واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: استخوانهايي كه بيصدا ميشكنند خبرگزاري فارس: پوكي استخوان بيماري است كه در گذشته مردان بالاي 60 سال و زنان پس از سن يائسگي را درگير ميكرد اما اخيراً مشاهده شده است كه سن افراد مبتلا به اين عارضه كم شده و به حدود 40 تا 45 سال رسيده است. به گزارش خبرنگار اجتماعي فارس، پوكي استخوان يا استئوپوروز حالتي است كه در آن استخوان شكننده شده و احتمال شكستگي با ضربات كوچك افزايش پيدا ميكند. پوكي استخوان بعد از سن 35 سالگي شروع ميشود و حدود نيمي از زنان مسنتر از 45 سال به پوكياستخوان مبتلا ميشوند. اين شكستگيها در گردن، استخوان ران، مهرههاي ستون فقرات و استخوانهاي مچ دست، حتي گاهي شكستگيهاي خود به خود مهرهها، گردن و استخوان ران هم ديده ميشود. ايرج خسرونيا رئيس جامعه متخصصان داخلي در اين باره ميگويد: پوكي استخوان بيماري است كه در گذشته مردان بالاي 60 سال و زنان پس از سن يائسگي را درگير ميكرد اما اخيراً مشاهده شده است كه سن افراد مبتلا به اين عارضه كم شده و به حدود 40 تا 45 سال رسيده است و اين به علت مصرف مواد غذايي است كه فاقد كلسيم است. استخوان شبيه به ساختماني است كه نياز به آجر و سيمان دارد و كلسيم به منزله آجر و سيمان ساختمان است كه اگر وجود نداشته باشد مقاومت، سفتي و سختي استخوان از بين ميرود و شكستگيهاي خودبهخودي و دردهاي مفاصل، كمر و زانو فرد را گرفتار ميكند. خسرونيا تصريح ميكند: متأسفانه گاهي اوقات پوكي استخوان هيچگونه علامتي ندارد و فقط هنگامي كه قسمتي از پا، ران يا دست شكسته ميشود فرد به پوكي استخوان خود پي ميبرد. وي با اشاره به اينكه به اين عارضه بيماري خاموش يا مرگ خاموش ميگويند، اضافه ميكند: علت نامگذاري اين بيماري به بيماري خاموش اين است كه افرادي كه به شكستگي سر استخوان ران مبتلا ميشوند معمولاً آرامآرام زمينگير شده و قادر به حركت نيستند كه در نتيجه به علت عفونت، نارسايي كليه و اوره بالا فوت ميكند. وي اضافه كرد: بهترين درمان اين عارضه اين است كه در سنين جواني به جاي مصرف غذاهاي آماده كه معمولاً ارزش غذايي هم ندارند. از شير، لبنيات، ميوهها و سبزيجات تازه استفاده كنند و علاوه بر ورزش وقتي به سن 50 سالگي رسيدند براي انجام تستهاي پوكي استخوان به پزشك مراجعه كنند. متأسفانه معاينات دورهاي اين عارضه در كشور وجود ندارد و معمولاً زماني فرد متوجه آن ميشود كه دچار شكستگي شده است. *افراد سيگاري بيشتر در معرض ابتلا به پوكي استخوان هستند مرتضي صفوي، متخصص تغذيه ميگويد: افراد سيگاري و همنشينان آنها بيشتر در معرض ابتلا به پوكي استخوان هستند و زناني كه سيگار ميكشند، دچار پوكي استخوان شديدتري ميشوند. استخوان همانند يك ساختمان است كه داراي اسكلت بندي، ديوار چيني و ملات بين آجرهاست. اسكلت اين استخوانها از رشتههاي قوي و محكمي به نام رشتههاي كلاژن تشكيل شده كه ما بين رشتهها را املاح كلسيم پر ميكند و از آنجا كه استخوان بافتي زنده است، محتوي مقدار زيادي سلولهاي جوان و بالغ استخواني است كه وظيفه ساختن بافت استخوان ها را به عهده دارند. وي ميافزايد: پوكي استخوان عارضهاي است كه با بالا رفتن سن به وجود ميآيد و در نتيجه از استحكام بافت و املاح استخواني كم شده و در نتيجه از مقاومت آن كم ميشود و به تدريج در سنين بالاتر با سرعتي كم، از تراكم استخوانها كم شده و با بالارفتن