واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: جاي خالي 90 شبي ها در پاييز87
پائيز87 تلويزيون در كنار همه تفاوت هايي كه الزاما با پائيزهاي گذشته دارد، يك فقدان را هم يادآور مي شود. مجموعه هاي نود شبي هر چند حضورشان همواره با نقد و واكنش در زمان پخش همراه بود، اما اولين تجربه نبودشان در پائيز امسال به شدت خود را نمايان مي كند. مجموعه هاي طنز نود شبي هر چند در روندي تدريجي در دهه70 از دل آيتم هاي طنز و اپيزودهاي ناپيوسته زاده شدند، اما تجربه هاي آغازين نشان داد اين حيطه جديد قابليت دارد تا كمي تدبير و تغيير تا مدت ها مخاطب گريزپا را پاي تلويزيون نگه دارد. روند اين سير و تغيير و تحول كه در ساختار مجموعه هاي نود شبي ايجاد شد تا مرحله توقف ناگهاني، خود مويد اين وجه است. هرچند «زير آسمان شهر» را مي توان آغازگر جدي طنزهاي شبانه دانست، حركت گروه سازنده بر مسيري تكراري، سري دوم و سوم اين مجموعه را با افت تدريجي و شكست مواجه كرد. تا جاييكه «مهران غفوريان»، كارگردان و بازيگر آن در قسمت پاياني بطور مستقيم از مخاطبان بخاطر ضعف كيفي كار عذرخواهي كرد. اما اين تجربه گروه هاي ديگر را به حركت واداشت و شكل گيري تخصصي به نام سرپرست و گروه نويسندگان طنز شبانه را وارد عرصه تلويزيون كرد. گروهي كه در صدر آنها «رضا عطاران» قرار گرفت كه بعدتر خودش هم به كارگرداني روي آورد و در عرصه نود شبي ها مجموعه «كوچه اقاقيا» را ساخت كه موفقيت نسبي در پخش بدست آورد. در ميان پيوستن گروه هاي جديد به عرصه ساخت مجموعه هاي شبانه همزمان با «زير آسمان شهر» باعث شكل گيري مهمترين گروه سازنده شد كه قبل تر همكاري موفق در عرصه ساخت آيتم هاي طنز داشتند. «مهران مديري» با اولين مجموعه نود شبي خود علاوه بر اينكه سبك خاص طنز خود را در تلفيق فانتزي و واقعيت وارد كار كرد، گروهي نويسنده را به عرصه تلويزيون آورد كه نوآوري آنها جهشي در نود شبي ها ايجاد كرد.
پيمان و مهراب قاسمخاني; اصلي ترين زوج نويسنده بودند كه همكاري موفق آنها با «مديري» منجر به خلق مجموعه هاي «پاورچين»، «شب هاي برره» و «باغ مظفر» شد كه هر يك بدون تكرار محض اين ساختار، با نوآوري هاي خاص همراه بودند و استقبال مخاطب هم پاسخي به آزمون و خطاي آنها در اين حيطه بود. «مديري» در اين ميان مجموعه شبانه «نقطه چين» را هم ساخت كه البته به جهت جنس قصه ها و حضور نداشتن سرپرست نويسندگان هميشگي اش نتوانست به توفيق ديگر آثارش برسد. ضمن اشاره به اين نكته كه اين كارگردان،بازيگر در اين فاصله به ساخت مجموعه هاي مناسبتي نوروزي هم روي آورد كه هر جا بهاي لازم به متن و فيلمنامه ها داده شد، تضميني بر همراهي مخاطب بود. در اين ميان گروه هايي هم بودند كه بصورت پراكنده و مقطعي وارد عرصه ساخت نود شبي ها شدند كه از مهمترين آنها مي توان به «بدون شرح»، «كمربندها را ببنديم»، «اكسيژن» و «زندگي به شرط خنده» مهدي مظلومي، «باجناق ها» فرهاد آئيش و «چارخونه» سروش صحت نام برد كه با افت و خيزهايي همراه بودند.
مرور كوتاه بر اين روند مي تواند روند تغيير و تحول مجموعه هاي نود شبي و اين مهم را يادآور شود كه اين آثار كمتر در يك ساختار محدودشونده درجا زده اند. در واقع بيشتر سازندگان اين آثار تلاش كرده اند وراي حركت بر مسيري كه مي تواند همراهي مخاطب را تضمين كند، به نوآوري و تغيير روي آورند و مجموعه هاي «مديري» نمونه اي خوب از تشخيص اين الزام ها براي احترام و توجه به مخاطب است. به اين ترتيب اين ساختار سريالي مانند همه گونه ها مرحله آزمون و خطا را طي كرده و حتي از طنز به سمت و سوي ملودرام هم حركت كرده كه «نرگس» سيروس مقدم نمونه اي از نود شبي هاي ملودرام است كه در زمان پخش توانست مخاطب عام را با خود همراه كند. به نوشته مهر، نكته اي كه پائيز امسال را خالي تر از هر سال و شب هاي طولاني سومين فصل سال را در رسانه ملي بي بهره از تدارك براي مخاطب نشان مي دهد، اين است كه هر سال برنامه ريزي مسئولان به گونه اي بود كه از آغاز پائيز حداقل يك مجموعه شبانه از يكي از شبكه ها پخش شود. اما بنا به دلايلي كه مي تواند از ناموفق تجربه هاي اخير اين حيطه باشد و همچنين نوآوري هايي كه در مقاطعي گريبان رسانه ملي را مي گيرد، تصميم گرفته شده فعلا مجموعه نود شبي ساخته نشود. در اين ميان مخاطب هم بايد با مجموعه هاي هفتگي سر كند كه متاسفانه در پائيز87 هيچكدام آنچنان جذابيتي براي پر كردن اوقات خالي شب هاي طولاني پائيز ندارند. اگر بهانه توقف ساخت نود شبي ها افت كيفي آنها باشد كه بايد گفت مجموعه هاي در حال پخش نيز چيز دندانگيري براي عرضه ندارند تا بتوانند در اين رقابت وارد شوند. فيلم هاي تلويزيوني كه در مقطعي كنوني در كميت بالا توليد و روانه پخش مي شوند هم جايگزيني مناسب براي پر كردن رقابت در اين عرصه نيستند. به هر حال بهانه توقف ساخت و پخش مجموعه هاي شبانه هر چيز كه باشد مطمئنا كمترين عايدي اين فقدان براي مخاطب عام تلويزيون گرايش دادن او به رسانه هاي ديگر است كه البته عواقبي خوش براي رسانه ملي به همراه نخواهد داشت.
چهارشنبه 13 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]