افزايش آمار مصرف «كراك» زنگ خطر به صدا درآمده است

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: افزايش آمار مصرف «كراك» زنگ خطر به صدا درآمده است
ماجرا به سال ها قبل برمي گردد؛ چيزي حدود ٤٠٠ سال پيش، اواسط دوره صفويه. صحبت از موادمخدر و اعتياد است.در كشور ما حتي از زمان ايران باستان اثري از موادمخدر به چشم نمي خورد، به نحوي كه تا اواخر قرن هفدهم در تاريخ كشور معضلي به نام اعتياد ذكر و ثبت نشده است اما بالاخره در زمان صفويه بود كه استعمار انگليس از طريق بازرگانان و پزشكان، مصرف موادمخدر رابه دربار پادشاهان صفوي كشاند و بعد از آن هم اپيدمي مصرف مواد مخدر به سهولت به صورت قهوه خانه اي در كشورمان رواج يافت. بعد از آن هم در سلسله قاجار با حيله انگليسي ها بسياري از مزارع كشت گندم و ديگر محصولات مفيد زراعي به مزارع كشت خشخاش اختصاص داده شد و خريد و فروش مواد مخدر رواج يافت. به نحوي كه روز به روز درآمد شاهان و درباريان از داد و ستد ترياك افزايش يافت و اساسا خريد و فروش آن در انحصار دولت درآمد. هنوز چندي نگذشته بود كه ترياك به عنوان دارويي خانگي در هر خانه و كاشانه يافت مي شد.در حكومت «پهلوي» نيز اشاعه اعتياد و كشيدن مواد مخدر، در زندگي جوانان و مردم به اوج رسيد. پس از انقلاب اسلامي نيز علي رغم همه تلاش ها اين مواد خانمان سوز از بين نرفت. به هر حال اينك ترياك، هروئين، شيره، شيشه، كراك و انواع و اقسام مخدرهاي صنعتي اين روزها جوانان را در چنته خود گرفتار كرده است. متاسفانه همسايگي ايران با افغانستان و پاكستان كه بيش از ٨٠ درصد مواد مخدر در آن ها توليد مي شود و كشور ما نيز مسير ترانزيت اين مواد به كشورهاي اروپايي و غربي است، به اين موضوع دامن زده است.

«كراك» جلوتر از «هروئين»
به اين نگراني ها، هشدارهاي اخير مسئولان مرتبط با وضعيت اعتياد در كشور را اضافه كنيد كه اظهار داشته اند طبق آخرين بررسي ها، مصرف كراك در بين مصرف كنندگان موادمخدر از هروئين پيشي گرفته است.

به گفته دكتر «هومن نارنجي ها»، مديركل دفتر پيش گيري و امور فرهنگي ستاد مبارزه با موادمخدر، براساس آخرين تحقيقات انجام شده، ميزان مصرف كراك در بين معتادان ٢٦ درصد و ميزان مصرف هروئين ١٩ درصد است و از اين جهت، مصرف كراك نسبت به هروئين پيشي گرفته است.

وي مي گويد: اگرچه كراك و هروئين هر دو از يك جنس هستند و تفاوت چنداني با هم ندارند اما غلظت و شدت و آسيب كراك نسبت به هروئين بيشتر است. به عبارتي ميزان مرفين آن بالاتر است، سميت بيشتر و وابستگي و عوارض بالاتري دارد و درمان آن نيز دشوارتراست از اين رو برخورد و پيش گيري از مصرف آن نيازمند اقدامات ويژه اي است.

