اقتصاد - بيكاري مشكلي روزافزون در دنياي امروز

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: اقتصاد - بيكاري مشكلي روزافزون در دنياي امروز

اقتصاد - بيكاري مشكلي روزافزون در دنياي امروز

مونا مشهدي‌رجبي:بيكاري يكي از مشكلاتي است كه امروزه در بسياري از كشورهاي جهان ديده مي‌شود. اين مشكل در اثر كاهش نرخ رشد اقتصادي و به دنبال آن كاهش تقاضا براي كالاهاي توليدي، صنعتي و خدماتي در كشورهاي صنعتي ايجاد شد و زندگي ميليون‌ها نفر را تحت تاثير قرار داده است. كارشناسان اقتصادي دليل رشد بيكاري در سال 2008 ميلادي را اين طور توصيف مي‌كنند: «افزايش قيمت نفت و فرآورده‌هاي نفتي در كنار مواد غذايي در نيمه اول سال 2008 ميلادي موجب شد اغلب كشورهاي صنعتي جهان وارد ركود شده و سير فزاينده بيكاري نيز در اين كشورها آغاز شد. در سال جاري بيكاري در آمريكا و كشورهاي صنعتي اروپا بالاترين سطح طي يك دهه اخير است و همين مسئله بسياري از تحليلگران بازار كار و دست‌اندركاران اقتصادي را بر آن داشت تا براي مقابله با اين مشكل عكس‌العمل نشان دهند. وضع قوانين ممانعت‌كننده از طرح تعديل نيرو در كشور فرانسه، ارائه دستمزدهاي بيكاري براي مدت طولاني‌تر و برخورداري بيكاران از مزاياي درماني و بهداشتي در سطحي بيشتر و بالاتر از گذشته در آمريكا از كارهايي است كه براي مقابله با تاثيرات مخرب بيكاري در جهان استفاده مي‌شود. مطالعات انجام‌شده در سازمان‌هاي جهاني نشان مي‌دهد در سال 2008 ميلادي متوسط نرخ بيكاري در جهان 30 درصد است. البته در مطالعه نرخ بيكاري بايد به يك نكته ديگر هم توجه كرد و آن نرخ رشد بيكاري در كشورهاست. به تعبير ديگر نرخ بيكاري نشان‌دهنده درصد افراد بيكار در جامعه نسبت به كل جمعيت آماده به كار در آن كشورها است و آمار ارائه شده توسط بانك جهاني و آمار موجود در اين گزارش نيز نشان‌دهنده همين نرخ است. اما نرخ رشد بيكاري نشان‌دهنده تغيير شمار بيكاران نسبت به كل جمعيت است و اين مشكلي است كه در سال 2008 ميلادي در كشورهاي صنعتي ديده شده است. به عنوان مثال نرخ بيكاري در كشور آمريكا درسال 2008 ميلادي برابر با 6/4 درصد اعلام شد در حالي كه نرخ رشد بيكاري در اين سرزمين در سال جاري بيشتر از 7 درصد بوده است و اين نكته براي دست‌اندركاران اقتصادي اين كشور نگران‌كننده است. همين وضعيت در كشورهاي صنعتي اتحاديه اروپا نيز وجود دارد. در سال 2008 ميلادي نرخ بيكاري در اتحاديه اروپا برابر با 5/8 درصد بود اما نرخ رشد بيكاري در كشورهاي اين منطقه بيشتر از 12 درصد اعلام شده است.

