واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: سنگ افراشتههاي قديمي زيادي در گورستانهاي گلستان به چشم ميخورد و بررسيهاي باستان شناسي نشان ميدهد كه دو سوم سنگ مزارهاي گورستان قديمي زيارت گرگان در گذر ساليان غيب شدهاند. به گزارش مهر در گرگان، روستاي تاريخي و تفريحي زيارت از جمله روستاهاي قديمي گرگان است كه داراي قدمت و تاريخي و جاذبههاي گردشگري فراواني است و برخي از اين جاذبهها به دليل وجود قبرستان قديمي در اين منطقه است. روستاي زيارت درهفت كيلومتري جنوب منطقه جنگلي نهارخوران واقع شده است. اين منطقه يكي از زيباترين كانونهاي جهانگردي به شمار ميآيد و همه ساله مسافران زيادي را به سوي خود جذب ميكند. استقرار نهارخوران در دو طرف دره زيبايي آن را دوچندان نموده است، چندين اثر تاريخي و مذهبي نيز در روستا وجود دارد كه ميتوان به بقعه امامزاده عبدالله منسوب به امام موسي كاظم (ع) اشاره كرد. اين زيارتگاه، در كنار رودخانه و تقريباً نزديك به چشمه آبگرم قرار دارد، محوطه اطراف امامزاده را گورستان قديمي فرا گرفته است، سنگ قبرهاي به جا مانده در گورستان، قدمت آن را به بيش از هزار سال ميرساند و اين امامزاده در ميان مردم و زائران احترام خاصي دارد. آرامگاه بابا قنبر، در يك كيلومتري جنوب شرقي روستا، زير يك درخت بلوط كهنسال، از ديگر زيارتگاههاي مردم روستاي زيارت است، قدمت اين درخت بلوط به هزار سال ميرسد. علاوه بر گورستان تاريخي زيارت، گورستان خالد نبي در كلاله، قبرستان قديمي النگ، قبرستان قديمي مسجد جامع گرگان و... از جمله مزارهاي قديمي استان گلستان است كه وضعيت كتبهها و سنگ افراشتههاي قديمي آنها نيز وضعيت مناسبي ندارد. يك محقق و مولف كتاب سنگ مزارها و كتيبههاي باستاني گلستان در اين زمينه به خبرنگار مهر در گرگان گفت: متاسفانه وضعيت سنگ مزارهاي قديمي استان چندان مناسب نيست و بخشي از سنگ مزارهاي قديمي از بين رفته است. اسدالله معطوفي افزود: به عنوان نمونه گورستان قديمي زيارت گرگان كه قدمت بالايي دارد، در گذشته داراي سنگ افراشتهها و سنگ مزارهاي قديمي بوده است كه اكنون كمتر ميتوان آن را ديد. تعداد سنگ مزارهاي موجود در گورستان زيارت به يك سوم كاهش يافت وي اظهار كرد: در چند سال قبل حدود 42 سنگ مزار قديمي در اين گورستان وجود داشت و بازديد اخير از اين قبرستان نشان ميدهد كه تعداد اين سنگ مزارها به يك سوم كاهش يافته است. وي خاطرنشان كرد: برخي سنگ مزارهاي قديمي زيارت بيش از 650 سال قدمت دارد و نشان از قدمت غني اين گورستان تاريخي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. معطوفي بيان كرد: متاسفانه چيزي به نام صيانت از سنگ افراشتهها و سنگ مزارهاي قديمي وجود ندارد و اين امر آسيب پذيري اين يادمانهاي تاريخي را بيشتر كرده است. اين محقق و مولف گلستاني بيان كرد: گورستانها و سنگ مزارها حامل بخشي از فرهنگ ما در گذشتههاي دور و نزديك هستند و نياز است از اين ميراث معنوي بيشتر حمايت و حفاظت شود. وي عنوان كرد: بررسي سنگ مزارهاي قديمي گورستانهاي استان از جمله زيارت و گورستان قديمي