وي با بيان اين كه ميانگين سن اعتياد در كشور در مقايسه با سال ٨٣ كه حدود ٣٢ سال سن بود، تغييري نكرده است، تاكيد مي كند: در شرايط كنوني تنها اقدامي كه مي توان براي جلوگيري از ادامه وضعيت موجود اتخاذ كرد، آگاه سازي درخصوص موادمخدر جاري و رايج موجود در كشور و به ويژه هشدار نسبت به خطرناك بودن مصرف كراك مي باشد.وي اضافه مي كند: نيروي انتظامي هم در اين جهت قطعا با باندهاي توزيع موادمخدر برخورد فيزيكي و پليسي انجام مي دهد اما ما در حوزه ستاد مبارزه با مواد مخدر بايد كار فرهنگي كنيم و آگاه سازي انجام بدهيم و با شناساندن كراك و معضلات آن، شرايط را به گونه اي فراهم كنيم كه افراد سراغ آن نروند.از «نارنجي ها» مي پرسيم در دسترس بودن كراك تا چه اندازه در افزايش مصرف آن تاثيرگذار بوده است؟ وي مي گويد: مسئله در دسترس بودن، شاخص مهمي به حساب نمي آيد چرا كه به هر حال اين ماده توسط قاچاقچيان بلافاصله در دسترس قرار مي گيرد اما امنيت بالايي كه كراك از جهت مصرف راحت آن و بي بو بودن دارد و امكان مصرف آن به صورت مخفيانه، موجب تمايل به مصرف در بين جوانان شده است. وي تاكيد مي كند: به هر صورت در شرايط فعلي جز فرهنگ سازي كار ديگري نمي توان كرد. بايد كاري كرد تا تقاضا كاهش پيدا كند.به گفته وي، براساس نتايجي كه از ارزيابي وضعيت اعتياد در سال ٨٦ (RSA) به دست آمده است ٨/٣٢ درصد معتادان كشور ترياك، ٧/٢٥ درصد معتادان كراك و ٣/١٨ درصد هروئين مصرف مي كنند. اين اظهارات در حالي است كه پيش از اين، برخي مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر به طبقه بندي كشفيات موادمخدر در نيمه اول سال جاري نيز اشاره و اظهار كرده بودند كه در اين طبقه بندي، ترياك رتبه اول، كراك رتبه دوم، هروئين رتبه سوم و حشيش رتبه چهارم را دارا هستند كه با توجه به اين رتبه بندي، مي توان به پيشي گرفتن كراك نسبت به هروئين در كشفيات و مصرف موادمخدر در كشور نيز اذعان كرد.

آمار رسمي درباره معتادان
اين در حالي است كه بنا بر اعلام منابع رسمي ١٣٠ هزار معتاد رسمي و ٨٠ هزار معتاد تفنني فقط در پايتخت وجود دارد، اما در عين حال به گفته سرهنگ «كشفي» رئيس پليس مبارزه با موادمخدر تهران بزرگ، تعداد معتادان پايتخت به ١٢ هزار نفر هم نمي رسد، چون در برخي از مواقع مسئولان تصميم گير، تعداد دفعات دستگيري معتادان را با تعداد معتادان اشتباه مي گيرند.از طرفي براساس نتايج آخرين تحقيقات انجام شده درباره وضعيت اعتياد در كشور كه به تازگي به پايان رسيده است، به نظر مي رسد ميانگين سني معتادان افزايش يافته است. دكتر «هومن نارنجي ها»، مديركل دفتر فرهنگي و پيش گيري ستاد مبارزه با موادمخدر در اين باره مي گويد: آخرين بررسي ها و تحقيقات كه با همكاري مركز تحقيقات اعتياد دانشگاه بهزيستي و توان بخشي انجام شده، نشان مي دهد كه ميانگين سني معتادان ٥/٣٢ سال است كه نسبت به سال هاي گذشته با اندكي تغيير، افزايش يافته است. وي مي افزايد: اين تحقيقات نشان مي دهد كه بيشترين معتادان (٤/٤١ درصد) در گروه سني ٢٠ تا ٢٩ سال قرار دارند و سن شروع اعتياد در بازه زماني ٢١ تا ٢٢ سال و سن شروع مصرف تزريقي موادمخدر ٢٦ سال است.وي درباره الگوي مصرف موادمخدر نيز اظهار مي كند: اين تحقيق نشان مي دهد الگوي غالب مصرف موادمخدر در كشور به ترتيب ترياك، كراك و هروئين است و همچنين آمار، نشان مي دهد كه ٣٤ درصد معتادان به ترياك اعتياد دارند.

پليس مبارزه با مواد مخدر چه مي كند؟
موادمخدر از حيث تاثير به سه دسته «توان افزا»، «سستي افزا» و «توهم زا» تقسيم مي شوند و از نظر نوع ماده، به طبيعي مانند ترياك و كوكائين، نيمه مصنوعي مانند هروئين و كراكي كه در ايران عرضه مي شود يا همان هروئين فشرده و مخدر شيميايي كه همان شيشه و قرص هاي روان گردان است، تقسيم مي شوند؛ در اين ميان به مخدرهاي نيمه مصنوعي و مخدرهاي شيميايي، مخدر صنعتي نيز مي گويند، چرا كه در آزمايشگاه ها در آن ها تغييراتي ايجاد مي شود و يا به طور كلي در آزمايشگاه ها توليد مي شوند.كراك اصلي در اين دسته بندي، جزو مواد مخدر توان افزاست، اما كراك عرضه شده در ايران مخدري سستي افزاست و متاسفانه روند مصرف اين ماده در بين مصرف كنندگان رو به افزايش است.با وجود اين نگراني ها به نظر مي رسد كه وظيفه پليس مبارزه با موادمخدر، حساس تر و جدي تر از قبل باشد، به خصوص وقتي كراك كه از ديگر موادمخدر خطرناك تر است، به آرامي جاي ديگر مواد را بگيرد.

