واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: دانشگاه مدرن و تربيت سرمايه انساني متخصص و نخبه با رويكرد ارزيابي دانشگاه آزاد اسلا مي
گروه اجتماعي- حسين ديدار: توسعه و ارتقا» سطح علمي يكي از مهمترين فاكتورهاي اعتلاي قدرت ملي در مناسبات جهاني و روابط بين الملل محسوب مي گردد. دانشگاه ها به عنوان مهمترين مجموعه علمي و تحقيقاتي در هر كشوري بار اصلي آموزش (انتقال دانش) و پژوهش (توليد دانش) را بر دوش مي كشند. كشورهاي پيشرفته و به اصطلاح توسعه يافته از اين منظر سرآمد توسعه علمي و توليد علم قلمداد مي گردند. ايالات متحده آمريكا به عنوان مهمترين كشور در اين حوزه به تنهايي 33 درصد از توليد علم را در دنيا به خود اختصاص داده است در حالي كه مجموع كشورهاي اسلامي كمتر از يك درصد توليد علم جهاني را دارا مي باشند. اين تفاوت فاحش ما را به اين نكته رهنمون مي سازد كه يگانه راه عرضه اندام در دنياي امروز، قدرت برآمده از توليدات علمي است كه مي تواند در تمام سطوح سياسي، فرهنگي، اقتصادي، نظامي و استراتژيك به كارآيد. امروزه عملا توانايي ها و قابليت هاي كشورها به شكل تنگاتنگي با پژوهش و تحقيقات علمي ارتباط پيدا كرده است. آموزش و پژوهش به عنوان دو بازوي اصلي توسعه علمي هر كشور سهم قابل توجهي از برونداد توليد ناخالص داخلي را در بودجه سالانه كشورهاي توسعه يافته به خود اختصاص مي دهد. اگر به توليد علم به عنوان بكارگيري روش علمي براي پاسخ به سوالات موجود در طبيعت و اجتماع نگريسته شود، مي توان ادعا نمود كه اين مهم پيوندي ناگسستني با امر پژوهش در كشور خواهد داشت. قبل از پرداختن به امر پژوهش نيز بايد توليدات علمي كشورهاي ديگر از طريق آموزش در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي به سرعت و به صورت فرآيندي سيستميك در اختيار پژوهشگران قرار گيرد. بدون شك تحقيقات علمي در ممالك غربي يكي از عوامل مهم توسعه بشمار مي آيد و اين امر زماني تحقق مي يابد كه براساس نياز سنجي جامعه و در راستاي رفع مشكلات جامعه تحققيات علمي صورت گيرد. تحققيات علمي بايد بگونه اي انجام شود كه عملا مورد استفاده قرار گرفته و در حوزه هاي اجرايي، توليدي و غيره كاركردي در خور داشته باشد. تحقيقات علمي عمدتا با توجه به رشته تخصصي هر فرد و مطالبي كه در ذهن در توليد علم و توسعه پژوهش و كاربرد يافته هاي علمي پژوهشي، چالشها و عوامل بازدارنده ساختاري به ميزان زيادي وجود دارند. فقدان نظام اطلاع رساني، ترديد در كيفيت روش هاي تحقيق از منظر علمي بودن آنها، وجود استبداد و تمركزگرايي مديريتي و مديريت شتابزده، محدوديت هاي مالي و بودجه اي، فقدان راهبرد و استراتژي مناسب براي فعاليت هاي پژوهشي و تحقيقاتي، ترديد در صلاحيت علمي و فكري محققان، ديوان سالاري و ساختار خشك اداري و بوروكراتيك، عدم نياز سنجي به منظور تعيين نوع، ميزان و نحوه تحقيقات كابردي و اقتصادي، فقدان فرهنگ پژوهشي، مديريت نامناسب در امر پژوهش ، كمبود نظام ارزشيابي علمي، عدم همخواني نتايج برخي از پژوهش ها با زمينه فرهنگي و اجتماعي جامعه و عدم شهامت در اطلاع رساني و كاربرد برونداد هاي فكري و علمي و نهادينه نشدن فرهنگ مراجعه به تحقيق در سازمان ها از جمله عمده ترين چالش هاي توليد علم، توسعه پايدار و كاربرد يافته هاي علمي پژوهشي در اصلاح امور هستند. وجود پتانسيل و ظرفيت هاي مناسب از نظر منابع انساني در ايران مي تواند نقش مهمي را به عهده داشته باشد. در ضمن نياز سنجي و تعيين اولويت هاي پژوهشي، ايجاد ارتباط نزديك و مستمر بين محققان و مجريان به منظور استفاده از آخرين دستاورد ها، ارزشيابي از ميزان اثر بخشي و سود مندي نتايج تحقيقات و نظارت بر آنها به وسيله اجتماعات علمي و نه بوسيله يك مديريت بوروكراتيك دولتي، تقويت و رشد شايستگي هاي علمي پژوهشگران در جهت بهينه سازي كيفيت سرمايه هاي انساني، ايجاد نظام اطلاع رساني مناسب در بين نخبگان و تاسيس بانك اطلاعاتي، رشد فرهنگ پژوهشي، ايجاد دوره هاي آموزشي به منظور اطلاع از آخرين داده هاي علمي جهان، ترغيب و تشويق پژوهشگران با تامين مالي و اعطاي امتيازات گوناگون، افزايش كيفيت روش شناسي تحقيق با تكيه بر آخرين متدها، از بين بردن شكاف و فاصله بين محققان و تصميم گيران و باز نمودن حلقه مديريتي و ايجاد امكان براي چرخش نخبگان ، مديريت مناسب پژوهشي، تقويت بينش پژوهشي و نگاه علمي در مديران، ايجاد امكان دسترسي به نتايج تحقيقات، تقويت روحيه واقع بيني، برگزاري جلسات هم انديشي، استفاده از رسانه هاي ارتباط جمعي و فعال كردن مراكز پژوهشي از عوامل موثر و كليدي در توليد علم، توسعه پايدار و اسثفاده از يافته هاي علمي پژوهشي است.
