دولت 12 را به جای 25 قالب کرد؛ آیا به خریداران هشت طرح فولادی دروغ گفتند؟

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

طرح ایجاد هشت کارخانه فولاد در استان.های مختلف کشور حدود سه.سال پیش با هدف توسعه استان.های محروم مطرح و در آن زمان انتقاداتی نسبت به مکان.یابی نامناسب طرح.ها عنوان شد.
ظرفیت هر کدام از این هشت. طرح فولادی 800.هزار تن پیش.بینی شده که تا یک.میلیون تن نیز قابل افزایش است. این هشت طرح فولادی در میانه، قائنات، چهارمحال و بختیاری، تبریز، شادگان خوزستان، سبزوار، بافق و بافت واقع شده.اند.
به گفته مسئولان، مدت زمان اجرای این طرح.ها 36.ماه در نظر گرفته شده بود و حتی قرار بود اولین طرح در مدت 24.ماه به بهره.برداری برسد اما وجود برخی موانع از جمله مشکل تامین فاینانس طرح.ها، اجرای این پروژه.ها را با تاخیر روبه.رو کرده .است.
متوسط هزینه لازم برای اجرای هر کدام از طرح.های هشت.گانه فولاد استانی حدود 430.میلیارد تومان است که این رقم 15 تا 20.درصد بالاتر از نرخ.های توجیه.پذیر است. طرح فولاد قائنات و بافت از جمله هشت.طرح فولادی.اند که به.دلیل مشکلات موجود در زمینه تامین آب و برق و همچنین مشکل تامین نیروی .انسانی متخصص به.دلیل قرار گرفتن در موقعیت نامناسب جغرافیایی، اجرای آن با موانعی روبه.روست.
طرح فولاد بافق با مشکل تامین آب و برق روبه.روست. طرح فولاد میانه نیز به.دلیل دوری از معادن و مواد اولیه با مشکلاتی در اجرا روبه.روست ولی از نظر تامین آب و برق در شرایط بهتری نسبت به طرح.های دیگر قرار دارد.
.آبان ماه 86 زمان کلنگ.زنی اولین طرح از هشت طرح فولادی کشور بود. این هشت طرح در استان.های آذربایجان.شرقی، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، فارس، کرمان، یزد، خراسان.جنوبی و خراسان.رضوی واقع شده.اند.
در آن زمان علی.اکبر محرابیان که میراث.دار این طرح.ها شده بود در مراسم کلنگ.زنی یکی از این طرح.ها گفت: «عدالت گستری ابعاد مختلفی دارد؛ اما آن.چه از عدالت نمود.یافته و امکان تحقق دارد، برخورداری از امکانات و تسهیلات به.صورت مساوی و براساس میزان نیازها و محدودیت.ها در سراسر کشور است».
وی که در آن زمان در کسوت سرپرستی وزارت صنایع و معادن سخن می.گفت، از تامین منابع مورد نیاز این طرح.ها از محل صندوق ذخیره ارزی خبر داده بود. قبل از این سخن محرابیان، حدود چهار سال پیش، قرار بود طرح فولاد بافت کرمان براساس مصوبات از محل منابع فاینانس تامین مالی شود اما به.دلیل وجود این طرح در منطقه محروم و طولانی بودن پروسه دریافت وام که حداقل یکی، دوسال به طول می.انجامید، صندوق ذخیره ارزی منبع تامین اعتبار شد.
از محل حساب ذخیره ارزی هم چیزی عاید این هشت.طرح نشد تا سرانجام خود محرابیان که حالا دیگر وزیر شده بود تصمیم گرفت بی.خیال اجرای آن.ها شود و پای بخش خصوصی را به اجرا و تکمیل آن.ها باز کند.
اما در نهایت این راهکار هم راه به جایی نبرد تا این.که وزارت صنایع به انتشار اوراق مشارکت پناه برد تا بلکه بتواند از شر این هشت.طرح عدالت.محور نجات یابد. این راهکار هم بی.نتیجه ماند تا جایی.که مسئولان ایمیدرو و وزارت صنایع و معادن سابق به فاینانس چینی روی آوردند تا پس از بررسی و تصویب در شورای پول و اعتبار مشکل بر.طرف شود اما جای تعجب نیست که حکایت همچنان باقی است.
اختلاف حتی در میزان پیشرفت فیزیکی این طرح.ها هم وجود دارد به.طوری.که ایمیدرو در تازه.ترین اخبار از 50 تا 70.درصد پیشرفت فیزیکی این طرح.ها خبر داده در حالی.که خود شرکت ملی فولاد دراین.باره آماری منتشر نکرده است.