رئيس پليس مبارزه با موادمخدر پايتخت در اين باره نظرات قابل تاملي دارد. وي با بيان اين كه ٩٩ درصد افرادي كه براي اولين بار از كراك استفاده مي كنند، به آن معتاد مي شوند از «كراك» به عنوان مرگ بارترين و خطرناك ترين مخدر مصرفي حال حاضر در كشور ياد مي كند. سرهنگ جواد «كشفي» ادامه مي دهد: كراك از كمتر از دو سال پيش در ايران رايج شد و مصرف كنندگان حداقل در دفعات اول اين گونه تصور مي كنند آن چه مصرف مي كنند، از كوكائين گرفته شده است.وي تاكيد مي كند: آن چه كه به عنوان كراك در كشور فروخته مي شود، هروئين با چهار برابر خلوص بيشتر و به تبع آن چهار برابر اثر مخرب بيشتر و مقاديري افزودني زيان آور و خطرناك است، چرا كه تاكنون كراك واقعي كه از مشتقات كوكائين است و از مخدرهاي توان افزا محسوب مي شود و قيمت آن ٤٠ تا ٥٠ برابر هروئين است، وارد كشور نشده و هر چند آن هم اثرات زيان باري بر بدن دارد، اما اثرات مخرب كراكي كه در حال حاضر در كشور توزيع و مصرف مي شود (هروئين فشرده) چند صد برابر كراك اصل است.

رئيس پليس مبارزه با موادمخدر پايتخت با بيان اين كه كراك (هروئين فشرده) از كشور افغانستان وارد ايران شده و سپس داخل كشور نيز به دست افراد سودجو، برخي مواد افزودني بعضا مرگ آور به آن اضافه مي شود، مي گويد: در اين رابطه بين پليس مبارزه با موادمخدر و تشخيص هويت، همكاري هاي خوبي براي شناسايي محل هايي كه ممكن است به عنوان مكاني براي ايجاد تغيير و افزودن ناخالصي به مواد مورد استفاده قرار گيرد، در حال انجام است.

به گفته وي، نمي توان به زنده ماندن معتادان به «كراك موجود در ايران» بيش از دو سال پس از اعتياد اميد داشت، آن ها پس از اولين مصرف به سرعت به سوي مرگ قدم برمي دارند.رئيس پليس مبارزه با موادمخدر پايتخت با بيان اين كه مصرف شيشه در رديف نگراني ها قرار گرفته است، كراك را به عنوان تهديدي براي جوانان تلقي مي كند و مي افزايد: اين نوع ماده مخدر نه از نظر حجم و ميزان بلكه از نظر دستگيري مصرف كنندگانش تهديد جدي براي جامعه به شمار مي آيد كه آمار ٣٥ درصدي دستگيري مصرف كنندگان كراك در هشت ماهه امسال (١٧ هزار و ٩٠٢ نفر) خود گوياي اين حقيقت تلخ به شمار مي آيد.

«كشفي» همچنين برخورد با خرده فروشان و قاچاقچيان را از اقدامات جدي پليس مبارزه با موادمخدر عنوان مي كند و مي افزايد: از ابتداي امسال تاكنون ٤٥ هزار و ٥٧ توزيع كننده و قاچاقچي موادمخدر توسط پليس دستگير شده اند كه اين آمار در مدت مشابه سال گذشته ٣٣ هزار و ٢١٣ نفر بوده كه اين ميزان دستگيري افزايش ٣٧ درصدي را نشان مي دهد.

ضمن اين كه در هشت ماهه امسال ميزان افرادي كه در رابطه با موادمخدر كراك دستگير شده اند، ١٧ هزار و ٩٠٩ نفر بوده كه اين آمار ٣٥ درصد از افراد دستگير شده در رابطه با موادمخدر را به خود اختصاص داده است.وي همچنين با بيان اين كه در زمان تعيين مجازات، كراك در رديف هروئين قرار مي گيرد و از اين جهت مجازات ها براي مصرف و توزيع مواد، مجازات هاي بازدارنده نيست، تاكيد مي كند: هروئين فشرده يا همان كراك در كشور ما، با وجود اثر چندين برابري تخريبي بر ذهن و جسم، براي مجازات در رديف هروئين قرار مي گيرد.

