اقتصاد - افتتاح نيمي از پروژه چهار خطه‌اي كه دو خطه شد

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: اقتصاد - افتتاح نيمي از پروژه چهار خطه‌اي كه دو خطه شد
اقتصاد - افتتاح نيمي از پروژه چهار خطه‌اي كه دو خطه شد

احمد خرم* :شيريني افتتاح و بهره‌برداري عظيم‌ترين و پيچيده‌ترين سازه دريايي كشور، پروژه پل اروميه را با مطالب خلاف واقع بر ذائقه مردم تلخ نكنيد. بنده به‌عنوان يكي از مديران اجرايي با 30 سال سابقه اجرايي مدعي هستم كه دولت آقاي احمدي‌نژاد نه تنها توانايي شروع و سازماندهي و تامين منابع و اجراي پروژه‌هايي همچون پل اروميه را ندارد، بلكه شاهد توقف و به ركود كشيدن پروژه‌هاي مهم و اساسي هستيم. يك و نيم تا دو سال تاخير در پروژه پل اروميه، ‌متوقف شدن كامل آزاد‌راه شمال در سه سال گذشته‌‌، تحويل 162 كيلومتر راه‌آهن در سه سال و 4 ماه در حالي‌كه قبل از اين دولت در سه سال 1500 كيلومتر راه‌آهن تحويل شد. عدم توانايي در انعقاد قراردادهاي احداث نيروگاه كه در اين سه سال حداقل 10 هزار مگاوات از برنامه عقب هستند. ركود جدي پارس جنوبي و انعقاد تنها دو قرارداد از 11 فاز باقيمانده در اين سه سال و چهار ماه آن هم با پيمانكاران نظامي در حالي‌كه بايد با تمام فازها قرارداد بسته مي‌شد و حداقل 50 درصد پيشرفت فيزيكي مي‌داشت فاز دوم فرودگاه امام خميني كه بايد امروز به بهره‌برداري مي‌رسيد هنوز مناقصه آن هم برگزار نشده است و ده‌ها پروژه بزرگ و اساسي براي توسعه كشور كه ذكر آن در اين مقال نمي‌گنجد. به‌رغم اينكه آقاي دكتر بهبهاني را به‌عنوان استاد دانشگاه قبول دارم و احترام مي‌گذارم به ايشان توصيه مشفقانه مي‌كنم كه از دو سال ديگر كارنامه خود را ارائه كنند. آقاي دكتر بهبهاني نيك مي‌دانند كه آقاي احمدي‌نژاد به بخش راه و ترابري كم‌توجهي داشته و اين بخش را در مظلوميت و محروميت برده است. دولت آقاي احمدي‌نژاد در بخش راه و ترابري يك پروژه اساسي شروع نكرده بلكه پروژه‌هايي كه با شتاب پيش مي‌رفته است در اين سه سال و اندي و به‌ويژه در حال حاضر نيمه‌فعال يا متوقف كرده است. دولت آقاي احمدي‌نژاد هزاران ميليارد تومان به پيمانكاران زحمتكش كشور بدهكار است. امروز پيمانكاران توانمند رتبه 1 و 2 ورشكسته شدند. امروز شرايطي بر كشور حاكم است و مصيبت و سختي و فشاري بر دست‌اندركاران بخش خصوصي ساخت و ساز در كشور وارد آمده كه در دوران جنگ هم سابقه نداشته است. كسري بودجه سال 87 در دوران نفت بشكه‌اي 12 – 8 دلار در سال‌هاي 64 و 65 و همچنين سال‌هاي 78 – 77 نيز بي‌سابقه بوده است. آقاي احمدي‌نژاد و آقاي دكتر بهبهاني اعلام كردند: ‌اول اينكه دولت قبل (دولت آقاي خاتمي) براي پل ميانگذر درياچه اروميه دو خط طراحي كرده بود و در دولت نهم ما به 4 خط و يك خط ريلي تغيير داديم. دوم اينكه در طول 25 سال قبل از دولت آقاي احمدي‌نژاد فقط 25 درصد از كار انجام شده بود كه آن 25 درصد هم خريد مصالح بوده است. پاسخ اين ادعاها با توضيحاتي كه ذيلا به عرض مردم شريف كشورمان مي‌رسد كاملا روشن مي‌شود. زماني كه وارد وزارت راه و ترابري شدم آقاي خاتمي مرا خواستند و فرمودند چند پروژه است كه آبروي كشور شده است و از من تعهد گرفتند تكليف اين پروژه‌ها را روشن كنم. پروژه‌هاي ياد‌شده عبارت بودند از: 1- پل ميانگذر درياچه اروميه 2 – فرودگاه امام‌خميني 3 – راه‌‌آهن بافق به مشهد 4 – آزاد‌راه تهران - شمال

