30 سـال خـانه‌سـازي ...

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: 30 سـال خـانه‌سـازي ...

تحولات گسترده سياسي، اقتصادي و اجتماعي سي سال گذشته، كليه بخش‌هاي اقتصادي و اجتماعي از جمله بخش مسكن را با فراز و نشيب‌هاي متعددي رو به رو ساخت.

بروز جنگ تحميلي، وقوع زلزله‌هاي مخرب و ساير بلاياي طبيعي، رشد قابل ملاحظه جمعيت در كنار اعمال مديريت متمركز و اقتصاد دولتي، فقدان برنامه‌هاي ميان مدت توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي از ويژگي‌هاي دهه اول و گرايش به سياست‌هاي تعديل اقتصادي، خصوصي‌سازي و اجراي دوبرنامه پنجساله توسعه را مي‌توان از ويژگي‌هاي عمده دهه دوم برشمرد.

تدوين و اجراي برنامه‌هاي سوم و چهارم و تدوين و آماده‌سازي برنامه پنجم توسعه و رويكرد جديد تامين مسكن گروه‌هاي كم درآمد از اقدامات اين دهه محسوب مي‌گردند. علي‌رغم تخريب تعداد بيشماري از واحدهاي مسكوني بر اثر جنگ تحميلي و وقوع بلاياي طبيعي، وضعيت مسكن در دهه اول چه از لحاظ كمي و چه از لحاظ كيفي از بهبود نسبي برخوردار گرديد، گواه اين ادعا شاخص تراكم خانوار در واحد مسكوني از وجه كمي است كه به شدت كاهش يافت و از 26/1 در سال 1355 به 17/1 در سال 1365 رسيد و از وجه كيفي نيز افزايش نسبت ساختمان‌هاي بادوام در مجموعه واحدهاي مسكوني موجود را به همراه داشت.

برنامه اول بخش مسكن بهبود وضعيت مسكن در اين دوره را ناشي از توقف فعاليت‌هاي عمراني به دليل جنگ و بهره‌گيري قابل ملاحظه بخش مسكن از منابع سرمايه‌اي موجود در كشور داشته است.

نتايج سرشماري سال 1375 نشان مي‌دهد كه علي‌رغم پايان جنگ تحميلي و آغاز فعاليت‌هاي عمراني، بهبود وضعيت مسكن در دهه دوم نيز ادامه يافت و شاخص تراكم، خانوار در واحد مسكوني از 15/1 در سال 1365 به 14/1 در سال 1375 رسيد، ضمن آنكه نسبت واحدهاي مسكوني با دوام از كل واحدهاي مسكوني موجود نيز افزايش يافت.

نتايج سرشماري سال 1385 نشان مي‌دهد كه علي‌رغم رشد بالاي خانوار در طي اين دهه به خاطر رشد جمعيت دهه اول انقلاب رشد توليد مسكن در طي اين دهه بالاتر از رشد خانوار بوده است، به طوري كه تراكم خانوار در واحد مسكوني از 14/1 در سال 1375 به 1/1 در سال 1385 كاهش يافته است.

به طور كلي در سال‌هاي (1386ـ1358) در حدود 15 ميليون واحد مسكوني توليد شده است كه حدود 10ميليون واحد مسكوني در نقاط شهري كشور و حدود 5 ميليون واحد مسكوني در نقاط روستايي بوده است.

تحليل وضعيت موجود؛ شامل قوت‌ها و ضعف‌ها

تبيين وضعيت موجود

در اين قسمت ابتدا به بررسي وضعيت و جايگاه بخش مسكن در اقتصاد كلان از منظر شاخص‌هاي مرتبط مي‌پردازيم. سپس تحولات شاخص‌هاي بخش را مورد بررسي قرار مي‌دهيم. در ادامه چگونگي ارتباط سيستم بانكي و بخش مسكن را از منظر تسهيلات اعطايي بانكها و تحولات قيمتي در بخش تشريح شود.

