نيم نگاهي به مصر

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نيم نگاهي به مصر
مهمترين رويداد سياسي مصر انتخابات رياست جمهوري است كه قرار است در اوايل خردادماه انجام شود. احزاب و تشكل‌هاي گوناگون همچنين شخصيت‌هاي مشهور وارد صحنه ثبت نام شده‌اند. تاكنون بيش از 20 نفر خود را براي كسب مسئوليت رياست جمهوري نامزد كرده‌اند. دو جريان به صورت عمده تلاش دارد تا مسير انتخابات را هدايت و فرد مورد نظر خود را به كرسي رياست جمهوري بنشانند.

جريان اول شامل طيف احزاب، تشكل‌ها و افرادي است كه در مبارزه عليه رژيم حسني مبارك حضور داشتند و بعد از سقوط حسني مبارك و تشكيل مجلس جديد مصر، گام بعدي را پيروزي در انتخابات رياست جمهوري مي‌دانند. در راس اين طيف حزب اخوان‌المسلمين مصر و حزب سلفي نور قرار دارد و تشكل‌هاي قومي از جمله ناصريست‌ها و حزب الوفد و شخصيت‌هاي مشهور با گرايش غيرمذهبي يا قومي را مي‌توان ديد.

اين طيف اگرچه ناهمگون است اما از خطري بيم دارند كه نامزدهاي مقبول شوراي عالي نظامي حاكم در مصر (سران ارتش كه سابقه مديريت در نظام گذشته دارند) بار ديگر قدرت را به دست آورند و كرسي رياست جمهوري را از آن خود كنند.

اما طيف دوم كه مركزيت مديريت آن را شوراي عالي نظامي مصر دارد و با معرفي افرادي كه مورد تاييد آمريكا و اسرائيل هستند، ويترين خاصي را براي شركت در انتخابات رياست جمهوري مصر باز كرده‌اند. عمرموسي وزير خارجه و دبيركل اتحاديه عرب در گذشته يكي از آنها است كه از چند ماه قبل وارد صحنه سياسي رقابت براي انتخابات رياست جمهوري شده است. ديروز عمر سليمان در حالي كه گروهي از امنيتي‌ها و نيروهاي نظامي از او حفاظت مي‌كردند، به محل ثبت نام نامزدي رياست ‌جمهوري رفت و رسماً ثبت نام كرد. ورود عمر سليمان معاون حسني مبارك و رئيس سازمان اطلاعاتي امنيتي او براي شركت در انتخابات رياست جمهوري مصر، فضاي عمومي در اين كشور را آشفته‌تر كرده است.

اختلاف مجلس جديد مصر كه اكثريت نمايندگان آن را دو حزب اخوان‌المسلمين و حزب سلفي نور تشكيل مي‌دهند با شوراي عالي نظامي حاكم شدت گرفته است. اكثريت پارلمان مصر به استيضاح نخست‌وزير مورد قبول شوراي‌عالي نظامي، «خبذوري» راي داده‌اند و خواهان بركناري او شده‌اند، در حالي كه با حمايت سران ارتش مصر او همچنان در مسئوليت نخست‌وزيري مصر باقي مانده است و شوراي عالي نظامي تهديد به انحلال كميته 80 نفره تدوين قانون اساسي جديد مصر به رياست عضو برجسته اخوان‌المسلمين كرده است. اين كميته 80 نفره را مجلس موسسان مي‌نامند كه قرار است ضمن تدوين قانون اساسي جديد، نظام سياسي براي آينده مصر را ترسيم كند.

آشفتگي سياسي در آستانه انتخابات رياست جمهوري مصر كه قرار است تا شش هفته ديگر برگزار شود با بحران اقتصادي و فقر زدگي مردم در هم آميخته شده است. مردم مصر شرايط سخت معيشتي و ناامني را تحمل مي‌كنند و نارضايتي عمومي در جامعه مصر فراگير شده است.

آمريكايي‌ها از نزديك اوضاع مصر را رصد مي‌كنند و با دولت سعودي و رژيم صهيونيستي براي اجراي طرح‌هاي خود در مصر همكاري نزديك دارند. شعار ميانه‌روي به‌جاي افراط و تندروي را در انتخابات و انتخاب فردي با گرايش غربي و ادامه روابط با اسرائيل آرام آرام در مصر امروز جايگزين مي‌سازند. آمريكايي‌ها در تلاشند تا مجموعه نظام سياسي آينده مصر،‌همچنان در چتر حفاظتي و طرح‌هاي امنيتي و سياسي آنها قرار داشته باشد. سعودي‌ها دلارهاي نفتي خود را براي اجراي طرح‌هاي آمريكا ـ اسرائيل در مصر هزينه مي‌كنند. پول سعودي‌ها و سياست آمريكا ـ اسرائيل در اختيار طيف دوم از نامزد‌هايي قرار گرفته است كه خود را غيرمذهبي، لائيك يا قومي ـ عربي با حفظ روابط با اسرائيل معرفي مي‌كنند.

