نگاهي به تاريخچه بيمه در جهان و ايران ـ(1)

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نگاهي به تاريخچه بيمه در جهان و ايران ـ(1)
بيمه پيماني است كه بر پايه‌ آن شركت بيمه (بيمه‌گر) تعهد مي‌كند در برابر مقدار پولي كه فرد يا شركت ديگري (بيمه‌گذار) به او پرداخت مي‌كند، زيان وارد شده به بيمه‌گذار را در پي رويدادي ناخواسته جبران كند.‏

پولي را كه بيمه‌گذار به بيمه‌گر مي‌پردازد، حق بيمه و آنچه را كه بيمه مي‌شود، موضوع بيمه مي‌نامند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران؛ ميزان حق بيمه بر پايه‌ حساب احتمالات تعيين مي‌شود و موضوع بيمه و شرايط آن هم در سند نوشتاري به نام بيمه‌نامه مي‌آيد. پيشينه‌ بيمه به دوران باستان باز مي‌گردد و خاستگاه بيمه‌ بهداشت را بايد در تمدن اسلامي جستجو كرد.

ميزان حق بيمه بر پايه‌ حساب احتمالات تعيين مي‌شود. براي نمونه، فرض كنيد صاحبان 100 هزار خانه به يك شركت بيمه قرار داد بيمه‌ آتش‌سوزي ببندند و از آن خانه‌ها فقط هزار خانه آتش بگيرد و آسيب ببيند.

شركت به ميزان آسيب وارد شده به آن هزار خانه، به صاحبان آن‌ها پول مي‌پردازد. اما به صاحبان 99 هزار خانه‌ ديگر كه آتش نگرفته‌اند، پولي نمي‌دهد، اين پول هم از حق بيمه‌اي به دست مي‌آيد كه صاحبان خانه‌ها در سال به آن شركت پرداخته‌اند و آرامش را به خانه‌ خود آورده‌اند.شركت‌هاي بيمه سرمايه‌اي را كه از بيمه‌گذاران دريافت مي‌كنند، در كارهاي بازرگاني و خدماتي وارد مي‌كنند تا از پس هزينه‌هاي ناشي از زيان‌هاي بزرگ، مانند سقوط هواپيما، غرق شدن كشتي، سيل، زمين‌لرزه و آتش‌سوزي‌هاي گسترده برآيند.

البته، بيش‌تر آن‌ها قراردادهايي را به شركت‌هاي بيمه‌اي بزرگتر و گاهي شركت‌هاي بين‌المللي مي‌بندند و به آنان حق بيمه پرداخت مي‌كنند. بنابراين، آن‌ها با بيمه كردن مردم برايشان آرامش مي‌آورند و خود با بيمه كردن بخشي از سرمايه‌ خود در شركت‌هاي ديگر به آرامش دست مي‌يابند.‌ قوم‌ها و تمدن‌هاي كهن كوشيده‌اند به شيوه‌اي زيان‌هاي رسيده به خود را كاهش دهند. از زمان‌هاي دور مردم جواهر و چيزهاي ارزشمند خود را براي روزهاي گرفتاري نگهداري مي‌كردند و هنوز هم چنين شيوه‌اي وجود دارد. گاهي چيزهاي با ارزش را به پرستشگاه‌ها مي‌سپردند و در برابر نگهداري از آن‌ها هم هزينه‌اي پرداخت مي‌كردند.

چنين شيوه‌اي در بين سومري‌ها و بابلي‌ها وجود داشته است. اما پس‌انداز كردن همواره شيوه مناسبي نبود، چرا كه گاهي يورشگران به چپاول پرستشگاه‌ها دست مي‌زدند. هم‌چنين، تاراج بازرگانان و غرق شدن كشتي‌ها در دريا همواره وجود داشت.

بازرگانان چيني براي پشتيباني از يكديگر از خطر نابودي كشتي‌هاي باري در طوفان‌ها يا دزدي‌هاي دريايي يا هر رويداد ناگوار ديگري كه در دريا رخ دهد، بارهايشان را بين چند كشتي پخش مي‌كردند و چنين مي‌انديشيدند كه اگر يك كشتي در يك روز غرق شود يا آسيب ببيند، همه كشتي‌هايي كه در چند روز به دريا مي‌روند، همگي آسيب نخواهند ديد. آن‌ها با اين كار از زيان ناشي از غرق شدن كشتي‌ها يا دزديده شدن كالاهايشان مي‌كاستند.

اما به نظر مي‌رسد بابلي‌ها، كه در بانكداري پيشتاز بودند، شيوه‌ بهتري براي بيمه كردن بازرگانان پيدا كرده بودند. بر پايه‌ سندهايي نوشتاري كه از آنان بر جاي مانده است، اگر بازرگان بابلي براي خريد كالا يا هزينه‌هاي كشتي از بانكداران بابلي وام مي‌گرفت و كالاهايش را مي‌دزديدنديا رويداد ناخواسته‌ ديگري پيش مي‌آمد، بازرگان چيزي پرداخت نمي‌كرد. چرا كه بهره بالا، كه گاه بيش از 25 درصد بود، در واقع حق‌بيمه‌اي بود كه بازرگانان بابلي مي‌پرداختند. قانون اين شيوه از بيمه در استوانه‌ قانون حمورابي آمده است.فينيقي‌ها، كه كشتي‌هايشان در درياي مديترانه به جابه‌جايي كالا مي‌پرداختند، بيمه‌ كردن را از مردمان بابلي ياد گرفتند. آن‌ها براي بيمه كردن كشتي‌هاي خود بيمه داشتند و برخي پژوهشگران نوشته‌هاي آن‌ها را كهن‌ترين سندهاي بيمه‌ دريايي مي‌دانند.

بيمه‌ دريايي را يوناني‌ها و رومي‌ها از فينيقي‌هاي آموختند. سپس بازرگانان ايتاليايي در سده‌هاي ميانه (قرون وسطي) به اين گونه از بيمه روي آوردند و بندرهاي ونيز، لمباردي و جنوآ در ايتاليا از مركزهاي اصلي بيمه‌ دريايي در اروپا شد.

ادامه دارد

جمعه|ا|19|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 315]