1- اهميت و جايگاه بخش مسكن در اقتصاد ايران

بخش مسكن يكي از مهمترين بخش‌هاي اقتصاد ايران است كه سهم عمده‌اي در توليد ناخالص داخلي، سرمايه‌گذاري و اشتغال دارد و به لحاظ داشتن ارتباط قوي پسين و پيشين با بخش‌هاي مختلف اقتصادي به عنوان محرك بسياري از فعاليت‌هاي اقتصادي عمل مي‌نمايد.

فعاليت اين بخش به منظور توليد محصول نهايي (مسكن) امواج فعاليت‌ها را با ضرايب مختلف در بخش‌هاي گوناگون ايجاد مي‌نمايد.

شاخص پيوند پيشين بخش ساختمان در ايران همواره در مرتبه 1 تا 3 بوده است، به طوري كه رونق بخش مسكن در ايران مي‌تواند به طور قابل توجهي اقتصاد ايران را تحت تاثير قرار دهد.

سهم ارزش افزوده بخش ساختمان از توليد ناخالص داخلي در سال 1386 به ميزان 5 درصد و سهم ارزش افزوده خدمات مستغلات (خدمات واحدهاي مسكوني موجود) حدود 11 درصد از توليد ناخالص داخلي بوده است. براين اساس بخش مسكن در مجموع بالغ بر 15 درصد از ارزش افزوده كل را ايجاد نموده است.

بررسي آمارها نشان مي‌دهد كه رشد ارزش افزوده بخش مسكن (ساختمان خصوصي) از سال 1338 الي 1385 سالانه 8/5 درصد بوده كه از نرخ رشد توليد ناخالص داخلي بالاتر بوده است.

بخش ساختمان در تشكيل سرمايه‌نيز سهم عمده‌اي دارد به طوري كه حدود 20 تا 40 درصد از تشكيل سرمايه‌كل اقتصاد ايران را در سال‌هاي مختلف را به خود اختصاص داده است.

سهم سرمايه‌گذاري بخش مسكن از توليد ناخالص از حدود 4 تا 8 درصد در سال‌هاي مختلف متفاوت بوده است. بخش مسكن در اشتغال و فعاليت‌هاي اقتصادي نيز نقش موثري دارد به طوري كه حدود 11 درصد از سهم اشتغال كشور را به خود اختصاص داده است. همچنين به لحاظ اشتغال‌زايي علاوه بر اشتغال مستقيم از ضريب بالايي در اشتغال‌زايي غيرمستقيم برخوردار مي‌باشد.

بنابراين رونق بخش مسكن باعث افزايش رونق در ساير فعاليت‌هاي اقتصادي شده و ميزان اشتغال در كشور را در بخش مسكن و خارج از بخش مسكن افزايش مي‌دهد.

علاوه بر اقتصاد كلان، مسكن در اقتصاد خانوارها نقش بسيار حياتي را ايفا مي‌نمايد و گرانترين كالايي است كه خانوارها براي استفاده در طول دوران زندگي خريداري مي‌نمايند، مسكن به‌طور متوسط حدود 30درصد از هزينه كل خانوار را به خود اختصاص مي‌دهد.

روايت قيمت مسكن

بررسي روند تغييرات قيمت مسكن طي 16 سال اخير بيانگر آن است كه سه دوره قيمتي (سيكل) كامل

در بخش مسكن رخ داده است. اين موضوع با توجه به اطلاعات قيمت مسكن در شهر تهران به قرار زير است:

* دوره 76ـ1371، اولين دوره رونق بخش مسكن بوده و طي دو سال آخر آن دوره نرخ‌هاي رشد 61

و 67 درصدي مشاهده مي‌شود.

* در فاصله سال‌هاي 82ـ1377، كه دوره دوم رونق بخش مسكن شكل گرفته است، نرخ‌هاي رشد 42

و 50 درصدي در اين بخش ديده مي‌شود.

* سيكل سوم كه همزمان با دوره 86ـ1383 اتفاق افتاده است، بخش مسكن نرخ رشد 6/81 درصدي را در سال 1386 تجربه نموده است. علت اين نرخ رشد بالا را مي‌توان در مشكلات ساختاري موجود در نظام اقتصادي كشور و عدم وجود بازارهاي مطمئن براي سرمايه‌گذاري و جذب نقدينگي كه منجر به شدت افزايش تقاضاي سرمايه‌اي در بخش مسكن و به تبع آن افزايش چشمگير و بي‌سابقه قيمت مسكن ‌ـ بويژه در كلانشهرهاـ گرديده است، جستجو كرد.