دانشگاه به مثابه يك نهاد مدرن شايد مهمترين منبع تربيت سرمايه انساني نخبه، متخصص و پژوهشگر در هر جامعه باشد. اهميت و ضرورت دانشگاه و موسسات آموزش عالي بدان جهت است كه اساسا باعث تحول در ساحت انديشه و جهانبيني انساني و به تبع آن تحول در كليه اركان جامعه گشته و بازتاب اين تحول در حوزههاي اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي با شدت هرچه بيشتر نمايان ميگردد. همين مسئله باعث ميشود كه دانشگاه ها به عنوان موتور توسعه قلمداد شده و به نهادي براي توسعه منابع انساني تبديل گردند. دانشگاه با تاثير مستقيم بر كيفيت و كميت تحقيقات و پژوهشهاي بنيادين و كاربردي در سطح جهان و از سويي به علت دارا بودن پتانسيل تحقيقاتي و انساني قابل ملاحظه و به لحاظ فعاليت در هر دو بخش آموزش و پژوهش مي تواند جهتدهي كلان توسعه كشور را عهدهدار شود. بسياري از كشورها و بازيگران اصلي و تاثيرگذار نظام بين الملل با سرلوحه قراردادن توليد علم به عنوان نماد قدرت عملياتي و با درك حقايق و مقتضيات دنياي كنوني در مسير پيشرفت و توسعه متوازن گام نهادند و پس از تحمل زحمات و دشواريهاي علمي، نتايج و بركات مثبت و شايان توجه اين حركت را به چشم خود مشاهده نمودند.
دانشگاه آزاد عليرغم قرار گرفتن در بستر پرفراز و نشيب توسعه علمي كشور، سمتگيري مناسبي را در راستاي سياستگذاري هاي پژوهشي كلان اتخاذ نموده است. با طرح بحث توليد علم در حوزه پژوهشي وزارت علوم، تحقيقات و فنآوري در راستاي دسترسي به اهداف سند چشمانداز بيست ساله، دانشگاه آزاد نيز در سال هاي اخير در چارچوب سياست هاي علمي كشور به اهتمام جدي در زمينه تصويب قوانين و مصوبات به منظور تسهيل در روند بروندادهاي پژوهشي پرداخته و به عنوان بزرگترين مجتمع آموزشي جهان، تحولي چشمگير را در زمينه توليد مقالاتISI ، علميپژوهشي، علميترويجي و شركت در كنفرانس هاي بينالمللي تجربه كردهاست. اين دانشگاه با سرمايه گذاري كلان در امور پژوهشي، آموزشي، رفاهي و عمراني و با تجهيز بهروز آزمايشگاه ها و مراكز تحقيقاتي تحت پوشش و با تلاشي مجدانه در جهت انتقال و كاربست تكنولوژيهاي مدرن در زمينه بيوتكنولوژي، علوم نانو و نانوبيوتكنولوژي، ژنتيك، علوم فني و مهندسي، فيزيك هسته اي، علوم پزشكي و غيره سهمي در خور توجه در انتقال و توليد دانش برعهده داشته است. با توجه به تمامي اين موفقيت ها، هنوز راه درازي تا رسيدن به جميع اهداف تعيين شده در پيش است و اين دانشگاه ميتواند با ايجاد زمينه تعامل بيشتر با بخش آموزش عالي دولتي و تبادل استاد و دانشجو و همچنين با حركت در مسير تشكيل اجتماعات علمي و پژوهشي و برگزاري همايش ها و جلسات گوناگون به منظور ايجاد تفاهم در اصول مشترك در بين نخبگان علمي كشور، جايگاه خود را به عنوان يكي از اركان توسعه كشور بيش ار پيش نمايان سازد.
شنبه 23 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مردم سالاری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]