هفته اول كه وارد وزارت راه و ترابري شدم گزارش اين پروژه‌ها را خواستم. از ساير پروژه‌ها عبور مي‌كنم، تنها به پروژه ميانگذر درياچه اروميه مي‌پردازم. در پروژه مذكور، مشاور و مجري طرح داشتيم، مشاور طرح، مرحوم آقاي دكتر قاليبافيان بودند كه مورد احترام بنده و همه متخصصان كشور هستند. مطالعات انجام نشده بود و از تمامي فازهاي صفر، يك و دو فقط درصدي از فاز صفر انجام شده و مطالعات بلاتكليف مانده بود. از اجرا هم خبري نبود. البته در سال‌هاي بعد از كلنگ‌زني تا سال 80 كه كار روال جديد يافت بدون مطالعه كارهايي انجام شد كه پول داخل درياچه ريختن بود وكارسازي نكرد. 1 – اولين اقدام، افتخاري بود كه نصيب بنده شد و اين بود كه رياست اين طرح عظيم و پيچيده را مدير توانمند و انسان بزرگوار آقاي دكتر عيسي كلانتري برادر شهيد موسي كلانتري پذيرفتند. 2 – گام دوم انجام مطالعات و تهيه نقشه‌هاي اجرايي بود.

مشاهده كرديم كه مشاور داخلي قادر به تهيه نقشه اجرايي نيست. تصميم گرفتيم كه از مشاوران صاحب‌نام بين‌المللي كه سابقه درخشاني در طراحي سازه‌هاي دريايي دارند استفاده كنيم. اين كار انجام گرفت و مشاور دانماركي كه داراي سابقه طولاني و موفق در طراحي چنين پروژه‌هايي بود، در كنار پيمانكار كه شركت صدرا بود انتخاب و قرارداد منعقد گرديد چند ماه بعد نقشه اجرايي آماده شد. اين بخش شاه‌كليد گشايش و بازشدن قفل 23 ساله اين پروژه بود كه ارزشمندترين بخش كار محسوب مي‌شد. انجام اين مرحله در مديران اين اطمينان را ايجاد كرد كه بدون دغدغه و با تكيه بر مطالعات انجام شده مي‌شود كار اجرايي را شروع كرد. قرارداد پل ميانگذر درياچه اروميه در شهريورماه 81 منعقد شد و در بهمن‌ماه 81 تجهيز كارگاه صورت پذيرفت و كار اجرايي آغاز گرديد. 3 – گام سوم تامين بودجه ارزي و ريالي پروژه بود كه بنده به رياست محترم طرح، جناب آقاي دكتر كلانتري قول و امضا دادم كه هيچ مشكلي جهت تامين بودجه وجود نخواهد داشت و حتي براي پشتوانه كار مبلغ100 ميليون دلار از سهميه ارزي وزارت راه و ترابري را به دست رياست محترم اين طرح عظيم دادم. آقاي احمدي‌نژاد و آقاي دكتر بهبهاني در مصاحبه‌اي فرمودند در دولت قبل طراحي بر اساس دو خط، انجام شده بود كه در دولت آقاي احمدي‌نژاد دو خط به چهار خط افزايش يافت و يك خط آهن هم در وسط پل ديده شد. از جناب آقاي دكتر بهبهاني كه كارشناس طراحي راه هستند انتظار چنين اظهارنظري نمي‌رفت. چگونه ممكن است كه مطالعه پل انجام گيرد، طرح تصويب شود و پس از اجراي بيش از 50 درصد قسمت‌هاي اصلي پروژه زماني كه دولت آقاي احمدي‌نژاد آمده است طرح را تغيير دهند؟ واقعيت اين است كه طراحي و مناقصه در خرداد سال 81 براساس چهار خط و يك خط قطار برگزار و برنده مشخص و قرارداد منعقد شد. تكميل مطالعات در سال 81 و انجام عمليات اجرايي براساس چهار خط (دو خط رفت و دو خط برگشت) و يك خط ريلي در همان سال 81 آغاز شد. تا زمان روي كار آمدن دولت آقاي احمدي‌نژاد بيش از 50 درصد كار اجرايي و خريد مصالح براساس چهار خط و يك خط ريلي انجام شده بود. اتفاقي كه در نيمه دوم سال 83 افتاد. وزير وقت (جناب آقاي مهندس محمد رحمتي) و معاون زيربنايي سازمان مديريت (جناب آقاي مهندس مهدي رحمتي)‌مخالف عرض 24 متر براي پل بودند و معتقد بودند 14 متر عرض يعني دو خط كافي است و خط ريلي هم ضرورتي ندارد.