رويكردهاي اساسي برنامه تامين مسكن در تبصره6

اتكاء به مطالعات طرح جامع مسكن با محوريت برنامه مسكن گروه‌هاي كم درآمد شامل:

ـ برنامه احداث و عرضه مسكن اجاره‌اي

ـ برنامه تامين مسكن با واگذاري حق بهره‌برداري از زمين

ـ برنامه بهسازي و بازسازي بافت‌هاي فرسوده و نامناسب شهري

ـ برنامه توليد مسكن با فناوري‌هاي نوين و شيوه‌هاي صنعتي ساخت

ـ برنامه توليد انبوه مسكن با سرمايه‌هاي داخلي و خارجي

ـ برنامه بهسازي و نوسازي مسكن روستايي

نگرش برنامه‌اي نسبت به طرح‌هاي تامين مسكن و تدوين و تصويب برنامه اجرايي براي هريك از طرح‌هاي تامين مسكن شامل:

ـ برنامه نيازسنجي و ساماندهي متقاضيان

ـ برنامه مكانيابي، شناسايي و تامين اراضي متناسب با برنامه نياز

ـ برنامه آماده‌سازي اراضي

ـ برنامه تامين نهاده‌ها (شامل زمين، مصالح ساختماني، نيروي انساني و بويژه برنامه تامين مالي و تسهيلات‌بانكي مورد نياز)

ـ برنامه ساخت و واگذاري واحدها

برنامه‌هاي تامين مسكن براي گروه‌هاي كم درآمد:

* ساخت و عرضه واحدهاي مسكوني اجاره‌اي

* واگذاري حق بهره‌برداري از زمين (عرضه زمين اجاره‌اي)

* ساخت و عرضه واحدهاي مسكوني كوچك

* حمايت از توليد مسكن با فناوري‌هاي نوين

* توجه به تقاضاي موجود در شهرهاي كوچك و روستاها و حمايت از توليد در اين شهرها با هدف توسعه متوازن و جلوگيري از مهاجرت به شهرهاي بزرگ اختصاص تسهيلات ارزانقيمت (مانند تسهيلات بنگاه‌هاي زودبازده اشتغالزا)

1ـ2ـ تعديل عوامل هزينه‌اي

همانگونه كه عوامل هزينه‌اي بعنوان عوامل اوليه و رواني در افزايش قيمت‌ها تاثيرگذار بوده‌اند اعلام كاهش قيمت اين محصولات نيز در شرايط فعلي مي‌تواند تا حدود زيادي از تب و تاب افزايش قيمت‌ها بكاهد و در مقابل روند ساخت و ساز را تسهيل و تسريع نمايد.

اين عوامل عبارتند از:

* تثبيت و كاهش قيمت مصالح و نهاده‌هاي موثر در توليدمسكن (بويژه سيمان وآهن‌آلات ومحصولات‌فلزي)

* كاهش وابستگي درآمد دستگاه‌هاي اجرايي بويژه شهرداريها از توليد مسكن

* كاهش هزينه بالاسري انبوه‌سازي همچون هزينه مدرسه‌سازي و تعرفه‌هاي تصاعدي (در عوارض پروانه و تراكم، ماليات بردرآمد انبوه‌سازي و انشعابات آب، برق، گاز و...)

* مساعدت دستگاه‌هاي اجرايي در تامين خدمات زيربنايي براي تامين و آماده‌سازي زمين در شهرهاي كمتر از 250 هزار نفر جمعيت

1ـ3ـ كنترل جو رواني بازار:

از آنجايي كه يكي از عوامل موثر در ايجاد انتظارات تورمي، نوع اطلاع‌رساني و تبليغات رواني رسانه‌ها و ارباب جرايد بوده است، همسوئي رسانه‌ها و دامن‌نزدن به اين نوع عمليات مي‌تواند در آرام كردن بازار نقش موثر داشته باشد.

