اولين كارگاه علمي- آموزشي نقد تئا‌تر برگزار شد

واضح آرشیو وب فارسی:ايلنا: اولين كارگاه علمي- آموزشي نقد تئا‌تر برگزار شد
به منتقداني كه در كارگاه علمي- آموزشي نقد تئاتر شركت كنند، در پايان دوره پس از انجام يك آزمون، گواهينامه رسمي اعطاء خواهد شد.
ايلنا: اولين كارگاه يكروزه علمي – آموزشي نقد تئا‌تر، عصر روز چهارشنبه هفدهم اسفندماه سال جاري با حضور مسئولان دانشگاه جامع علمي و كاربردي و استقبال چشمگير دانشجويان رشته‌هاي هنري اين دانشگاه در تماشاخانه سنگلج به كار خود خاتمه داد.

به گزارش روابط عمومي كانون ملي منتقدان تئا‌تر ايران، مصطفي محمودي مدير روابط عمومي كانون ملي منتقدان تئا‌تر با اعلام اين خبر افزود: كارگاه مذكور نخستين همكاري مشترك علمي – آموزشي دانشگاه جامع علمي و كاربردي و كانون ملي منتقدان تئا‌تر ايران بود و با توجه به بازخوردهاي خوب اين كارگاه يكروزه و همچنين استقبال بسيار مناسب دانشجويان رشته‌هاي هنري دانشگاه جامع علمي و كاربردي، برگزاري چند كارگاه مشترك ديگر در سال ۹۱ در دستور كار مسئولان كانون و دانشگاه علمي كاربردي قرار گرفته است.

محمودي اضافه كرد: در اين كارگاه يكروزه اعضاي ايراني كانون جهاني منتقدان تئا‌تر متشكل از محمد حسين ناصر بخت، مسعود موسوي، سيد علي تدين صدوقي و اميد بي‌نياز با مديريت هاتف جليل‌زاده مباحث متنوعي را پيرامون اصول و مباني نقد، كارگرداني تئا‌تر، چيستي نقد حرفه‌اي و ارتباط نقد با هنرمند و اثر هنري و همچنين جريان‌هاي نقد تئا‌تر بيان كردند.

بر همين اساس اميد بي‌نياز در بخشي از سخنانش به نقد ژورناليستي تئا‌تر اشاره كرد و گفت: جرياني داريم به نام نقد ژورناليستي كه نقدي در روزنامه‌اي چاپ مي‌شود و همه آن را مي‌خوانند و مرور مي‌شود و جرياني كه تاثير گذار است. ما اگر پس از انقلاب از سال ۱۳۵۷ به بعد بررسي كنيم جريانهاي زيادي در تئا‌تر بودند و رو در رو با اين جريانات نقد نقش خاصي داشته است و حضور خودش را نشان داده است. در حيطه نقد ما در سالهاي دهه ۶۰ تئا‌تر حماسي، انقلابي و تئاترهايي مبتني بر روزگار و جريانهاي اجتماعي وجود داشته است.

اين منتقد افزود: در دهه ۷۰ جريانهاي ديگري در تئا‌تر ما شكل گرفت اين جريان‌ها با ظهور كارگردانهايي همراه شد كه در كنار اسامي خيلي مهم تئا‌تر قرار مي‌گيرند. جريان نقد در اين دوران ويژگي تفسيري تحليلي دارد. در دهه ۷۰ جشنواره فجر بين المللي مي‌شود و گروه‌هاي خارجي مي‌آيند به جشنواره كه دوره اعتلاي اقتصاد تئا‌تر است. در دهه ۸۰ اقتصاد تئا‌تر وابسته به تئاتري است كه در سالن سنگلج در زمستان سال ۸۵ توسط آقاي عبدي با نمايش اكبر آقا آكتور تئا‌تر كار شد كه تعداد تماشاگران بالا بود. در دهه ۷۰ دندون طلا كار داود مير باقري در اوج است كه ۴۰ ميليون تومان فروش در ان روز بسيار رويايي و دست نيافتني بوده است.

دهه ۸۰دوره شكل گيري جريانهاي ديگري هم هست اين جريان‌ها ابتدا تخصصي حرفه‌اي است اين تيپ تئاتر‌ها باعث شد كه شيوه‌هايي جدي از تئا‌تر و نسل تئاتري به وجود بيايد.