سن، پوك ميشوند. در زنان بعد از سن يائسگي به علت توقف ترشح هورمونهاي زنانه كه نقش مهمي در استحكام استخوانها دارد، شيوع پوكي استخوان زيادتر ميشود. *پوكي استخوان پس از يائسگي بيشتر شايع است اين متخصص تغذيه ميگويد: پوكي استخوان در بين زنان بعد از سن يائسگي بسيار شايع است و زنان بيش از مردان به پوكي استخوان مبتلا ميشوند. مصرف سيگار و قهوه زياد هم، در پوكي استخوان مؤثر است. همنشينان افراد سيگاري هم در معرض پوكي استخوان زودرس هستند و زناني كه سيگار ميكشند، دچار پوكي استخوان شديدتري ميشوند. *نداشتن فعاليت بدني باعث بروز پوكياستخوان ميشود وي معتقد است: نداشتن فعاليت بدني و استراحت زياد باعث تحليل و پوكي سريع استخوانها ميشود و احتمال شكستگي استخواني را بيشتر ميكند. تغذيه نقش مهمي در پيشگيري از پوكي استخوان دارد و افرادي كه كلسيم كافي در رژيم غذايي آنها وجود ندارد يا ويتامين «D » كافي دريافت نميكنند، در معرض ابتلا بيشتري هستند. پوكي استخوان قبل از بروز عوارض آن علامتي ندارد. علائم آن هنگامي ايجاد ميشود كه شكستگي اتفاق افتاده باشد و ممكن است شكستگي مهره و بدون درد اتفاق افتد و به صورت خميدگي ستون فقرات و كاهش قد بيمار ديده شود. صفوي ميگويد: عكسبرداري با اشعه ايكس به تشخيص شكستگي و پوكياستخوان كمك ميكند، ولي براي تشخيص زودرس آن روش مناسبي نيست. افرادي كه در معرض خطر پوكي استخوان قرار دارند، قبل از شروع عوارض بايد اقدامات پيشگيرانه را آغاز كنند. بهترين روش براي پيشگيري از پوكي استخوان و عوارض آن، رعايت رژيم غذايي مناسب، فعاليت ورزشي مناسب و دوري از عوامل كمك كننده در افزايش پوكي استخوان، مانند استعمال دخانيات (به ويژه تا قبل از سن 35 سالگي) و ارزيابيهاي لازم براي تعيين ميزان تراكم استخواني است. وي ميافزايد: براي پيشگيري از اين بيماري بايد به طور منظم ورزش كرد. به خصوص استخوانهاي اطفال با ورزش محكم ميشوند و رشد طبيعي خواهند داشت. افراد بالغ نيز بايد تحرك كافي داشته باشند و استراحت و عدم تحرك باعث تحليل بافت استخواني ميشود. بهترين، مفيدترين و كم خرجترين ورزش براي انسانهاي بالغ و به ويژه افراد مسن پياده روي است. توجه به اين نكته نيز بسيار مهم است كه ورزشهاي تحمل وزن مثل پياده روي نقش مهمي در رسوب كلسيم در استخوانها دارند و ورزشهايي كه فشار و تحمل استخواني ندارند، كمتر از ورزشهاي تحمل وزن در اين مسئله اثر مثبت دارند. *مصرف كافئين احتمال ابتلا به پوكي استخوان را افزايش ميدهد اين متخصص تغذيه ميگويد: مصرف مواد كافئيني امكان ابتلا به پوكي استخوان را افزايش ميدهد بنابراين بايد از مصرف فراوان مواد افزايشدهنده احتمال بروز پوكي استخوان مانند قهوه خودداري كرد البته استعمال سيگار نيز از جمله عوامل تشديد كننده بروز اين بيماري است. به گفته وي تحرك بدني و ورزش، باعث استحكام استخوانها در هر سن و عدم تحرك و استراحت زياد باعث تحليل و پوكي سريع استخوانها ميشود و شكستگي استخواني را بيشتر ميكند. وي با اشاره به اينكه در بعضي از نژادها مثل بعضي از نژادهاي آسيايي پوكي استخوان بيشتر است، افزود: تغذيه، نقش مهمي در بروز يا پيشگيري از پوكي استخوان به عهده دارد و افرادي كه كلسيم كافي در رژيم غذايي آنها وجود ندارد يا ويتامين D كافي دريافت نميكنند، در معرض ابتلا بيشتر به اين بيماري هستند. صفوي ميافزايد: ممكن است شكستگي مهره، بدون درد اتفاق