واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: وقتي كودك استقلالش را به رخ ميكشد! كوچولوي نوپاي ما كمكم بزرگ ميشود و ميخواهد كارهاي شخصياش را خودش انجام بدهد. حريف خيلي كارها نميشود، اما خوردن از آن دسته كارهايي است كه راحتتر ميتواند استقلالش را با آن به رخ بزرگترهايش بكشد. اما ما بزرگترها شايد خيلي هم از اين موضوع خوشحال نشويم. شايد پذيرش اين موضوع كه فرزندمان ديگر به اندازه قبل به ما وابسته نيست كمي آزرده خاطرمان كند و همين امر و البته دلسوزيهاي بجاي پدرانه و مادرانهمان از ما فردي بسازند كه دائما نگران غذا خوردن اوست و به او ميگويد چه چيز را بخورد و چقدر بخورد، چه چيز را نخورد و... اما نكند همين محبتهاي خالصانه ما، ميز غذا را به يكي از پرتنشترين بخشهاي خانه تبديل كند. پس چه كنيم تا كودكمان مواد غذايي مورد نيازش را دريافت كند و از آن مواد گاهي نه چندان خوشمزه هم لذت ببرد؟ كودكان نوپا بر سر ميز غذا كودكان نوپا در حال يادگيري چگونگي هدايت دنياي خود، ارتباط برقرار كردن و كنتــرل جنبههاي مختلف زندگي هستند. در واقع اختيار آنچناني ندارند، ولي خوردن، يكي از نخستين زمينههايي است كه اختيار آن را بهدست خواهند گرفت. والدين هم ميتوانند با دادن مقدار آزادي متناسب در انتخاب نوع غذا و خوردن آن، كودكانشان را در لذت بردن از اين قدرت محدود ياري دهند.اين بدان معنا نيست كه كودكان در اين سن تصميم بگيرند كه شام چه غذايي داشته باشند. اين وظيفه مهم بر عهده والدين است كه غذاهاي مورد نياز يك نوپاي فعال را در اختيار او بگذارند. نقش والدين اين است كه غذاهاي سالم را به كودك ارائه كرده و به او اجازه انتخاب نوع ماده غذايي و يا اينكه اصلاً مايل به خوردن آنها هست يا خير، را بدهند. والدين زيرك ميتوانند كودكان نوپا را به سمت خوردن غذاهاي سالم هدايت كنند، البته ممكن است لازم بشود كه اينكار را خيلي سياستمدارانه انجام دهند. با پيشبيني مشكلات احتمالي و ارائه چندين حق انتخاب، ميتوانيد به كودك بياموزيد كه چه رفتارهايي نتايج مثبت و كدام رفتارها نتايج منفي بهدنبال خواهند داشت. با خواندن اين مقاله خواهيد ديد كه چطور ميتوان نگرانيهاي هميشگي را به موقعيتهايي براي آموزش عادات غذايي سالم تبديل كرد. اغلب كودكان نوپا در خوردن، ايرادگير هستند اغلب كودكان نوپا آن استقلال درحال شكوفايي خود را با خوردن و گاهي هم نخوردن بروز ميدهند. بنابراين تقريباً تمام كودكان در اين سن با صفات نقنقو و ايرادگير در غذا توصيف ميشوند. اگر بچهها از يك غذا خوششان نيايد، آن را نميخورند! اين ديگر مسئله پيچيدهاي نيست. آيا نوپاي شما فقط تمايل به خوردن ماكاروني دارد؟ وقتي يك كودك روي يك غذا «كليد» ميكند ممكن است والد خود را مجبور به سرو غذاي يكنواخت بداند تا بلكه كودك يك چيزي بخورد. اما ممكن است به مرور بچه از آن غذا خسته بشود. آن موقع چه؟ شماييد كه غذاي داخل بشقاب كودك نوپايتان را انتخاب ميكنيد و ملزم نيستيد هر روز ماكاروني بپزيد. اگر اين كار را بكنيد، يك موقعيت براي معرفي غذاهاي جديد و افزايش تعداد غذاهايي كه كودكتان مايل به خوردن آنهاست را از دست ميدهيد. بيشتر اين نقنق كردنها مدت زيادي باقي نميمانند، البته اگر والدين اين موقعيت را فراهم نكنند. بچه از گرسنگي تلف نميشود و ياد ميگيرد كه به جاي گرسنه ماندن، در مورد غذا انعطاف بيشتري از خود نشان بدهد. انواع غذاهاي سالم – از جمله غذاهــــاي مورد علاقه و بعضي غذاهاي جديد- را معرفي كنيد. ممكن است روزي فرزند نوپايتان با خوردن تمام آن غذاها شما را متعجب كند. مثلاً نخستين بار وقتي لوبياسبز به فرزندتان ميدهيد، خوشش نميآيد؟ سرو كردنش را قطع كنيد. بچهها بهطور طبيعي در قبول كردن طعمها و بافتهاي جديد كندند و ممكن است والدين مجبور شوند كه يك نوع غذا را 10تا 15 بار ارائه بدهند تا بالاخره كودك آن را امتحان كند. بدون غرغر كردن و اجبار كردن كودك به خوردن، مدام معرفي لوبيا سبز را تكرار كنيد، فقط مقادير كمي را در دسترس بگذاريد تا كودك بتواند با آنها بازي كند و الگوي خوبي باشيد! غذاهاي مغذي كه خودتان دوست داريد را سرو كنيد تا كودك ببيند كه شما از همان غذايي كه به او معرفي ميكنيد لذت ميبريد. براي هر قاشق غذا چانه نزنيد مي خواهيد فرزندتان اسفناجي را كه سرو كرديد، بخورد، كودك آن را روي زمين ميريزد. يك برخورد پرمعنا ميتواند اين باشد كه در مورد غذاهاي مغذي و اينكه چقدر اسفناج كودك را بزرگ و قوي خواهد كرد صحبت كنيد. يا ممكن است شروع به چانه زدن كنيد: «اگر سه قاشق ديگر بخوري، بهت يك شيريني ميدهم.» مسئله اين است كه اين تاكتيكها در درازمدت كارايي نخواهند داشت. كدام يك از ما در مورد مزاياي اسفناج نشنيده ايم؟ اما اين روش گولزنك ممكن است بهجاي افزايش علاقه در پذيرش، بيعلاقگي به غذاهاي سالم را بيشتر كند و منع غذاهاي با ارزش تغذيهاي كمتر ميتواند آنها را جالبتر كند. اين بدان معنا نيست كه نبايد به كودكان مزاياي غذاهاي سالم را آموزش داد، اما با جشن گرفتن در قاشق اسفناجي كه نوپايتان ميخورد يا نشاندادن نارضايتي وقتي كه نميخورد، زياده روي نكنيد. براي بچهها از همان ابتدا، ميز شام به يك ميز بحث و جدل تبديل شده و چندين دهه است كه والدين از دسر بهعنوان يك مشوق استفاده كردهاند. اما اين سالم خوردن را تشويق نميكند، در عوض اين طرز تلقي را ايجاد ميكند كه تنقلات از وعده غذايي اصلي باارزشترند. مواد غذايي همچون شيريني و شكلات براي رژيم غذايي كودكتان ضروري نيستند، بنابراين سرو نكردن اين مواد در سالهايي كه كودك نوپاست يك محروميت براي كودك تلقي نخواهد شد.تهديد به تنبيه هم مثل وعده دادن با دسر، در نهايت كارايي نخواهد داشت. يك مبارزه بر سر قدرت را ايجاد خواهد كرد. براي تشويق به خوردن غذاي سالم، به ارائه غذاهاي مغذي ادامه بدهيد و حال و هواي وقت غذا را خوب و مثبت نگهداريد. اجازه بدهيد كودكان خودشان غذا بخورند در حدود سن 9 ماهگي است كه فرزندتان بايد خوردن با دست را آغاز كند و در حدود 15تا 18 ماهگي سعي در استفاده از قاشق و چنگال كند. موقعيتهاي زيادي را بدينمنظور ايجاد كنيد، اما از اينكه فرزندتان به مقدار كافي ميخورد اطمينان حاصل كنيد تا اين تجربه منجر به كلافگي نشود. در مواقع لزوم كمك كنيد، ولي به علائم گرسنگي و نشانههاي سيري او دقت كنيد. اگر كودك همچنان گرسنه باشد، هميشه ميتوانيد غذاي بيشتري به او بدهيد ولي اگر بيش از اندازه خورده باشد، نميتوان غذاي اضافه را از او پس گرفت. وقتي كه قاشق يا چنگال در كنترل شماست، بر خواست خود براي دادن يك قاشق اضافهتر غلبه كنيد و وقتي كودك نوپاي شما قلق خوردن را بهدست آورد، كنار بكشيد و بگذاريد او عنان را در دست بگيرد.