واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: فندق درختي است با ميوهاي خوراكي ـ صنعتي كه چوبي انعطافپذير و مناسب براي صنايع دستي دارد و علاوه بر رويش طبيعي در برخي مناطق جنگلهاي شمال، اكنون مردم بعضي از اين مناطق نيز با كاشت اين درخت ،امرار معاش ميكنند. از آنجا كه يكي از اهداف مهم در گسترش فندقكاري در جنگلهاي شمال اشتغالزايي و رونق اقتصادي است، در اتخاذ برنامهريزي ها براي انجام اين كار مهم، بايد مسايل اجتماعي، بهخوبي در نظر گرفته شود. به گزارش ايرنا ، مساله مكانهاي مناسب براي كشت فندق، فاصله كاشت، گونههاي آشكوب بالا، ارتفاع، شيب، جهت، نحوه اداره و مالكيت عرصه، توليد نهال مناسب و مرغوب و سازگار با هر محيط، تاثير كاشت گسترده در اكوسيستم منطقه، احتمال شيوع آفات و بيماريهاي تازه، بهويژه از نظر الحاق به جنگل يا ادامه آن و موارد ديگر، از جمله نكاتي است كه پيش از تصميمگيري بايد به دقت بررسي شوند. علاوه بر اين بايد تحقيقات بومشناختي نشان دهد كه چه سطحي از جنگلهاي شمال براي كاشت فندق مناسب است و اين گونه را تا چه حد ميتوان گسترش داد. از طرف ديگر، اينكه تعاونيهاي روستايي به طور مداوم و دراز مدت، عرصه را در اجاره داشته باشندبه اعتقاد كارشناسان ممكن است زمينه را براي تصاحب دايم آن زمينها و خارج شدن بخشهايي از جنگل از تملك دولت فراهم كند . با وجود صرفه اقتصادي روشني كه فندقكاري در شمال كشور دارد ، بايد پيش از اجراي هر نوع برنامه كلان در اين مورد ، براي حل اين مسايل چاره انديشي كرد . از اين رو با تاكيد بر ديدگاه برخي از كارشناسان ، با گسترش فندقكاري ميتوان ضمن استفاده از ميوه و چوب آن، جنگلهاي مخروبه را احيا و در كنار آن اشتغالزايي كرد. برايند بررسي ها نشان مي دهد كه هر 2/1 هكتار فندقكاري زمينه اشتغال براي يك نفر را فراهم مي كند و اگر فقط بخشي از عرصههاي مستعد كاشت فندق در شمال كشور به اين كار اختصاص يابد نزديك به 18 هزار شغل ايجاد ميشود. فندق، درختچه يا درختي است با نام علمي Corylus Avellana و از تيره فندق (Corylaceae) كه بومي اروپا، آسياي صغير و قفقاز است و در جنگلهاي ارسباران، آستارا، تالش، دينوچال، طارم و زنجان، بين استپ و جنگل و در جنگلهاي گليداغ در شرق استان گلستان، ديده ميشود. بهرام دلفان اباذري متخصص و كارشناس جنگل گفت : تركيه يكي از بزرگترين كشورهاي توليد كننده فندق در دنياست و محصول به دست آمده از جنگلهاي طبيعي و باغهاي خود را به صورت خشكبار يا استفاده شده در انواع شكلات صادر ميكند و از اين طريق ،ارز آوري زيادي را براي تركيه به ارمغان مي آورد . اين محقق در گفت و گو با ايرنا درباره وضعيت فعلي كاشت فندق در كشور افزود : درخت فندق هم اكنون در برخي از مناطق به دست كشاورزان و روستاييان كاشته ميشود كه ميتوان به اشكور و رحيم آباد در استان گيلان اشاره كرد كه در سطح وسيعي از جنگلهاي مخروبه حاشيه روستاها و زمينهاي زراعي كاشته ميشود. دلفان اباذري بيان داشت : اكثر ارتفاعات جنگلهاي شمال و جنگلهاي ارسباران در استان آذربايجان شرقي و حتي برخي از مناطق زاگرس قابليت كشت فندق را دارند و با اين كار ضمن تبديل بعضي از زمينهاي كشاورزي باير به باغهاي پرحاصل فندق، رونق اقتصادي و درآمد مردم حاشيه اين جنگل افزايش خواهد يافت . وي اظهار داشت : فندق داراي رويشگاههاي طبيعي محدودي در كشور است كه عمده آن در مرز جنگلهاي گيلان و اردبيل قرار دارد و بنابراين شايسته است با برنامه ريزي مناسب ، محدوده اين جنگل ها توسعه يابد. اين متخصص جنگل ادامه داد : بررسيها نشان مي دهد فندق در رويشگاه طبيعي خود در ارتفاع هزار تا هزار و 600 متري از سطح دريا ميرويد و با اين نگاه سطح وسيعي از عرصههاي ميانبند و بخشي از بالابند جنگلهاي شمال قابليت كاشت فندق را دارد . دلفان اباذري با بيان اينكه در شمال كشور دست كم 20 هزار هكتار عرصه مستعد فندقكاري وجود دارد، گفت : در صورت برداشت سه تن فندق در هر هكتار ، از باغات فندق كشور ، 60 هزار تن محصول در سال برداشت مي شود كه ارزش آن در حدود 210 ميليارد تومان است. وي اضافه كرد : اشتغالزايي مستقيم اين سطح فندقكاري به حدود 17 هزار و 700 نفر مي رسد و هر 2/1 هكتار باغ فندق ،باعث اشتغال يك نفر ميشود. دلفان اباذري خاطرنشان كرد: اين ارقام