2ـ اهم راهكارهاي ميان مدت:

2ـ1ـ ايجاد بازار سرمايه‌بخش مسكن

2ـ2ـ اصلاح نظام مديريت ساخت وساز

برنامه تامين مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد:

دو رويكرد اساسي در برنامه مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد:

رويكرد اول: بعداز پيروزي انقلاب تا پايان برنامه دوم

سياست زمين حمايتي: بصورت انفرادي و تعاوني، با قيمت منطقه‌اي

رويكرد دوم: (دوره برنامه سوم)

سياست مسكن حمايتي:

احداث و واگذاري مسكن بصورت اجاره به شرط تمليك، اهم ابعاد اجرايي طرح واگذاري حق بهره‌برداري:

* سازماندهي متقاضيان (مديريت تقاضا): از طريق تعاوني‌هاي مسكن

* مديريت ساخت: اشخاص حقيقي و حقوقي داراي پروانه صلاحيت

* شيوه توليد: انبوه‌سازي

برنامه‌ريزي براي اجراي 5/1 ميليون واحد مسكوني

* ماخذ قانوني: بند «د» تبصره 6 قانون بودجه سال 1386

* برنامه‌ريزي اجرايي: از خرداد سال 86 برمبناي برآورد نياز مسكن و شاخص‌هاي توسعه‌اي استان‌هاي‌كشور

* ثبت‌نام متقاضيان: توسط ادارات كل تعاون

فرايند سازماندهي متقاضيان توسط ادارات كل تعاون

* ثبت نام اينترنتي از متقاضيان

* بررسي واجدين شرايط

* تشكيل تعاوني‌هاي مسكن مهر

شرايط متقاضيان مسكن مهر

عدم سابقه استفاده از امكانات دولتي

فاقد زمين يا مسكن ملكي

5 سال سابقه سكونت

متاهل يا سرپرست خانوار

تعداد متقاضيان ثبت نام كرده و زمين واگذار شده تا شهريور 87

* تعداد متقاضيان ثبت نام شده در اداره تعاون 000/700/3

* تعداد افراد معرفي شده به سازمان‌هاي مسكن و شهرسازي 000/566/1

* تعداد واجد شرايط نهايي 000/274/1

زمـيـن

در بخش زمين به فعاليت‌هاي سازمان ملي زمين و مسكن در سرفصل‌هاي تحصيل اراضي، واگذاري، آماده‌سازي اراضي و ساير اقدامات پرداخته مي‌شود.

تـاريخـچه

براساس ماده 6 قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و به استناد ماده 17 قانون زمين شهري، سازمان زمين شهري در سال‌هاي اوليه انقلاب، تشكيل و در سال 1372 با هدف انسجام و ايجاد وحدت رويه در بكارگيري و استفاده بهينه از منابع و امكانات موجود با ادغام بخشي از فعاليت‌هاي سازمان مسكن، معاونت مسكن و برنامه‌ريزي وزارت مسكن و شهرسازي و سازمان زمين شهري به سازمان ملي زمين و مسكن تغيير نام يافت.

در سال 1384 به موجب قانون برنامه چهارم توسعه، وظايف حاكميتي اين سازمان (معاونت امور مسكن و برنامه‌ريزي) مجدداً از اين سازمان منتزع و به وزارت مسكن و شهرسازي منتقل گرديد.

در حال حاضر اين سازمان علاوه بر تكاليف قانوني پيش‌بيني شده شامل تحصيل و تملك زمين، تامين اراضي مورد نياز مسكن گروه‌هاي هدف در اجراي اصل 31 قانون اساسي، تامين بخشي از اراضي مورد نياز خدمات عمومي، اعمال و تثبيت مالكيت دولت بر روي اراضي موات و ملي و دولتي در محدوده شهرها و شهركها، عهده‌دار اجراي سياست‌ها و فعاليت‌هاي مصوب دولت و وزارت مسكن و شهرسازي مي‌باشد.