بعضي والدين بر اين باورند كه اگر نگذارند بچهها خودشان غذا بخورند به نفع خود آنهاست، ولي با اينكار حق مسلم بچهها در اين سن را از آنها ميگيرند. آنها بايد بتوانند تصميم بگيرند كه بخورند يا نه، چه بخورند و چقدر بخورند و اينگونه است كه ياد ميگيرند كه علائم داخلي حاكي از گرسنگي و سيري را تشخيص بدهند. و نكته ديگر كه حائز اهميت است اينكه كودكان نياز به يادگيري و تمرين حركات مربوط به غذا خوردن را به تنهايي دارند. به فرزندتان گوش بدهيد مراقب باشيد كه فرزندتان با حركاتش چه ميگويد. شايد كودكي كه دارد با بيسكويتها برج ميسازد يا تكههاي هويج را روي زمين مياندازد دارد ميگويد كه سير شده است. با به زور خوراندن غذا به بچهاي كه گرسنه نيست، ممكن است علائم داخلي را كه به كودك گرسنگي و سيري را يادآور ميشوند كمرنگ كنند.البته اين بدان معنا نيست كه كودك بايد فقط با ميل و خواست خود تمام روز غذا دريافت كند. براي همين است كه وعدههاي غذايي مشخص و وقت ميان وعدهها از اهميت خاصي برخوردارند. كمكم فرزندتان منتظر خواهد بود كه غذا را در زمانهاي مشخصي از روز دريافت كند. اگر فرزندتان تصميم بگيرد كه چيزي نخورد، در وعده غذايي يا ميان وعده بعدي دوباره به او غذا تعارف كنيد. اگر كودكم يك وعده غذا نخورد چه؟ بيشتر كودكان در اين سن نياز دارند كه با فاصله كوتاهي غذا بخورند تا 6بار در روز شامل 3وعده اصلي و 2تا 3 ميانوعده. در هنگام برنامهريزي غذا و ميان وعده اين نكته را مدنظر قرار دهيد. ولي در نظر داشته باشيد كه برنامهريزي غذايي فقط زمان ارائه غذا به كودك را مشخص ميكند. ممكن است فرزندتان هر موقعيت براي خوردن را نپذيرد.اينكه اجازه بدهيم تا كودك يك وعده غذا را نخورد شايد از اين نظر مشكل بهنظر برسد كه بيشتر ما بزرگترها آموختهايم كه بشقابمان را تميز كنيم و غذا را هدر ندهيم. ولي بايد به كودكان اجازه داده شود كه به علائم گرسنگي خود پاسخ بدهند، كه خود توانايي بسيار مهمي براي حفظ وزن سلامتي است يعني خوردن در زمان گرسنگي و گاهي هم نخوردن، حتي اگر مناسبت فوقالعاده و شام مفصلي تدارك ديده باشند.براي وعدههاي غذايي و ميانوعدهها زمان خاصي را مشخص كرده و به آنها پايبند باشيد. كودكي كه يك وعده غذايي را حذف ميكند، با دانستن زماني كه وعده غذايي بعدي داده ميشود، احساس امنيت خواهد كرد. از آرام كردن بچههاي گرسنه با دادن تنقلات يا شير يا نوشيدنيها درست قبل از غذا خودداري كنيد، اين كار ميتواند اشتها را كاهش داده و تمايل كودك به چشيدن غذاي جديد ارائه شده را كم كند. از راهكارها هم بهره ببريد غذا را به اندازه صحيح و كافي سرو كنيد. اكثرا والدين مقدار غذاي مورد نياز كودكشان را بيش از مقدار واقعي آن ميدانند. مخصوصاً در مورد غذاهايي كه مورد علاقه هم نباشند، براي شروع چند قاشق غذاخوري زياد هم هست. پرسهاي كوچكتر هيجان كمتري در كودك ايجاد ميكنند، درحاليكه پرسهاي بزرگتر ممكن است تشويقي براي پرخوري باشند. بحث نكنيد. اينكه كودكتان را تشويق كنيد كه «يك قاشق» بخورد، بلامانع است اما در بحث گير نكنيد. غذاهاي سالم وآماده سرو كنيد و انتخاب نوع غذا براي خوردن را به كودك واگذار كنيد. غذا را به همراه خانواده ميل كنيد. جاي فرزند نوپايتان را بر سر ميز غذاي خانواده مشخص كنيد، خوب است كه بچهها در اين سن ببينند كه والدين و خواهر و برادرشان با همديگر غذاي سالم ميخورند. وقتي كه بچهها بهطور مرتب در كنار خانواده غذا بخورند، رژيم غذايي سالمتري را كه شامل ميوه و سبزي بيشتري است دريافت خواهند كرد. با همراهي همسالان تشويق مثبت كنيد. وقتي كودكان در اين سن و سال ببينند كه همسالان خود ميوه و سبزي ميخورند، احتمال خوردن اين مواد در آنها بيشتر ميشود، بنابراين بهدنبال موقعيتهايي باشيد كه فرزندتان بتواند به همراه دوستان در منزل يا مكانهاي ديگر غذاهاي سالم بخورد. همشهری آنلاین پایگاه اینترنتی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 639]