گزارش خبري/سراي محله در اهواز فرصتي براي مشاركت شهروندان در مديريت شهر

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش خبري/سراي محله در اهواز فرصتي براي مشاركت شهروندان در مديريت شهر
سراي محله در اهواز فرصتي براي مشاركت شهروندان در مديريت شهر
اهواز - خبرگزاري مهر: ساخت و راه اندازي مكانهايي به نام "سراي محله" در اهواز باعث ترغيب و تشويق مردم اهواز در مديريت شهر و مشاركت در حل برخي مشكلات شهري مي شود.

به گزارش خبرنگار مهر، تا چندي پيش تعريف مردم از مسئوليتهاي شهرداري تنها با شاخصه هاي فيزيكي و كالبدي آميخته بود، شاخصه هايي كه بيشتر بر تراكم، ساخت و ساز و نظافت معابر تاكيد داشت و بر همين اساس شهرداري به عنوان سازماني خدماتي محسوب مي شد اما امروزه شهرداري نسبت به تغيير رويكرد خود به منظور تبديل شدن به نهادي اجتماعي و فرهنگي تلاش مي كند و علاوه بر دارا بودن مسئوليت نهاد خدماتي، به مولفه هاي اجتماعي و فرهنگي توجه ويژه اي نشان داده است.

ارتقاي كيفيت زندگي شهروندان، بهبود فضاهاي شهري، بهبود عملكرد مديريت شهري و همچنين تحقق پيشرفت پايدار و همه جانبه ايجاب مي كند شهرداريها همگام با تحولات روبه رشد جهاني، با حفظ اصول و مقتضيات خود در حوزه هاي متعدد اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، زيست محيطي و ديگر موارد خدمات رساني تحول يابند. در اين راستا تحقق رويكرد اجتماعي و فرهنگي به مسايل و مديريت شهري الزامي گريز ناپذير است.

شهرداري كلانشهر اهواز نيز در اين راستا اگرچه دير، اما در حال گام نهادن به اين مسير و چشم انداز به منظور تحقق رويكردي ديگر از فعاليتهاي خود است.

در يك سال گذشته، فعاليتهاي شهرداري اهواز در راستاي توسعه فرهنگي، اجتماعي شهر و شهروندان و همچنين توجه به محله ها، نويدي براي تحول پايدار شهر و شهروندان در مناطق مختلف و محله ها بوده است.

سراي محل كوي آل صافي اهواز

برنامه ريزي براي راه اندازي سراي محله در مناطق هشتگانه شهرداري از فعاليتهايي است كه ضمن مشاركت دادن شهروندان در اداره جامعه، مي تواند گامهايي اساسي براي توسعه فرهنگي، اجتماعي شهر و رفع نيازهاي فرهنگي تفريحي در مقاطع سني مختلف را سبب شود.

راه اندازي اين سراها در حالي در شهرستان اهواز و در منطقه هفت اين كلانشهر آغاز شده كه پيش از اين كلانشهرهاي بزرگ كشور از جمله تهران در تمام مناطق و محله ها اقدام به تاسيس يك و يا گاها چند سراي محله كرده اند.

هدف از راه‌ اندازي سراي محله مشاركت شهروندان در امور مربوط به‌ خودشان و در نهايت واگذاري تصميم‌ گيريهاي محله به ‌خود شهروندان عنوان شده است. از سويي با توجه به اينكه نهادهاي مديريت شهري به تنهايي و بدون همكاري شهروندان كارايي مطلوب را نخواهند داشت و مشاركت فعال شهروندان در پيشبرد اهداف مديريتي و رسيدن به پايداري اجتماعي همگام با اهداف توسعه پايدارامري اجتناب ناپذير است بنابراين اين سراها راهكاري مفيد براي استفاده از قابليتهاي شهروندان است كه تجربه راه اندازي در ديگر شهرهاي كشور نشان از موفقيت اين امر دارد.

مشاركت شهروندان راهي براي كاهش آسيبهاي اجتماعي

يك استاد دانشگاه در اين رابطه مي گويد: توجه مديران به توسعه فعاليتهاي فرهنگي و اجتماعي و مشاركت مردم محله و مناطق مختلف در اداره جامعه راهكاري براي كاهش بسياري از مشكلات اجتماعي و آسيب هاي وارده به جوانان است.

سراي محل كوي آل صافي اهواز

علي بني سعيد با بيان اينكه محله، ركني بين خانواده و شهراست، مي افزايد: محله فضاي جغرافيايي خاصي دارد و هر خانواده نسبت به محل سكونت خود احساس خاصي مانند خانه ‌اش دارد. اين احساس موجب مي‌ شود تا هر كدام از ما به هنگام ورود به محدوده محله ‌مان، حس آشنايي را تجربه كنيم.