تحصيل اراضي

طي سال‌هاي بعد از پيروزي انقلاب، جمعاً نزديك 844700 هكتار زمين شهري در كل كشور به تملك درآمده است كه 86500 هكتار يا 3/10 درصد آن در دهه اول انقلاب، 387400 هكتار يا 6/45 درصد آن در طول سال‌هاي برنامه اول (72ـ1368) حدود 184400 هكتار يا 8/21 درصد آن در سال‌هاي برنامه دوم (78ـ1372)، بيش از 117900 هكتار يا 14 درصد آن در سال‌هاي برنامه سوم (83ـ1379) و نزديك به 68500 هكتار يا 2/8 درصد آن مربوط به سه سال اول برنامه چهارم يعني سال‌هاي 1384 تا 1386 بوده است. به اين ترتيب ملاحظه مي‌شود تملك اراضي به لحاظ محدوديت‌هاي اراضي موجود روند رو به كاهش داشته و بيشترين مقدار آن با 387400 هكتار يا 6/45 درصد كل اراضي تملك شده به برنامه اول توسعه يعني سال‌هاي 1368 تا 1372 باز مي‌گردد.

واگذاري اراضي

سازمان ملي زمين و مسكن در سال‌هاي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي جمعاً 94696 هكتار زمين در مناطق شهري واگذار نموده كه 3/51 درصد آن مسكوني بوده است.

واگذاري اراضي مسكوني

طي سي سال گذشته جمعاً بيش از 48596 هكتار زمين مسكوني در مناطق شهري كل كشور واگذارشده كه ظرفيت احداث بيش از 9/2 ميليون واحد مسكوني را داشته، متوسط زمين اختصاص داده شده به هر واحدمسكوني حدود 167 متر مربع بوده است.

بيشترين ميزان واگذاري زمين طي سال‌هاي بعد از پيروزي انقلاب مربوط به سه سال اول برنامه چهارم (دو سال اول بعلاوه نه ماهه سال سوم) با واگذاري 10196 هكتار زمين به ظرفيت نزديك به 18/1 ميليون واحد مسكوني مي‌باشد. بايد توجه داشت كه طي سه سال اول برنامه چهارم متوسط سالانه واگذاري زمين به 3399 هكتار و متوسط ظرفيت توليد مسكن سالانه آن به 393 هزار واحد رسيده است كه در مقايسه با مقطع قبل از آن چندين برابر گرديده است.

لازم به ذكر است كه دليل افزايش قابل ملاحظه واگذاري‌ها در طول سه سال اول برنامه چهارم اجراي طرح مسكن مهر مي‌باشد به گونه‌اي كه طي اين دوره نزديك به 8596 هكتار زمين با ظرفيت توليد بيش از يك ميليون واحد مسكوني در قالب طرح مسكن مهر به متقاضيان واجد شرايط اختصاص يافته است.

توجه به استفاده بهينه از زمين‌هاي شهري در طرح مسكن مهر كه با اختصاص حدود 80 متر مربع زمين به هر واحد مسكوني شكل گرفت موجب گرديد كه متوسط زمين اختصاص داده شده به يك واحد مسكوني نيز به رقم 86 مترمربع برسد كه در طول سي سال گذشته نه تنها بي‌سابقه بوده بلكه با كاهش بسيار قابل ملاحظه‌اي روبرو شده كه موجب استفاده بهينه از زمين گرديده است.

شهرسازي و معماري

از جمله وظايف مهم وزارت مسكن و شهرسازي كه در قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به مسكن و شهرسازي به آن اشاره شده است، از يك طرف برنامه‌ريزي شامل تعيين محل شهرها و مراكز جمعيت آينده ـ تعيين حدود توسعه و ظرفيت شهرهاي فعلي ـ تهيه و تنظيم سياست‌ها و خط‌مشي‌هاي اجرايي و ضوابط لازم براي هدايت و كنترل شهرنشيني بوده و از سوي ديگر تهيه طرح‌هاي توسعه و عمران براي شهرها و نظارت بر فعاليت‌هاي شهرسازي بخش خصوصي از حيث رعايت معيارها و ضوابط شهرسازي است.

