واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: نگاهي به پديده زباله دزدي; طلاهايي كه به جيب مافياي زباله مي رود
به خاطر نمي آورد كه جز با ديدن يك بطري كوچك پلاستيكي آن هم درون يك مخزن زباله از چيز ديگري تا اين اندازه خوشحال شده باشد. تمام روزش را داخل مخازن زباله سرك مي كشد; گوني پلاستيكي بزرگي كه به كولش مي گيرد با قد و قواره اش برابري مي كند; تمام بسته هاي زباله را يكي يكي با دقت وارسي مي كند و ضايعات و پلاستيك هاي خشك و به درد بخور را جدا مي كند و حتي كيسه هاي زباله اي كه توسط يك شهروند بسته بندي شده را هم تخليه و آن را روانه گوني خود مي كند.حميد كه تنها 16 سال دارد گوني زرد رنگ بزرگي به دوش گرفته، مي گويد: چون قدم هم اندازه مخازن زباله است نمي توانم به بعضي پلاستيك ها و بطري هاي انتهاي مخزن برسم اما بيشتر از همه وقتي گربه اي داخل مخازن مي بينم كه گوشه اي كز كرده و به من خيره مي شود وحشت مي كنم حتي اين گربه ها به من حمله ور شده اند.حميد تمام حواسش را به گوني زباله اش مي دهد:" تمام زباله هايي كه جمع مي كنم كيلويي 100 تومان مي فروشم اما اگر مثل اصغر سياه 27 سال داشتم زورم مي رسيد كه حتي كيلويي 200 تومان هم فروش كنم.""چوب دستي بزرگش را داخل جوي آب مي اندازد و با يك حركت سه بطري نوشابه از داخل آب بيرون مي آورد، خودش را فريدون معرفي مي كند و مي گويد: پلاستيك، آلومينيوم، بطري و شيشه جمع مي كنم، كارتن كيلو 50 تومان و بطري ها كيلويي 150 تومان، روزانه 12 تا 17 هزار درآمد دارم; شب ها هم خواب مخازن زباله را مي بينم، اگر يك روز شانس يارم باشه خرت و پرت هاي خوبي از زباله ها پيدا مي كنم اما اگر بدشانسي بياورم از مخازن زباله چيزي گيرم نمي آيد.""عنايت تمام مخازن زباله خيابان انقلاب و كوچه پس كوچه هايش را وارسي مي كند. او مي گويد: اگر كارگرهاي شهرداري ما را ببينند بارمان را مي گيرند. اما اگر طي روز پلاستيك هاي با ارزش گيرمان بيايد يا مي بريم شوش و يا شهر ري گاهي هم در خيابان اتابك آنها را مي فروشيم.عنايت ادامه مي دهد: بيشتر روزها هشت تا ده كيلو پلاستيك جمع مي كنم و به يك آشغال جمع كن ديگه مي فروشم"
معضلات زباله دزدي در پس پاسكاري مسئولان
حميد، عنايت و فريدون فقط سه نفر از ميان هزاران زباله دزد در تهران هستند، اما باز هم انگار كه مسئولان هيچ يك از آنها را نمي بينند و به نظر مي رسد حتي اگر اين دلالان زباله ديده شوند راهي براي كنترل آنها وجود ندارد.محمد عيديان قائم مقام معاونت خدمات شهري شهرداري تهران، در اين ارتباط مي گويد: زباله دزدها و افرادي كه تا كمر درون مخازن زباله مي روند نه تنها محيط را آلوده مي كنند، به مخازن آسيب مي زنند و آلودگي بصري ايجاد مي كنند، حتي خودشان درمعرض انواع آلودگي و مريضي هستند." شهرداري نمي تواند براي هر كدام از زباله دزدها يك مامور بگذارد چرا كه نه امكاناتش را دارد و نه مي تواند با آنها برخورد كند; وزارت بهداشت، نيروي انتظامي و قوه قضائيه بايد به كمك شهرداري بيايند و اين معضل را برطرف كنند."به گفته اين مقام مسئول، در دنيا با چنين مساله اي كه مشكل شديد بهداشتي دارد هرگز شوخي نمي كنند و فرد خاطي "زباله دزد" را از شهر اخراج مي كنند در حالي كه در حال حاضر در كشور ما احساسات بيكاري بر امر ضرورت هاي بهداشت غلبه مي كند و اغلب مردم با ديدن زباله دزدها اسكناسي هم كف دستشان مي گذارند.قائم مقام معاونت خدمات شهري شهرداري تهران معتقد است كه شهروندان بايد به جاي كمك مالي و دلسوزي به حال آنها، با پليس تماس بگيرند و يا به اين افراد تذكر بدهند.