طبق گزارش اخير بانك جهاني در ميان 125 كشور جهان كه آمارهاي قطعي در مورد نرخ بيكاري خود را اعلام كرده‌اند كشور قطر كمترين نرخ بيكاري را داشته است. در سال 2008 ميلادي نرخ بيكاري در كشور قطر برابر با 7/0 درصد بود كه ركوردي بي‌نظير در دنيا محسوب مي‌شود. گفته مي‌شود يكي از دلايل مهم براي پايين بودن نرخ بيكاري در قطر اجراي پروژه‌هاي صنعتي بسيار زياد در اين كشور با بهره‌گيري از سرمايه‌هاي خارجي و سرمايه‌گذاري درآمد كلان نفتي سال جاري در پروژه‌هاي عمراني در اين سرزمين است. قطر يكي از كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس است كه در سال‌هاي اخير پذيراي ميلياردها دلار از سرمايه‌هاي كشورهاي آمريكايي و اروپايي بود و در حال تكميل زيرساخت‌ها براي ارتقاي قدرت رقابت خود در جذب توريست و شركت‌هاي توليدي، صنعتي و خدماتي غربي با امارات متحده عربي به خصوص شهر دوبي است. مطالعات نشان مي‌دهد نرخ بيكاري در كشورهايي كه قدرت جذب سرمايه‌هاي خارجي بالايي دارند در سطح پاييني است و دليل آن به‌كارگيري نيروها براي اجراي پروژه‌هايي است كه تامين مالي آن توسط كشورها و افراد خارجي انجام شده است. و طبق گزارش موجود در سال 2008 ميلادي نرخ بيكاري در كشور ازبكستان برابر با 8/0 درصد، در كشور گورنسي 9/0 درصد و در كشور ايسلند برابر با يك درصد بود. نرخ بيكاري در كشور ليختن‌اشتاين در سال 2008 ميلادي 3/1 درصد، در كشور ايل اف من 5/1 درصد، در كشور بلاروس 6/1 درصد و در كشورهاي وانتايو و تايلند 7/1 درصد است. همانظور كه پيش از اين گفته شد اغلب كشورهايي كه نرخ بيكاري در آنها كم است كشورهايي هستند كه توريست‌پذيري بالايي دارند و همين مسئله باعث ايجاد فرصت شغلي براي مردم شده است يا اينكه سطح سرمايه‌گذاري خارجي در آنها زياد است.

در مورد كشورهايي كه در سال جاري بيشترين نرخ بيكاري را داشتند مي‌توان به كشورهاي نايورو و ليبريا اشاره كرد كه نرخ بيكاري در آنها به ترتيب 90 درصد و 85 درصد است. در اين سال نرخ بيكاري در كشور زيمبابوه برابر با 80 درصد اعلام شد و اين كشور سومين كشور دارنده بيشترين بيكاري در جهان شناخته شد. اين در حالي است كه در گزارش سال 2007 ميلادي نرخ بيكاري در كشور زيمبابوه 90 درصد بوده است و اين كشور در صدر كشورهايي قرار داشت كه توان ايجاد فرصت شغلي براي مردم را نداشتند. به هر حال با وجود اينكه هم‌اكنون اوضاع اقتصادي اين كشور آفريقايي بسيار وخيم است و دولت در اصلاح هيچيك از بخش‌ها موفقيت چشمگيري به دست نياورده ولي به نظر مي‌رسد بيكاري رسمي در اين سرزمين كاهش پيدا كرده است كه مي‌تواند براي ساكنان اين كشور اميدوار‌كننده باشد. در سال جاري ميلادي نرخ تورم در كشور زيمبابوه به بيشتر از 11 ميليون درصد رسيد در حالي‌كه در سال گذشته نرخ تورم در اين سرزمين در مرز دو ميليون درصد بوده است. دولت زيمبابوه براي تامين نياز پولي مردم اقدام به چاپ اسكناس‌هاي يك ميليارد دلار زيمبابوه كرد و در صورتي‌كه روند رشد تورم در اين سرزمين كنترل نشود، سير صعودي صفرهاي اسكناس‌ها در اين كشور ادامه خواهد داشت. مطالعات نشان مي‌دهد چهارمين كشور دنيا كه در سال جاري بيشترين نرخ بيكاري را داشت، كشور تركمنستان بود. نرخ بيكاري در اين كشور كه داراي ذخاير نفت و گاز بسيار زيادي است و در حاشيه درياي خزر قرار دارد برابر با 60 درصد برآورد شده است. پنجمين كشور اين فهرست تيمور لسته است كه نرخ بيكاري در آن معادل 50 درصد است. نرخ بيكاري در كشورهاي زامبيا و جيبوتي در سال 2008 ميلادي برابر با 50 درصد برآورد شده است به اين معنا كه نيمي از جمعيت آماده براي كار در اين سرزمين نمي‌توانند شغلي داشته باشند.

طبق گزارش‌هاي موجود نرخ بيكاري در ايران در سال جاري ميلادي برابر با 11 درصد است. اين كشور در ميان 125 كشور رتبه 75 جهان دارد و در 50 كشور نرخ بيكاري بيشتر از 11 درصد است. نرخ بيكاري در كشورهاي تاجيكستان و عربستان سعودي بيشتر از ايران و در كشورهاي سوريه، تركيه و برزيل كمتر از ايران است.
يکشنبه 17 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 145]