فقط مربوط به فروش ميوه فندق است واگر درآمدهاي حاصل از چوب درختان فندق و كاربرد آن در صنايع دستي و غيره و همچنين كاشت هم زمان فندق و ساير محصولات را در نظر بگيريم، درآمدهاي جانبي آن افزايش مييابد. اين متخصص جنگل ، ايجاد اكوسيستمهاي جنگلي جديد، حفظ آب و خاك و جلوگيري از سيل، توسعه باغداري در زمينهاي شيبدار، جلوگيري از تخريب جنگل، اشتغالزايي، افزايش درآمد روستاييان و جلوگيري از مهاجرت آنان به شهرها و ارزآوري براي كشور را از فوايد احياي جنگل هاي مخروبه شمال با محوريت كاشت فندق عنوان كرد. دلفان اباذي پيشنهاد داد براي توسعه فندقكاري در شمال كشور، تعاونيهاي روستايي چند منظوره تشكيل و زمينهاي جنگلي مخروبه و بيشهزار از محل تبصره سه قانون ملي شدن جنگلها و مراتع براي احيا به آنان واگذار شود. وي با بيان اين كه كارخانه مكانيزهاي كه از حدود ده سال قبل در منطقه رحيم آباد اشكور در استان گيلان راهاندازي شده دو خط توليد دارد، گفت: ما فندق مورد نياز خود را كه سالانه به 200 تا 250 تن ميرسد از روستاييان محلي به طور مستقيم يا به توسط عوامل خريد، بعد از كنده شدن پوسته نرم و با پوسته سخت آن تهيه ميكنيم. وي اظهار داشت : ميزان محصول فندق در باغها، دو تا چهار تن در هكتار است كه در مقايسه با محصولات ديگر، مناسب است. دلفان اباذري در باره ارزش دارويي و صنعتي ميوه فندق به ايرنا گفت : ميوه فندق بسيار غني از فسفر و كلسيم و داراي 50 درصد ماده معطر است و مواد معدني ديگري مانند آهن و پتاسيم و سديم و همچنين برخي از ويتامينها مثل تيامين (ب 1) و نياسين (ب 3) نيز در آن وجود دارد. ميوه فندق فشار خون را پايين ميآورد و براي رفع تنگي نفس و سرفههاي پي در پي موثر است و اگر با عسل مصرف شود تاثير بيشتري دارد و همچنين روغن فندق بهتر از خود فندق در درمان سرفه موثر است و كبد را تقويت ميكند. وحيد شقاقي افضلي كارشناس ارشد سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري كشور، درباره اين گونه گفت : درخت فندق داراي ميوهاي خوراكي و روغني است كه در صنايع مختلف از جمله داروسازي و شكلاتسازي كاربرد فراوان دارد. وي در گفت و گو با ايرنا افزود : همچنين از چوب آن ميتوان در كارهاي هنري و صنايع دستي و سوخت استفاده كرد كه در مجموع باعث ميشود از نظر اقتصادي گونهاي بسيار باارزش محسوب شود. اين كارشناس ارشد جنگل با بيان اينكه برخي از عرصههاي شمال و خارج از شمال كشور جايگاه مناسبي براي توسعه اين درخت است، خاطرنشان كرد : بايد با ترويج اين گونه و جلب مشاركت مردم، رويشگاههاي طبيعي و باغهاي فندق را گسترش داد. وي درباره ويژگيهاي درخت فندق بيان داشت : اين گونه، درخت كوچك يا درختچهاي است با ارتفاع 4- 6 متر و گاهي 10 متر كه قطر تنه آن به 25 سانتيمتر ميرسد ولي در كشورهاي اروپايي ارتفاع و قطر بيشتري دارد. كارشناس ارشد سازمان جنگلها افزود : ريشه آن نيمهعميق و ساقهاش بهندرت منفرد و اغلب كوتاه و نامنظم است و جوانهاي تخم مرغي و درشت و نوك تيز و داراي كرك و فلس دارد. به گفته شقاقي افضلي، برگهاي فندق، تخم مرغي و خيلي پهن به عرض 5- 10 سانتيمتر و گاهي بيضيشكل با نوكي كوتاه و كشيده و قاعدهاي نامتقارن و دندانههاي نامنظم يا لَپدار است. داريوش بيات كارشناس بذر سازمان جنگلها ، مراتع و آبخيزداري در گفت و گو با ايرنا گفت : بذر فندق درشت است و در هر كيلوگرم از آن 450 تا 600 بذر وجود دارد. وي افزود : درصد تانهرُويي (قوه ناميه) بذر فندق در حدود 70 تا 100 درصد است كه در مقايسه با گونههاي ديگر بالا محسوب ميشود. به گفته وي بذر فندق بايد قبل از كاشت تيمار شود و براي تيمار آن از روش لايهگذاري سرد در ماسه مرطوب در دماي سه تا پنج درجه سانتيگراد استفاده ميشود. اين كارشناس بذر ادامه ميدهد: در اين روش، بذر فندق به مدت 150 تا 300 روز در اين لايه سرد و مرطوب گذاشته ميشود و سپس ميتوان آن را كاشت. كارشناسان ميگويند: فندق نيز مانند هر محصول ديگري با فراوري، قابليت استفاده متنوعتري مييابد كه نتيجه آن بالا رفتن ارزش افزوده آن است. با اين كار اهدافي نظير اشتغالزايي و درآمد و ورود ارز به كشور، به نحو مطلوبتري حاصل ميشود. جنگل هاي شمال 8/1 ميليون هكتار وسعت دارد.ك /4 621///402
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]