افتد و به صورت خميدگي ستون فقرات و كاهش قد بيمار ديده شود. اگر چه عكسبرداري با اشعه ايكس به تشخيص شكستگي كمك ميكند، ولي براي تشخيص زودرس آن روش مناسبي نيست. لذا بهتر است همه افرادي كه در معرض خطر پوكي استخوان قرار دارند، قبل از شروع عوارض، مورد ارزيابي قرار گيرند و در صورت مبتلا بودن، اقدامات پيشگيرانه صورت گيرد. به گفته وي ميتوان با روشهاي بسيار سادهاي خطر پوكي استخوان را كاهش داد. از جمله آنها اين است كه با اطلاع از وضعيت استخوانها به ويژه در خانمها در دوران نزديك به يائسگي، به وسيله مشورت با پزشك، بهكاربردن روش تشخيص مناسب و در صورت نياز تجويز داروهاي ويژه ميتوان از پيشرفت بيماري و عوارض حاصل از آن پيشگيري كرد. صفوي درباره پيشگيري از اين عارضه گفت: تغذيه مناسب، از روشهاي موثر براي پيشگيري از پوكي استخوان است. غذاي انسان بايد محتوي پروتئين، املاح كافي و ويتامينهاي لازم باشد، تا روند پوكي استخوان كندتر شود. پوكي استخوان يكي از مهمترين عوارض كاهش مصرف كلسيم است و در صورت همراهي با عواملي مانند كمبود ويتامين C، كمبود ويتامين D، درمان با استروئيدها (كورتون) و بي حركتي بر شدت آن افزوده ميشود. وي با بيان اينكه بهترين منبع كلسيم و پروتئين، شير، پنير، ماست و غذاهاي دريايي به ويژه ماهي است ميگويد: كلسيم يكي از اجزاي سازنده استخوان است و غذاي روزانه هر فرد بالغ ، بايد حداقل حاوي هزار تا 1200 ميلي گرم كلسيم باشد. البته اين مقدار در زنان باردار، شيرده، يائسه، افراد مسن و بچهها بيشتر بوده و بين 1500 تا 2 هزار ميلي گرم است. سبزيهاي برگ سبز، كلم پيچ، شلغم، هويج، پرتقال، انگور، توتفرنگي، خرمالو، زيتون، جعفري، اسفناج، كرفس، كشمش، بادام، پسته، گردو، حبوبات و غذاهاي دريايي مانند ماهي به ويژه ماهي تن، كيلكا و ساردين ساير منابع حاوي كلسيم هستند. وي با اشاره به اينكه ذخيره سازي كلسيم به ويژه در دهه دوم و سوم زندگي بسيار پراهميت است توصيه ميكند: در صورتي كه فردي نميتواند مقدار لازم كلسيم را از فرآوردههاي غذايي طبيعي تهيه كند، براي جلوگيري از اين بيماري ناخوشايند، به مصرف تركيبات مكمل غذايي موجود در بازار بپردازد. صفوي با بيان اينكه ويتامين D براي سلامت استخوانها و جذب كلسيم لازم و ضروري است و بايد زماني را در بيرون از منزل گذراند تا آفتاب بتواند پوست را براي ساختن ويتامين D تحريك كند، خاطرنشان ميكند: براي پيشگيري از پوكي استخوان علاوه بر تغذيه مناسب بايد به طور منظم ورزش كرد چرا كه استخوانهاي اطفال با ورزشكردن، محكم ميشوند و رشد طبيعي خواهند داشت. البته افراد بالغ نيز بايد تحرك كافي داشته باشند. استراحت و عدم تحرك باعث تحليل بافت استخواني ميشود. بهترين، مفيدترين و كمخرجترين ورزش براي انسانهاي بالغ و به ويژه افراد مسن پيادهروي است و بايد توجه داشت كه ورزشهاي تحمل وزن مثل پياده روي نقش مهمي در رسوب كلسيم در استخوانها دارند و ورزشهايي كه فشار و تحمل استخواني ندارند، كمتر از ورزش هاي تحمل وزن در اين مسئله اثر مثبت دارند. وي با اشاره به اينكه جايگزيني هورمونهاي زنانه، در خانمهاي يائسه زير نظر پزشك ميتواند مانع پوكي استخوان زودرس شود، گفت: اگر پس از سنجش تراكم استخوان، معلوم شد فردي مبتلا به پوكي استخوان است، با نظر پزشك خود بايد تحت درمان قرار گيرد. انتهاي پيام/ش
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 544]