در آن زمان آقاي كلانتري رئيس طرح، پيگيري فرمودند و نامه‌اي نوشتند به آقاي خاتمي و اعلام داشتند كه كار اجرايي تاكنون براساس چهار خط و يك خط ريلي انجام شده و امكان تغيير از چهار خط و خط ريلي به دو خط بدون خط قطار وجود ندارد. آقاي خاتمي به جناب آقاي دكتر عارف مرقوم فرمودند كه حكميت كنيد و مشكل را حل فرماييد. آقاي دكتر عارف به اروميه رفتند و ابلاغ فرمودند چهار خط و خط ريلي بايد اجرا شود. اكنون كه پروژه، افتخاري براي آذربايجان و كشور و منطقه شده است، با گزارش‌هاي غيرواقعي مگر مي‌شود زحمات دولت قبل و مديران و تصميم‌گيران اصلي اين طرح را ناديده گرفت. 4- در زمان آقاي خاتمي پيمانكار انتخاب گرديد. به مناقصه بين‌المللي رفتيم و شركت صدرا از ميان پيمانكاران خارجي و داخلي برنده شد.

آقاي دكتر بهبهاني فرمودند كه چند پيمانكار خارجي گفتند ما نمي‌توانيم انجام دهيم. در صورتي كه مناقصه بين‌المللي بوده و صلاحيت فني و اجرايي و سوابق و قيمت ارائه شده پيمانكاران بررسي و برنده مشخص شد. 5 – همه اين كارها كه به اذعان متخصصان و مديران اجرايي آگاه بيش از 50 درصد كار است به انجام رسيده بود كه دولت آقاي احمدي‌نژاد روي كار آمد و كار كمتر از 50 درصد باقيمانده را كه بايد در سال اول و حداكثر يك سال و نيم اول دولت نهم انجام مي‌دادند سه سال و چهار ماه طول كشيد و دو سال طرح به تعويق افتاد و اكنون تنها دو خط از مجموع چهار خط و يك خط ريلي افتتاح شده است. احتمالا دو مرحله ديگر شامل افتتاح دو خط ديگر و افتتاح خط آهن نيز باقي‌مانده است.در پايان اظهار تاسف و نگراني از اينكه هزاران مدير توانمند و لايق كشور كه چنين صحنه‌ها و چنين طرح‌ها و پروژه‌هايي را پايه گذاشتند و قادر هستند به سرانجام برسانند امروز از صحنه تلاش و خدمت بركنارند و كشور براي انجام طرح‌هاي اساسي و زيربنايي خود دچار مشكلات عديده گرديده است.
*وزير اسبق راه و ترابري
سه شنبه 12 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 243]