پاورقي آشتي اسلام، دموكراسي و غرب

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: پاورقي آشتي اسلام، دموكراسي و غرب

با الهام از اعلام طرح مارشال توسط جورج مارشال در جشن پايان تحصيل‌هاروارد در سال 1947، من از افتخار بزرگ سخنراني در جشن پايان تحصيل فارغ التحصيلان سال 1989 استفاده كردم و ابتكار سياست خارجي جسورانه‌اي را مطرح كردم كه معتقدم براي ثبات و صلح بين‌الملل حياتي است. پيشنهاد تشكيل انجمن ملل دموكراتيك را براي حمايت و تقويت دموكراسي‌هاي نوپا در جهان مطرح كردم. پس از بركناري من از نخست وزيري، رئيس‌جمهور كورازون اكينو (‏Corazon Aquino‏) رياست سازماني را بر اساس اين مفهوم به نام اجتماع ملل دموكراتيك به عهده گرفت، اما اين سازمان هرگز پا نگرفت. ما يا بايد اجتماع ملل دموكراتيك را تقويت كنيم يا اين كه سازمان جديدي را افتتاح كنيم كه از قدرت و نفوذ لازم براي محافظت از دموكراسي‌هاي آسيب پذير و بي‌ثبات برخوردار باشد. من تصور مي‌كنم انرژي و جان دوباره بخشيدن به اين مفهوم، به اين برنامه، به اين هدف در فضاي سياسي، امروز مهم‌تر از هر زمان ديگري است. با برگزاري تنها يك انتخابات، دموكراسي برقرار نخواهد شد. انتخابات ممكن است «به روي كارآمدن رهبران فاشيست (تندرو)» كه اپوزيسيون را مورد آزار و اذيت قرار مي‌دهند، مطبوعات را مي‌ترسانند و نظام قضايي را سركوب مي‌كنند منجر شود. من در پاكستان شاهد اين مسأله بوده ام. ديكتاتوري‌هاي نظامي و غيرنظامي هر دو بد هستند. ‏

دموكراسي به حمايت نياز دارد. بهترين پشتيباني از دموكراسي مي‌تواند از جانب ديگر دموكراسي‌ها باشد. گزارش سالانة وزارت امور خارجة آمريكا در‏ خصوص حقوق بشر به گزارش اين شرايط در كشورهاي سراسر دنيا مي‌پردازد. به عنوان زنداني سياسي يك ديكتاتور نظامي در دهة 80 در پاكستان، از شنيدن اين كه كنگرة آمريكا در كمك به پاكستان براي «احياي كلية آزادي‌هاي مدني و دولت منتخب در پاكستان» دست داشته است، خوشحال شدم. دوستان دموكراسي در ديگر كشورها مانند انگليس، كانادا و آلمان هيئت‌هايي را براي بررسي تجاوزات به حقوق بشر در پاكستان، اعزام كردند. ناظران انتخاباتي از سازمان‌هاي ناظر بر دموكراسي از آمريكا، پارلمان انگليس و انجمن آسياي جنوبي براي همكاري‌هاي منطقه‌اي از دموكراسي‌هاي نوپا بازديد مي‌كنند. همين شبكه‌هاي غيررسمي از سازمانهاي غيردولتي دموكراتيك، تفاوت بسياري در ديگر كشورها كه در تلاش براي احياء يا برقراري دموكراسي هستند، ايجاد مي‌كنند. اين شبكه‌هاي غيررسمي را مي‌توان نهادينه و تقويت نمود. كشورهاي دموكراتيك بايد در خصوص نيرومندترين عقيدة امروز دنيا به اتفاق نظر برسند: حق مردم در انتخاب آزادانة دولت خود و منتخب بودن دولت تا بر اساس اجراي قانون حكمراني كنند.

اين پيوند غيررسمي را مي‌توان به سازماني رسمي متشكل از دموكراسي‌ها براي كمك به ديگر دموكراسي‌ها به حفظ دموكراسي تبديل كرد. اين انجمن ملل دموكراتيك مي‌تواند حمايت دولتي را براي تلاش‌هاي جامعة مدني بين‌المللي به منظور حمايت و دفاع از انتخابات دموكراتيك و نظارت بر حاكميت دموكراتيك جلب كند. يك روشي كه وجود انجمن مي‌تواند در آن حياتي باشد، دنبال كردن بي طرفي در انتخابات است. اين انجمن مي‌تواند به مشابه بين‌المللي «سازمان ملي وقف براي دموكراسي» با استفاده از مهارت‌ها، منابع حقوق بشر و حقوق سياسي گروه‌هاي آموزشي و نظارتي در سراسر دنيا براي نظارت، به رسميت بخشيدن و نادرست جلوه دادن انتخابات در سراسر دنيا تبديل شود. براي اين كه فرماني مشروع قلمداد شود، انتخابات نه تنها بايد عادلانه باشد، بلكه بايد عادلانه نيز به نظر بيايد. حضور ناظران از تقلب در انتخابات جلوگيري مي‌كند. ناظران دوربين‌هاي تلويزيوني همراه خود مي‌آورند. وقتي همة دنيا در حال تماشا است، تقلب در انتخابات دشوارتر است. بدون شك انتخابات 1986 فيليپين سرمشق خوبي است، كه نهايتاً با تأييد «كورازون آكينو» بر حكومت فرديناند ماركوس (Ferdinand Marcos) به پايان رسيد. تلاش براي تقلب در مقابل چشم همگان موجب برانگيختن شورش مردمي مي‌شود.

راههاي ديگري نيز وجود دارند كه چنين انجمن بين‌المللي ملل دموكراتيك مي‌تواند از طريق آنها حمايت لازم براي دولت‌هاي دموكراتيك را فراهم آورد. در كشورهايي بدون وجود سنت‌هاي پا برجاي دولت منتخب، دموكراسي همواره در خطر است. بيشتر اوقات يك ژنرال بيش از حد جاه‌طلب، يك تندروي مصمم يا يك رهبر غيرنظامي جاه‌طلب وجود دارد كه مي‌خواهد ديكتاتور غيرنظامي شود. چنين افرادي در سراسر دنيا تهديد به شمار مي‌روند، اما اين افراد تهديدي جديد عليه تجربه‌هاي دموكراتيك نوپا و نوظهور در جهان اسلام هستند. انجمن ملل دموكراتيك مي‌تواند با افزودن عنصر نكوهش بين‌المللي به تغيير حساب براي كودتاكنندگان احتمالي كمك كند. تصورات مهم هستند حتي براي ديكتاتورها.

قدرت اين انجمن مي‌تواند با توانايي آن در غير مشروع جلوه دادن انتخاباتي كه تقلب در آن صورت گرفته و منزوي كردن دولت‌هايي كه با تقلب سر كار آمده‌اند، به دست آيد. برداشت مردمي مي‌تواند بسيار قدرتمند باشد، اما كافي نيست: وقتي ژنرال مشرف در نوامبر 2007 اعلام برقراري حكومت نظامي كرد و كل جهان دموكراتيك اين اقدام وي را محكوم كرد، وي به نظر هيچ اهميتي نداد. وقتي عضويت پاكستان در كشورهاي مشترك المنافع به حال تعليق درآمد و هنگامي كه كنگرة آمريكا هشدار داد كه كمك نظامي خود به پاكستان را مشروط به برقراري دوبارة دموكراسي در پاكستان مي‌كند، ژنرال مشرف و مردانش تازه متوجه شدند.

دوشنبه 30 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]