وي اضافه كرد: تئا‌تر ديدن و و نفس تئا‌تر خيلي هنر والا و بزرگي است تئا‌تر براي من يك گريزگاهي بود. من تئا‌تر را به مكانيسم فكري، معرفت‌شناسي و يك سيستمي از تداوم انديشه پيشنهاد مي‌كنم. گاهي مي‌بينيم تئا‌تر ديدن خيلي چيز‌ها به ما ياد داده است تئا‌تر چيز ساده‌اي نيست يك مكانيسم معرفت‌شناسي بزرگ است تئا‌تر دامنه انديشه را باز مي‌كند و ديدن تئا‌تر باعث مي‌شود آدم تحريك بشود تا قيلم به دست گيرد و بنويسد. شما براي منتقد شدن بايد اول يك يادداشت ساده بنويسيد و اول نظرات شخصي خودتان را از تئا‌تر بنويسيد.

وي اضافه كرد: نقد تئا‌تر اولين مبحثش نوشتن است و مطالعه بسيار شرط است. وي گفت: سينماي ما سينماي ما محلي و بومي است و سينما و ادبيات نسبت به تئا‌تر بسيار بهتر حركت كرده‌اند و تئا‌تر الان به مراقبت تام و تمام نياز دارد تئا‌تر ما وضعيت درخشاني ندارد چون تئا‌تر ما يك تئا‌تر دولتي است كه بودجه برايش تعيين شده است و كم است و كفاف نمي‌كند. مشكل ما در تئا‌تر مشكل ساختاري است.

سيد علي تدين صدوقي ديگر سخنران اين جلسه در قسمتي از سخنانش تصريح كرد: در حيطه تخصصي نقد بايد بگويم كه شما وقتي نمايشي را براي بار اول مي‌بينيد به قول دكتر ايرج زهري مي‌بايست نقد تئا‌تر را همانجا در سالن تئا‌تر بنويسيد يعني در حاليكه تمركزتان بالا باشد يادداشتي كه بر مي‌داريد پايه اصلي نقد باشد. به خاطر اينكه در لحظه‌اي كه نمايش مي‌بينيد در فضا و‌‌ همان حس و حال قرار داريد و بعد از اجرا آن حس و حال وجود ندارد. آنچه شما در حين اجرا يادداشت مي‌كنيد پايه‌اي براي نقد اصلي مي‌باشد. ما بايد چكار كنيم كه در لحظه نقد كنيم؟ به‌‌ همان سادگي كه شما براي خريد چيزي مي‌رويد مي‌توانيد به مقوله نقد نزديك شويد. اين منتقد تئا‌تر همچنين خاطر نشان ساخت: من به مثبت يا منفي بودن نقد اعتقادي ندارم ما كه تئا‌تر منفي نداريم. هر تئاتري نقاط ضعف و مثبتي دارد و ما بايد به تعاملي برسيم كه در اجراي بعدي بهتر باشد. ضمنا فزاموش نكنيم در حيطه‌اي كه نقد مي‌كنيم حتما اشراف داشته باشيم كه اصلا چه چيزي را نقد مي‌كنيم و براي اشراف داشتن بايد كار تئوري و عملي انجام شود. بايد فلسفه را بدانيم منطق را بدانيم و بايد تئا‌تر ببينيم و بعد از ديدن نمايش با تماشاگر و كارگردان صحبت كنيم. هنر نقد قائم به ذات است هم علم است هم هنر و لي منتقد قاضي نيست، حاكم نيست و حكم صادر نمي‌كند.

كارگرداني تئا‌تر مبحث ديگري بود كه توسط مسعود موسوي مدرس دانشگاه و منتقد تئا‌تر ايران ارايه شد. وي در قسمتي از سخنانش گفت: هر كارگرداني در كار تئا‌تر خودش يك نشانه مي‌گذارد كه بايد فهميد و در نقد بايد بنويسد كه اين ديدگاه كارگردان است. اگر يك منتقد نتواند المانهاي يك تئا‌تر را بشناسد آن تئا‌تر را نمي‌فهمد. اگر يك منتقد المانهاي صحنه را نشناسد نمي‌تواند نقد بنويسد و يك منتقد بايد لايه‌هاي زيرين تئا‌تر را بشناسد.