وي ادامه مي دهد: از سويي در دهه‌ هاي اخير با رشد همه‌ جانبه شهر، كارشناسان نگران موضوعي به نام هويت شهر شدند كه با گسترش محدوده‌ هاي شهري با چالشي جدي مواجه شده بود از همين رو كارشناسان توصيه كردند كه تفكيك شهر به واحدهاي كوچك يا همان محله و توسعه امر محله ‌محوري مي تواند به احياي فرهنگ محله‌ اي كمك كند.

اين كارشناس مسائل اجتماعي مي گويد: در كلانشهر اهواز اگرچه هنوز در بسياري از مناطق بافت فرهنگي قديم و محله محوري همچنان وجود دارد اما گسترش مناطق جديد پراكندگي محله ها و روحيه جمع گرايي و مشاركت براي اداره محله را كاهش داده است.

بني سعيد با اشاره به كمبود مراكز فرهنگي، تفريحي در شهر و ضعف فعاليتهاي فرهنگي اجتماعي در مراكز موجود، تصريح مي كند: اهميت آسيب هاي اجتماعي به گونه اي است كه در زمينه كاهش و مقابله با آنها هيچ سازماني به تنهايي نمي تواند اقدامات موفقيت آميزي انجام دهد بنابراين همكاري و تعامل بين سازمانها و نهادهاي مختلف براي كاهش آسيبهاي اجتماعي در شهرها ضروري است.

وي با اشاره به نقش شهرداري مي گويد: شهرداري يكي از نهادهايي است كه با استفاده از ظرفيتهاي خود مي تواند گامهاي موثري در راه كاهش آسيبهاي اجتماعي بر دارد به گونه اي كه اين سازمان به سبب برخورداري از فضاهاي عمومي مانند بوستانها، ورزشگاه ها، فرهنگسراها و نظاير آن مي تواند اوقات فراغت جوانان را به بهترين نحو ممكن پر كند و مانع از شكل گيري مسئله شود.

سراي محله كوي آل صافي اهواز

اين جامعه شناس مي افزايد: ايجاد فرهنگسرا اگرچه اقدام بسيار ارزنده اي است اما امكانات فرهنگي، آموزشي و ورزشي دربرخي از نقاط شهر بايد رايگان باشد. در مناطق جنوبي و حاشيه اي مردم به لحاظ فقر اقتصادي نمي توانند فرزندان خود را در اين مكانها ثبت نام كنند هرچند شهريه ها اندك و جزئي باشد.

وي در پاسخ به اين سئوال كه سراي محله چه تاثيري مي تواند در شهرها داشته باشد، مي گويد: به طور قطع تشكيل مجموعه ‌هايي با عنوان سراي محله در مناطق براساس ضوابط محله ‌اي مي‌تواند مشاركت مردم در امور فرهنگي و اجتماعي را به همراه داشته باشد. اما براي اجراي اين موضوع شهرداري به‌عنوان متولي اصلي اداره شهر، بايد امكانات لازم را براي محقق شدن اين امر مهيا كند.

به گفته وي اگر مديريت اين مجموعه هاي فرهنگي و اجتماعي به‌ خود مردم واگذار شود بسيار تاثير‌گذار خواهد بود.

شهروندان بي خبر از كاركرد و فعاليت سراي محله

به سراغ شهروندان مي روم، زهرا مرثيه زاده دانشجوي علوم اجتماعي مي گويد: پيش از اين در خبرها از راه اندازي سراهاي محله در تهران و فعاليت اينگونه مناطق مطالبي خواندم اما متاسفانه در شهر اهواز هچون ساير موارد به اين موضوع نيز تاكنون اهميتي داده نشده است.

وي با بيان اينكه راه اندازي اين مكانها در تمام مناطق شهرداري، نشان از توجه شهرداري به شهروندان و تامين نيازهاي آنان خواهد داشت، مي افزايد: خانه هاي فرهنگ، سراهاي محله، فرهنگسراها و اماكن ورزشي تحت پوشش شهرداري همگي فضاهاي مناسبي براي گفتگو و دادن اطلاعات مناسب به شهروندان در رده هاي سني مختلف هستند.

در همين خصوص امين شريفي يكي از شهروندان اهوازي با اظهار بي اطلاعي از عملكرد سراي محله مي گويد: متاسفانه شهرداري اهواز در اين راستا اطلاع رساني نداشته است.

سراي محله كوي آل صافي اهواز

وي مي افزايد: فعاليتهاي فرهنگي كه شهرداري انجام مي دهد در سطح شهر بسيار كم است و شايد محدود به تنها برخي از مناطق مرفه نشين باشد.

شريفي مي گويد: شهرداري نبايد تنها به چند برنامه جشن و يا مراسم سوگواري در مناسبتها بسنده كند بلكه اين ارگان مي تواند با بودجه اي كه دارد نسبت به توسعه فرهنگي شهر و رشد فرهنگ شهروندان همگام با توسعه مراكز تفريحي اقدام كند.