بنا به قانون تاسيس شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران، مرجع تصويب نهايي طرح‌هاي توسعه و عمران و معيارها و ضوابط و آئين‌نامه‌هاي شهرسازي، شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران است كه دبيرخانه آن بنابه ماده 4 همان قانون در معاونت شهرسازي و معماري وزارت مسكن و شهرسازي استقرار داشته و وظايف تعريف شده را دنبال مي‌نمايد.

از اهم فعاليت‌هاي انجام شده در وزارت مسكن و شهرسازي، در اين رابطه مي‌توان به موارد زير اشاره‌نمود:

* قوانين و لوايح قانوني مرتبط با شهرسازي، 8مورد از جمله:

ـ قانون احداث شهرهاي جديد

ـ قانون منع فروش و واگذاري اراضي فاقد كاربري مسكوني براي امر مسكن به شركت‌هاي تعاوني مسكن و ساير اشخاص حقيقي و حقوقي

ـ قانون تعاريف محدوده و حريم شهر، روستا و شهرك و نحوه تعيين آنها

عمران و بهسازي شهري ايران

* توفيق در درج بند (ب) تبصره 6 در قوانين بودجه سال 1384 و استمرار موضوع در سال‌هاي بعد بعنوان يك نقطه عطف در امر بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده شهري

* تعيين محدوده بافت‌هاي فرسوده شهري براي 355 شهر و تصويب محدوده‌هاي مزبور براي 201 شهر در مراجع ذيصلاح (درحدود 49085 هكتار).

* تهيه حدود 38000 هكتار طرح راهبردي ـ ساختاري، بهسازي (تفضيلي ويژه)، طراحي محورها و فضاهاي شهري و طرح‌هاي اجرايي و مرمت شهري در شهرها.

چشم انداز بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده شهري

با توجه به تمهيدات انديشيده شده در قانون برنامه چهارم توسعه كل كشور و قانون بودجه سال جاري و لايحه ساماندهي و حمايت از توليد و عرضه مسكن در امر بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده شهري ازجمله:

1. اعطاي تسهيلات بانكي تا سقف 14 ميليون تومان

2. پرداخت يارانه تقليل سود تسهيلات بانكي بين 2 تا 7 درصد

3. رايگان بودن انشعابات آب، برق، گاز و نظاير آن تا تراكم 300 درصد

4. افزايش تراكم رايگان تا 180 درصد و تخفيف حداقل 50 درصدي تا تراكم 300 درصد

5. اجازه فاينانس و اوراق مشاركت

6. تاسيس شركت‌هاي عمران و مسكن‌سازان استانها و بسترسازي تشكيل دفاتر خدمات نوسازي درسطح هر محله

انتظار مي‌رود روند بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده شهري با افزايش مشاركت ساكنان، مالكان، سازندگان و سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي از جهش قابل توجهي برخوردار گردد.

ساختمانها و تاسيسات دولتي و عمومي

سازمان مجري ساختمانها و تاسيسات دولتي و عمومي، بزرگترين سازمان تخصصي متولي احداث ساختمانها و تاسيسات دولتي و عمومي در كشور است كه به منظور تمركز سياست‌گذاري، مديريت و هماهنگي اجرايي اين نوع فعاليتها در سراسر كشور و در جهت بهينه‌سازي و افزايش كيفيت، كاهش زمان اجرا و قيمت تمام شده در سال 1372 به عنوان يكي از سازمان‌هاي وابسته به وزارت مسكن و شهرسازي، ايجاد گرديده است. در تاريخ 28/4/1383 اساسنامه جديد سازمان بعنوان يك شركت مادرتخصصي به تصويب‌هيات‌وزيران‌رسيده است.

پروژه‌هاي نمونه و ويژه:

سازمان مجري طي سال‌هاي اخير، تعدادي پروژه كه به لحاظ وسعت، كاربري، نوع مصالح مورد استفاده، كيفيت و سرعت اجرا حائز اهميت و منحصر بفرد بوده را تحويل دستگاه‌هاي بهره‌بردار نموده و يا در دست اجرا دارد. از جمله اين پروژه‌ها مي‌توان به موارد ذيل اشاره نمود:

* سالن جديد همايش‌هاي كنفرانس سران كشورهاي اسلامي با مدت ساخت 6 ماه.