صرفه اقتصادي بازيافتي ها حول قيمت هاي جهاني
آذرماه سال گذشته خبري مبني بر دادن شغل جديد به زباله دزدهاي جهاني منتشر شد و به افرادي كه از راه جمع آوري زباله "بخوانيد زباله دزدي" امرار معاش مي كنند وعده داده شد كه به عنوان نيروهاي خدمات شهري در بخش پيمانكاري مشغول به كار شوند.هر سال با نزديك شدن به ماه هاي پايان سال و شروع خانه تكاني ها تعداد گوني ها به دست هايي كه حوالي مخازن زباله پرسه مي زنند بيشتر مي شود اما در حال حاضر فعاليت زباله دزدها به اين ايام منتهي نشده و حتي تعداد آنها هم زيادتر شده كه اين روند نشان از كسب درآمد خوب اين افراد توسط زباله دزدي دارد.اگرچه شهرداري قول هاي مساعدي براي استفاده از نيروهاي كار آنها در شهرداري و در بخش خدمات شهري داده بود اما عيديان قائم مقام خدمات شهري شهرداري تهران در گفت وگو با ايلناچنين اقدام و قولي را از جانب شهرداري رد كرده و مي گويد: اشتغال زباله دزدها به شهرداري ارتباطي ندارد بلكه متولي اين كار با وزارت كار است. او به 207 مركز بازيافت در سطح مناطق 22 گانه و عملكرد سه ماهه آنها اشاره مي كند و ادامه مي دهد: بازيافت زباله نرخ واحدي ندارد، نرخ جهاني كاغذ، پلاستيك، آهن و... به قيمت بازار جهاني نوسان دارد و زماني كه نرخ جهاني خوب باشد، بازيافت هم برايشان منفعت اقتصادي دارد و زماني كه اين قيمت جهاني كاهش مي يابد صرفه اقتصادي چنداني ندارد و تعداد كارگرها و ماشين هايشان هم كمتر مي شود.
زباله دزدهايي كه به نفع شهرداري كار مي كنند
گوني به دست هاي خم شده در مخازن زباله كه تعدادشان در سطح شهر بي شمار است، گوياي عملكرد ضعيف پيمانكاران اين بخش است چرا كه به طور حتم هنوز زباله هاي باارزشي در مخازن زباله باقي مي ماند كه براي مثال يك زباله دزد تمام مخازن ابتدا تا انتهاي خيابان انقلاب و يا خيابان شريعتي را روزي دو بار بررسي مي كند.عيديان تاكيد مي كند: "هر زباله دزدي كه به جمع آوري زباله مي پردازد يك كار اقتصادي غيرمجاز انجام مي دهد كه البته شهرداري اين اقدام را نفي نمي كند اما متولي جمعآوري و برخورد با اين دسته از مشاغل شهرداري نيست. چرا كه شهرداري با ايجاد پيمانكاران بازيافت، مخازن را از زباله هاي قابل بازيافت خالي مي كند."سيد رضا باقري مسئول اداره ساماندهي منطقه 15 شهرداري تهران در اين مورد مي گويد: "وقتي شهروندان كار تفكيك زباله از مبدا را در منازل شان انجام ندهند، زباله دزد ها را به منفعت رسانده و روزي آنها را تامين مي كنند."اين مسئول شهرداري تاكيد مي كند: "در بحث تفكيك و بازيافت زباله از استانداردهاي بين المللي عقب هستيم و هنوز به فرهنگ لازم ر اين زمينه نرسيدهايم" او با اشاره به شغل زباله دزدي تصريح مي كند: " در شركت ساماندهي صنايع و مشاغل شهرداري بخشي به نام ساماندهي مشاغل سيار وجود دارد كه هنوز در اين زمينه اقدامي صورت نگرفته است."باقري مي گويد: "شهرداري نه تنها بايد بيش از پيش به فرهنگ سازي در مورد بازيافت و تفكيك زباله توسط شهروندان بپردازد، بلكه به ساماندهي چنين مشاغلي اهتمام ورزد و با دادن لباس مشخص به آنها، زباله دزدها را هم صاحب يك شغل آبرومند كند و از نظر نگه داري، رسيدگي هاي بهداشتي هم تمهيداتي براي آنها در نظر بگيرد."به گفته اين مسئول در شهرداري زباله دزدها به نفع شهرداري كار مي كنند اما از نظر نحوه انجام كار بدمنظره و آلوده هستند. او از زباله دزدها به عنوان افرادي پا در هوا كه درمخازن زباله سرك مي كشند ياد كرد و تاكيد مي كند: "حتي شغل زباله دزدي هم به كار كارشناسي نياز دارد و لازم است تا گرايش اين افراد به نوع زباله ها سنجيده شود."زباله دزدهاي سطح شهر اگرچه خودشان منفعتي از فروش زباله هاي روزه شان نمي برند اما از كار خود راضي هستند و با درآمد ماهيانه خود كه شايد به 200 هزار تومان برسد قانع هستند. اما در اين ميان واسطه هاي مياني و اصلي وجود دارند كه شايد ماهانه بيش از 15 ميليون تومان از محل همين زباله هاي موجود در مخازن زباله به دست مي آورند و فعاليت آنها نه از جانب شهرداري كنترل مي شود و نه از سوي نيروي انتظامي، به گونه اي كه هيچ يك از زباله دزدهاي گوني يا گاري به دست تهران واهمه اي از خم كردن مخازن زباله، شكستن پايه ها، چرخ ها و غيره نداشته و حتي اگر دل عابران پياده را هم به رحم آورند، سكه يا اسكناسي را نصيب خود مي كنند.
شنبه 5 بهمن 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 104]