رضا اسدي از ديگر شهروندان اهوازي كه خود را فرهنگي معرفي مي كند در اين رابطه مي گويد: من مدتي در يكي از محله هاي پائين شهر تهران زندگي كردم اما همان محله بيشتر از اهواز از زيرساختهاي فرهنگي و اجتماعي بهره برده بود.

به گفته وي انواع پاركهاي محله اي، فرهنگسرا، سراي محله و ... امكاناتي هستند كه در ديگر شهرهاي بزرگ كشورمان به صورت گسترده در اختيار شهروندان قرار دارند، اما در كلانشهري مثل اهواز با اين همه پتانسيل مراكز فرهنگي اندك و شهرداري تازه به فكر راه اندازي سراي محله كه قطعا خيلي از شهروندان نمي دانند چه هست، افتاده.

نخستين سراي محله كلانشهر اهواز قرار است به زودي در منطقه هفت اهواز راه اندازي شود. اين منطقه، داراي وسعت يك هزار و 509 هكتار و شامل چهار ناحيه خدمات شهري است. اين منطقه شامل اهواز قديم (عامري )، حصير آباد، آسياباد، منبع آب، كوي آل صافي، 400 دستگاه و محله هاي الحاق شده از منطقه يك از قبيل سپيدار، 21 دستگاه، شهيد محلاتي و محلات نسبتا منظم و تازه ساز مانند سلطان منش، كوي طالقاني، كوي رمضان و نيز منطقه زيتون كارگري به همراه ادارات تابع شركت حفاري است.

كوي آل صافي محله اي است كه نخستين سراي محله اهواز در آن بنا شده است. مريم كلهر ساكن اين منطقه در خصوص اين مجموعه مي گويد: از مدتها قبل شاهد ساخت و ساز و تغييراتي در اين ساختمان قديمي بوديم اما دقيقا نمي دانستيم كه اين ساختمان قرار است به مركزي فرهنگي تبديل شود.

اين شهروند با بيان اينكه به تازگي از هم محله اي ها شنيده ايم كه اين مكان قرار است سراي محله شود، مي افزايد: هنوز هم نمي دانم سراي محله چيست و چه فعاليتهايي قرار است اينجا صورت گيرد.

وقتي توضيحاتي درباره سراي محله و فعاليت اين مركز به او مي دهم، مي گويد: متاسفانه در بسياري از موارد شاهد ساخت مراكز فرهنگي در نقاط مختلف شهر بوديم كه يا به صورت نيمه كاره رها مي شوند و مدتها مي گذرد و كسي سراغ آن را نمي گيرد يا فعاليت متناسب با جمعيت و نياز مردم در آن انجام نمي شود.

كلهر مي گويد: حال كه شهرداري اقدام به ساخت اين فضا كرده و بودجه اي را اختصاص داده، اي كاش فعاليتهايي را كه قرار است در اين مركز شاهد باشيم سريعتر شروع شود و از كيفيت مناسب برخوردار باشد.

اميد صادقي از ديگر شهروندان اين محله با اظهار رضايت از ساخت اين مجموعه مي گويد: از اينكه شهرداري به فكر ساخت همچين فضايي با رويكرد توجه به روحيه جمع گرايي و مشاركت شهروندان كرده خوشحالم.

سراي محله كوي آل صافي اهواز

وي مي افزايد: به طور يقين جوانان و حتي ميانسالان اين محل نياز به اين فضا دارند و در صورت ارشاد و راهنمايي قادر خواهند بود مديريت محل را به عهده بگيرند.

توسعه فرهنگ، نيازمند هزينه و فعاليت

معاون فني و عمراني شهرداري اهواز نيز در همين خصوص به خبرنگار مهر مي گويد: توجه به برنامه هاي فرهنگي و نياز شهروندان از موضوعات مهمي است كه شهرداري اهواز در برنامه ها وفعاليتهاي سال جاري خود به آن مي پردازد.

محمد رضا دهنوي با بيان اينكه امسال از بودجه 340 ميليارد توماني شهرداري اهواز، در حدود پنج ميليارد تومان آن به توسعه مسائل فرهنگي اختصاص مي يابد، مي افزايد: در برنامه هاي سال ۹۱ سعي داريم موضوعات محله را به مناطق واگذار كنيم زيرا شهرداريهاي مناطق اشراف بيشتري به محله ‌ها دارند و مي ‌توانند تصميم ‌گيري كنند كه چه پروژه هايي اجرايي شود.