* ساختمان اقامتگاه سران كشورهاي اسلامي (حافظيه) با مدت اجراي 2 سال.

* كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران با 97000 مترمربع زيربنا.

* فرهنگستان‌هاي علوم با 68800 مترمربع زيربنا.

* ساختمان جديد مجلس شوراي اسلامي.

* توسعه و بازسازي اطراف حرم حضرت معصومه(س).

* طرح مصلي بزرگ امام خميني(ره).

حجم ماموريت سازمان از ابتداي فعاليت تـا كنون

سازمان، از ابتداي فعاليت خود تاكنون اجراي 434 پروژه عمراني با زيربنايي در حدود 9/3 ميليون مترمربع را بعهده داشته كه از اين تعداد پروژه تاكنون بالغ بر 267 پروژه با زيربناي 2/2 ميليون مترمربع احداث و تحويل دستگاه‌هاي بهره‌بردار گرديده و مابقي پروژه به تعداد 167 پروژه با زيربنايي نزديك به 6/1 ميليون مترمربع و مجموع اعتبار مصوب 2770 ميليارد ريال هم‌اكنون در حال مطالعه و اجرا مي‌باشد.

هدف از ايجاد شهرهاي جديد

طرح احداث شهرهاي جديد با برنامه‌ريزي از قبل سنجيده با دو هدف كاهش بار جمعيتي و فعاليت‌هاي اقتصادي پايتخت و ديگر كلان‌شهرهاي كشور به عنوان راه‌حلي بهينه به منظور رفع معضلات كلان‌شهرها از سوي وزارت مسكن و شهرسازي در اواخر دهه 1360 پيشنهاد و به تصويب هيات وزيران رسيد، شهرهاي جديد از بدو احداث به طريقي برنامه‌ريزي شده كه از تمامي زيرساخت‌ها و روساخت‌ها بهره‌مند بوده و در مكان‌هايي مناسب خصوصاً از لحاظ دسترسي ايجاد شده‌اند به همين دليل شهرهاي جديد با مشكلات مناطق و كانون‌هاي جمعيتي كه به طريق خودرو ايجاد شده‌اند مواجه نيستند. روند اجراي پروژه‌هاي عمراني در اين شهرها متقارن با جمعيت‌پذيري آنها بوده است. جمعيت شهرهاي جديد در حال حاضر بالغ بر 356 هزار و 900 نفر مي‌باشد. گزارش حاضر بيانگر عملكرد شركت‌هاي زيرمجموعه اين شركت از ابتدا تا 6 ماهه اول سال 1387 مي‌باشد. در مدت مذكور 124096 واحد مسكوني تكميل گرديده و 151246 واحد مسكوني در دست ساخت توسط سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي، پروژه‌هاي مشاركتي و تعاوني‌هاي مسكن مي‌باشد. ساخت و سازهاي فوق نه تنها جذب جمعيت به شهرهاي جديد را به دنبال داشته است، بلكه باعث ايجاد اشتغال براي شهروندان نيز گرديده است و هم‌اكنون شركت عمران شهرهاي جديد و شركت‌هاي تابعه با جذب سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي، در مقياس كلان مبادرت به مطالعه و اجراي واحدهاي مسكوني انبوه بازارهاي تجاري ـ سينما‌ها ـ خطوط ريلي مترو ـ آزادراه‌ها و پل‌هاي زيرگذر و روگذر شهرها را نموده است كه انتظار مي‌رود به موجب قانون و آئين‌نامه اجرايي احداث شهرهاي جديد، دولت نيز از طريق تامين اعتبار بيشتر در جهت تاسيسات زيربنائي و همچنين حضور دستگاه‌هاي خدمات‌رسان در جهت ارائه خدمات به ساكنين شهرها اهتمام بيشتري مبذول نمايد تا ساكنين شهرهاي جديد كه بخشي از ساكنين كلان‌شهرها مي‌باشند از آسايش و رفاه بيشتري برخوردار شوند.