به گفته کارشناسان وجود برخی مشکلات در اجرای هشت طرح فولادی به.ویژه موقعیت..یابی نامناسب احداث کارخانه.ها، هزینه تمام شده اجرای هر کدام از این هشت طرح حدود 430.میلیارد تومان برآورد شده که 15 تا 20.درصد گران.تر از رقم معمول برای انجام این.گونه پروژه.هاست.
یکی از منابع مطلع در انجمن تولیدکنندگان فولاد می.گوید: «اجرای این طرح.ها که با هدف توسعه اجتماعی و اقتصادی مناطق محروم در دولت نهم صورت گرفت اما اصلا به نتایجی که برای آن در نظر گرفته شد نرسید». این منبع آگاه می.افزاید: «این طرح.ها مشکلات فراوانی دارند. ظرفیت هر کدام از این طرح.ها به طور متوسط 800.هزار تن در نظر گرفته شده که برای یک طرح فولادی بسیار اندک است. این طرح.ها نیاز به آب، برق، گاز و حمل.ونقل درست دارند که با این ظرفیت.ها توجیه اقتصادی ندارد.
مکان.یابی این طرح.ها هم به درستی صورت نگرفته است. مشکلات حمل.ونقل در این طرح.ها هزینه تمام شده محصول را بسیار بالاتر از حد استاندارد خواهد برد. تامین منابع مالی این طرح.ها هم در طول این سال.ها قطره.چکانی بوده است که خود مزید بر علت شده است».
در حالی این منبع آگاه از ظرفیت پایین این طرح.ها می.گوید که بنا به اظهار نظر کارشناسان حداقل ظرفیت برای اجرای یک طرح فولادی باید حدود 1.5.میلیون تن باشد. هر چند تکنولوژی به کار رفته در این کارخانه.ها هم بسیار مهم است.
این منبع آگاه هم پیشرفت فیزیکی این طرح.ها را بسیار پایین.تر از آن.چه دولت اعلام می.کند می.داند و می.گوید: «این طرح.ها زمانی باید به اجرا در می.آمدند که واردات شمش فولادی 2.5.میلیون تن بود اما اکنون واردات شمش از پنج.میلیون تن گذشته و این طر.ح.ها دردی را دوا نمی.کند».
در همین حال به منظور انجام مکان.یابی مناسب برای اجرای طرح.های اقتصادی، تدوین طرح آمایش سرزمین جزو تکالیف برنامه چهارم توسعه قرار گرفت که این برنامه محقق نشد و به این ترتیب یکی از الزامات مکان.یابی صحیح اجرای طرح.ها نیز فراهم نشد. در نهایت برای اجرا و مدیریت این طرح.ها 2 روش مدنظر قرار گرفت: یکی واگذاری پروژه در حال ساخت و دیگری واگذاری کارخانه تکمیل شده به بخش خصوصی.
کارخانه فولاد بافق یکی از این طرح.هاست که اوایل امسال به بخش خصوصی واگذار شد. اما یکی از مدیران ارشد این شرکت (که نخواست نامش ذکر شود) عنوان کرد: تاکنون این شرکت نقش نگهبان طرح را بازی کرده است.
وی در گفت.وگو با خبرنگار همشهری اقتصاد با انتقاد تند از سیاست دولت در این واگذاری.ها و ابراز تاسف شدید از خرید این طرح می.گوید: نحوه واگذاری ایراد دارد، مطمئن باشید بخش خصوصی اگر سرنوشت ما را ببیند هرگز طرف این طرح.ها نخواهد آمد چرا که واگذاری ایراد دارد.
وی که گفته.های خود را به توبه.نامه تعبیر می.کند و می.گوید با این.که به ظاهر ما خریداریم اما ما تنها نگهبان این طرحیم چرا که نه زمین طرح واگذار شده و نه قرارداد پیمانکاران. هفت.ماه است که در راه.پله.های وزارت صنایع و ایمیدرو به.دنبال حل مشکلمان هستیم اما هیچ.کدام از مسئولان کاری در این زمینه صورت نمی.دهند.
روز اول به ما گفتند طرح، پیشرفت 25.درصدی دارد اما بعد از پرداخت پول متوجه شدیم این طرح حتی 12.درصد هم پیشرفت فیزیکی نداشته است. طرح کاملا بین پیمانکار.ها متوقف شده و به علت مشکلاتی که برایشان توجیه اقتصادی ندارد، کار را انجام نمی.دهند؛ این پیمانکارها به طرح بدهکارند.
از جمله پیمانکارهایی که بازی در.می.آورند و نمی..خواهند کار پیش رود ایران.خودرو و یکی، دو پیمانکار دیگر است. مشخص است دست.هایی در کار است تا بخش خصوصی دست از این طرح.ها بکشد و انگیزه.ای برای حضور در این طرح.ها نداشته باشد.