مصر امروز از يك طرف بدهكاري خارجي كلان دارد و از سوي ديگر درآمدهاي ملي آن به شدت ضعيف شده است، بخصوص صنعت توريسم آن كه عمده‌ترين بخش درآمدي اين كشور است به مرز تعطيلي رسيده است. كمك‌هاي مالي آمريكايي‌ها كه در زمان حاكميت حسني مبارك به مصر انجام مي‌گرفت مسدود و يا به صورت قطره چكاني انجام مي‌پذيرد. همچنين ضعف مديريت شوراي عالي نظامي حاكم زندگي مردم مصر را بسيار سخت كرده است. در اين شرايط سخت معيشتي، ضريب امنيت عمومي نيز در مصر شكننده شده است.

از سوي ديگر مردم مصر، به خصوص نسل جوان آن كه همچنان در صحنه حضور دارند، مي‌خواهند آينده كشور خود را با تغييرات بنيادين و متفاوت از دوران گذشته رقم بزنند، مصر امروز در مسير بسيار حساسي قرار گرفته است. فقرزدگي مردم و مطالبات اقتصادي و سياسي آنها در تضاد با طرح‌ها از سوي آمريكا و همراهي دو دولت سعودي و اسرائيل قرار دارد كه مي‌‌خواهند تا همچنان مصر را در دايره توازن سلطه خود در خاورميانه محفوظ نگهدارند.

در اين ماجرا، اخوان‌المسلمين مصر كه اكثريت مجلس جديد مصر را به دست آورده در آزمايش سختي قرار گرفته است. سران اخوان‌المسلمين در تلاشند تا اعتماد آمريكايي‌ها وسعودي‌ها را جلب كنند. طرح ائتلاف با گروه‌ها و احزاب ديگر در برنامه‌ريزي سياسي آنها براي رقابت و پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري قرار دارد دو احتمال در نيم‌نگاه به بازار آشفته سياسي ـ اقتصادي مصر امروز داده مي‌شود.

اول، عقب انداختن تاريخ برگزاري انتخابات از سوي شوراي عالي نظامي حاكم، اقدامي كه اگر اعلام شود موج جديدي از اعتراض عمومي در سراسرمصر را به پا مي‌كند كه حاصل آن راديكال‌تر شدن جامعه مصر خواهد بود. مصري‌هابه تاكتيك‌هاي آمريكا، سعودي و اسرائيل آگاهي دارند و همين مشكل عمده آمريكا شده است كه كنترل بحران در مصر را براي آنها بسيار سخت كرده است.

دوم، احتمال مخدوش كردن سلامت انتخابات رياست‌جمهوري است. اين روش هم براي شوراي نظامي حاكم و طرفداران آنها بسيار مشكل و پيچيده است. زيرا آزمايش انتخابات مجلس جديد در مصر منجر به پيروزي قاطع احزاب اسلامي و دو حزب شاخص اخوان‌المسلمين و نور (سلفي‌ها) شد و هنوز افكارعمومي در مصر خاطره آن پيروزي را دارد. دربخشي از طيف سلفي‌ها، مخالفت با آمريكا، عربستان و اسرائيل بسيار شديد است. انتخابات رياست‌جمهوري در افكار عمومي مصري‌ها نمونه‌برداري و تكرارنمونه انتخابات مجلس است. حزب اخوان‌المسلمين مصر با اطلاع از شرايط كنوني داخلي و خارجي و در آشفته بازار كنوني كه همه مي‌خواهند به انتخابات آينده جهت بدهند، وعده داده است تا اگر نامزد انتخاباتي آنها پيروزي به دست آورد و مسئوليت رياست‌جمهوري آينده مصر را به دست گيرد، دولتي ائتلافي و ملي متشكل از همه احزاب و گرايش‌ها را شكل مي‌دهد تا با وحدت يكپارچه اولين گام در اداره مصر و دولت جديد بعد از رژيم حسني مبارك برداشته شود. اين وعده و شعار در مصر مقبول است وبه جاي جزميت حزبي و يا گرايش واحد، مجموعه‌ طيف‌ها را در بر مي‌گيرد. تا اينجاي كار اخوان‌المسلمين اهرم قوي‌تري را نسبت به ديگر تشكل‌ها و يا افراد در دست دارد. به نظر مي‌رسد آمريكايي‌ها نزديكي اخواني‌ها به خود را رد نمي‌كنند ولي خواهان اطمينان قوي از روش كاري آنها هستند. در نيم نگاه به مصر، هنوز اين پرسش اساسي وجود دارد كه آيا اين كشور از آشفتگي به آرامش و استقرار دست پيدا خواهد كرد يا هر لحظه و همچنان بايد در انتظار و شاهد حوادث جديدي از بحران و آشفتگي در اين كشور باشيم؟

سه|ا|شنبه|ا|22|ا|فروردين|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 568]