي كه سلطان محمود غزنوي كه از فرهنگي ديگر بوده و بر توس و بلاد اسلامي حاكم مي باشد ، بتواني داستاني با بافت دراماتيك بسيار عميق چون رستم و سهراب را بيافريني يا نقل آرش كني و يا جام جم را چنان به وصف بنشيني كه امروزه نيز افسانه با واقعيت به هم آميزد. روستا زاده باشي و همه دارايي دهباني ات را بگذاري تا در عزلتي سي ساله بدون نقص بهترين شاهنامه را در جاودانگي خود و كتابت بيافريني. حكيم ابوالقاسم فردوسي طوسي در سال 329 هجري قمري برابر با 319 خورشيدي (940 ميلادي) در روستاي باژ در شهرستان طوس در خراسان ديده به جهان گشود و در سال 411 هجري قمري ديار باقي شتافت. شاهنامه تنها اثر فردوسي است و همين تك اثر، حاصل رنجي سي ساله بود كه در آن پارسي زلال را مي يابي كه نمايه انساني مسلمان را در پشتوانه اش مي بيني كه عجم = غير عرب را با داستان هاي در قالب شعر بدان افتخاري رسانده كه ديگر گنگ نيست و به پارسي زندگي نويني يافته است. همين نكته هاي ريز و عميق است كه جداي از برنامه هاي مردمي و گرايش همگي به شاهنامه و يا نقالي، فرهيختگان زيادي را از سراسر جهان سال ها در رنج توام با لذت شناخت شاهنامه عجين كرده است به گونه اي كه شاهنامه شناسي امروزه يكي از رشته هاي دانشگاهي است كه به صورت جداگانه مورد توجه در كشورهاي مختلف قرار مي گيرد. شاهنامه كه منظومهاي حماسي در مورد تاريخ اساطيري ايران از آغاز تا پايان دودمان ساسانيان است، در حدود سال 400 يا 401 ه.ق سرايشش به پايان رسيد. به نوعي مي توان شاهنامه را حماسه? ملي و يكي از بزرگترين اسناد هويت ايرانيان و در عين حال يكي از بزرگترين داستان هاي چند گانه حماسي - دراماتيك جهان كه از آثار شكسپير نيز جلوتر است، به حساب آورد. فردوسي در شاهنامه داستان هاي اساطيري ايران را با حدود پنجاههزار بيت در بحر متقارب مثمن محذوف (يا مقصور) (فعولن فعولن فعولن فعل (فعول)) مي سرايد و آخرين ويرايشهاي خود بر اين اثر را در سالهاي 400 و 401 هجري قمري به پايان مي رساند. و از روزگاري كه نگارش شاهنامه پايان يافت كار نسل هاي ايران ، پياپي در دالاني از تاريخ هزار ساله آغاز شد در حراست و شناخت خود در آينه آن ، و در سده هاي اخير ، بزرگان جهاني را به سوي خود جذب كرد تا همگان در شناخت بزرگي اين اثر و بزرگ سراينده آن بيابند. گزارميز/1912/1418
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 616]