واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > تاجیک، نصرت اله - نصرت الله تاجیک خلاصه: شرایط جدید منطقه و حرکتهای مردمی در خاورمیانه، خلیج فارس و شمال آفریقا فرصتی است تا اثرات انقلاب اسلامی و دستاورد سی دوساله جمهوری اسلامی بر خیزشهای ضد استبدادی و آزادیخواهانه مردم مسلمان منطقه برای آزادی از زیر یوغ استبداد و استثمار با دقت تجزیه و تحلیل گردد. جمهوری اسلامی ایران طی این مدت سی و دو ساله عمر خود شرایط سختی را پشت سر گذاشته و این تجربه اگر چه با افت و خیزهائی همراه بوده است ولی مشحون از نکات مثبت بوده که بکارگیری این تجربیات میتواند کمک مؤثری به این نهضتهای مردمی باشد. لازمه این امر اینست که شرایطی که بر منطقه حکمفرما است بصورت واقعی و بدور از حسلسیتهای غیر ضروری در این مقطع و تدوین استراتژیهای بلند مدت برای حرکت روبه جلو جهت تاثیر گذاری بر شرایط منطقه ائی از این موقعیت طلائی برای تثبیت موقعیت و پیشبرد سیاست خارجی خود استفاده کند. در یک بررسی کلی به نظر میرسد به دلایلی که بیرون از اهداف این مقاله است و خود نیاز به بررسی جداگانه ائی دارد نقش و موضعگیری سیاسی جمهوری اسلامی در قبال تحولات منطقه علیرغم تاثیر مبنائی در این تحولات، خیلی بارز و نمایان نبوده و هنوز نتوانسته از امتیازات بین المللی این تحولات سود ببرد. اگر چه بدلیل موقعیت ویژه ایران در این منطقه و تاثیرات استراتژیک سیاستهای ایران قابل کتمان نیست ولی میتوان ادعا نمود که ایران همچنان میتواند با نقش افرینی و مدیریت بهتر تحولات و استفاده از اهرمهای سیاسی خود در منطقه از یکه تازی آمریکائیها در ربایش انقلاب و حرکات مردمی در منطقه خاورمیانه جلوگیری بعمل آورد. این روش میتواند باعث شود تا آن تحولات به سرانجام مقصود بهتری برای مردم خود رسیده و موقعیت بین المللی ایران نیز بهتر تثبیت شود. در پرتو تحولات جدید خاورمیانه ما نیازمند بررسی و بازنگری در سیاستها و تدوین استراتژی جدیدی هستیم به گونه ای که بتواند به وحدت واقعی مردم کشورهای منطقه و استفاده از نیروی تغییر آنان کمک کرده و از این طریق نقش بهتری در تاثیر گذاری بیشتر در روند معادلات منطقه ائی و جهانی بدست آوریم. این امر دو فایده دارد، هم به آنکشورها کمک میکند و هم قدرت تعامل جمهوری اسلامی ایران را در مسائل جهانی افزایش خواهد داد. در پرتو یک سیاست کلی و استراتژیک فعال، منسجم، روشمند و قانونگرا که از پشتیبانی مردم و نمایندگانشان در نهادهای قانونگذاری هر کشوری برخوردار باشد امید به طراحی یک سیاست خارجی فعال و تأثیر گذار زیاد میشود. سیاست خارجی هنر اعمال قدرت و نفوذ در طرف مقابل است. و این قدرت صرفا" در پرتو همبستگی ملی، وجود اراده عمومی برای حرکت بر محور میثاق ملی و نیز اتخاد یک استراتژی مناسب و برنامه ریزی استراتژیک برای سیاست خارجی آن کشور برای رسیدن به این اهداف بوجود می اید. چنانچه هر دولتی به دلیلی نتواند با تدوین استراتژیهای گوناگون عوامل مذکور را بکار گرفته و یا در همراهی با خود بسیج نموده و پشتیبان خود نماید، نباید امیدی به پیشرفت و کسب حقوق حقه مردم خویش و نیز حضور تاثیر گذار در صحنه بین المللی داشته باشد. این صحنه محل پیشبرد اهدافی است که با منافع سایرین در تزاحم است. اینکه این منافع حق و یا اصالتی دارد یا خیر بحث دیگری است ولی در بسیاری موارد کشورهائی که قصد ایفاگری نقشی در روابط بین الملل دارند با زورگوئی قدرتهای بزرگ روبرو هستند. ولی در پرتو یک برنامه ریزی استراتژیک برای سیاست خارجی فعال، مؤثر و اثر گذار ملهم از پشتیبانی و اقناع عمومی و مخصوصا" نخبگان و افراد و گروههای مرجع و اثر گذار است که هر کشور میتواند به تنظیم روابطش با دنیای خارج بپردازد، به آنها تفهیم کند که اهداف و منافع خود را غیر واقعی تنظیم کرده اند و از این طریق امیدی به کسب منافع ملی حداکثری داشته باشد. سیاست خارجی روابط تنگاتنگی با سیاست داخلی است داشته و به تعبیری آئینه تمام نمای ان است.موقعیت ویژه ایران، افزایش ابعاد ژئوپلیتیکی کشور بدنبال انقلاب اسلامی و مخصوصا" تاسی مردم منطقه به راه رهائی بخش مردم ایران شرایطی بوجود آورده که روز به روز شرایط جهانی را برای ایران سختر خواهند کرد. قدرتهای خارجی به محض سر و سامان دادن مسائل منطقه دوباره نوک تیز حمله خود را متوجه ایران خواهند کرد و لذا وظیفه موسسات تحقیقاتی و دانشگاهی است که فارغ از مسائل روزمره و در کمک به دستگاههای اجرائی برای تدوین استراتژیهای جدید پیش قدم شوند. در این راستا آنها نیازمند بررسی واقعی وزن متغیرهای فرضیه های خود هستند. به گونه ای که سهم اشتباهات خود را از دشمنی بیگانگان جدا کرده تا بتوانند راه درستی برای هدایت این کشتی در میان دریای طوفان زده جهانی طراحی کنند. سرو سامان دادن به مسائل داخلی هر کشور یکی از مهمترین اولویتهای دولتها است که بدون حل آنها وزنه آن کشور در صحنه جهانی زیاد نخواهد بود و فرصت تاثیر گذاری را از دست مسئولینش میگیرد. مهمترین کار در این شرایط مرور تحولات در پرتو یک ارزیابی محیطی برای تبدیل تهدیدها به فرصتها است. جمهوری اسلامی مشحون تجربیات مثبت و منفی است که نسبت به تاریخ سایر کشورها امیدوار کننده است و مردم محروم و به پا خاسته منطقه چشمشان به جمهوری اسلامی است و آزادی آنان از زیر سلطه حکومتهای وابسته و آمریکا میتواند ایران را بیمه کند واین یک انتخاب استراتژیک در شرایط کنونی است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 224]