این منبع آگاه در اثبات گفته.های خود به مشکلاتی که این طرح.ها دارند، اشاره کرده و در ادامه می.افزاید: چهار طرح از هشت طرح در تاریخ 90/2/10 به مزایده گذاشته شد اما هیچ سرمایه.گذاری از بخش خصوصی این ریسک را قبول نکرد.
وی با اشاره به این موضوع که اعضای کمیسیون اصل.90 از جمله حمیدرضا فولادگر و سید حسین.هاشمی رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در جریان این مسئله هستند اظهار می.کند: روز اول به جای این.که اجرای این طرح.ها را به یک مشاور سرمایه.گذاری بدهند و یک مناقصه برگزار کنند هر هشت طرح را به.صورت مجزا به مشاوران گوناگون داده.اند که باعث شده قیمت.ها بسیار بالا رود. در صورتی که اگر یک مشاور عهده.دار کار می.شد هزینه ممکن بود تا حتی 50.درصد کاهش یابد.
وی معتقد است بدنه دولت از جمله شرکت ملی فولاد اعتقادی به واگذاری این طرح.ها ندارد و به.دنبال آن است که آن.ها را برای خود نگه دارد. 25.میلیارد تومان خسارت در این مدت به ما وارد شده اما هیچ کدام از مدیر.های ایمیدرو و شرکت ملی فولاد پاسخگوی ما نیستند. حتی با آقای نامجو وزیر نیرو در.خصوص وضعیت آب و برق این طرح صحبت کردم اما گفت که نمی.تواند کاری بکند.
با این حال نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد هم در رابطه با عدم.استقبال بخش خصوصی از هشت طرح فولادی گفت: این طرح.ها به.دلیل آن.که مجری ساخت و احداث آن.ها دولت بوده است، هزینه تمام شده و قیمت فروش.شان نسبت به قیمت.های مرسوم مقداری بالا.تر است.
حمید.رضا طاهری.زاده گفته که عدم.استقبال بخش خصوصی از هشت طرح فولادی به این دلیل است که درحال.حاضر و در شرایط کنونی سرمایه.گذاری در حوزه آهن اسفنجی و ذوب برای بخش خصوصی کشور سنگین است.
واحدهای بخش خصوصی از نظر سرمایه.گذاری و میزان نقدینگی توان ورود مستقیم و خرید طرح.های مذکور از دولت را ندارند اما برخلاف گزارش مرکز پژوهش.های مجلس، هشت طرح فولادی از توجیه اقتصادی برخوردار هستند.
نایب رئیس انجمن فولاد در ادامه اظهار داشت: اخیرا یک سرمایه.گذار بخش خصوصی به همراه بانک ملت برای خرید و شرکت در یکی از هشت طرح فولادی اعلام آمادگی کرده است. پیش.بینی هم بر آن است که فروش این طرح.ها به.صورت مشترک با بخش.هایی نظیر بانک.ها صورت گیرد که این بهترین روش موجود است.
اسرافیل احمدیه، مدیرعامل شرکت ملی فولاد ایران درباره آخرین وضعیت واگذاری هشت طرح فولادی اظهار بی.اطلاعی کرده و رئیس ایمیدرو را مسئول پاسخگویی در این زمینه کرده است. هر چند مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت از توافق با برخی بانک.ها برای خرید این طرح.ها خبر داده بود اما تاکنون این اقدام نیز در .هاله.ای از ابهام قرار گرفته چرا که بعید به نظر می.رسد با سرنوشتی که سرمایه.گذاران بخش خصوصی در این طرح.ها با آن مواجه هستند، بانک.ها تمایلی به جمع کردن دست گل دولت نهم داشته باشند.
جالب است بدانید بحث غیراقتصادی بودن هشت طرح فولادی در حالی مطرح است که اجرای قانون هدفمندی یارانه.ها باعث افزایش قیمت تمام شده، تولید شده که می.توان گفت هزینه تمام شده این طرح.ها هم به.دلیل آن.که در مسیرهای توسعه.یافته قرار ندارند چند برابر خواهد بود. به گفته مسئولان اجرای قانون هدفمند کردن یارانه.ها، قیمت تولید فولاد را در واحدهای دولتی تا 12.درصد و در واحدهای خصوصی تا 20.درصد افزایش خواهد داد.
هر چند مدیرعامل پیشین شرکت ملی فولاد ایران گفته بود: در راه.اندازی طرح.های فولادی اثرات اجرای طرح تحول لحاظ و از سوی دیگر پیش.بینی شده در صورت تحریم و جواب منفی طرف.های خارجی از کشورهایی مانند چین، کره و اروپای.شرقی استفاده کنیم اما بنابر آن.چه کارشناسان بارها نسبت به آن هشدار داده.اند بالا رفتن هزینه حمل.ونقل و انرژی اثرات مخربی بر بازده و سودآوری این طرح.ها دارد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 151]