علل افزايش مصرف
اما علت افزايش مصرف كراك نسبت به هروئين حداقل طي دو سال اخير چيست؟

دكتر «عزيزي» معاون سابق پيش گيري بهزيستي استان تهران و درمان گر اعتياد در اين باره توضيح مي دهد: كراك همان هروئين فشرده است منتها درصد خلوص آن از هروئين بيشتر است و طبيعي است كه تخريب و عوارض آن نسبت به هروئين هم براي مصرف كنندگان بسيار بيشتر باشد.اما از آن جا كه كراك خاصيت اعتيادآوري و نشئه كنندگي بيشتري دارد و راحت تر حس اعتياد را در معتاد ايجاد مي كند، نسبت به ديگر موادمخدر بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد و اين امر در حالي است كه حتي تخريب چهره در افراد نيز توسط اين ماده بيشتر از ديگر موادمخدر است.

«عزيزي» با بيان اين كه در حال حاضر كراك به وفور در دسترس است، اضافه مي كند: يكي از خصوصياتي كه منجر به مصرف بيشتر كراك نسبت به هروئين شده است، مصرف ساده تر و بي بو بودن آن است به نحوي كه اگر توسط افراد در منزل نيز مصرف شود، ديگران به دليل همين بي بو بودن كمتر متوجه آن مي شوند و از اين جهت مصرف آن راحت تر از ديگر مواد است. به عبارتي حتي در خانه هم به راحتي مي توان آن را استفاده كرد، كاري كه بسياري از جوانان آن را انجام مي دهند و پدر و مادر هم از آن اطلاعي ندارند و يا مردي در خانه از آن استفاده مي كند و همسرش از آن بي اطلاع است.وي با اشاره به اين كه متاسفانه انواع موادمخدر در حال حاضر به وفور و به راحتي در دسترس افراد است و از طرفي نيز تقاضا براي آن ها بالاست، مي افزايد: بهترين برنامه براي به كنترل درآوردن مصرف موادمخدر و به ويژه كراك كه در حال گسترش است، افزايش مراكز درمان اعتياد است كما اين كه در حال حاضر بين ٢٠٠ تا ٣٠٠ هزار مصرف كننده در اين مراكز تحت درمان هستند، از اين رو توسعه اين مراكز بهترين اقدامي است كه مي توان در شرايط فعلي انجام داد ضمن اين كه برخورد نيروي انتظامي هم با فروشندگان مواد و جمع آوري آن ها هم مي تواند كمك كننده باشد.«عزيزي» دوران سربازي را يكي از موقعيت هايي عنوان مي كند كه باعث گرايش جوانان به سوي موادمخدر مي شود و مي گويد: به نظر مي رسد بخشي كه از آن غفلت شده است، جوان هايي هستند كه به سربازي مي روند. چرا كه برخي سربازان طي اين مدت، اعتيادشان ثابت و يا شروع مي شود. يعني اگر گاه گاهي مواد مصرف مي كردند، طي دوران سربازي اين روند براي آن ها تثبيت مي شود و يا اين كه قبل از آن مصرفي نداشته اند در دوران سربازي اين اعتياد شروع مي شود. به هر حال جوان به صورت رسمي مي تواند در اين مدت معتاد شود. از اين رو به نظر مي رسد براي اين دوران برنامه ريزي دقيقي صورت نگرفته است.

به گفته وي مصرف كراك در پادگان ها به دليل بي بو بودن اين ماده و پيچيده نبودن مصرف آن به راحتي اتفاق مي افتد.وي البته تاكيد مي كند: اما به هر صورت، تخريب كراك بسيار بالاست و با هيچ كدام از مواد ديگر مانند هروئين، ترياك و شيره قابل مقايسه نيست ضمن اين كه تمايل به ترك در افرادي كه كراك مصرف مي كنند، كمتر است و درمان هم در مورد آن ها سخت و پيچيده تر است، در حالي كه اگر اين افراد بتوانند در درمان باقي بمانند، بعد از يكي دو هفته از نظر جسمي كاملا رو به بهبودي مي روند.«عزيزي» تصريح مي كند: در عين حال اين نكته را نبايد فراموش كرد كه چون كراك نسبت به ديگر مواد سنگين تر است و قدرت تخريب بالا دارد، مرگ و مير هم در اين افراد بالاتر است.

چنين به نظر مي رسد كه باز هم زنگ خطر براي مسئولان و خانواده ها اين بار به وسيله ماده اي بي بو با مصرف راحت و بي دردسر به صدا درآمده است. خطر مصرف «كراك» را در بين جوانانمان، بيشتر جدي بگيريم.
چهارشنبه 27 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 154]