واضح آرشیو وب فارسی:ايران دیپلماسی: از رويا تا واقعيت
نويسنده: سينا آزاد*
ديپلماسي ايراني: احمد داود اوغلو وزير خارجه تركيه طي اظهاراتي ضمن تأكيد بر اين نكته كه تركيه صاحب خاورميانه جديد است اعلام داشته است كه تركيه در موج تغييرات نقش رهبر را در شكلگيري خاورميانه جديد بر عهده دارد.
وزير خارجه تركيه اين اظهارات را در پارلمان اين كشور در پاسخ به انتقادات از سياست دولت حزب عدالت و توسعه در قبال تحولات سوريه اعلام داشته است. اين اظهارات از يك سياست مدار آن هم از يك وزير خارجه بعيد است مگر آنكه جاه طلبي براي رهبري و نگرش تاريخي به تحولات، وي را در صحنه سياست به ابراز اظهارات سلحشورانه بكشاند. قدرت هاي بزرگ نيز نسبت به آنچه حياط خلوت خود مي دانند، اين گونه سخن نمي گويند.
سخن اول:
ذهنيت ميراثداري عثماني، داود اوغلو را گرفتار توهم خود بزرگبيني نموده است. بزرگبيني كه به دنباله رهبري است كه شايد بتواند در دنياي مجازي سبب خرسندي گردد، اما در عالم واقع ارمغاني جز غفلت از خويش و فلاكت نخواهد داشت. وزير خارجه تركيه در معادلهاي به دنبال ايفاي رهبري درخاورميانه است كه تركيه خود نيز در آن معادله موضوع تغيير است، تغييري كه نه تنها پاسخگوي نگاه نوستالژيك داود اوغلو نخواهد بود بلكه ميتواند وي را به شوق ديروز عثماني، از امروز تركيه نيز محروم نمايد.
سخن دوم:
تركيه داود اوغلو كه غافل از خويش است، چگونه ميتواند به ديگران پرداخته و ادعاي رهبري بنمايد. از تاريخ تأسيس جمهوريت تا به امروز درد تركيه، درد دموكراسي، حقوق بشر و رعايت حقوق اقليتهاي قومي و مذهبي بوده است. دست تركيه نه تنها به قتلعام ارامنه، بلكه به خون اكراد و علويان نيز آلوده است. تركيه قبل از مداواي زخم ديگران بايد به زخمي بپردازد كه همچنان از آن خون جاري است. اگر سوريه درگير تحولاتي يكساله است، درگيريها در تركيه در چند دهه گذشته تابلوي جنگي داخلي و ملتي چندپاره را ترسيم مينمايد.
سخن سوم :
داود اوغلو با عمق استراتژيك خود از صفر نمودن مشكلات با همسايگان آغاز نمود و حاصل آن توليد مشكلات صرف با همسايگان گرديد. داود اوغلو امروز با ادعاي رهبري خاورميانه نيز به جاي صلح با مسلح نمودن تروريستها و همراه شدن با آمريكا و رژيمهاي مرتجع ميرود پيشقراول تنشي گردد كه ارمغاني جز ويراني براي منطقه و مردم تركيه نخواهد داشت.
سخن چهارم:
دغدغههاي جمهوري اسلامي ايران از نوع دغدغههاي رهبري خاورميانه نبوده و نيست، اگر بود با اندكي كوتاه آمدن از ارزشهايش بيشك ايران در جايي ميايستاد كه تركيه داود اوغلو امروز در آرزوي آن است. دغدغههاي ايران، دغدغه استقلالي است كه سرمشق شدن آن در خاورميانه، فضا را براي استكبار و عاملان منطقه اي آن تنگ مينمايد.
واما سخن آخر:
بسياري از شكستهاي بزرگ حاصل خودبزرگبيني است كه بيش از واقعيت، برخواسته از آرزوهاست. آرزوها جايي در سياست ندارند. داود اوغلو بايد تركيه را از چنبره تاريخ ديروز و كشاندن آن به جغرافياي امروز دور نمايد. اين چگونه ادعاي رهبري است كه نتوانسته است خود را از حقارت كشته شدن 9 تبعه خويش توسط رژيم صهيونيستي خارج نمايد. اين چه جايگاهي است كه سربازانش توسط امريكا در عراق به اسارت رفته و با كشيدن گوني بر سرشان و چرخاندن در شهرها تحقير ميشوند، اما باز در خدمت آن قرار ميگيرد.
داود اوغلو بهتر است كه وفادار به اصل صلح در داخل و جهان باقي مانده و همراه و همصدا با توهم هلال شيعه نگردد. او بهتر از هر كسي ميداند هلال شيعه در داخل دايره اهل تسنن به دنبال بازگشت مسلمانان به خويشتن خويش است كه براي آنان عزت، اتحاد، توسعه و پيشرفت به همراه خواهد آورد. تسري نگاه شيعي و سني به حوزه عمل سياسي به معناي حركت در خط بيگانگاني است كه قرنها تلاش مي نمايد ميان مسلمانان فاصله بيندازد.
تعريف جايگاه رهبري داود اوغلو براي تركيه در خاورميانه ناشي از تفكر نئوعثمانگرايي است در حالي كه امپراطوري عثماني اگر چه از شرق برخاست ولي در نگاهي جهادي رو به غرب داشت در حالي كه قبله نئوعثمانگرايي داود اوغلو غرب بوده و منطقه درگيري آن نه غرب بلكه شرق است. داود اوغلو با ادبيات و پوششي نرم در حالي كه خود از استقلال عمل برخوردار نيست ميخواهد با فرصتطلبي ناشي از منافع محوري، از سهميه غرب براي تركيه سهمي بگيرد.
نتيجه اين نگاه ميتواند نه تنها محروم شدن از ورود به خاورميانه بلكه محروم شدن از دياربكر و حتي بخشهايي از استانبول باشد. در بازي غرب، تركيه مهمان ناخوانده و نامحرمي است كه خود بخشي از طعمهبازي بزرگ نظام جهاني است.
* كارشناس ارشد مسايل استراتژيك
شنبه|ا|23|ا|ارديبهشت|ا|1391
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران دیپلماسی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 298]