سفيد چاه كه ميان مازندران و گلستان مشترك است، نشان ميدهد كه برخي از اين سنگهاي قديمي از بين رفته اند يا شكسته شدند. وي افزود: اعتبار برخي مناطق به دليل وجود گورستانهاي قديمي است كه اين نمونه را به وضوح ميتوان در گورستان تاريخي سفيد چاه درك كرد. وي با بيان اينكه سنگ افراشتههاي قديمي گورستانهاي تاريخي از نظر شكل، فرم، جهت قابل بررسي هستند، بيان كرد: برخي سنگ مزارهاي موجود ايستاده، عمودي، گهوارهاي و صندوقي است. اسدالله معطوفي خاطرنشان كرد: همچنين حجاريها و حكاكيهاي موجود در سنگ افراشتهها نشان از رمز و راز بكار رفته در آن است و حلقههايي از دورههاي تاريخي را بيان ميكند. وي گفت: نقوش بكار رفته در برخي سنگ مزارها، نماد و روايتگر حيات در منطقه است و نقوش اسليمي، زيگزاكي، دايرههاي متدوال، ستاره، قيچي و نقشهاي آئيني است كه در حوزههاي جامعه شناسي ايلي و قبيله اي بايد مورد بررسي و كنكاش قرار گيرند. اين محقق و باستان شناس گلستاني افزود: روي برخي سنگ مزارهاي قديمي موجود در استان اشكالي مانند چنگك، لنگرهاي كشتي، نقوش ماهي، شكار و.. ديده ميشود كه نمايانگر حرفه و شغل مردمان منطقه و صاحب سنگ مزار است. وي به مشكلات فراروي صيانت از سنگ مزارهاي قديمي اشاره و اضافه كرد: به دليل آنكه گورستانهاي قديمي و سنگ مزارها كمتر در فهرست آثار ملي ثبت ميشوند از اينرو كمتر در ليست صيانت و حفاظت قرار ميگيرند. به گزارش خبرنگار مهر، در گوشه و كنار گلستان گورستانهاي قديمي زيادي وجود دارد كه گورستان قديمي خالد نبي نيز از جلمه آن است كه در سال 80 در فهرست آثار ملي كشور به ثبت ملي رسيده و تاكنون سلسله كاوشهاي باستان شناسي در آن انجام نشده است. مزارهاي گورستان خالد نبي كه طول آنها حداقل بين نيم تا حداكثر پنج متر است با قطري بيش از ?? سانتيمتر و وزني بالغ بر دو تن به صورت ايستاده از سنگ يكپارچه حجاري و تراشيده شده است. اين سنگ مزارها كه تعداد آنها به حدود 600 عدد ميرسد در منطقههاي كوهستاني در شمال شرق استان گلستان قراردارد و منظرهاي رازآلود را به تصوير كشيدهاند. اين گورستان كه بي شك يكي از قديمي ترين گورستانهاي كشور با سنگ مزارهاي بسيار منحصر به فرد و بي نظير به شمار ميآيد از نظر باستان شناسان به تنهايي ميدان كار پژوهشي بزرگي براي پژوهشگران تاريخ، باستان شناسي، مردم شناسي، مرمت آثار، زمين شناسي، جغرافي، زيست، جانورشناسي و گياه شناسي است كه متأسفانه به مرور زمان در حال خرابي و ويراني است. قبرستان قديمي امامزاده قاسم، گورستان اوقچي، قبرستان تلوستان، امامزاده عبدالله، قبرستان چشمه نيلا نيز در شهرستان مينودشت گلستان واقع شده اند كه سنگ مزارهاي قديمي اين گورستانهاي باستاني نيز وضعيت مناسبي ندارند. در بسياري از نقاط گلستان قبرستانهايي ديده ميشوند كه مزارهايشان داراي سنگافراشتههايي است كه در عين شباهتهاي نسبي، تفاوتهايي هم با هم دارند و اين يادمانهاي تاريخي در گذر زمان به فراموشي سپرده شده اند و لازم است براي حفظ اين آثار از هيچ تلاشي فروگذار نكرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 161]