آزمون بزرگ فضایی روسیه

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: آزمون بزرگ فضایی روسیه

در حدود دو هفته قبل فضاپیمای باری M-12M روسیه به مقصد ایستگاه فضایی بین المللی نتوانست خود را به مدار زمین برساند و در منطقه ای در نزدیکی سیبری یا منطقه "آلتای" روسیه منهدم شد. بسیاری از کارشناسان از این حادثه که در اولین پرواز پس از عصر شاتلها انجام شد به عنوان یک بحران یاد کردند.

از جمله "سیمونتا دی پیپو" افسر ارشد اسا (آژانس فضایی اروپا) در این خصوص توضیح داد: "فعالیتهای فضایی، بسیار پیچیده و با درصد خطر بالایی هستند. به هرحال تا اینجا چهار شکست را در مدت چند ماه داشته ایم و بنابراین می توان گفت که این اتفاقات نشانه ای از یک مشکل هستند. از آنجا که این شکستها در مورد سیستمهای مختلفی اتفاق افتاده اند احتمالاً تنها یک مسئله فناورانه نیست."
وی افزود: "به نظر می رسد که محکم ترین فرضیه مربوط به بودجه باشد. یک بودجه محدود که نمی توان تحت آن حرکت کرد. حتی اگر بودجه آژانس فضایی روسیه به طور اندکی افزایش یافته باشد اما باید پذیرفت که در کنار آن تعداد پروژه هایی که باید اجرا شوند نیز رشد داشته است. کمبود منابع مالی می تواند کیفیت را کاهش دهد. همچنین، این مشکل می تواند مربوط به افزایش تعداد ماموریتهایی باشد که آژانس فضایی روسیه هرسال انجام می دهد. اما تمام این موارد در حد فرضیه هستند. درحقیقت باید فهمید که چه حد انتخابهای سیاسی دستگاه فضایی روسیه بر انتخابهای فنی آنها ارجحیت دارد."
در پی وقوع این حادثه، روز دوشنبه هفته گذشته آژانس فضایی روسیه اعلام کرد که ماموریت با سرنشین آینده کپسول سایوز با تاخیر انجام خواهد شد.
"الکسی کراسنوف" از آژانس فضایی روسیه در این خصوص توضیح داد ماموریت با سرنشین آینده که قرار بود 22 سپتامبر پرتاب شود به اواخر اکتبر یا اوایل نوامبر موکول خواهد شد.
برطبق برنامه زمانبدی شده، شش سرنشین فعلی ایستگاه فضایی بین المللی از ماه آینده باید به زمین بازگردند و اکنون تاخیر برنامه پرتاب سایوز می تواند مانع بردن فضانوردان جدید به ایستگاه شود.
مدیر برنامه ایستگاه فضایی در ناسا نیز در این باره اظهار داشت: "اگر ما پرواز سایوز را تا نیمه نوامبر نداشته باشیم که زمان برگشتن آخرین فضانورد مقیم ایستگاه به زمین است، بنابراین ایستگاه فضایی بین المللی تا پرواز جدید سایوز بدون سرنشین خواهد ماند."
درحال حاضر سه فضانورد روسی، دو فضانورد آمریکایی و یک فضانورد ژاپنی در ایستگاه فضایی اقامت دارند. دو فضاپیمای سایوز در کنار ایستگاه فضایی بین المللی لنگر گرفته اند که فضانوردان را به زمین باز می گردانند
.
در پی حادثه اخیر، سه فضانورد روسی که قرار بود 8 سپتامبر به زمین بازگردند با 8 روز تاخیر در 16 سپتامبر باز می گردند. کپسول دوم نیز حداکثر تا نیمه نوامبر باید سه فضانورد باقیمانده را به زمین بازگرداند.
"جووانی بینیامی"، رئیس کمیته بین المللی تحقیقات فضایی (COSPAR) نیز معتقد است: "اینکه کپسولهای مدارگرد روسی با مشکل مواجه شوند قابل پیش بینی بود. حتی اگر این کپسولها از نظر کارآزمودگی در حد بالایی باشند هیچ چیز در موقعیت فعلی مطلوب نیست. مشکل اصلی، فقدان یک سیستم جایگزین و یا همان سیستم پشتیبانی است که آمریکاییها پس از پایان عصر شاتلها آن را در اختیار ندارند."
البته شاتل ها نیز در طول حیات 30 ساله خود بدون حاثه نیز نبوده اند. در طول این 30 سال شاتلها شاهد دو حادثه دلخراش بودند که اولی در 28 ژانویه 1986، با انفجار شاتل چلنجر و دومی در اول فوریه 2003 با انفجار شاتل کلمبیا رقم خورد.

برنامه شاتل های فضایی در واقع گام بزرگ ناسا پس از ماموریت های موفق آپولو بود که با هدف اکتشاف در مدار زمین طراحی شد. دستور این برنامه در زمان ریاست جمهوری نیکسون صادر شد و شاتل های فضایی ساخته شدند. این ابزارهای مداری در حقیقت ابزارهای رفت و برگشت به مدار زمین بودند که قابلیت جابجایی 7 خدمه و مقادیر انبوهی از تجهیزات را به مدار زمین داشتند. به کمک این شاتل ها بود که بخش عمده ای از ساخت و ساز ایستگاه فضایی بین المللی صورت گرفت و از سوی دیگر بسیاری از ماهواره های مهم تاریخ فضا نوردی مانند تلسکوپ فضایی هابل با کمک این ابزارها به مدار زمین رفتند و همچنین عملیات پیچیده ای مانند تعمیر تلسکوپ فضایی هابل به وسیله این شاتل ها صورت گرفت.
شکست اولین ماموریت بعد از بازنشستگی شاتل ها بسیاری از منتقدان کنار گذاشتن این پرنده های غول پیکر را وادار به موضع گیری کرده است و به نظر می رسد روس ها و همکارانشان در ناسا روزهای سختی را پیش رو دارند. روزهایی که جز با اتمام موفق آمیز پروژه های فضایی شیرین نخواهند بود.