دهنوي با اشاره به اينكه هر منطقه با رويكردهاي همان منطقه مي تواند نسبت به برنامه ها اقدام كند و هيچ محدوديتي براي آنها در نظر گرفته نمي‌ شود، ادامه مي دهد: ساخت بازارچه، پاركها ، زمينهاي ورزشي محله ‌اي و مراكز فرهنگي از جمله پروژه‌ هايي است كه به مناطق واگذار شده است.

وي با اشاره به ضرورت ساخت و راه اندازي سراي محله مي گويد: ساخت سراي محله كوي آل صافي در منطقه هفت از سال گذشته برنامه ريزي شده بود و اين سرا امسال بهره برداري مي شود. همچنين در سال جاري راه اندازي سه سراي ديگر در مناطق دو، سه و هشت در دستور كار قرار گرفته است.

به گفته دهنوي، شهردار كلانشهر اهواز بر ساخت حداقل يك سراي محله در تمام مناطق شهرداري اهواز تاكيد كرده است.

وي تصريح مي كند: شهرداري اهواز سعي بر اين دارد با ساخت سراي محله به عنوان يك فضاي كالبدي به ساماندهي و توسعه فعاليتهاي اجتماعي و فرهنگي در سطح محلات شهر اهواز كمك كند و مديريت محله را با هدف افزايش مشاركت ساكنان محله در تصميم گيريهاي شهري گسترش دهد.

همچنين شهردار منطقه هفت كلانشهر اهواز، هدف از راه‌ اندازي سراي محله را مشاركت شهروندان در امور مربوط به‌ خودشان و در نهايت واگذاري تصميم ‌گيريهاي محله به‌ خود آنها دانسته و تصريح مي كند: اين نكته‌ از اهداف اصلي شروع به كار سراهاي محله است.

محمد جواد اشرفي مي گويد: شهرداري منطقه هفت با در نظر گرفتن يكي از ساختمانهاي اين شهرداري و بازسازي و سازماندهي آن، مكان مناسبي را براي راه اندازي سراي محله ايجاد كرده است.

وي به كاركردهاي متفاوت اين مكان اشاره مي كند و مي افزايد: باشگاه ورزشي، كتابخانه، برگزاري كلاسهاي آموزشي، فرهنگي وهنري، راه اندازي خانه اسباب بازي ويژه كودكان، خانه سلامت، خانه كارآفريني و ... از جمله امكاناتي است كه در سراي محله كوي آل صافي مهيا مي شود.

اشرفي با تاكيد بر ضرورت مشاركت شهروندان در فعاليتهاي فرهنگي و اجتماعي محله ها، تصريح مي كند: مديريت سراي محله به شهروندان سپرده خواهد شد.

وي مي افزايد: با توجه به نتايج مثبتي كه اين طرح دارد، در نظر داريم در ديگر محلات اين منطقه نيز نسبت به راه اندازي مكانهاي اينچنيني اقدام كنيم.

شهردار منطقه هفت اهواز، راه اندازي مجموعه هايي با عنوان سراي محله در مناطق مختلف شهر را كار بسيار ارزشمندي عنوان مي كند.

تحول بزرگ، در دستان شما

فعالان اجتماعي بر اين باور هستند كه براي حل عمده مشكلات، تغيير رفتارهاي مديريتي و البته فرهنگ سازي مناسبترين راه توسعه و آباداني است زيرا اعتقاد دارند موضوع رعايت حقوق شهروندي و پاسخ به نياز شهروندان براي داشتن شهري توسعه يافته، ضروري است.

اما شهروند چه كسي است، به عقيده كارشناسان، در واقع شهروندي نه يك موقعيت منفعلانه بلكه يك موقعيت فعالانه است كه به كمك مجموعه حقوق، وظايف و تعهداتش، راهي را براي توزيع و اداره عادلانه منابع از طريق تقسيم منافع و مسئوليتهاي زندگي اجتماعي ارائه مي كند.

بر مبناي اين تعريف، شهروندان تنها افرادي از جامعه نيستند كه چشم به اقدامات دوخته اند تا به حل مشكلات مختلف آنان بپردازد، فرهنگ را سر و سامان بدهد، معضلات اجتماعي را حل كند و مشكلات اقتصادي مردم را ريشه كن كند بلكه اجزايي از يك سيستم هستند كه البته با در اختيار داشتن ابزار و لوازم مورد نياز، هركدام كاركرد مشخصي دارند و ايجاد سازمان و نظام در حوزه هاي مختلف خدمات شهري مستلزم كاركرد صحيح هر يك از اين عناصر، البته در كنار ساير ارگانها و سازمانها است.

سراي محله فرصتي است براي شهروندان كه كاركردهاي خود را در اين مجموعه به نمايش بگذارند و در كنار ارگانهاي دولتي در توسعه پايدار شهر خود سهيم باشند.

-------------------------
گزارش: معصومه صالحي

© 2003 Mehr News Agency .

پنجشنبه|ا|25|ا|خرداد|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 104]