وي افزود: بازيگر تكنيكي يعني بازيگري كه بتواند استفاده درست از ابزار در اختيارش را انجام بدهد ما بايد بدانيم عناصر تكنيكي كه در اختيار كارگردان است چه كاربردي دارد. ما بايد قرارداد‌ها را بشناسيم و شيوه‌ها را بدانيم.

خاتمه اين نشست يكروزه با سخنان دكتر محمد حسين ناصر بخت، پژوهشگر، مدرس و منتقد دانشگاه شكل گرفت. وي سخنانش را اينگونه آغاز كرد: نقد را اگر نقل از ادبيات بدانيم منتج از يك واژه‌اي است كه كه در زبان فارسي رايج نقد را براي تميز دادن سره از ناسره، صحيح از غلط و واقعي از تقلبي مي‌گويند. نقد از اينجا آمده است و درهمين معني اصلي باقي مانده است يعني سره از ناسره. در تمام هنر‌ها منتقد كسي است كه اطلاعات كافي در مورد هنري كه راجع به آن صحبت مي‌كند يعني منتقد بايد مطلع باشد يعني آگاهي كافي داشته باشد از نوع آن اثر كه در مقابلش قرار گرفته است و آگاهي كافي از سبك‌هاي مختلف تئا‌تر داشته باشد.

وي افزود: تئا‌تر و اساسا آثار هنري آثار خلاقه و وابسته به وجود خالق اثر هستند و امروزه گفته مي‌شود براي درك و اثر بايد به نكات ديگري توجه كرد كه در درك اثر موثر است. ما بايد بتوانيم جهان اثر را دريافت كنيم يعني بگوييم مولف قصدش چه بوده است و اين قصدي كه داشته است نتيجه هم برابر با‌‌ همان قصد است كه منتقد داشته است اگر نتوانيم درك كنيم چه مي‌شود. يك هنرمند بدعتي را انجام مي‌دهد و ما چون تنها عادت كرديم به قالبهايي كه از قبل مي‌شناسيم و خودمان را محدود كرديم نمي‌توانيم بدعت را درك كنيم.
ژ
ناصر بخت تاكيد كرد: منتقد براي اينكه بتواند يك اثر را نقد كند در كنار اطلاعاتي كه در مورد مقوله تئاتردارد بايد بتواند با اثر ارتباط برقرار كند و جهان اثر را كشف كند. يك منتقد بايد سره را از ناسره تشخيص دهد. نقاط ضعف و قدرت اثر شناسايي شود و براي اينكه اين اتفاق بيفتد ريشه ديگري كه لازم است انصاف منتقد است. يعني جايي متوجه شود چيز تازه‌اي معرفي مي‌كند نبايدآن را به خاطر تعلقات و برخي منافع خود كنار بزند.

ناصر بخت همچنين افزود: يك منتقد فقط وظيفه‌اش اين نيست كه براي تماشاگر اين كار را كند بلكه به هنرمند هم پيشنهاداتي مي‌دهد. منتقد كار عقلاني انجام مي‌دهد و تشخيص مي‌دهد كه چه ويژگيهاي مثبتي دراثر وجود دارد و چه ويژگيهايي منفي است. ضمنا مي‌تواند تشخيص بدهد چرا يك اثر موفق بوده است در جامعه و بازتاب خوبي داشته است.

وي گفت: يك زماني هنرمند دست به عملي مي‌زند كه نتايجي از يك اثر حاصل مي‌شود كه حتي مراد او هم نبوده است و منتقد اينجا بايد به اين بپردازد كه چرا اينگونه شد آثار جاودانه آثاري هستند دردوره‌هاي متفاوت به خاطر ويژگيهايي كه دارند در دوره‌هاي مختلف برداشت‌هاي مختلف را ايجاد كنند. كار منتقد كار بسيار بسيار سختي است.

مدير روابط عمومي كانون ملي منتقدان تئا‌تر اضافه كرد: مقرر شد با هماهنگي كانون ملي منتقدان تئا‌تر در پايان اين دوره پس از انجام يك آزمون، به شركت كنندگاني كه در اين دوره شركت كرده و آزمون مذكور را با موفقيت بگذرانند گواهينامه رسمي اعطاء خواهد شد.
پايان پيام

شنبه|ا|20|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايلنا]

[مشاهده در: www.ilna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 100]