لازم به توضيح مي‌باشد كه در اجراي طرح مسكن مهر (واگذاري زمين با اجاره بلندمدت 99 ساله و اجاره‌اي 5 ساله) موضوع بند «د» تبصره (6) قانون بودجه سال 1386 كل سهميه شهرهاي جديد 443800 واحد مي‌باشد كه تعداد متقاضيان معرفي شده 341136 نفر بوده و ميزان زمين تخصيص يافته در فاز اول 3944 هكتار در فاز نهايي به حدود 7500 هكتار خواهد بود كه مراحل افزايش محدوده‌ها و تهيه طرح جامع آن در دست اقدام است.

تعداد شهرهاي جديد احداث شده و يا در دست احداث و مكانيابي:

الف ـ تاكنون تعداد 17 شهر جديد به شرح ذيل احداث و جمعيت در آنها اسكان يافته است:

1ـ شهر جديد هشتگرد 2 ـ شهر جديد انديشه 3ـ شهر جديد پرديس 4ـ شهر جديد پرند 5ـ شهر جديد بهارستان 6ـ شهر جديد مجلسي 7ـ شهر جديد فولادشهر 8ـ شهر جديد صدرا 9ـ شهر جديد سهند 10ـ شهر جديد گلبهار 11ـ شهر جديد بينالود 12ـ شهر جديد رامين 13ـ شهر جديد مهاجران 14ـ شهر جديد رامشار

15ـ شهر جديد عاليشهر 16ـ شهر جديد علوي 17ـ شهر جديد شيرين شهر

ب ـ تعداد 3 شهر در مرحله آماده‌سازي زمين و واگذاري در فاز يك آنها مي‌باشد

(سيراف ـ اميركبير ـ ايوانكي)

ج ـ همچنين تعداد 6 شهر ديگر در مرحله مكانيابي و انجام مطالعات جهت تصويب در مراجع ذيصلاح مي‌باشد: (شهر جديد اطراف قم ـ اصفهان ـ فراهان ـ ساوه - خراسان‌جنوبي ـ بندرعباس)

تحقيقات و پژوهش

مركز تحقيقات ساختمان و مسكن با هدف هماهنگ و نظام‌مند نمودن فعاليت‌هاي تحقيقاتي در زمينه صنعت ساخت و ساز كشور با بيش از 30 سال تجربه علمي و كار پژوهشي و آموزشي، با توجه به شرح وظايف پيش‌بيني شده در اساسنامه و انطباق با سياست‌هاي تدوين شده در برنامه‌هاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي (دربخش ساختمان و مسكن) فعاليت‌هاي پژوهشي گسترده‌اي را از سال 1354 تاكنون برنامه‌ريزي و اجرا نموده است.

اهميت به كيفيت پروژه‌هاي تحقيقاتي، كاربردي كردن نتايج تحقيقات، تلاش براي بهبود كيفيت ساخت‌وسازها از طريق انجام پروژه‌هاي تحقيقاتي، تدوين ضوابط و مقررات و ارائه خدمات آزمايشگاهي، صدور گواهي‌نامه‌ها و تاييديه‌هاي فني، آموزش نيروي انساني و از همه مهم‌تر برقراري ارتباط نزديك با صنعت از مهم‌ترين دستاوردهاي مركز در طول سال‌هاي پس از انقلاب اسلامي بويژه طي برنامه‌هاي سوم و چهارم بوده است. تحقيقات و پژوهش‌هاي انجام گرفته توسط مركز، تقريباً تمام ابعاد ساخت و ساز از جمله زلزله، سازه، ژئوتكنيك، مصالح و فرآورده‌هاي ساختماني، معماري، اقتصاد مسكن، انرژي، آكوستيك، تاسيسات و بويژه متمركز شدن بر روي فناوري‌هاي نوين ساختماني و به عبارتي حركت به سوي صنعتي كردن ساخت و ساز، بررسي و استفاده از سيستم‌ها و فناوري‌هاي نوين ساختماني در دنيا و انطباق آنها باشرايط كشور و بومي‌سازي اين شيوه‌ها از اهم دستاوردهاي مركز تحقيقات ساختمان و مسكن در سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران بوده است.

يکشنبه|ا|20|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 72]